PKN-predikant over de GemeenteGroeiGroepen: "Het is een goed teken als we elkaar in de kerk broers en zussen noemen"

God 21 juni 2019
Pieter Both

De PKN heeft een aantal succesvolle pioniersplekken opgestart. Vragen vanuit de samenleving worden door de kerk op een creatieve manier beantwoord. Zo zijn er bloeiklassen voor twintigers over aansprekende thema’s als dankbaarheid. Maar ook de interne GemeenteGroeiGroepen, zijn populair. CIP.nl sprak met eén van die mannen achter dit succes, Pieter Both. Hij is deel van de werkgroep GGG-materiaal, die door ds. Jelle de Kok vanuit het Evangelisch werkverband wordt aangestuurd.

Hoe is dat succes van de gemeentegroeigroepen eigenlijk tot stand gekomen Pieter?
"Hans Eschbach heeft deze kringen, vanuit het Evangelische Werkverband, twintig jaar geleden geïntroduceerd. Het is op zich een bekende formule maar het werkt. We zien elk jaar weer veel vraag naar ons samengestelde materiaal. Prachtig om te zien!"

"Wij moeten deels afsterven aan het individu en meer de groepsbelangen gaan dienen."

We hoorden in de wandelgangen dat het thema dit jaar ‘Dit is mijn Lichaam’ zou zijn. Kun je dit bevestigen en zo ja, waarom hebben jullie daarvoor gekozen?
"Dat klopt! De belangrijkste reden voor die keus is dat de samenleving toch wel erg individueel ingesteld is geraakt. Juist het Lichaam van Christus, de nieuwe gemeenschap die ontstaan is dankzij het offer van Jezus, mag daarin een voorbeeld zijn. ‘Je moet worden wat je eet bij het avondmaal’, zei Augustinus ons al voor. De kerk zou de plek moeten zijn waar in de juiste verhouding het individu en de groep samenkomt. Dat komt ook terug in de titel van het materiaal, de kern ligt daarvan in de opstanding van Christus, dat bindt samen. Wij moeten deels afsterven aan het individu en meer de groepsbelangen gaan dienen. Of in ieder geval onze eigen belangen in het juiste perspectief zetten. Die van het dienen van Gods Lichaam."

Wat gaat er nog mis in het Lichaam van Christus? Wat kan er beter?
"Ik zie wel dat kerken vooral kijken hoe ze aantrekkelijk voor mensen kunnen zijn. Dat is ook hoe gemeenschappen zich tegenwoordig inrichten. Het moet aansprekend een aanlokkelijk zijn. Maar juist in de PKN zie je nu ook met de nieuwe pioniersplekken dat we meer familiezijn ontwikkelen. Zo erg zelfs dat ik laatst iemand van búiten de kerk hoorde zeggen: ‘dit voelt als familie’. Familie is soms een wat achtergebleven thema in de kerk. We zijn broers en zussen. Laatst klaagde iemand erover dat we het niet meer ‘broeders en zusters’ noemden maar steeds vaker ‘broers en zussen’. Dan denk ik, dat laatste is toch juist een goed teken? Dat is veel persoonlijker en eigentijdser. Het avondmaal is echt samen zijn, het is echt een liefdesmaal. Hoe dat er in de tijd van de eerste gemeente uit heeft gezien weten we niet precies. Wij hebben vooral het symbolische over gehouden.

"Laatst klaagde iemand erover dat we het niet meer ‘broeders en zusters’ noemden maar steeds vaker ‘broers en zussen’. Dan denk ik, dat laatste is toch juist een goed teken?"

Het was in de oude kerk echt bedoelt voor de armen en dat gebeurt nu nog vaak, dat er dan ook vooral gecollecteerd wordt voor de diakonie. In ons materiaal komt het ‘nieuwe wij’ sterk terug zoals we dat noemen. Het is goed om naar de gemeenschap te kijken. We zijn met vele graankorrels één brood. En Christus’ was de graankorrel die stierf zodat wij konden leven.

In de psychologie wordt steeds vaker beschreven dat we als samenleving de band met elkaar kwijt zijn. Je kunt op verschillende manieren naar het Lichaam van Christus kijken, de plaatselijke kerk zoals die gemeentegroeigroepen, maar ook de wereldwijde kerk. Paulus zegt namelijk ‘er is er maar één kerk, de wereldwijde kerk. Maar je zou ook prima een huiskring als Lichaam van Christus kunnen zien. Want de Bijbel zegt: ‘waar twee of drie vergaderd zijn daar is God in hun midden’. We schrijven het materiaal om het geloofsgesprek op gang te brengen. Het stelt altijd de vraag: ‘hoe geef jij de theorie vorm in jouw leven?’ Dus het is niet per se de studie maar groei in geloof is het doel, het gaat om je hoofd, hart en je handen.

