PKN-predikant over de GemeenteGroeiGroepen: "Het is een goed teken als we elkaar in de kerk broers en zussen noemen"

God 21 juni 2019
Pieter Both

De PKN heeft een aantal succesvolle pioniersplekken opgestart. Vragen vanuit de samenleving worden door de kerk op een creatieve manier beantwoord. Zo zijn er bloeiklassen voor twintigers over aansprekende thema’s als dankbaarheid. Maar ook de interne GemeenteGroeiGroepen, zijn populair. CIP.nl sprak met eén van die mannen achter dit succes, Pieter Both. Hij is deel van de werkgroep GGG-materiaal, die door ds. Jelle de Kok vanuit het Evangelisch werkverband wordt aangestuurd.

Hoe is dat succes van de gemeentegroeigroepen eigenlijk tot stand gekomen Pieter?
"Hans Eschbach heeft deze kringen, vanuit het Evangelische Werkverband, twintig jaar geleden geïntroduceerd. Het is op zich een bekende formule maar het werkt. We zien elk jaar weer veel vraag naar ons samengestelde materiaal. Prachtig om te zien!"

"Wij moeten deels afsterven aan het individu en meer de groepsbelangen gaan dienen."

We hoorden in de wandelgangen dat het thema dit jaar ‘Dit is mijn Lichaam’ zou zijn. Kun je dit bevestigen en zo ja, waarom hebben jullie daarvoor gekozen?
"Dat klopt! De belangrijkste reden voor die keus is dat de samenleving toch wel erg individueel ingesteld is geraakt. Juist het Lichaam van Christus, de nieuwe gemeenschap die ontstaan is dankzij het offer van Jezus, mag daarin een voorbeeld zijn. ‘Je moet worden wat je eet bij het avondmaal’, zei Augustinus ons al voor. De kerk zou de plek moeten zijn waar in de juiste verhouding het individu en de groep samenkomt. Dat komt ook terug in de titel van het materiaal, de kern ligt daarvan in de opstanding van Christus, dat bindt samen. Wij moeten deels afsterven aan het individu en meer de groepsbelangen gaan dienen. Of in ieder geval onze eigen belangen in het juiste perspectief zetten. Die van het dienen van Gods Lichaam."

Wat gaat er nog mis in het Lichaam van Christus? Wat kan er beter?
"Ik zie wel dat kerken vooral kijken hoe ze aantrekkelijk voor mensen kunnen zijn. Dat is ook hoe gemeenschappen zich tegenwoordig inrichten. Het moet aansprekend een aanlokkelijk zijn. Maar juist in de PKN zie je nu ook met de nieuwe pioniersplekken dat we meer familiezijn ontwikkelen. Zo erg zelfs dat ik laatst iemand van búiten de kerk hoorde zeggen: ‘dit voelt als familie’. Familie is soms een wat achtergebleven thema in de kerk. We zijn broers en zussen. Laatst klaagde iemand erover dat we het niet meer ‘broeders en zusters’ noemden maar steeds vaker ‘broers en zussen’. Dan denk ik, dat laatste is toch juist een goed teken? Dat is veel persoonlijker en eigentijdser. Het avondmaal is echt samen zijn, het is echt een liefdesmaal. Hoe dat er in de tijd van de eerste gemeente uit heeft gezien weten we niet precies. Wij hebben vooral het symbolische over gehouden.

"Laatst klaagde iemand erover dat we het niet meer ‘broeders en zusters’ noemden maar steeds vaker ‘broers en zussen’. Dan denk ik, dat laatste is toch juist een goed teken?"

Het was in de oude kerk echt bedoelt voor de armen en dat gebeurt nu nog vaak, dat er dan ook vooral gecollecteerd wordt voor de diakonie. In ons materiaal komt het ‘nieuwe wij’ sterk terug zoals we dat noemen. Het is goed om naar de gemeenschap te kijken. We zijn met vele graankorrels één brood. En Christus’ was de graankorrel die stierf zodat wij konden leven.

In de psychologie wordt steeds vaker beschreven dat we als samenleving de band met elkaar kwijt zijn. Je kunt op verschillende manieren naar het Lichaam van Christus kijken, de plaatselijke kerk zoals die gemeentegroeigroepen, maar ook de wereldwijde kerk. Paulus zegt namelijk ‘er is er maar één kerk, de wereldwijde kerk. Maar je zou ook prima een huiskring als Lichaam van Christus kunnen zien. Want de Bijbel zegt: ‘waar twee of drie vergaderd zijn daar is God in hun midden’. We schrijven het materiaal om het geloofsgesprek op gang te brengen. Het stelt altijd de vraag: ‘hoe geef jij de theorie vorm in jouw leven?’ Dus het is niet per se de studie maar groei in geloof is het doel, het gaat om je hoofd, hart en je handen.

Soms zie je dat we nogal eens in dat theoretische blijven hangen. Soms horen we dat het materiaal te weinig diepgravend is. Dat we er te weinig diepgravende feiten inzetten. Maar dan denk ik: het gaat om meer vruchten dragen en niet om meer takken te krijgen. Dus het is echt wat je ermee doet. Het toepassen van de kennis die je hebt en krijgt. Meer kennis van het geloof verwarren mensen nog weleens met geloofsgroei."

