Psycholoog Eijmael over het voorkomen van een burn-out: "Leer je eigen stoplicht kennen"

Dagelijks leven 12 september 2019 Gezinsgids
burn-out

Opgebrand. Jannie Eijmael-Verkade weet waar ze over praat. Niet alleen vanuit haar werk als klinisch psycholoog en psychotherapeut bij Eleos, maar ook uit eigen ervaring. "Het is belangrijk om je eigen stoplicht te leren kennen.”

Kan iedereen een burn-out krijgen?
"Dat kan. Maar cliënten met burn-outklachten scoren qua persoonlijkheidstrekken vaak hoog op verantwoordelijkheidsgevoel of perfectionisme. Ze hebben een eisende stem in zich en een hoog ideaal-ik.

Vaak is dat een tegenhanger van onderliggende onzekerheid of angstgevoeligheid. Ze hebben moeite met het verdragen van fouten en geven zichzelf geen leerruimte. Het gericht zijn op christelijke normen kan hierin ook een rol spelen.”

"Cliënten met burn-outklachten scoren qua persoonlijkheidstrekken vaak hoog op verantwoordelijkheidsgevoel of perfectionisme."

Wanneer moet je alert zijn?
"Als je niet meer geniet van dingen die je anders ontspannend vond, als je vaak moet zuchten, geagiteerd bent, als je weinig veerkracht meer hebt of als je structureel slaapproblemen hebt. Ook als je niet meer zo in contact staat met gevoelens die bij bepaalde situaties horen. Alsof er een mistlaag over alles ligt.”

Wat zijn de gevolgen van een burn-out?
"Dat verschilt per persoon. De meeste mensen met een burn-out krijgen een schuld- en faalgevoel. Bijvoorbeeld omdat ze hun werk moeten neerleggen. Onze maatschappij kent de druk om hard te werken, maar ook de druk om te zorgen dat je op de been blijft.

En het heeft gevolgen voor je zelfbeeld. Je kunt je taken niet meer uitvoeren. Dat geeft een deuk in je zelfvertrouwen.

Ook kan het angstgevoelens veroorzaken: ‘Kom ik hier nog bovenop?’."

Wat zijn gevolgen voor mensen in de omgeving?
"Het kan bikkelen zijn zelf stand te houden. Zeker als de persoon met een burn-out tot bijna niets in staat is. Vooral binnen een gezin met jonge kinderen kan dat pittig zijn.

"Vertel dat de periode van burn-out eigenlijk een sabbatical is. Dat hielp me erg toen ik niet kon werken."

Soms is een partner zo betrokken, dat hij of zij het gevoel van degene met de burn-out bijna overneemt. Hoe meer je geneigd bent om alles van de ander over te nemen, hoe meer last je ervan hebt.”

Hebt u tips voor mensen die in hun directe omgeving iemand hebben met een burn-out?
"Zeg niet op een verwijtende manier dat je snapt dat diegene vastgelopen is. Diegene voelt zich al heel erg falen.

Probeer de hoop uit te stralen dat iemand eruit gaat komen. Vertel dat de periode van burn-out eigenlijk een sabbatical is. Dat hielp me erg toen ik niet kon werken.

Ook is het belangrijk om goed af te grenzen. Neem de stemming en het gevoel van de ander niet over.

Het is ook waardevol om mee te denken met degene die een burn-out heeft als er beslissingen genomen moeten worden. Zo iemand kan vaak moeilijk keuzes maken.”

Hoe kun je een burn-out voorkomen?
"Leer je eigen stoplicht kennen. Ontdek bij jezelf waaraan je kunt merken dat het op groen, geel, oranje of rood staat.

Signalen voor oranje kunnen bijvoorbeeld zijn dat je batterij snel leeg is, tegenzin, als er geen rek over is voor nieuwe dingen, concentratieproblemen en een vraag-nu-niets-meer-van-me-gevoel. Neem zulke signalen serieus door wat rustiger aan te doen.

Daarnaast moet je je eigen gevoelige snaar kunnen onderkennen en bewust leren hanteren. Dat kan bijvoorbeeld zijn: een groot verantwoordelijkheidsgevoel, te betrokken, dingen alleen doen en niet klagen. Wie wijs is, legt de lat op ooghoogte.”

