PKN-predikant over de GemeenteGroeiGroepen: "Het is een goed teken als we elkaar in de kerk broers en zussen noemen"

God 21 juni 2019
Pieter Both

De PKN heeft een aantal succesvolle pioniersplekken opgestart. Vragen vanuit de samenleving worden door de kerk op een creatieve manier beantwoord. Zo zijn er bloeiklassen voor twintigers over aansprekende thema’s als dankbaarheid. Maar ook de interne GemeenteGroeiGroepen, zijn populair. CIP.nl sprak met eén van die mannen achter dit succes, Pieter Both. Hij is deel van de werkgroep GGG-materiaal, die door ds. Jelle de Kok vanuit het Evangelisch werkverband wordt aangestuurd.

Hoe is dat succes van de gemeentegroeigroepen eigenlijk tot stand gekomen Pieter?
"Hans Eschbach heeft deze kringen, vanuit het Evangelische Werkverband, twintig jaar geleden geïntroduceerd. Het is op zich een bekende formule maar het werkt. We zien elk jaar weer veel vraag naar ons samengestelde materiaal. Prachtig om te zien!"

"Wij moeten deels afsterven aan het individu en meer de groepsbelangen gaan dienen."

We hoorden in de wandelgangen dat het thema dit jaar ‘Dit is mijn Lichaam’ zou zijn. Kun je dit bevestigen en zo ja, waarom hebben jullie daarvoor gekozen?
"Dat klopt! De belangrijkste reden voor die keus is dat de samenleving toch wel erg individueel ingesteld is geraakt. Juist het Lichaam van Christus, de nieuwe gemeenschap die ontstaan is dankzij het offer van Jezus, mag daarin een voorbeeld zijn. ‘Je moet worden wat je eet bij het avondmaal’, zei Augustinus ons al voor. De kerk zou de plek moeten zijn waar in de juiste verhouding het individu en de groep samenkomt. Dat komt ook terug in de titel van het materiaal, de kern ligt daarvan in de opstanding van Christus, dat bindt samen. Wij moeten deels afsterven aan het individu en meer de groepsbelangen gaan dienen. Of in ieder geval onze eigen belangen in het juiste perspectief zetten. Die van het dienen van Gods Lichaam."

Wat gaat er nog mis in het Lichaam van Christus? Wat kan er beter?
"Ik zie wel dat kerken vooral kijken hoe ze aantrekkelijk voor mensen kunnen zijn. Dat is ook hoe gemeenschappen zich tegenwoordig inrichten. Het moet aansprekend een aanlokkelijk zijn. Maar juist in de PKN zie je nu ook met de nieuwe pioniersplekken dat we meer familiezijn ontwikkelen. Zo erg zelfs dat ik laatst iemand van búiten de kerk hoorde zeggen: ‘dit voelt als familie’. Familie is soms een wat achtergebleven thema in de kerk. We zijn broers en zussen. Laatst klaagde iemand erover dat we het niet meer ‘broeders en zusters’ noemden maar steeds vaker ‘broers en zussen’. Dan denk ik, dat laatste is toch juist een goed teken? Dat is veel persoonlijker en eigentijdser. Het avondmaal is echt samen zijn, het is echt een liefdesmaal. Hoe dat er in de tijd van de eerste gemeente uit heeft gezien weten we niet precies. Wij hebben vooral het symbolische over gehouden.

"Laatst klaagde iemand erover dat we het niet meer ‘broeders en zusters’ noemden maar steeds vaker ‘broers en zussen’. Dan denk ik, dat laatste is toch juist een goed teken?"

Het was in de oude kerk echt bedoelt voor de armen en dat gebeurt nu nog vaak, dat er dan ook vooral gecollecteerd wordt voor de diakonie. In ons materiaal komt het ‘nieuwe wij’ sterk terug zoals we dat noemen. Het is goed om naar de gemeenschap te kijken. We zijn met vele graankorrels één brood. En Christus’ was de graankorrel die stierf zodat wij konden leven.

In de psychologie wordt steeds vaker beschreven dat we als samenleving de band met elkaar kwijt zijn. Je kunt op verschillende manieren naar het Lichaam van Christus kijken, de plaatselijke kerk zoals die gemeentegroeigroepen, maar ook de wereldwijde kerk. Paulus zegt namelijk ‘er is er maar één kerk, de wereldwijde kerk. Maar je zou ook prima een huiskring als Lichaam van Christus kunnen zien. Want de Bijbel zegt: ‘waar twee of drie vergaderd zijn daar is God in hun midden’. We schrijven het materiaal om het geloofsgesprek op gang te brengen. Het stelt altijd de vraag: ‘hoe geef jij de theorie vorm in jouw leven?’ Dus het is niet per se de studie maar groei in geloof is het doel, het gaat om je hoofd, hart en je handen.

