Black Lives Matter in de tijd van Paulus

God 12 november 2020 Arie-Jan Mulder
Arie-Jan Mulder

Een beeld uit de afgelopen tijd: een blanke man houdt een Bijbel omhoog voor een kerkgebouw en laat zich zo door de pers fotograferen. Vlak daarvoor werd op die plek nog een demonstratie gehouden tegen racisme. Maar om de Amerikaanse president zijn fotomoment te geven, verwijderde de politie de demonstranten van ‘Black Lives Matter’ die daar hun verontrusting uitten over geweld tegen zwarte Amerikanen. Het gebeuren riep uiteenlopende reacties op van christelijke zijde. Diverse kerkleiders hadden kritiek op het gebruik van de Bijbel voor politieke doeleinden, maar anderen voelden zich juist verbonden met deze politicus die zich opstelt als een strijder voor ‘law and order’.

Maar als deze man nu eens niet met de die bijbel zou poseren maar hem zou openslaan, op zoek naar inzicht in de verhouding tussen zwarten en blanken, wat zou hij dan vinden? Het Nieuwe Testament laat op diverse plaatsen zien dat de beginnende kerk veelkleurig en multicultureel was. En dat niet door daarover te preken, maar op een terloopse, onopvallende manier. Daardoor laten de schrijvers juist merken hoe vanzelfsprekend de deelname van mensen met verschillende achtergronden in de vroege kerk was.

Alle mensen zijn diep van binnen racistisch. Dat is de reden dat Jezus ons oproept om iedere keer weer bewust te kiezen voor liefde en ons niet te laten leiden door onze ‘onderbuik’.

Dat is op zich al heel bijzonder, want het is nu eenmaal zo dat wij mensen, ook wij christenen, van nature geneigd zijn om een soort veiligheid binnen de eigen groep te zoeken, waardoor we - onbewust - heel makkelijk anderen buitensluiten. Zo blijkt uit psychologisch onderzoek bijvoorbeeld dat alle mensen diep van binnen racistisch zijn. Ook mensen die bewust niet racistisch zijn, en zelfs anti-racistisch, blijken in allerlei slim opgezette onderzoeken toch verschil te maken tussen individuen op grond van huidskleur of andere verschillen. Dat is een schokkende ontdekking. Iemand die er met zijn volle verstand van overtuigd is dat het discrimineren van mensen op uiterlijke kenmerken niet juist is, blijkt dat vanuit het onbewuste deel van zijn hersenen toch te doen! Dus de neiging om anderen buiten te sluiten sluimert in ons allemaal. Dat is de reden dat Jezus ons oproept om iedere keer weer bewust te kiezen voor liefde en ons niet te laten leiden door onze ‘onderbuik’.

Laten we een voorbeeld bekijken van de manier waarop in de Bijbel mensen van verschillende achtergronden binnen de kerkelijke gemeenschap geïntegreerd zijn. In Handelingen 13:1-3 lezen we:
‘Er waren in de gemeente van Antiochië profeten en leraren, onder wie Barnabas, Simeon die Niger werd genoemd, Lucius de Cyreneeër, Manaën, een jeugdvriend van de tetrarch Herodes, en Saulus. Op een dag, toen ze aan het vasten waren en een gebedsdienst hielden voor de Heer, zei de Heilige Geest tegen hen: 'Stel mij Barnabas en Saulus ter beschikking voor de taak die ik hun heb toebedeeld.' Nadat ze gevast en gebeden hadden, legden ze hun de handen op en lieten hen vertrekken.’

Aan de basis van een onderneming die uiteindelijk het evangelie over de hele wereld zal verspreiden, waardoor de wereld voorgoed zal veranderen, staat een multicultureel team, dat eendrachtig samenwerkt

Er zijn vier profeten/leraren in de gemeente. Twee ervan vallen op door hun namen. Simeon wordt Niger genoemd. Dat betekent ‘zwart’. Hij had dus een donkerkleurige huid. Die hoeft niet per se pikzwart te zijn geweest, want het woord werd ook gebruikt voor donker getinte mensen. Maar in elk geval was hij een ‘kleurling’ zoals dat vroeger genoemd werd, een donkere man. Lucius komt uit Cyrene. Dat was een plaats in Noord-Afrika, nu Libië, waar al vroeg een christelijke gemeente was ontstaan. Hij kan dus een Berber- of Arabische achtergrond hebben. Maar er was ook een grote Joodse gemeenschap, dus dat kan ook zijn achtergrond zijn. En tenslotte kan hij natuurlijk ook iets van al die genetische groepen in zich hebben, omdat mensen zich nu eenmaal met elkaar vermengen. Maar in elk geval is hij cultureel gezien een Noord-Afrikaan. Van de vijf voorgangers in de gemeente zijn er dus waarschijnlijk twee ‘people of color’, zoals dat nu genoemd wordt. En in elk geval zijn zij migranten, afkomstig uit andere landen en een andere cultuur. En deze mensen zegenen Paulus en Barnabas uit op hun eerste zendingsreis. Aan de basis van een onderneming die uiteindelijk het evangelie over de hele wereld zal verspreiden, waardoor de wereld voorgoed zal veranderen, staat een multicultureel team, dat eendrachtig samenwerkt. Zo is dit veelkleurige team de voorhoede van ‘een onafzienbare menigte, die niet te tellen was, uit alle landen en volken, van elke stam en taal’, zoals het toekomstbeeld van de kerk in Openbaring 7:9 zo prachtig omschreven wordt.