Soms zie je dat we nogal eens in dat theoretische blijven hangen. Soms horen we dat het materiaal te weinig diepgravend is. Dat we er te weinig diepgravende feiten inzetten. Maar dan denk ik: het gaat om meer vruchten dragen en niet om meer takken te krijgen. Dus het is echt wat je ermee doet. Het toepassen van de kennis die je hebt en krijgt. Meer kennis van het geloof verwarren mensen nog weleens met geloofsgroei."

Hoe komt dat materiaal nou tot stand? Is dat een geheim ritueel of gaan jullie heel lang vasten en slaan jullie dan op goed geluk de Bijbel open?
"Vanuit de brainstorm kwamen we op het thema individualisering. Iemand had het boek Borderline Times van Dirk de Wagter gelezen en vond dat we iets met het thema individualisering moesten gaan doen. Vroeger was het niet per se beter, hoor. Toen werden mensen soms ook juist onderdrukt door de christelijke heersende moraal. Ze moesten zich dan erg aanpassen en je kon niet met je kop boven het maaiveld uitsteken. Nu is dat meer vrijgevochten maar dat heeft ook zijn nadelen. Deze tijd is niet per se slecht, dat hoor je ook nog wel eens. Moderne media bijvoorbeeld, daar kun je heel negatief naar kijken maar je kan het ook het wonder van verbinding noemen! Ik vind het heel mooi dat mijn verhuizing voor mijn kinderen veel makkelijker is geworden door social media. God wil ook dat we ons ontplooien maar we mogen ons ook opzij zetten voor de ander."

Prachtig! Waneer starten we? En is er nog meer informatie?
"Op de landelijke GemeenteGroeiGroependag van het Evangelisch Werkverband, op zaterdag 7 september geef ik een lezing over het materiaal en is er een workshop over hoe je een gesprek leidt en hoe je een kring vormgeeft. Daarbij verstrekken we informatie over de achtergronden van het materiaal."

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

vrijheid van onderwijs
Nieuws

Motie VVD zet vrijheid van onderwijs opnieuw onder hoogspanning

Het debat over de vrijheid van onderwijs laait opnieuw fel op in de Tweede Kamer. Aanleiding is een motie van VVD-Kamerlid Arend Kisteman. Zij roept het kabinet op te onderzoeken hoe artikel 1 van de Grondwet (het verbod op discriminatie) leidend kan

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom tegenslagen helpen om geestelijk volwassen te worden

In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' benadrukt Wilkin van de Kamp dat iedere christen te maken krijgt met verschillende seizoenen in het leven. Volgens de spreker en schrijver ontstaat werkelijke geestelijke volwassenheid wann

Ds. B. Jongeneel
Nieuws

Hervormde gemeente Lelystad hoopt op komst ds. B. Jongeneel

De hervormde gemeente te Lelystad ('t Lichtschip) hoopt op de komst van ds. B. Jongeneel (foto). Op de predikant werd eerder deze week een beroep uitgebracht. In Lelystad moet hij ds. C. H. Hogendoorn opvolgen. Laatstgenoemde predikant nam vorig jaar

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden overwoog zijn spaargeld te beleggen totdat hij een krantenartikel las

Ds. G. van Zanden overwoog, mede op advies van zijn boekhouder, zijn spaargeld te beleggen. Maar de hervormde predikant zag er toch vanaf nadat hij in de krant een artikel las waarin een expert waarschuwde voor de schaduwkanten van het beleggen. Dit

Moskee in Pakistan
Nieuws

Christelijke familie in Pakistan vreest voor gedwongen bekering én huwelijk dochter

Een 21-jarige christelijke vrouw uit Rawalpindi (Pakistan) is volgens haar familie het slachtoffer van ontvoering, een gedwongen bekering én een schijnhuwelijk geworden. Monica Jennifer verdween op 17 november. Een paar dagen later verscheen ze in de

Ds. A. A. Egas
God

CGK-dominee bemoedigt via Refoweb twijfelende tiener over vergeving

Op Refoweb deelt een 19-jarig meisje haar diepe geloofsstrijd. Ze ervaart dat God in haar leven werkt en verlangt soms intens naar Christus’ wederkomst. Tegelijk blijft ze worstelen met één grote vraag: hoe weet ik zeker dat mijn zonden vergeven zijn

Verbonden met elkaar
Nieuws

Krachtige Week van gebed: “Ik heb me nog nooit zo geliefd gevoeld”

De eerste week van november stond in het teken van de Week van gebed voor mensen die Jezus nog niet kennen. Voor een groep schoolmoeders in Woudenberg een bijzondere tijd, waarin ze God direct aan het werk zagen. Na gebed voor Nederland, kwam één van

Nico van der Voet
Column

Zet een punt achter de discussie over kinderdoop-volwassendoop

'Onbekeerd en toch gedoopt: De bevindelijk-gereformeerde worsteling met de kinderdoop.' Dit is komend weekend het onderwerp van de jaarlijkse netwerkbijeenkomst van het Dutch Biblebelt Network. Op zaterdag 29 november wordt het doopgesprek opnieuw vo

Meerartikelen

Evert Adams
Opinie

Sinterklaas voedt een vals godsbeeld: wat leren we onze kinderen werkelijk?

