Oorlog tussen Rusland en Oekraïne veroorzaakt nu ook scheiding protestanten

Nieuws 24 juni 2022
oorlog Rusland Oekraïne

De Russische 'speciale militaire operatie' in Oekraïne heeft de hechte relatie tussen de Russische en Oekraïense protestantse kerken nogal onder druk gezet. Sommige protestantse kerkgenootschappen willen daarom niet meer met elkaar praten, meldt CNE News.

De militaire invasie in de Donbas heeft de Russische christenen de afgelopen maanden in een lastig parket gebracht. Veel gelovigen zijn goede burgers en trotse bewoners van hun eigen land, Rusland. De meeste kerkgangers begrijpen zelfs de redenen van Poetin voor zijn militaire ingrijpen en zijn het eens met zijn 'speciale operatie' om zo de 'Russen' in Oekraïne te kunnen 'bevrijden'. Maar aan de andere kant steunen Russische protestanten meestal de oorlog als middel voor het oplossen van concflicten niet.

Deze ongemakkelijke spagaat wordt ook gevoeld in de woorden van Sergey Rjakhovsky, de hoogste bisschop van de Russische Unie van evangelische- en pinksterkerken (CEF). Toen hij een toespraak uploadde op 25 februari - een dag na het begin van de invasie benadrukte hij de banden tussen het Russische en Oekraïense volk, in navolging van de pro-Kremlin-Russisch-orthodoxe patriarch Kirill.

Social media
In zijn toespraak weigerde de heer Ryakhosvky namelijk het conflict te veroordelen. Wel noemde hij de oorlog vanuit Russisch perspectief een "conflict van broedermoord dat al acht jaar aan de gang is". De bisschop van de CEF Union riep gelovigen op om niet te veel te posten op sociale media waar “een oorlog woedt van passies en emoties”. Volgens hem was vasten en bidden voor een "goddelijke oplossing" voor het conflict veel beter.

De echte verwijdering begon toen bisschop Ryakhovsky, tevens lid van de Russische Kamer voor burgers, op 29 maart deelnam aan een bijeenkomst met alle religieuze leiders in de Doema - het Russische parlement. Daar sprak hij zich uit tegen het "fascisme en nazisme van de 21e eeuw" in de context van de oorlog in Oekraïne, zonder zelfs maar een woord te spreken van veroordeling in de richting van de 'speciale militaire operatie'. De conclusie van die bijeenkomst, waar leiders van alle traditionele religies van Rusland bijeen waren, was de unanieme steun voor de denazificatie van Oekraïne, om zo een einde te maken aan "de discriminatie van Russisch sprekende volkeren".

Berouw
De citaten van kerkleider Ryakhovsky gaan een brug te ver voor de Oekraïense kerkbond 'Word of Life', die deel uitmaakt van het CEF-netwerk van Ryakhovsky. Voor deze Oekraïners was de “ondubbelzinnige steun aan de oorlog, gemotiveerd met christelijke liefde” van Ryakhovsky de reden om de banden met predikanten en bisschoppen in Rusland “tijdelijk te beëindigen”.

De Word of Life-kerkleiding verwacht eerst een duidelijke stellinginname tegen de oorlog in Oekraïne van de CEF en “openlijk berouw voor de oorlog en de zonde van het Russische volk en de regering” en daarnaast “persoonlijke bekering vanaf Sergej Ryakhovskys kant".

Doodgeschoten
Kritiek kwam er ook van bepaalde predikanten en bisschoppen in Rusland: "Wat is er gebeurd, Sergey Vasilievich?", schreef bisschop Vasilii Kogan, oorspronkelijk afkomstig uit Oekraïne, vanuit zijn kerk in Novosibirsk, Siberië. “De meeste christenen in Rusland zwijgen nu, en ik veroordeel ze niet. Maar zwijgen is één ding. Toch is het iets heel anders om op te komen voor degenen die vreedzame Oekraïense steden met de grond gelijk maken en hun broeders met tanks verpletteren.”

“Kan een bisschop zelfs een ideologie steunen die oproept tot het doden van mensen?”, vroeg bisschop Kogan hardop. Kogan is steeds van en naar Oekraïne gereden om mensen uit hun schuilplaatsen te evacueren. "Terwijl je broers worden doodgeschoten in de straten en de steden van Oekraïne, misleid je duizenden Russische christenen en overtuig je hen met je toespraken dat Rusland 'liefde' naar Oekraïne brengt."

Zwijgen
In een reactie daarop zei bisschop Rjakhovsky dat zijn Russische protestantse kerk haar Oekraïense broeders met diep respect behandelt: “We voelen ook de pijn, we voelen het lijden waarin ze verkeren vanwege bepaalde politieke trends die nu in de wereld heersen en vanwege de wereldwijde geopolitiek."