Hoe komt dat materiaal nou tot stand? Is dat een geheim ritueel of gaan jullie heel lang vasten en slaan jullie dan op goed geluk de Bijbel open?
"Vanuit de brainstorm kwamen we op het thema individualisering. Iemand had het boek Borderline Times van Dirk de Wagter gelezen en vond dat we iets met het thema individualisering moesten gaan doen. Vroeger was het niet per se beter, hoor. Toen werden mensen soms ook juist onderdrukt door de christelijke heersende moraal. Ze moesten zich dan erg aanpassen en je kon niet met je kop boven het maaiveld uitsteken. Nu is dat meer vrijgevochten maar dat heeft ook zijn nadelen. Deze tijd is niet per se slecht, dat hoor je ook nog wel eens. Moderne media bijvoorbeeld, daar kun je heel negatief naar kijken maar je kan het ook het wonder van verbinding noemen! Ik vind het heel mooi dat mijn verhuizing voor mijn kinderen veel makkelijker is geworden door social media. God wil ook dat we ons ontplooien maar we mogen ons ook opzij zetten voor de ander."

Prachtig! Waneer starten we? En is er nog meer informatie?
"Op de landelijke GemeenteGroeiGroependag van het Evangelisch Werkverband, op zaterdag 7 september geef ik een lezing over het materiaal en is er een workshop over hoe je een gesprek leidt en hoe je een kring vormgeeft. Daarbij verstrekken we informatie over de achtergronden van het materiaal."

Praatmee

Beluister onze podcast

#388 Bram Hofland en Nico van der Voet over de Bijbelse doop: verdeeldheid of verbondenheid?
Of beluister op:

Meerartikelen

Arsenal FC tijdens het seizoen 2024/2025
Nieuws

Voetballers Engelse topclub delen openlijk hun geloof: ‘Het brengt ons dichter bij elkaar’

Arsenal beleeft een van zijn beste seizoenen in jaren. De club staat bovenaan in zowel de Champions League als de Premier League. Opvallend: een grote groep spelers spreekt geregeld openlijk over hun christelijke geloof. Onder fans staan zij inmiddel

Parlementsgebouw Canada
Nieuws

Canada schrapt belangrijke uitzondering voor gelovigen in haatzaaiwet: christenen bezorgd

In Canada is een politieke beslissing genomen die veel gelovigen zorgen baart. Een parlementaire commissie heeft besloten een belangrijke bescherming voor religieuze sprekers uit de zogeheten haatzaaiwet te halen. Dat meldt Christian Daily Internatio

Kerk
Nieuws

Majed weigert Jemen te verlaten ondanks levensgevaar

In Jemen, een van de gevaarlijkste landen voor christenen volgens de Ranglijst Christenvervolging, is opnieuw een golf van hevige vervolging begonnen. Verschillende gelovigen zijn door de islamitische overheid gevangengezet en worden ondervraagd en g

Hasmonese stadsmuur
Nieuws

Archeologen ontdekken grote Hasmonese stadsmuur in Jeruzalem vlak voor Chanoeka

Vlak voor het Chanoekafeest hebben archeologen in Jeruzalem een bijzondere ontdekking gedaan. Dat meldt All Israel News. Tijdens de renovatie van het Tower of David Museum werd een groot deel van een oude Hasmonese stadsmuur gevonden. De vondst ligt

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar vertelt hoe een lezing van evangelist Jan van Dooijeweert hem voorgoed bijbleef

'Als ik Tilburg binnenrijd en ik zie al die flatgebouwen, dan draait mijn hart zich om in mijn lijf. Gaan nu al die duizenden mensen verloren?' Dit hoorde ds. J. Koppelaar evangelist Jan van Dooijeweert ooit tijdens een lezing zeggen. De woorden van

Ds. R. W. J. van Ommen
Nieuws

Nieuwe dominee voor NGK Daarlerveen: ds. R. W. J. van Ommen

De NGK te Daarlerveen beschikt binnenkort weer over een eigen predikant. Ds. R. W. J. van Ommen (foto) nam het uitgebrachte beroep op hem aan. In het Overijsselse dorp volgt Van Ommen ds. H. J. Visser op. Laatstgenoemde predikant stapte in 2023 over

Paganisme
Nieuws

Steeds meer Britten verlaten christelijk geloof en zoeken hun weg in spiritualiteit

Een nieuw onderzoek laat zien dat veel Britten die het christelijk geloof verlaten, niet overstappen naar een andere godsdienst, maar kiezen voor atheïsme, agnosticisme of vormen van paganisme en spiritualiteit. Volgens de onderzoekers betekent dit n

pakistan
Nieuws

Hooggerechtshof Pakistan tikt overheid op de vingers om gevaarlijk werk voor christenen

