Kerk heeft bekering nodig van consumentisme

Opinie Bert Noteboom
Bert Noteboom

Als ik het goed zie, heeft de coronatijd in veel kerken en christenen een tendens versterkt ā€“ of nog beter: zichtbaar gemaakt ā€“ die de kerk al langer in haar greep had. De tendens van wat ik zou willen bestempelen als ā€˜consumentismeā€™. Het wordt op allerlei fronten zichtbaar. Daarvan is bekering nodig! Dat kan, als we teruggaan naar de Bron van Gods Woord. Ook daarvan zie ik gelukkig voorbeelden in mijn eigen omgeving.

Kerkzijn
Vooropgesteld: natuurlijk ontkom ook ik niet aan veralgemenisering als ik probeer om tendensen te schetsen. Tegelijk wil ik ook niet met de beschuldigende vinger naar concrete gemeenten of personen wijzen. Geweldig als u uw eigen gemeente en uw eigen hart op geen enkele wijze herkent in wat ik beschrijf. Leg dit artikel dan gerust naast u neer. Maar als u wĆ©l elementen herkent, wil ik u op het hart drukken serieus te overwegen of u ā€“ in het licht van de Bijbel ā€“ nog langer blij kunt zijn met deze zaken.

De wijze waarop veel westerse christenen kerk zijn, is ver verwijderd van de nieuwtestamentische gemeente.

De wijze waarop veel westerse christenen kerk zijn, is ver verwijderd van de nieuwtestamentische gemeente. We bezoeken, oh nee, we kijken de diensten. Naar de kerk gaan kost bij deze en gene inmiddels al te veel moeite. En ook als we wƩl een kerkdienst bezoeken, nemen we dan werkelijk deel aan de liturgie, of zijn we ook dan vooral aanwezig als kritische consumenten?

Velen verwachten van de kerk dat zij goede activiteiten organiseert voor heel de gemeente, maar ook voor deelgroepen zoals vrouwen, mannen, tieners, kinderen, stellen enzovoorts. Kerken waar deze activiteiten goed aanslaan zijn daarom populair. Het lijkt soms wel alsof het Jezusā€™ opdracht was om zo veel mogelijk goede events te organiseren. Ook hier weer: ik heb niks tegen goede activiteiten, maar als die gaan bepalen of en zo ja, waar je naar de kerk gaat, heeft bijbels gemeentezijn mijns inziens plaatsgemaakt voor kritisch consumentisme.

Hetzelfde lijkt van toepassing op hoe we omgaan met de Woordverkondiging en de verkondiger daarvan. Bijbels gezien is de gemeente geroepen om het Woord aan te nemen en toe te passen, maar is de praktijk niet vaak dat de spreker onder het mes gaat en wordt gefileerd? De meeste woorden worden verworpen, omdat de man vanwege een aantal gebreken sowieso niet deugt.

 

ā€˜Gelukkigā€™ ā€“ excuus voor het sarcasme, het doet me Ć©cht pijn ā€“ zijn er een aantal (nieuwe) kerken die een veel hogere kwaliteit van muziek en gesproken woord aanbieden. Veel gemakkelijker om het zo online vol te houden met het gezin ā€¦ En zonder problemen wordt de soms generaties lange band met de plaatselijke gemeente ingeruild voor een wildgebraad van elders, dat smakelijker opgediend wordt.

Als bankhangende, zappende kerkconsumenten worden we steeds kritischer, luier en ongezonder.

Opnieuw, ik heb niks tegen goede muziek en goede preken, integendeel, maar ik had gehoopt dat, als er iets nieuws ontstond, het een tegencultuur zou vormen. De populaire nieuwe kerken blijken het probleem van de westerse kerken echter alleen maar te versterken. We gaan van event tot event steeds voort. En als bankhangende, zappende kerkconsumenten worden we steeds kritischer, luier en ongezonder.