Soms zie je dat we nogal eens in dat theoretische blijven hangen. Soms horen we dat het materiaal te weinig diepgravend is. Dat we er te weinig diepgravende feiten inzetten. Maar dan denk ik: het gaat om meer vruchten dragen en niet om meer takken te krijgen. Dus het is echt wat je ermee doet. Het toepassen van de kennis die je hebt en krijgt. Meer kennis van het geloof verwarren mensen nog weleens met geloofsgroei."

Hoe komt dat materiaal nou tot stand? Is dat een geheim ritueel of gaan jullie heel lang vasten en slaan jullie dan op goed geluk de Bijbel open?
"Vanuit de brainstorm kwamen we op het thema individualisering. Iemand had het boek Borderline Times van Dirk de Wagter gelezen en vond dat we iets met het thema individualisering moesten gaan doen. Vroeger was het niet per se beter, hoor. Toen werden mensen soms ook juist onderdrukt door de christelijke heersende moraal. Ze moesten zich dan erg aanpassen en je kon niet met je kop boven het maaiveld uitsteken. Nu is dat meer vrijgevochten maar dat heeft ook zijn nadelen. Deze tijd is niet per se slecht, dat hoor je ook nog wel eens. Moderne media bijvoorbeeld, daar kun je heel negatief naar kijken maar je kan het ook het wonder van verbinding noemen! Ik vind het heel mooi dat mijn verhuizing voor mijn kinderen veel makkelijker is geworden door social media. God wil ook dat we ons ontplooien maar we mogen ons ook opzij zetten voor de ander."

Prachtig! Waneer starten we? En is er nog meer informatie?
"Op de landelijke GemeenteGroeiGroependag van het Evangelisch Werkverband, op zaterdag 7 september geef ik een lezing over het materiaal en is er een workshop over hoe je een gesprek leidt en hoe je een kring vormgeeft. Daarbij verstrekken we informatie over de achtergronden van het materiaal."

Praatmee

Beluister onze podcast

#386 Daniël van Deutekom & Elmar Hofstee discussiëren over genezingsdiensten
Of beluister op:

Meerartikelen

Jac de Gooijer
Opinie

Het debat over kerkklokken onthult meer dan we durven toegeven

De discussie rond godsdienstvrijheid, identiteit en de plaats van christelijke symbolen in de publieke ruimte raakt steeds vaker aan diepere vragen over onze cultuur en overtuigingen. Naar aanleiding van een recent gesprek tussen Wierd Duk en Gert-Ja

india
Nieuws

Spanningen lopen op in India na weigering christelijke begrafenissen

Twee christelijke families in de Indiase deelstaat Chhattisgarh kregen begin november te horen dat zij hun overleden dierbaren niet mochten begraven in hun eigen dorp. Dorpsbewoners blokkeerden de toegang tot de begraafplaatsen en gaven alleen toeste

Nigeria
Nieuws

Honderden christelijke schoolkinderen ontvoerd in Nigeria, tientallen weten te ontsnappen

In Nigeria zijn in enkele dagen tijd honderden kinderen en meerdere volwassenen ontvoerd bij aanvallen op een katholieke kostschool en een christelijke gemeente. Het gaat vooral om christelijke leerlingen en kerkgangers. Een deel van de kinderen kon

Dit is de week
Nieuws

Discussie over christelijke cultuur, kerkklokken en Jezus in EO-programma krijgt bizar einde

"Ik vind het apart dat er mensen zijn die niet zoveel met Christus hebben, maar wel een christelijke cultuur verdedigen. We kunnen het christendom niet verdedigen zonder Christus." Dat zei voormalig CU-leider Gert-Jan Segers zaterdagavond tijdens een

KPop Demon Hunters
Nieuws

Christelijke school vraagt ouders om terughoudendheid rond 'anti-christelijke' Netflix-film

Een Anglicaanse basisschool in het Engelse Poole heeft ouders gevraagd hun kinderen te ontmoedigen om op school liedjes te zingen uit de nieuwe Netflix-film KPop Demon Hunters. Volgens de school botst de nadruk op demonen in de film met de christelij

Ds. C.G. Vreugdenhil
Video

Ds. C.G. Vreugdenhil: “Jezus redt en Hij maakt echt gelukkig”

De Gereformeerde Gemeente van Bodegraven vierde dit najaar haar 100-jarig bestaan. Dit is een bijzondere mijlpaal in de geschiedenis van de plaatselijke kerk. Ter gelegenheid van dit jubileum werd een reeks ontmoetingen georganiseerd waarin gemeentel

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vertelt over Katwijkse drenkeling die zich niet liet redden

"Vriend, driemaal stak ik Mijn hand naar je uit en je hebt het niet gezien", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee deelde in een recente preek een opvallend verhaal over een plaatsgenoot die tijdens een storm op zee in d

Thomas Quartier
Nieuws

Voormalig Theoloog der Nederlanden treedt uit als monnik na misbruikonderzoek

Theoloog en hoogleraar Thomas Quartier is uit zijn ambt als diaken gezet en heeft zelf verzocht om dispensatie van zijn kloostergeloften. Daarmee is hij officieel uitgetreden bij de benedictijnen en teruggekeerd naar de lekenstaat. Dat bevestigt abt-