Dat moet ons als christenen doen beseffen dat wij niet horen bij een zwarte of een witte of bij wat voor groep dan ook, maar alleen bij die ene allesomvattende groep van de mensheid als geheel. Die groep had Jezus op het oog en daarvoor had hij alles over. Laten wij dan ook, net als hij, proberen niemand buiten te sluiten om uiterlijke kenmerken, maar iedereen omarmen met de liefde van Christus. In de vroege kerk lukte dat, dus het moet nu ook nog kunnen. Laten we liefhebben.

Praatmee

Beluister onze podcast

#369 Ds. Bram Hofland & ds. John de Groot over de hel, eeuwige straf en het laatste oordeel
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

 Proponent L. Schouten
Nieuws

Preekbevoegdheid verleend aan PKN-proponent door Hersteld Hervormde Kerk

Het breed moderamen van de Hersteld Hervormde Kerk (HHK) heeft proponent L. Schouten uit Elspeet per dinsdag preekbevoegdheid toegekend. Dat meldt het kerkverband op haar website. Schouten is al zo’n 35 jaar als proponent actief binnen de voormalige

Willem Lingeman
Video

Echtpaar noemt huwelijk "één groot drama": Willem Lingeman reageert

Bijbelleraar Willem Lingeman reageert in een videoboodschap op een pijnlijke huwelijksgeschiedenis van een echtpaar. Volgens het stel was hun huwelijk “zeker niet Gods wil” en noemt men het “één groot drama”. Inmiddels zijn ze gescheiden en beiden he

Apollinaris Darmawan
Nieuws

Indonesische christen op leeftijd vrijgelaten na jarenlange gevangenisstraf

Na meer dan vier jaar gevangenschap is de christelijke bekeerling Apollinaris Darmawan vrijgelaten uit de Kebon Waru-gevangenis in Indonesië. De man werd in november 2024 vervroegd vrijgelaten, nadat hij meerdere strafverminderingen kreeg. Darmawan z

Indonesische vlag
Nieuws

Honderden moslims protesteren tegen bouw Indonesische kerk

In het Indonesische Kalibaru, een dorp in de stad Depok (West-Java), protesteerden op 5 juli honderden moslims tegen de bouw van een christelijke kerk. Dit gebeurde ondanks dat de kerk alle benodigde vergunningen bezit. Op videobeelden is te zien hoe

Ds. P. den Ouden
Video

Waaraan kun je genade in je hart herkennen? HHK-predikant antwoordt

Waaraan kun je herkennen dat er genade in je hart gekomen is? Op die vraag gaf ds. P. den Ouden in een recente preek antwoord. De HHK-predikant uit Katwijk aan Zee gebruikte in zijn antwoord een citaat van Augustinus. De kerkvader had ooit een briefw

Ann Michelle Lee
Video

Aanbiddingsleidster Ann Michelle Lee aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Aanbiddingsleidster Ann Michelle Lee is aanstaande zondag te gast bij Hour of Power. Ze vertelt daar hoe ze God echt leerde kennen. Ook deelt ze haar droom en boodschap voor de jongere generatie. "Ik wil zoveel mogelijk mensen brengen naar het hart v

Mexico
Nieuws

Mexico: een jaar ontheemd en geen zicht op terugkeer

De maand juli markeert de trieste ‘verjaardag’ van de vlucht van honderden christenen uit hun gemeenschappen in de Mexicaanse deelstaat Chiapas. Ze moesten vrijwel alles achterlaten: hun land, huizen en dieren. Meer dan honderd christenen - van piepj

Arthur Alderliesten
Nieuws

Dolle Mina’s verstoren bijeenkomst Schreeuw om leven: directeur reageert

Afgelopen maandag verstoorden pro-abortus demonstranten een bijeenkomst van Schreeuw om leven in Gouda. De avond was bedoeld om mensen uit de achterban te informeren over het waken bij abortusklinieken. De circa 25 demonstranten - die zich presenteer