Afgedreven
Beseffen we dat we met elkaar mijlenver van Gods Woord afgedreven zijn? Christus liet Zijn volgelingen niet achter met de opdracht om spetterende diensten (inclusief lichtshows en mega-beats of daverend orgelspel) te organiseren, maar met de eenvoudige opdracht om getuige van Hem te zijn: ā€˜Ga de wereld in, maak alle volken tot Mijn leerlingenā€™. De vraag is of dat betekent dat we dit soort diensten moeten gaan organiseren. In gemeenschappen kwamen ze samen in synagogen en huizen, bij de rivier, op de begraafplaats en in kelders. Deelden intens het leven met elkaar, bestudeerden samen grondig de Schrift, verheugden zich in het evangelie en hadden als uitwerking hiervan zelfs het leven uit liefde over voor elkaar.

 

Mensen waren door hun levenswandel levende getuigen van de godsvrucht die zichtbaar werd in hun leven. Als een pluktuin van de godsvrucht, beschikbaar voor iedereen die de liefdesvrucht maar nodig heeft. Ook geestelijke groei was heel normaal. De groei naar het ouderlingschap was begerenswaardig. Als oudere vrouw ging je de jongere vrouwen onderwijzen. Ook kinderen werden aangestoken door de Grote Opdracht en gingen er samen op uit. Op tal van plekken in de wereld zijn juist kinderen voor velen in hun omgeving tot zegen geweest. Heb ik het mis als ik het gevoel krijg dat wij onze kinderen vooral beschermen en tal van simplistische kinderliedjes leren? Dat tieners vooral veel fun en een plek van acceptatie aangeboden krijgen in plaats van het leren leven van Gods Woord? Klopt mijn indruk dat mensen in de gemeente decennialang consumerend gemeentelid zijn en dat groei ontbreekt?

Heb ik het mis als ik het gevoel krijg dat wij onze kinderen vooral beschermen en tal van simplistische kinderliedjes leren?

Natuurlijk is het niet overal zo, maar ik maak me zorgen over de algemene tendens. Natuurlijk is er niks mis met kwalitatief goede activiteiten, muziek en preken, maar als die vooral uitingen zijn van ons kritisch consumentisme, terwijl het hart van bijbels gemeentezijn ā€“ toewijding aan God en elkaar, groei als discipel, samen getuigen zijn, en het delen van wat we ontvangen hebben ā€“ niet meegroeit, is het armzalig met onze kerken gesteld.

God heeft geen coronacrisis
Dat het anders kan, heb ik juist ook in het afgelopen coronajaar in onze eigen gemeente gezien. Ik vind het hoopvol, juist omdat wij niet beter of anders zijn dan anderen. Inwoners van Almere zijn niet minder vatbaar voor de tijdgeest, voor kritisch consumentisme, dan anderen. Helaas komt dat ook bij ons voor. Maar ik zie ook dat een groep mensen in onze gemeente een flinke groei heeft doorgemaakt. Welke mensen zijn dat? Het zijn de mensen die uitgedaagd zijn om bijvoorbeeld in een wijkteam een deel van de gemeenschap te gaan leiden ā€“ en die uitdaging hebben aanvaard.

 

Als gemeente hebben we, dankzij de coronacrisis, een vermenigvuldiging doorgemaakt van wijkgemeenten. Met de bagage die deze mensen in de achterliggende jaren hebben meegekregen zijn ze onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad een nieuwe wijkgemeenschap gaan leiden. Bij de nieuwe gemeenschappen, die door de coronacrisis een verdeling van de bestaande kerkleden en gasten over de wijken betekende, voegden zich al snel mensen die nooit eerder een kerk bezochten. Met honger kwamen ze en sommigen hebben in de achterliggende maanden hun leven aan de Heere Jezus toevertrouwd. Je begrijpt dat het voor de dienende gemeenteleden een extra stimulans was om door te gaan, en al delend groeiden ze verder in de genade en kennis van de Heere Jezus Christus. Ik zag kinder- en tienerwerkers met honger komen om een Woord, een gebed of een advies dat ze weer uit konden delen. Bij hen overheerst niet de kritische geest, maar het verlangen naar meer van de Heilige Geest.