Volgens de evangelische bisschop haalden velen zijn uitspraken uit hun verband. Tijdens de Doema-bijeenkomst probeerde hij te zeggen dat "haat alleen kan worden overwonnen door liefde" en dat hij niet probeerde mensen "op te roepen om met liefde te doden". Ryakhovsky beschouwt de harde uitspraken van de Oekraïense protestantse organisaties verder als "in overeenstemming met de Russofobie die zich wereldwijd verspreidt".

Hoe ingewikkeld de relatie tussen christenen in beide landen ook mag zijn, de bisschop wil niet ingaan op de eisen van zijn Oekraïense broeders: “We zullen voor hen blijven bidden, maar van onze kant zal er geen reactie komen, geen antwoord. We zullen geen olie op het vuur gooien.”

Praatmee

Beluister onze podcast

#367 Jeffrey & Farshid Seyed Mehdi over oorlog Israël-Iran en een hoopvolle toekomst
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Arie-Jan Mulder
Column

Hoe reageer je als christen op de zonde van een ander?

Zonde is in eerste instantie een zaak van tekortschieten in liefde, zo komt in deze columnreeks over de zonde naar voren. Als we dit begrijpen kan dat ons helpen met de vraag hoe we in het dagelijks leven omgaan met zonde. Laten we eens kijken hoe we

Geert Benedictus
Opinie

Is de Israël-vlag voor de kerk een steen des aanstoots?

Bij sommige kerken is de blauwwitte vlag met strepen en Davidster een vast onderdeel op het liturgisch podium. Bij andere kerken is dat beperkt tot dagen als de Israël-zondag, de eerste zondag van oktober. Hoe komt dat dit jaar? Kan een kerk het zich

Diederik van Dijk
Persbericht

Na lang aandringen SGP wordt Transgenderwet eindelijk ingetrokken

“Dit is de enige juiste uitkomst", aldus SGP-Kamerlid Diederik van Dijk in reactie op het intrekken van de verruiming van de Transgenderwet. “Er waren twee moties én een interpellatie voor nodig, maar het resultaat is er.” “Kwetsbare jongeren zijn ju

Kamerlid Pieter Grinwis
Persbericht

Aangenomen ChristenUnie-voorstel moet einde maken aan dakloosheid

De Tweede Kamer heeft vandaag met een breed gedragen steun het amendement van Kamerlid Pieter Grinwis c.s. (ChristenUnie) aangenomen, waarmee dakloze gezinnen met minderjarige kinderen worden toegevoegd aan de groepen woningzoekenden die gemeenten ve

Don Ceder
Nieuws

Kamer stemt in met strafbaarstelling illegaliteit: CU-Kamerlid Don Ceder uit stevige kritiek

De Tweede Kamer heeft dinsdag ingestemd met twee wetsvoorstellen die onderdeel zijn van het voorgenomen asielbeleid van het kabinet. Het betreft de strafbaarstelling van illegaliteit en het strafbaar stellen van hulp aan mensen zonder verblijfsvergun

Willem Ouweneel
Video

"Omdat Christus stierf, ben ik gered" - Christenen delen grootste geloofslessen

Wat was de grootste geloofsles die u leerde? Deze vraag stelden wij onlangs aan diverse christenen. Onder anderen CU-Tweede Kamerlid Don Ceder, EO-presentator Jurjen ten Brinke, SDOK-presentator Richard Groenenboom, theoloog Willem Ouweneel en presen

India
Nieuws

Indiase christenen in zee gedumpt: “We weten niet of ze nog leven”

De onzekerheid is ondraaglijk voor Sadeq Shalom en andere Rohingya-christenen in India. Al bijna twee maanden hebben ze niets meer gehoord van hun geliefden die begin mei door de Indiase autoriteiten gedeporteerd werden – zonder waarschuwing en onder

Ds. B. Labee
Video

GerGem-predikant heeft boodschap voor jongeren die moeite hebben met bidden

"Ik hoor het nog wel eens dat jongeren het moeilijk vinden om te bidden. Gebruik dan maar deze woorden: 'Schep mij een rein hart, delg uit mijn ongerechtigheid en vernieuw in het binnenste van mij een vaste geest'", aldus ds. B. Labee. De GerGem-pred

Meerartikelen

N.T. Wright
Nieuws

Amerikaanse theoloog N.T. Wright: "God overstijgt gender"

De bekende Amerikaanse theoloog en voormalig bisschop van Durham, N.T. Wright, stelt dat God het menselijke begrip van gender overstijgt. Toch blijft het gebruik van mannelijke aanspreekwoorden als 'Vader' en 'Hij' volgens Wright Bijbels gezien veran

