Christelijke prominenten uiten in open brief kritiek over koers EO

Nieuws 22 september 2016
EO logo
Een groep christelijke leiders hebben onder naam ”appelgroep beleid EO” woensdagmiddag om 12 uur een open brief aangeleverd bij het bestuur en de directie van de Evangelische Omroep (EO). De groep uit zijn grote zorg over de huidige koers van de omroep. De briefschrijvers maken zich zorgen over de ruimte die de EO biedt aan de voormalige IKON, een omroep die tot voor kort de Nederlandse kerken representeerde in het publieke bestel.

Lees de brief hieronder: 
 
Ondergetekenden, leden van de EO, richten zich tot u met de volgende kritische vragen naar aanleiding van het feit dat de EO ruimte heeft gegeven aan de IKON, die in verband met bezuinigingen uit de ether zou verdwijnen. We leggen twee zaken, die ons ter harte gaan, aan u voor:
 
1. Als we in de ruimte die u aan de IKON hebt gegeven een uiting van christelijke ruimhartigheid mogen zien, dan heeft dat onze instemming. U zou dit tot uitdrukking kunnen brengen door een gedeelte van uw zendtijd af te staan aan programma’s die inhoudelijk overeenkomen met wat we tot nu toe bij de IKON konden horen en zien. Deze programma’s zouden dan ook als zodanig gemarkeerd kunnen worden, zodat duidelijk is dat de EO niet verantwoordelijk is voor de inhoud ervan. Hoe groot het aandeel ervan is zou bijvoorbeeld door de luister- en kijkdichtheid kunnen worden bepaald.
 
2. Wij hebben echter de indruk dat de EO hiermee tot uitdrukking wil brengen dat de theologische ligging van de IKON voortaan tot de geestelijke achtergrond van de EO behoort, zodat ook benoemingen van (beleids)medewerkers bij de EO zouden kunnen plaatsvinden, van wie bekend is, dat ze de identiteit van de EO, zoals die statutair is verwoord, niet zouden kunnen bijvallen of zelfs zouden kunnen tegenstaan. Als dat het geval zou zijn, dan valt te verwachten dat dit op den duur tot het verdwijnen van de EO zal leiden. De EO is een omroep geweest die in de reformatorische en evangelicale traditie van het christelijk geloof wil staan en zich daardoor wil laten voeden. De IKON heeft er altijd blijk van gegeven in eerste instantie algemeen religieus te zijn en slechts bij enkele noties uit de Bijbel en de christelijke traditie te willen aansluiten. Men gaf ook primair ruimte aan mensen die afwijzend tegenover de reformatorische traditie (zijn komen te) staan. Als dit een onderdeel van de geestelijke achtergrond van de EO wordt, dan volgt u dezelfde weg als de NCRV en komt naar ons inzicht het bestaansrecht van de EO in het geding. Als u met de nieuwe constructie op randkerkelijken mikt: voor zover die in een religieuze omroep zijn geïnteresseerd, kunnen zij terecht bij de NCRV.
 
Wij hebben het gevoel dat onze zorgen door velen worden gedeeld en doen een beroep op u om helderder met de achterban te communiceren over de te volgen koers. Met vriendelijke groet,
 
dr. H. A. Bakker
dr. G. van den Brink
dr. M. van Campen,
dr. Cees Dekker
dr. ir. J. van der Graaf
dr. J. Hoek
drs. A. B. F. Hoek-Van Kooten
dr. P. H. R. van Houwelingen
dr. H. Jochemsen
drs. I. A. Kole
dr. E. P. Meijering,
dr. Willem J. Ouweneel
dr. H. G. L. Peels
dr. R. Seldenrijk
dr. A. H. van Veluw
dr. W. Verboom

Reactie EO
De EO reageerde woensdag op de brief. "Een antwoord laat niet lang op zich wachten. In Visie, het mediamagazine van de EO, staat volgende week een groot interview met EO-directeuren Arjan Lock en Jaap Kooij," zo meldt de omroep. Het gesprek vond overigens plaats voordat de open brief verstuurd werd. 
In het interview gaan Lock en Kooij in op de vraag of de EO is veranderd, nu het geluid van de voormalige IKON onderdak heeft gevonden bij de omroep. Ze leggen onder meer uit dat het representeren van ‘het geluid’ van de protestantse kerken niet ten koste gaat van de missie van de EO: “Vanuit de missie van de EO zullen we onverkort programma’s blijven maken over het volgen van Jezus, inclusief het kruis en de opstanding. En ook in een taal die past bij de traditie waaruit wij komen.”
Wat betekent het precies, die representatie van kerken, werd hen gevraagd in het interview. Arjan: “Het gaat om de volledige breedte van de protestantse kerk, dus van de Protestantse Kerk en de kleine gereformeerde kerken tot aan de baptisten, remonstranten en oudkatholieken. We vonden het bijzonder dat de kerken ons de vraag stelden of hun geluid bij ons kon worden ondergebracht. Het is tegelijk ook een moeilijke, bijna onmogelijke taak; alle kerken vertegenwoordigen in het omroepbestel is best ingewikkeld. Maar we geloven dat ondanks de grote mate van secularisatie, de kerken in onze samenleving een stem horen te hebben. De kerk is het lichaam van Christus, ook in deze tijd.” 
Arjan Lock: "Het vertegenwoordigen van protestants Nederland is maar een klein deel van de verantwoordelijkheid die we hebben."