De Islamabad High Court in Pakistan heeft een einde gemaakt aan de praktijk waarbij overheidsinstellingen enkel christenen vroegen voor schoonmaak- en rioolwerk in vacatures. De rechter noemt deze formulering discriminerend en bepaalde dat vacatures

Meerartikelen

Ds. A. I. Kazen
Dagelijks leven

HHK-predikant via Refoweb: 'Oudere stellen horen óók te trouwen'

Op Refoweb heeft een vraag van een smoorverliefd ouder stel tot opvallende reacties geleid. Het echtpaar, beiden op leeftijd en met kinderen uit eerdere relaties, overwoog om te trouwen. Maar een predikant had hun afgeraden te huwen: op latere leefti

Kerk
Nieuws

Indonesische moslims protesteren tegen renovatie kerk ondanks geldende vergunning

In het Indonesische West Java heeft een groep moslims zaterdag geprotesteerd tegen de renovatie van de rooms katholieke Sint Vincentius A. Paulo parochiekerk in Gunung Putri. Volgens de demonstranten, verbonden aan de Muslim Community Development and

Hans van de Breevaart
Opinie

Waarom cultuurchristenen geen karikatuur verdienen

In zijn reactie op Bjorn Lous gaat Hans van de Breevaart in op de beschuldiging dat rechts-conservatieve christenen zouden handelen zoals de Farizeeën uit Jezus’ tijd. Volgens Van de Breevaart doet dit cliché geen recht aan de historische werkelijkhe

Erik Bakker
Column

We zijn te braaf geworden: niemand vindt de kerk nog gevaarlijk

Er gaapt een kloof tussen de Kerk van Pinksteren en de kerken van nu. Een kloof zo breed dat je je afvraagt of we nog wel over hetzelfde fenomeen praten. Waar de eerste christenen renden, kruipen wij. Waar zij brandden, zijn wij lauw. Waar zij de wer

Ds. Bram Hofland
Opinie

Kerkpijn slaat om in polarisatie: Urk en Rijnsburg forceren breuk in CGK

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) zijn gescheurd, zo meldde de NOS afgelopen week. Het blijft vreemd om je eigen kerkverband in de nieuwsberichtgeving voorbij te zien komen. Wat er landelijk gebeurt, speelt zich namelijk net zo goed af op lo

Nicodemus Kitto
Nieuws

180.000 Tanzanianen krijgen dankzij donateurs een Bijbel

Met grote dankbaarheid maakt Bible League Nederland bekend dat het jubileumproject ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan volledig is gefinancierd. Dankzij de steun van donateurs kunnen 150 afgelegen dorpen in Tanzania bereikt worden, waarmee ongev

Groot-Brittannië
Nieuws

Docent verliest baan na opmerking over christelijke identiteit Groot-Brittannië

In Londen is een basisschoolleraar zijn baan kwijtgeraakt nadat hij een leerling had verteld dat “Groot-Brittannië nog steeds een christelijk land is”. De docent, die anoniem wil blijven, kreeg problemen nadat hij jongens had aangesproken die hun voe

DonCeder-DiederikvDijk-Artikel23
Nieuws

Christelijke partijen fel: ‘Motie zet bijl aan de wortel van de onderwijsvrijheid’

De Tweede Kamer heeft deze week met een nipte meerderheid ingestemd met een motie van VVD-Kamerlid Arend Kisteman, waarin wordt uitgesproken dat het discriminatieverbod van artikel 1 van de Grondwet leidend moet zijn wanneer dat botst met de vrijheid

Franklin Graham
Nieuws

Franklin Graham ontbrak op christelijk event in India vanwege problemen rond visa

De Amerikaanse evangelist Franklin Graham kon eind vorige maand niet aanwezig zijn bij een christelijk event in de Indiase staat Nagaland. Dat schrijft The Christian Post. In de media ging het bericht rond dat India zijn visumaanvraag geweigerd had. 

Ds. A. S. Middelkoop
Nieuws

Hersteld hervormde gemeente Kralingse Veer ziet ds. A. S. Middelkoop graag komen

De hersteld hervormde gemeente te Kralingse Veer (Rotterdam) heeft een beroep uitgebracht op ds. A. S. Middelkoop (foto). De predikant moet in de Laankerk de opvolger worden van de eerder dit jaar naar Middelharnis-Sommelsdijk vertrokken ds. F. van B

Dr. P. de Vries
Video

Ds. De Vries vertelt hoe hij als student overspannen raakte én geloofszekerheid vond

"Ik moest zelf weten dat ik het eigendom van Christus ben, anders kan ik anderen niet de weg wijzen", aldus ds. P. de Vries. De hersteld hervormde emerituspredikant vertelde onlangs in de serie Getuigend Gesprek aan presentator Robert Jansema hoe hij

Nigeria
Nieuws

Twee doden bij aanval op kerk in Zuid-Nigeria

In Nigeria is opnieuw geweld uitgebroken tegen christelijke gemeenschappen. Zondagmorgen vielen gewapende mannen de St Andrews Anglicaanse Kerk in Isiokwe aan, in de deelstaat Anambra. De daders openden het vuur terwijl gemeenteleden zich verzamelden