Praatmee

Beluister onze podcast

#375 Jeffrey & Jan-Willem Grievink over Charlie Kirk, 'homogenezing' en het Bijbelse hartland
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Dr. Bart Jan Spruyt
Persbericht

Bijbels Beraad M/V benoemt dr. Bart Jan Spruyt als lector

Bijbels Beraad M/V heeft met ingang van 1 oktober dr. Bart Jan Spruyt als lector benoemd. Spruyt is docent kerkgeschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam en een bekende publicist. Het betreft een benoeming voor drie dagen per week. Met deze ben

Kirk
Nieuws

Kerkbezoek VS stijgt na moord op Charlie Kirk: "Iedereen wil naar de kerk"

De moord op de Amerikaanse conservatief-christelijke Charlie Kirk (31) heeft ervoor gezorgd dat meer mensen afgelopen zondag een kerk bezochten. In heel de Verenigde Staten melden kerkleiders een opvallende toename van bezoekersaantallen. Op sociale

Kirk
Nieuws

Ooggetuige vertelt over laatste momenten Charlie Kirk: "Hij keek langs me heen naar de eeuwigheid"

De christelijke auteur Frank Turek was een van de vertrouwelingen van de vorige week vermoorde Charlie Kirk. In een videoboodschap die online veel gedeeld wordt, vertelt hij over de laatste momenten van Kirk. Samen met anderen deed hij er alles aan o

Niger
Nieuws

Doopdienst in Niger verandert in bloedbad: tientallen slachtoffers

Een feestelijke doopplechtigheid in het westen van Niger is maandag uitgelopen op een tragedie. Gewapende mannen op motoren openden het vuur op de aanwezigen in het dorp Takoubatt (regio Tillabéri). In totaal kwamen 22 mensen om het leven. Volgens ee

Ds. P. den Ouden
Video

HHK-predikant vertelt wat Maarten Luther deed als hij zich aangevochten voelde

Als het over de bekende reformator Maarten Luther gaat, hebben we vaak het beeld van een onverschrokken christen die altijd zeker van zijn zaak was. Maar in zijn leven kende Luther echter ook een hoop strijd en aanvechting. Zo vertelde ds. P. den Oud

Ds. J. Oosterbroek
Nieuws

Twee beroepen voor CGK-predikant J. Oosterbroek

Ds. J. Oosterbroek (foto) mag de komende periode gaan nadenken over een eventuele verhuizing. De predikant ontving zowel van de christelijke gereformeerde kerk te Hoogeveen als de christelijke gereformeerde kerk te Leeuwarden een beroep. De predikant

Christian Climate Action
Nieuws

Christelijke activisten protesteren in Engelse kerken tegen klimaatverandering

Afgelopen weekend vonden in Engeland verschillende protesten plaats in grote kerken. Leden van de groep Christian Climate Action riepen de Kerk van Engeland op om duidelijker stelling te nemen tegen klimaatverandering. Dat deden zij onder meer met sp

Dead Sea Scrolls
Nieuws

Nieuwe computertool moet studie Dode Zeerollen vergemakkelijken

Israëlische onderzoekers van de Universiteit van Tel Aviv hebben een nieuwe computertool ontwikkeld om de Dode Zeerollen beter te bestuderen. Dat schrijft All Israel News. De bijna 2.000 jaar oude rollen werden in 1947 ontdekt in grotten bij de Dode

Meerartikelen

Evert Barten en film kijken
Nieuws

Christelijke filmrecensenten richten zich tot directeur jeugdbond GerGem

Een groep christelijke filmrecensenten heeft deze week een open brief gepubliceerd. Aanleiding is een interview met Evert Barten, directeur van de Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten (JBGG), die in zijn recente boek Niet te filmen stellig beweert dat f

Jan-Willem Grievink
Podcast

Jan-Willem Grievink over Charlie Kirk: "Bewijs eens dat hij ongelijk had"

De moord op de Amerikaanse christelijke activist Charlie Kirk roept wereldwijd reacties op - ook in Nederland. Theologen Jan Martijn Abrahamse en Stefan Paas waarschuwden voor een te snelle religieuze duiding van de aanslag. Cvandaag-columnist Jan-Wi

Stoffer timmermans
Nieuws

Timmermans en Stoffer clashen over islam: "Wees niet zo naïef!"

