GESPONSORD
Roselyn had een relatie met een getrouwde man
lees meer
Dit artikel is nu opgeslagen in je dashboard.
Bewaar artikelen in je dashboard.
SAMEN MET DE NPV
‘Voltooid leven’? Sleutels voor verandering
Dit voorjaar bracht de Raad van State een zeer kritisch advies naar buiten over het wetsvoorstel van D66 over stervenshulp bij ‘voltooid leven’. Anderhalf jaar lag het op de plank en bleef het buiten beeld tijdens de verkiezingen en moeilijke kabinetsformatie. Voor D66 moet dit advies een bittere pil geweest zijn. De Raad wond er geen doekjes om: het wetsvoorstel biedt te weinig waarborgen om te voorkomen dat mensen onvrijwillig of in een opwelling hun eigen levenseinde kiezen. Dat betekent dat deze wet zeer risicovol is voor kwetsbare mensen.
Nog nooit in de geschiedenis was er een welvarende en veilige samenleving met zoveel en zulke oude mensen als de onze. En toch ontstaat juist in deze tijd de vraag om levensbeëindiging bij een ‘voltooid leven’. Daar kan een schrijnende vraag onder liggen van eenzaamheid of nutteloosheid: ‘Wat heeft mijn leven voor zin?’. ‘Ik voel me als een herfstboom die zijn blaadjes laat vallen – alleen zitten er bij mij geen nieuwe knopjes meer in’, zo zei iemand het eens treffend.
Houvast
De zelfgekozen dood kan voelen als een houvast, als een manier om controle te houden. Maar een vermindering van het eigen kunnen, toenemende kwetsbaarheid en afhankelijkheid van anderen zijn onlosmakelijk verbonden aan het leven. Bovendien blijft men in de keuze voor een autonome, zelfgekozen dood – paradoxaal genoeg – afhankelijk van bijvoorbeeld de overheid (om een wet te maken) en de hulpverlener (om het dodelijke middel toe te dienen).
Doodswens kan verdwijnen
Er valt genoeg tegen zo’n wetsvoorstel in te brengen, en echt niet alleen vanuit christelijk perspectief. Al eerder plaatste Els van Wijngaarden in haar baanbrekende onderzoek belangrijke kanttekeningen bij ‘Voltooid leven’. Volgens haar onderszoeksteam is een doodswens geen vast gegeven. Het verlangen te sterven kan verminderen of verdwijnen als iemands situatie verbetert, stelden zij vast.
Zingeving
Factoren die volgens de ouderen hun doodswens versterken zijn piekeren, ziekte, geestelijke en lichamelijke aftakeling, eenzaamheid, afhankelijkheid, het gevoel anderen tot last te zijn, financiële zorgen, angst om (nog meer) afhankelijk te worden en angst om (nog een keer) te vallen.
Zaken die de wens om te leven versterken zijn volgens de ouderen woonplezier, onafhankelijkheid en het ervaren van verbinding met anderen.
Dit bevestigt dat we het niet alleen hebben over een zorgprobleem, maar ook over een zingevingsprobleem. Mensen zijn aangelegd op relaties en verbanden. Dat zijn de sleutels voor verandering.
Daarom mag met overtuiging gedeeld worden dat ons geloof een beslissend en bevrijdend ánder perspectief schenkt op de levensavond. Treffend brengt Ida Gerhardt dat onder woorden in het gedicht Genesis:
Oud worden is het eindelijk vermogen
ver af te zijn van plannen en getallen;
een eindelijke verheldering van ogen
voordat het donker van de nacht gaat vallen.
De christelijke nieuwsbrief die je ook echt leest!
 Het is een opengaan van vergezichten,
een bijna van gehavendheid genezen;
een aan de rand der tijdeloosheid wezen.
Of in de avond gij de zee ziet lichten.
Het is, allengs, een onomstotelijk weten
dat gij vernieuwd zult wezen en herschapen
wanneer men van u schrijven zal: ‘ontslapen’.
Wanneer uw naam op aarde is vergeten.