Meerartikelen

Chris Verhagen
Video

Christelijke apologeet ziet Nederland afglijden naar 'doodscultuur'

In zijn nieuwste video waarschuwt Chris Verhagen, initiatiefnemer van De Christelijke Apologeet, voor wat hij een groeiende 'doodscultuur' in Nederland noemt. Van het normaliseren van Halloween tot het uitstellen van kinderen en het afnemen van respe

De Ongelooflijke Geschiedenis
Persbericht

Nieuwe EO-podcast onthult de impact van 2000 jaar christendom

Nederland wordt steeds minder religieus, maar de invloed van het christendom op onze samenleving is nog altijd enorm. In de nieuwe zevendelige podcastserie De Ongelooflijke Geschiedenis neemt presentator David Boogerd samen met historicus Beatrice de

Ron van der Spoel
Interview

Ron van der Spoel was even werkloos: "Ik mocht bidden en mijn vrouw verdiende het geld"

“Een half jaar lang werd ik meer gezien als werkloze dan als dominee. Dat was intens. Toch heb ik nooit getwijfeld aan onze roeping.” Ruim zes jaar geleden verhuisde dominee Ron van der Spoel met zijn vrouw Annette naar Limburg. Hij ervaarde dat dit

Ds. Kees Kant
Opinie

Nieuw Kairos-document: christelijke taal als wapen tegen Israël

Op 14 november brachten Palestijnse christenen een nieuw Kairos-document uit, voor het eerst sinds 2009. Onder de titel 'Geloof in een tijd van genocide' doen de opstellers een wereldwijde oproep aan kerken om zich te verzetten tegen wat zij omschrij

Jeffrey Schipper
Hoofdredactioneel commentaar

David de Vos is slachtoffer van een evangelisch piramidesysteem

Binnen de evangelisch-charismatische beweging worden leiders vaak groot gemaakt door een piramidesysteem dat draait om zichtbaarheid, succes en status. David de Vos wordt na zijn recente uitspraken (“alle mensen zijn kinderen van God”) vooral benader

Ds. A. A. Egas
Video

CGK-predikant vertelt hoe straatarme krantenverkoper tot geloof kwam

"Johannes 3 vers 16? Ik begrijp het niet, maar het is een woord dat een kleine jongen behouden kan", aldus ds. A. A. Egas. De CGK-predikant deelde in een recente preek een ontroerend verhaal van een jonge krantenverkoper. Het verhaal speelt zich in h

Peter Roosendaal
Nieuws

Terugluisteren: de vergeten waarheid achter het geweld in Nigeria

Het geweld in Nigeria haalt opnieuw het wereldnieuws, maar volgens Open Doors wordt een essentieel deel van het verhaal structureel gemist: de religieuze dimensie. Terwijl sommige media deze maand suggereerden dat vooral moslims slachtoffer zijn en d

Kees
Opinie

Is abortus normale medische zorg?

Bijna elke week komt de opmerking wel ergens langs. Abortus is normale medische zorg waar een vrouw in Nederland recht op heeft. Maar is abortus, het doelbewust doden van een ongeboren kind, hoe klein dan ook, wel normale medische zorg? In 1984 werd

Arjan Berkouwer
Video

Ondernemer Arjan Berkouwer over loslaten en luisteren naar Gods stem

Wat gebeurt er als God je roept voor iets waar je zelf geen enthousiasme voor voelt? Ondernemer Arjan Berkouwer ontdekte dat juist dát het begin kon zijn van iets groters dan hij ooit had gepland. In de deze aflevering van de In His Company Podcast v

Elbert Pogosjan
Video

Is er maar één Koran? Apologeet legt uit waarom dit niet klopt

Wat betekenen begrippen als Qira’at, Mushaf en Ahruf, en waarom zijn ze zo belangrijk als het gaat om de betrouwbaarheid van de Koran? In deze video van Christendom.nl legt apologeet Elbert Pogosjan stap voor stap uit wat deze termen inhouden en hoe

Vincent Scheurwater
Video

Wat betekent het zesde gebod? Politieagent Vincent Scheurwater antwoordt

Elke zondag horen veel christenen in de kerk de tien geboden, maar wat betekenen ze voor ons dagelijks leven? In deze aflevering van Daniël Online gaat Hannah in gesprek met Vincent Scheurwater, politieagent in Katwijk, over het zesde gebod. Ontdek h

Chris Wright
Persbericht

Langham Partnership wil kerken verbinden met Gods wereldwijde missie

Sinds april 2025 heeft de internationale organisatie Langham Partnership een Nederlandse tak: Langham Nederland. De stichting wil kerken, theologische opleidingen en christenen in Nederland helpen om zich te verbinden met Gods wereldwijde missie. In