Zelf mocht ik van dichtbij getuige zijn hoe in onze buurt mensen op het gebed bij de gemeente van Christus gevoegd werden. Hoe dit ontstond? De basis bestond uit twee jaar lang (twee)wekelijks gebed voor de wijk en voor onze straat. Ook ontstond het uit een overbuurman met wie ik samen bad en die een bijbelcursus ging aanbieden. En uit het missionaire kinderwerk dat doorging met activiteiten in coronatijd. Het werd voor mensen tot een eeuwige zegen!

De kerk moet zich blijvend reformeren. Terug naar de Bron van Gods Woord, naar Gods bedoelingen.

Terug naar de Bron
Hoe kan het anders? Wat staat ons te doen als we onszelf of onze gemeente herkennen in het geschetste beeld van de kritische consument? De kerk moet zich blijvend reformeren. Terug naar de Bron van Gods Woord, naar Gods bedoelingen. We moeten ons bekeren van onze arrogantie en betweterigheid. Ons past nederigheid, omdat we totaal afhankelijk zijn van Gods Geest. We kunnen het zelf echt niet. Als kerk zouden we Gods Woord weer leidend moeten laten zijn.

Wat staat ons te doen? Laten we allereerst individueel naar God toe gaan en vergeving vragen voor het consumentisme, dat in ons hart zo vaak aanwezig is. Geef in overgave aan bereid te zijn de Heere Jezus (opnieuw) te willen volgen; om Zijn gemeente en de roeping die ze in de wereld heeft te willen dienen tegen elke prijs. Deze roeping van Christus brengt, wanneer we de lat niet verlagen, lijden met zich mee. Vraag concreet om de hulp van Gods Geest hierbij; het zou namelijk zeer arrogant zijn om te denken dat we dit zelf kunnen.

 

Zoek niet het groener lijkende gras bij de buurkerk op, maar ga voor het samen gemeentezijn in en vanuit jouw plaatselijke kerk. Verenig krachten door met een aantal mensen uit de gemeente de verbinding te zoeken en je samen hiervoor in te zetten. Neem contact op met de kerkenraad en geef aan dat jullie mee willen helpen om de gemeente ter plaatse weer bij elkaar te krijgen. Zoek als kerk naar mogelijkheden om bij volgende maatregelen van de overheid in deelgroepen bij elkaar te komen. Nodig een goede vriend, collega en buur uit om mee te gaan en wees zelf de brug tussen de kerk en de zoeker in de wereld.

De onrust in de mensen om je heen wordt alleen maar groter omdat zij God kwijt zijn. Breng hen bij God en ze vinden werkelijk hun bestemming in Hem. Het gaat om God en God alleen!

Bert Noteboom (1984) is getrouwd met Christa en vader van Joshua, JoĆ«lle en Judah. Als pastor/voorganger verbonden aan Christelijke Gemeente ā€˜De Wegwijzerā€™ in Almere.

Dit artikel is met toestemming overgenomen van de website van TGC Nederland & Vlaanderen. TGC Nederland & Vlaanderen richt zich op de vernieuwende doorwerking van het evangelie van Jezus Christus, Gods Zoon, Heer van hemel en aarde, in kerk en maatschappij. 