Als het contact met anderen mist
Merkt u dat u verbinding met anderen mist, of kunt u soms wel een beetje hulp gebruiken? De vrijwilligers van NPV-Thuishulp staan graag voor u klaar om een kop koffie met u te drinken, een spelletje te doen of boodschappen voor u te halen. Neem contact op met een van de lokale afdelingen van NPV-Thuishulp via npvzorg.nl/thuishulp.
Elise van Hoek is manager Onderzoek & Beleid bij NPV - Zorg voor het leven.
Trending
1
Dr. Klaassen verlaat de PKN en sluit zich aan bij Hersteld Hervormde Kerk
2
Een alarmerende boodschap aan theoloog Ad de Bruijne: 'Wat u schrijft is levensgevaarlijk'
3
Influencer schokt miljoenen volgers na cancelen geslachtsveranderende operatie: "God heeft mij gemaakt zoals ik ben"
4
Johan onderging conversietherapie en leefde 7 jaar als hetero: "Ik liep helemaal vast"
5
Organist Gerwin Hoekstra (30) overleden
Stitcher
PREMIUM
Een alarmerende boodschap aan theoloog Ad de Bruijne: 'Wat u schrijft is levensgevaarlijk'
"De Bijbel spreekt zich niet over de hedendaagse homoseksuele christen uit. Hoe we homoseksualiteit vandaag de dag benoemen heeft dimensies waarover de Bijbel zich niet uitlaat", stelde theoloog Ad de Bruijne in dit Cvandaag-interview. Op 25 november stonCees en Ida leven hun droom in Nijkerk: "God heeft ons naar deze plek geleid"
“Nadat we door Stichting Streams gevraagd zijn om naar Nijkerk te komen, zitten we nu hier in de Oude Veen en is daarmee onze droom werkelijkheid geworden", vertelt Nijkerker Cees Klepper in een video van Xpedition Glory. Samen met zijn vrouw Ida koBegeven met FVD-flirtende SGP’ers zich op glad ijs? Ds. Messemaker antwoordt
Is Forum voor Democratie (FVD) een bondgenoot van de SGP? De hoofdredactie van het Reformatorisch Dagblad sprak duidelijke taal: nee. Aanleiding was een lezing van Hans van de Breevaart, auteur en onderzoeker bij het Wetenschappelijk Instituut voor de SGPPREMIUM
Christen-zijn in het Coolblue-tijdperk: wat als God niet levert?
U kent dat wel. Je rijdt op de snelweg en voor je rijdt een bestelwagen in fel lichtblauwe kleuren. En als je wat dichterbij komt lees je op de achterkant van deze auto: ‘Voor 23.59 besteld, morgen in huis’. Het zijn de bestelwagens van CoolblGod schiep verschillende persoonlijkheden: deze vier evangelisten zijn het levende bewijs
“Echt?” Met grote verbaasde ogen kijkt ze me aan. “Kun je dan ook anders reageren? Hoe dan?” Voor me zit een jonge dame. Samen praten we over wat er uit haar Myers-Briggs typeindicator (MBTI) vragenlijst naar voren is gekomen en wePREMIUM
Een hartenkreet: het is tijd om de kerkelijke strijdbijl te begraven
Een teleurgestelde kerkganger uit de Hersteld Hervormde Kerk (HHK) stond bij mij op de stoep. Hij voelt zich er niet meer thuis en vroeg zich af: wat moet ik nu doen? Ik kon hem geen antwoord geven, want ik weet het ook niet goed meer. Graag deel ik mijn