Nadat aan het begin van de Algemene Politieke Beschouwingen Mirjam Bikker (CU) met Geert Wilders de degens kruiste over de islam, was het enkele uren later de beurt aan SGP-leider Chris Stoffer en Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA). Stoffer verweet z

Family7
Persbericht

Family7 start 13-delige serie over Gods schepping en heilsplan

Vanaf woensdag 17 september om 19:30 uur zendt de christelijke tv-zender Family7 een nieuwe 13-delige serie uit van Bijbelse toekomstverwachting met als thema ‘Genesis 1 in het licht van de nieuwe schepping’ met Bijbelleraar Theo Niemeijer en present

Wilders Bikker
Nieuws

Stevig debat Bikker en Wilders: "Christendom koester ik, islam niet"

CU-leider Mirjam Bikker en PVV-voorman Geert Wilders voerden tijdens de Algemene Politieke beschouwingen een stevig debat over de rol van de islam en godsdienstvrijheid in Nederland. Daarbij vertelde Bikker over haar geloof in Jezus en benadrukte Wil

Ds. A. A. F. van de Weg.
Nieuws

Hersteld hervormde gemeente Kralingse Veer beroept ds. A. A. F. van de Weg

De hersteld hervormde gemeente te Kralingse Veer (Rotterdam) heeft een beroep uitgebracht op ds. A. A. F. van de Weg (foto). De predikant moet in de Laankerk de opvolger worden van de onlangs naar Middelharnis-Sommelsdijk vertrokken ds. F. van Binsbe

Bikker en stoffer
Nieuws

Christelijke partijen snoeihard na Prinsjesdag: "Troonrede liet vooral leegte horen"

Op Prinsjesdag presenteerde het demissionaire kabinet traditiegetrouw de miljoenennota, waarin de belangrijkste plannen voor het komende jaar staan. SGP en ChristenUnie zijn allesbehalve blij met de plannen en tonen zich in hun reactie zeer kritisch:

kirk
Nieuws

Christelijke rapper wijst na moord Charlie Kirk op Jezus: "Ik ben het beu"

De moord op de Amerikaanse christelijke activist Charlie Kirk roept wereldwijd reacties op. Ook de christelijke hiphopartiest Lecrae heeft zich uitgesproken. In een videoboodschap benadrukt hij dat geweld nooit de oplossing kan zijn en verwijst hij n

huwelijkspartners
Nieuws

'Eerdere seksuele partners maakt iemand minder aantrekkelijk als huwelijkspartner'

Een nieuwe internationale studie laat zien dat zowel mannen als vrouwen iemand met veel eerdere seksuele partners minder geschikt vinden als huwelijkspartner, zo meldt Christian Today. Meer dan 5.300 mensen uit elf landen deden mee aan het onderzoek,

Zuid-Korea
Nieuws

Toenemende zorgen om Zuid-Koreaanse predikant na arrestatie

Een week na de arrestatie van de Zuid-Koreaanse predikant Son Hyun-bo is er nog altijd weinig bekend over zijn gezondheidstoestand en verblijfplaats. De autoriteiten arresteerden de predikant van de Busan Segyeoro Church op 8 september op verdenking

Rubio en Netanyahu
Nieuws

Netanyahu en Amerikaanse minister openen eeuwenoude pelgrimsweg naar de tempel

In Jeruzalem is deze week de Pelgrimsweg officieel geopend. Deze 2.000 jaar oude straat werd in de tijd van Jezus door pelgrims gebruikt om naar de tempel te gaan. Premier Benjamin Netanyahu, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio

Wilkin van de Kamp
Video

De gave van geloof is volgens Wilkin van de Kamp als lopen over water

In deze overdenking staat Wilkin van de Kamp stil bij Mattheüs 14:31, waar Jezus Petrus aanspreekt op zijn twijfel terwijl hij over het water loopt. Wilkin legt uit dat Petrus niet op eigen kracht liep, maar op basis van de gave van geloof die Jezus