Het Sinterklaasfeest lijkt voor veel Nederlanders een onschuldige traditie. Maar welke diepere patronen en overtuigingen leren we onze kinderen eigenlijk aan? In dit opiniestuk onderzoekt Evert Adams niet alleen de oorsprong van het feest, maar voora

Elisabeth
Video

Het bekeringsverhaal van Elisabeth: "Ik kon God niet pakken, tot Hij mij vond"

Jarenlang zocht Elisabeth naar houvast. Ze verlangde naar rust, maar worstelde met verslavingen, een diep gevoel van leegte en een beeld van God dat streng en ver weg leek. Hoewel ze ooit naar de kerk ging en zich liet dopen, lukte het haar niet om e

Meester voor de klas
Nieuws

ChristenUnie in actie om meer meesters voor de klas te krijgen

De Tweede Kamer spreekt deze week opnieuw over het tekort aan mannelijke leerkrachten in het basisonderwijs, een probleem dat ook in christelijke scholen breed wordt herkend. ChristenUnie-Kamerlid Don Ceder dient een nieuwe motie in die al op ruime s

Dakloos
Persbericht

ChristenUnie-jongeren luiden noodklok: dakloosheid onder jongeren stijgt

PerspectieF, ChristenUnie-jongeren ziet dakloosheid toenemen en eist een veilig en stabiel thuis voor alle jongeren. De ChristenUnie-jongeren roept samen met de jongeren van SGP, BBB, CDA, D66, Volt, GroenLinks-PvdA en Partij voor de Dieren de former

China
Nieuws

Chinese pastor na 12 jaar op vrije voeten: 'Elke dag Heilige Geest ervaren in gevangenis'

De Chinese voorganger Zhang Shaojie is op 16 november vrijgelaten. Hij heeft een gevangenisstraf van twaalf jaar volledig uitgezeten. De nu 59-jarige pastor uit de provincie Henan zei na zijn vrijlating diep dankbaar te zijn en bedankte onder meer de

Kerkgroei Frankrijk
Positief nieuws

Kerkgroei in Frankrijk: Stille opwekking onder jonge Fransen

Evangelicale kerken behoren in Frankrijk tot de snelst groeiende geloofsgroepen van het land. Dat gebeurt in een samenleving die juist sterk geseculariseerd is, waarin kerkbezoek al decennia afneemt en religie vooral wordt gezien als een privézaak. T

Soedan
Nieuws

Extremistische moslims jagen gevluchte christelijke familie op in Oeganda

Een gevluchte christelijke familie uit Soedan leeft in Oeganda in voortdurende angst. Safaa Abdalla Yousif vertelt dat extremistische moslims uit Soedan en Somalië haar gezin willen doden omdat ze zich bekeerd hebben en andere christenen helpen. De b

Peter en Ilona Pauwe
Interview

DoorBrekers-oprichters Ilona en Peter Paauwe: "Ons geloof richt zich op wie God is"

"Ik heb ontdekt dat liefhebben een werkwoord is." Met die ene zin vat Peter Paauwe veel samen van de weg die hij en zijn vrouw Ilona hebben afgelegd. In de uitzending van Hour of Power van afgelopen zondag vertelde het echtpaar Paauwe, de voorgangers

Ds. M. Klaassen
Video

Waarom ds. Klaassen aan zijn zoontje dacht toen hij Psalm 131 las

"Hij gaat zitten in de stoel, speelt ondertussen zachtjes met een autootje en vraagt niks van mij. Hij heeft alleen maar behoefte om bij mij te zijn", aldus ds. M. Klaassen. De hersteld hervormde predikant vertelde onlangs in een preek waarom hij bij

Paus Leo XIV
Nieuws

Vaticaan spreekt zich in nieuw nota expliciet uit voor huwelijk tussen man en vrouw

Het Vaticaan heeft zich deze week duidelijk uitgesproken voor het traditionele huwelijk tussen man en vrouw. Dat meldt The Christian Post. In een nieuwe nota onderstreept de Rooms-Katholieke Kerk dat het huwelijk een 'exclusieve verbintenis' is tusse

Ds. A. J. T. Ruis
Nieuws

CGK Urk brengt beroep uit op ds. A. J. T. Ruis

De CGK te Urk (Eben-Haëzer) heeft een beroep uitgebracht op ds. A. J. T. Ruis (foto). De predikant moet op Urk ds. A. van Heteren opvolgen. Laatstgenoemde predikant ging in januari 2024 met emeritaat. Op Urk kan Ruis de directe collega van ds. A. C.

Herfst
Video

Indrukwekkende natuurvideo: de wonderlijke logica achter de herfst

De herfst is weer in volle gang: gouden bladeren, vurige roodtinten en bomen die langzaam hun bladerdek verliezen. Maar waarom gebeurt dit eigenlijk? Wat is het nut van vallende bladeren? En waar komen die schitterende kleuren vandaan? In een nieuwe