The Chosen, dé serie over het leven van Jezus, te zien bij de EO
The Chosen, dé serie over het leven van Jezus, wordt binnenkort door de EO in Nederland uitgezonden. Deze grootse gecrowdfunde Amerikaanse serie is vanaf woendag 15 december wekelijks te zien bij de EO op NPO Start. De indrukwekkende serie is inmidPREMIUM
Johan onderging conversietherapie en leefde 7 jaar als hetero: "Ik liep helemaal vast"
Johan Verweij is nog maar een tiener als hij krachtig laat bidden of de ‘homoseksuele geest’ hem mag verlaten. Het werkt, zo denkt hij. Zeven jaar lang leeft hij als hetero en bestraft hij homoseksuele gevoelens in Jezus’ naam. Maar danPinkstergemeente in Noorwegen beschuldigd van geluidsoverlast tijdens kerkdiensten
Een woningbouwvereniging klaagt over een pinkstergemeente in Noorwegen met betrekking tot het geluidsniveau van de kerkdiensten. Omdat de gemeente de klacht afwees, stapt de vereniging nu naar de Nationale ombudsman volgens CNE News. De basgeluiden van dePREMIUM
Dr. Gert van Klinken wijst op cruciale rol van kerken: "Jodenhaat is niet een soort noodlot"
In 2020 beleed de PKN schuld voor haar nalatige houding ten opzichte van Joden tijdens de Holocaust. Scriba René de Reuver sprak dat jaar tijdens de Kristallnachtherdenking namens de PKN een schuldbelijdenis uit. Dr. Gert van Klinken, universitairPREMIUM
Carmen Stoetzer-Melissant had een posttraumatische kerkstoornis: “Ik heb een haat-liefdeverhouding met de kerk”
Nadat ze haar christelijke bubbel beu raakte, verliet Carmen Stoetzer-Melissant de kerk. “Mijn haat-liefdeverhouding met de kerk gebruikte ik als stok om mee te slaan”, geeft de predikant van de Gereformeerde Kerk (PKN) in Boven-Hardinxveld toHoe kan het dat we ook na de zondvloed lezen over reuzen in de Bijbel?
'Genesis 6:4a zegt (HSV): 'In die dagen, en ook daarna, waren er reuzen op de aarde, toen Gods zonen bij de dochters van de mensen waren gekomen en die kinderen voor hen baarden.' Het gaat hier over reuzen, die ontstaan zijn uit een verbintenis tussen ong
PREMIUM
Wat je zou moeten weten over het nachtelijke gesprek tussen Nikodemus en Jezus
We gaan kijken naar een gesprek in de nacht, en wel tussen Nikodemus en Jezus. Hoe gaan zij met elkaar om? Begrijpen ze elkaar wel? En wat begrijpen wij van hun gesprek? We lezen in Johannes 3:1,2: Zo was er een Farizeeër, een van de Joodse leiders,PREMIUM
Refozuil zoekt koortsachtig een weg tussen verwarring en verstarring
“Vindt u het bezwaarlijk wanneer men u refodominee noemt?” Die vraag werd mij onlangs in alle oprechtheid gesteld. Mijn antwoord was “als ik er zelf geen moeite mee zou hebben, dan hebben anderen dat wel”. Ik ben predikant binnen dMoslimpredikers grijpen WK voetbal massaal aan om te 'evangeliseren': "Wat is jouw doel?"