Meerartikelen

Syrie
Interview

Syrische christenen houden stand in vijandige omgeving: "God gebruikt de kerk"

"Voor veel mensen wordt de droom van een islamitische staat in Syrië steeds meer werkelijkheid. En daarin is geen plaats voor ongelovigen, zoals christenen." Aan het woord is Ibrahim Lahdo, tot voor kort woonachtig in Syrië. Cvandaag sprak met hem ov

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

De wereld kijkt niet naar je preek, maar naar je daden

Tijdens een zendingsreis in Zuid-Afrika kreeg ik onverwacht de gelegenheid om een van de meest gevaarlijke townships in Kaapstad te bezoeken. Kolonel Bazil Vellai, lid van de kerk waar ik te gast was, had ons persoonlijk uitgenodigd om Manenberg - de

Ds. M. van Reenen
Column

Overvolle huizen: spullen verzamelen of schatten in de hemel?

Een verhuizing levert veel op: stress, chaos, drukte, dozen, helpers, een verhuiswagen die de bocht niet kan halen... Maar ook: bezinning. Al die spullen die je uit het ene huis haalt en in het andere weer neerzet, waar komt het vandaan, waar moet he

Kerk van de Heilige Familie
Nieuws

Drie doden bij aanval op katholieke kerk in Gaza: Israël start onderzoek

Bij een aanval op de Kerk van de Heilige Familie in Gaza-stad zijn donderdag drie mensen omgekomen en raakten er meerdere gewond, onder wie de priester van de parochie. De kerk, waar sinds het uitbreken van de oorlog honderden christenen schuilen, we

Jan Pool
Column

Dankbaarheid is geen luxe; het is een manier van leven

Het leven kent zowel prachtige als pijnlijke momenten. Onlangs kreeg ik de sleutel van een prachtige auto, een cadeau van een dierbare vriend voor wie ik al vijftien jaar een mentor mag zijn. Ik ontving hem met tranen van ontroering in mijn ogen. Wat

Josephat Gwajima
Nieuws

Tanzania sluit grote pinksterkerk na kritiek op mensenrechtenschendingen

De Tanzaniaanse overheid heeft de grote protestantse kerk Glory of Christ Tanzania Church gesloten. Reden: een preek waarin voorganger Josephat Gwajima sprak over mensenrechtenschendingen in het land. Zes weken na de sluiting is de kerk nog altijd di

Ds. D. J. Budding
Video

Hervormde predikant wijst op kerken waar het evangelie niet ten volle klinkt

Als je op het volmaakte offer van de Heere Jezus ziet, dan mag je weten dat je zalig wordt. Toch zijn er, met name aan de rechterflank van de reformatorische gezindte, christenen die zich afvragen of zij wel zalig kunnen worden. Die worsteling leidt

Wilkin van de Kamp
Nieuws

Wilkin van de Kamp nodigt je uit om de Plaatsvervanger van Jezus beter te leren kennen

"De Heilige Geest is de Geest van Jezus in jou Die het leven van Jezus in en door jou wil leiden", aldus Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God'. De spreker en schrijver nodigt je in deze aflevering - en in de

Päivi Räsänen
Nieuws

Finse politica overweegt om haar kerk te verlaten na jarenlange LHBTI-strijd

De Finse politica Päivi Räsänen overweegt een definitief afscheid van de Evangelisch-Lutherse Kerk van Finland. De aanleiding: de groeiende acceptatie van homorelaties binnen de kerk en het recente besluit van een bisschop om kerken open te stellen v

Naomi Oosterhof
Podcast

Wat houdt ware vriendschap in? Beluister deze podcast

In deze podcastaflevering staat Naomi Oosterhof (foto) stil bij een thema dat ons allemaal raakt: vriendschap. Wat onderscheidt een gewone vriend van een broeder of zuster voor het leven? En hoe kijkt God eigenlijk naar vriendschappen? Naomi neemt je

Groot Letter-uitgave
Persbericht

Bijbelvereniging introduceert Groot Letter Nieuwe Testament (HSV)

Sinds vorige maand is bij de Bijbelvereniging het Nieuwe Testament in Groot Letter-uitgave verkrijgbaar. Deze speciale editie is gedrukt in de Herziene Statenvertaling (HSV) en bedoeld voor mensen die gebaat zijn bij grotere letters, zoals ouderen en

Serhii Burlaka met Oekraïense militairen
Interview

Serhii werkt voor ZOA én is legerpredikant: "Er is een wonder nodig voor Oekraïne"

Als ZOA-medewerker voorziet Serhii Burlaka mensen in de ‘bevrijde gebieden’ rond Cherson (Oekraïne) van voedsel. Maar één week in de maand werkt hij als legerpredikant aan het front. “Ik preek in zo’n week soms maar twee minuten. Het is veel belangri