Bagtowar en Elias
Video

Wat houdt profetie in? Christenjongeren in gesprek

In deze aflevering van de ChristenDOM? podcast gaan Bagtowar en Elias in gesprek over de aard en actualiteit van profetie. De Bijbel staat vol profetieën: boodschappen van God, vaak uitgesproken door profeten, die richting geven, waarschuwen of hoop

Hardstyle-dj Sefa
Video

Terugkijken: hardstyle-dj Sefa in gesprek met ds. Bart de Bruin

Hardstyle-dj Sefa ging onlangs met vijf predikanten in gesprek over grote levensvragen en zijn levensstijl. Sefa Jeroen Vlaarkamp (24) treedt op bij grote dancefestivals als Defqon.1 en begeeft zich daarmee in een omgeving die haaks lijkt te staan op

MissieNederland logo
Persbericht

Alliantiedag MissieNederland: ‘Vrede in tijden van onrust’

In een tijd waarin conflicten, spanningen en verdeeldheid toenemen, klinkt de stem van Jezus verrassend actueel: “Mijn vrede geef Ik u” (Johannes 14). Op zaterdag 5 juli 2025 organiseert MissieNederland een Alliantiedag in het VEZ-centrum in Zwolle,

Superbook
Getuigenis

Japanse kinderen leren Jezus kennen door Bijbelse animatieserie: “Het raakte mijn hart”

In Japan, waar religieuze programma’s op nationale televisie nauwelijks ruimte krijgen, is het uitzenden van een animatieserie over de Bijbel al op zich een wonder. Toch gebeurde het: Superbook, een animatieserie met Bijbelse verhalen, was in de jare

Ds. A. J. van den Herik
Interview

Is Israël-Iran oorlog te koppelen aan Ezechiël 38? Ds. A. J. van den Herik antwoordt

De oorlog tussen Israël en Iran hield de wereld twaalf dagen lang in haar greep. Ook christenen volgen de ontwikkelingen nauwlettend. Sommigen leggen een directe link tussen de oorlog en Ezechiël 38 waarin beschreven wordt hoe 'Gog uit het land Magog

operatiekamer
Column

Overgave in de operatiekamer: wat als je je kind moet loslaten?

Overgave op hoog niveau, dat is wat God van ons vraagt. Niet omdat Hij dat van ons eist, maar omdat Hij weet wat het beste voor ons is. Toen mijn zoontje op 3-jarige leeftijd met een geperforeerde blindedarmontsteking met spoed de operatiekamer in mo

Leo Smits
Opinie

Ziekte als teken van een zwak geloof? Tijd voor een tegengeluid

Er is de laatste tijd veel discussie binnen christelijk Nederland over een leer die stelt dat gelovigen gevrijwaard zouden zijn van ziekte en armoede. Deze zogenoemde gerealiseerde theologie legt sterk de nadruk op wat nu al zichtbaar is van Gods Kon

Donald Trump
Nieuws

Amerikaanse kerkleiders spreken zich fel uit tegen wetsvoorstel Trump: “Onmenselijk”

Een groep katholieke bisschoppen en evangelische Latino-leiders spreekt zich fel uit tegen het wetsvoorstel van president Donald Trump, bekend als de 'One Big Beautiful Bill'. Zij waarschuwen dat het plan - dat asiel in Amerika flink moet terugdringe

Ds. M. H. Bil
Nieuws

Ds. M. H. Bil aanvaardt beroep uit Veenendaal en verlaat Dodewaard

De hervormde gemeente te Veenendaal mag een nieuwe dominee verwelkomen. Ds. M. H. Bil heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In de Sionskerk volgt Bil ds. P. Hoogendam op die vorig jaar vanwege gezondheidsredenen vervroegd met emeritaat gin

Ds. A. A. Egas
Video

Ds. Egas ontving van de koster een bijzonder verzoek: "Kan het een plekje in de kerk krijgen?"

Onlangs ontving ds. A. A. Egas een bijzonder verzoek van de koster van de gemeente waaraan hij verbonden is. De koster toonde de CGK-predikant uit Damwoude een mooie ingelijste plaat waarop de brede en de smalle weg te zien is. Egas werd gevraagd of

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over Gods Geest: "Hij wil dat we op Jezus gaan lijken"

Als we Jezus als onze Zaligmaker kennen, mogen we ook weten dat de Geest in ons wil werken. Op het moment dat de Geest in ons werkt, zal Hij ons van binnenuit veranderen zodat we steeds meer op Jezus gaan lijken. Dat vertelde spreker Wilkin van de Ka