Het kan je bijna niet ontgaan zijn: het omstreden WK voetbal in Qatar is inmiddels al bijna twee weken in volle gang. Met alle discussies rondom de mensenrechten, one-love aanvoerdersbanden en de door de FIFA verboden kruisvaarders-kostuums, domineert hetZo vader, zo zoon: Pieter en Arie Boomsma schreven een boek over 'krachtig' oud worden
Het is zeer waarschijnlijk niet het eerste onderwerp waar je aan denkt bij een tachtigjarige persoon: krachttraining. En dat is volgens de bekende televisiepresentator Arie Boomsma precies de reden waarom het boek 'Trainen voor het leven' geschreven moestPREMIUM
College Rotterdam wuift D66-beschuldiging van discriminatie Leger des Heils weg
Het Leger des Heils maakt zich niet schuldig aan discriminatie door een voorkeur te geven aan christelijke werknemers. Dat stelt het college van Rotterdam naar aanleiding van vragen die D66 hier eerder over stelde. Robbert-Jan van de Werken van ChristenUnCambridge-onderzoeker beweert dat Jezus transgender zou kunnen zijn
Gelovige bezoekers van een kapel aan de Universiteit van Cambridge zeggen dat ze "in tranen" waren nadat een onderzoeksstudent beweerde dat de wond in de zij van Jezus op renaissance- en middeleeuwse schilderijen, kan worden vergeleken met een vagina. WatPREMIUM
Toenemend wantrouwen: haakt de Biblebelt af? Steef de Bruijn antwoordt
“Reformatorische christenen zijn zelfbewuster en mondiger geworden. In coronatijd is een wissel omgegaan. Zijn we activistischer geworden? Het zou goed zijn als de Biblebelt meer zou afhaken, in de goede zin van het woord”, stelt Steef de BruiDominee en zoons treden voor het eerst samen op namens hitband Son Mieux
Een bijzonder optreden van vader en zoons in Sommelsdijk. Voorganger André Meiresonne leidt zondag 4 december in de Remonstrantse kerk de viering terwijl zijn zoons Camiel en Quinten de muziek verzorgen. De twee muzikanten zijn bekend van Son MieuxSGP wil kinderwagenbonus bij eerste kind
SGP-Kamerlid Chris Stoffer bepleit een bonus van 1000 euro voor ouders die hun eerste kindje krijgen. De aanschaf van een babyuitzet loopt volgens het Kamerlid flink in de papieren. “Het gezinsbeleid van dit kabinet moet op de schop. Gezinnen zijn vPREMIUM
In deze 7 landen die deelnemen aan het WK voetbal worden christenen vervolgd
Het WK voetbal in Qatar is in volle gang. Toch lijkt het er soms op dat het meer over zaken buiten het voetbal gaat, dan over de sport zelf. Zo wordt er veel gesproken over de mensenrechten in gastland Qatar, waarbij onder meer gastarbeiders en de LHBTI-gEngelen zullen in het laatste oordeel een grote rol spelen
Mijn moeder heb ik het nogal eens horen zeggen: ’Schiet op, ik heb geen engelengeduld’! Volgens de volksmond zijn engelen dus bijzonder geduldig. Waar zouden mensen dat vandaan hebben? Je kunt het antwoord vinden in het laatste boek van de BiPearl Jozefzoon lanceert kerstsingle 'Messias': "Koos een kribbe als Zijn troon"
Pearl Jozefzoon heeft een mooie kerstsingle uitgebracht met de titel 'Messias'. "Ons verlangen is gevonden in de ogen van dit Kind", zingt Pearl over de komst van Jezus naar de aarde. De zangeres maakte het nummer samen met Reyer. In het middenstuk klinkt
De christelijke nieuwsbrief die je ook echt leest!
Je voornaam
Je e-mailadres
Trending
1
Dr. Klaassen verlaat de PKN en sluit zich aan bij Hersteld Hervormde Kerk
2
Een alarmerende boodschap aan theoloog Ad de Bruijne: 'Wat u schrijft is levensgevaarlijk'
3
Influencer schokt miljoenen volgers na cancelen geslachtsveranderende operatie: "God heeft mij gemaakt zoals ik ben"
4
Johan onderging conversietherapie en leefde 7 jaar als hetero: "Ik liep helemaal vast"
5
Organist Gerwin Hoekstra (30) overleden
Top Premium
1
GerGem-predikant wijst op Gods liefde: “Een bruid is niet bang voor de Bruidegom”
2
Robert Pruis gelooft in een seksuele revolutie: "We moeten het op z'n Joods gaan doen"
3
Als christen wel of niet naar het WK voetbal in Qatar kijken? Drie dominees geven antwoord
4
Theo Niemeijer: "Kan Jezus' wederkomst vandaag plaatsvinden? Ik geloof het niet"
5
Nieuwe christelijke zorgverzekeraar springt in gat en biedt wel 'schone' polis aan: "We hoorden hoeveel mensen schrokken"
6
Ds. Kooistra bedankt Thierry Baudet in preek: "Het christendom is inderdaad voor kneusjes"
7
Andries Knevel: "De reformatorische zuil heeft goud in handen"