Bovenstaand artikel kwam in 2021 tot stand en wordt ter inspiratie van lezers af en toe gedeeld op de sociale mediakanalen van Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#357 Harmen Niemeijer en Steef Post discussiƫren over kerkasiel in Kampen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

aardbeving
Nieuws

Noodtoestand in Myanmar na zware aardbeving

Volgens staatsmedia hebben meer dan 2000 mensen het leven verloren en zijn er bijna 3500 mensen gewond geraakt bij de zware aardbeving die Myanmar op 28 maart 2025 heeft getroffen. De Junta-regering heeft de noodtoestand uitgeroepen en om internation

CGK
Nieuws

CGK verliezen opnieuw leden, maar er is ook goed nieuws

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) zijn afgelopen jaar ruim duizend leden verloren. Dat blijkt uit het nieuwe Jaarboek dat deze week verscheen. In totaal telt het kerkverband nu 66.572 leden. Het aantal leden van de kerk daalt al jaren. Er is

Capitool Kansas
Nieuws

Satanisten opgepakt na confrontatie met christenen: "Hopelijk leren ze Jezus kennen"

In de Amerikaanse staat Kansas is vrijdag een protest van satanisten uitgelopen op een gewelddadige confrontatie met christelijke tegenbetogers en de politie. Vier mensen, onder wie de leider van de satanische groep The Satanic Grotto, werden in en r

Indonesie
Nieuws

Indonesische autoriteiten blokkeren kerkbouw ondanks wettelijke goedkeuring

In de Indonesische stad Samarinda, gelegen in de provincie Oost-Kalimantan, wordt de bouw van een christelijke kerk al tien jaar tegengehouden. De Toraja Christelijke Kerk heeft inmiddels aan alle wettelijke eisen voldaan, maar krijgt desondanks geen

pakistan
Nieuws

Doodstraf voor moordenaar van Pakistaanse christen

In Pakistan is op donderdag 27 maart de moordenaar van een jonge christen ter dood veroordeeld. De 20-jarige Farhan Ul Qamar werd vorig jaar november voor de ogen van zijn familie vermoord vanwege zijn geloof. De rechter in Pasrur, in het district Si

Bangladesh
Nieuws

Bangladesh: alfabetiseringsklas van christenen tegengewerkt door moslims

Een alfabetiseringsklas voor volwassenen waar christenen met een moslimachtergrond leren lezen en schrijven in het noorden van Bangladesh, wordt al een paar maanden tegengewerkt. Lokale moslims zetten de deelnemers onder druk om niet aan de les deel

Jakob van Wielink
Interview

Jakob van Wielink vond zichzelf terug in het donker: "Zonder Goede Vrijdag geen Pasen"

Jakob van Wielink weet hoe het is om door diepe dalen te gaan. Niet als theorie, maar als levenswerkelijkheid. De identiteitscoach, transitie-expert en schrijver spreekt open over periodes waarin hij liever niet wakker werd. "Ik heb God expliciet gev

ds. J.A. van den Berg
Video

Hervormde predikant ziet overeenkomst tussen Haman en Elon Musk

"Haman is de meest gemene, brute, redeloze, hardvochtige man die je je kunt voorstellen. En toch wordt hij groot gemaakt door koning Ahasveros. Waarom laat God dit soort dingen gebeuren? Asaf had het er moeilijk mee, zo schrijft hij in Psalm 73. De g

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Je wedergeboorte is geen gedragsverandering"

Wilkin van de Kamp wijst in zijn videoboodschap op een geweldig getuigenis van Petrus, afkomstig uit zijn tweede brief die hij aan de gemeenten heeft geschreven. Hij schrijft: 'De machtige God heeft aan jullie en mij alles gegeven wat nodig is om te

dr. Gert van den Brink
Video

Mag je zonder zondekennis tot Christus gaan? Dr. Gert van den Brink antwoordt

In deze vraagbeantwoording bespreekt dr. Gert van den Brink hoe geestelijke blindheid ons verhindert onze eigen zondigheid te zien, zoals een blinde niet kan verlangen naar licht als hij niet weet wat licht is. Toch is deze blindheid geen excuus om b

Chris Stoffer
Persbericht

Bijbels Beraad M/V overhandigt boekje 'Relatievorming' aan SGP-leider

In een tijd waarin de Week van de Lentekriebels op scholen een progressieve, libertijnse visie op relaties en seksualiteit promoot, klinkt er een Bijbels tegengeluid. Afgelopen weekend hebben Bijbels Beraad M/V en KOC hun nieuwe boekje, getiteld Rela

Jan Pool
Column

Jammer dat sommige christenen dictatoriale leiders bewieroken

In deze periode van mijn leven ben ik natuurlijk veel bezig met mijn eigen ziekteproces, maar dat is niet het enige dat mij bezighoudt. Al lange tijd maak ik mij zorgen over het feit dat veel christenen onder de indruk zijn van bepaalde wereldleiders

Christopher Gunderson
Positief nieuws

Christopher leed aan zeldzame aandoening: "God geneest nog steeds"

De Amerikaanse tiener Christopher Gunderson leefde zestien jaar zonder normaal voedsel te kunnen eten. Vanaf zijn geboorte leed hij aan een zeldzame aandoening waardoor zijn maag volledig verlamd was. Maar na jaren van medische zorgen, pijn en onzeke

Tom Wright
Boekfragment

Waarom de kerk zich wƩl met politiek mag bemoeien

Er wordt vaak gezegd dat de kerk zich nooit met politiek moet inlaten. De kerk moet geen politieke ambities hebben, en moet zich niet bemoeien met het debat over burgerrechten, klimaatverandering of volkshuisvesting. Het is niet de taak van de kerk o

ds. H. J. Reinders
Nieuws

Hervormd Woerden verwelkomt nieuwe predikant: ds. H. J. Reinders

De hervormde gemeente (PKN) in Woerden maakt binnenkort kennis met ds. H. J. Reinders (foto). Hij wordt in de Maranathakerk de directe collega van ds. J. W. Stam. Reinders neemt binnenkort afscheid van Driebergen (wijkgemeente Immanuƫl). Ook de prote

Hind Kabawat
Nieuws

Christelijke vrouw aangesteld als minister in nieuwe Syrische regering

In Syriƫ is een nieuwe regering beƫdigd, met als doel het land te leiden in een periode van wederopbouw en hervorming. De nieuwe president Ahmad al-Sharaa sprak zaterdag over zijn plannen en ambities voor Syriƫ. De christenen zijn met ƩƩn minister ve

GGiN Krimpen
Nieuws

Eerste gemeentepredikant voor GGiN Krimpen aan den IJssel sinds 1988

De gereformeerde gemeente in Nederland (GGiN) in Krimpen aan den IJssel verwelkomt een gemeentepredikant. Ds. D. E. van de Kieft uit Urk heeft het beroep aanvaard. Sinds de oprichting in 1988 had de gemeente nog nooit een eigen predikant. Van de Kief

India vlag
Nieuws

Indiase evangelist onder verdachte omstandigheden overleden

De bekende Indiase evangelist en apologeet Praveen Pagadala is op 46-jarige leeftijd overleden onder verdachte omstandigheden. Zijn dood komt enkele weken nadat hij zijn zorgen had geuit over bedreigingen vanwege zijn geloofsovertuiging en zijn kriti

Enoch Burke
Nieuws

Christendocent moet tienduizenden euro's betalen na verzet tegen transgenderbeleid

De christelijke leraar Enoch Burke werd eerder geschorst vanwege zijn verzet tegen het transgenderbeleid op zijn school. Op last van de rechter moet de Ier 40.000 euro betalen. Dat heeft het Hooggerechtshof in Ierland bepaald volgens Christian Today.

Nick Shakoour
Positief nieuws

Chosen-acteur deelt indrukwekkend bekeringsverhaal: "Ik ging voor God op mijn knieƫn"

Nick Shakoour vertolkte als acteur in de populaire serie The Chosen de vrolijke vader ZebedeĆ¼s. In een interview maakt hij duidelijk hoe deze rol zijn leven heeft veranderd. Niet alleen als acteur, maar vooral als mens, zo maakt hij duidelijk in gesp