Jaap: “Het is wel belangrijk te benadrukken dat die taak erbij komt en dus niet in de plaats is gekomen van de missie die we als EO hebben. Wat we als EO maken, blijft voluit gaan om de kern van onze missie. We zijn ons er wel van bewust dat onze EO-missie en de taak om de kerken te laten horen inhoudelijk soms op spanning kunnen staan.” 

Arjan: “Tegelijkertijd is het vertegenwoordigen van protestants Nederland maar een klein deel van de verantwoordelijkheid die we hebben.” 

Tom Mikkers
Onlangs was er veel kritiek na de aanstelling van remonstrant Tom Mikkers als programmamaker bij de EO. De brief die hierboven staat heeft daar in directe zin alles mee te maken, al wordt er niet expliciet naar verwezen, omdat de briefschrijvers het waarschijnlijk niet op de man wilde spelen.

Tom Mikkers (foto) was 8,5 jaar algemeen secretaris van de Remonstrantse Broederschap. Het kerkgenootschap staat bekend als zeer vrijzinnig en veel EO leden snapten daarom niet waarom hij werd aangenomen als programmamaker, omdat zijn achtergrond niet zou aansluiten bij de reformatorische en evangelische roots van de omroep. Het is bijvoorbeeld algemeen bekend dat heel veel mensen bij de remonstranten de letterlijke opstanding van Jezus uit de dood ontkennen en er binnen de kerk absoluut geen probleem van wordt gemaakt. Iedereen is vrij om te geloven zoals hij of zij dat wil. Dat klinkt erg mooi voor veel mensen, maar staat aan de andere kant dus haaks op de achtergrond van de EO en de beleving van de achterban.

Dr. M. A. van den Berg uitte in het Reformatorisch Dagblad scherpe kritiek op de aanstelling van Mikkers. "Het verval van de NCRV, destijds de reden om de EO in het leven te roepen, verbleekt in het licht van de afgang van de EO."

"De visie op God en mens van remonstranten staat haaks op de uitgangspunten van de EO," voegde ds. J. Belder toe tegenover CIP.nl. "Ja, ik begrijp dat er onontkoombare compromissen gesloten moeten worden in omroepland. Maar de EO moet ervoor waken dat het eigen geluid niet verstomt."

Directeur Arjan Lock en de EO lieten destijds weten blij te zijn met de aanstelling van Mikkers omdat het zou passen bij het voornemen van de EO om het geluid "van de wegbezuinigde IKON – en daarmee van verschillende Nederlandse kerken – door te laten klinken."

De crux
Samenvattend draait de discussie dus om een verschil tussen de visie van het bestuur van de EO en de visie van een groot deel van haar achterban. Directeur Arjan Lock wijst er op dat de EO alle kerken wil vertegenwoordigen. Protestants Nederland is "maar een klein deel van de verantwoordelijkheid die we hebben," zo stelt hij in het interview met Visie. De achterban - en de briefschrijvers - wijzen er juist op dat de programma's van de EO dienen te worden gemaakt vanuit juist die protestantse achtergrond: de reformatorische en evangelicale traditie. En daar wringt de schoen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#338 Jeffrey & Jan-Willem Grievink over bed-bad-brood, onbetrouwbare NOS en bijbelvertalingen
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ouweneel-Lee-Paas
Opinie

Evangelie en extreemrechts gaan niet samen

In de afgelopen jaren is extreemrechts gedachtegoed  door heel Europa sterker geworden. Politieke partijen met dit gedachtegoed hebben verkiezingen gewonnen en nemen deel aan regeringen. Dat geldt voor zowel Nederland als voor andere Europese landen.

Arie van der Veer
Nieuws

Hoe christelijk Nederland reageert op overlijden EO-coryfee Arie van der Veer

'Onder het zingen van het lied ‘Ik zal er zijn’ blies hij zijn laatste adem uit', liet zijn broer vanmiddag weten. Dominee Arie van der Veer (82) is thuisgehaald door zijn hemelse Vader. De EO-coryfee is voor veel christenen in Nederland tot zegen ge

Arie van der Veer
God

20 inspirerende uitspraken van dominee Arie van der Veer (1942-2024)

“Stappen in het geloof. Ik besef dat ik dat ook nu moet gaan doen. Ik reken op Gods hulp”, zei dominee Arie van der Veer onlangs. De predikant, televisiepresentator en voormalig voorzitter van de EO was al jaren ernstig ziek. Vandaag (14 september) o

Ds. Arie van der Veer
Column

Deze overdenking schreef ds. Arie van der Veer vlak voor zijn overlijden

De afgelopen jaren plaatste dominee Arie van der Veer via zijn Facebookpagina wekelijkse meerdere overdenkingen met een christelijke boodschap. Zijn 29.000 volgers kregen zo tijdens het checken van hun Facebook-updates als het ware een 'mini-preek' t

trump
Nieuws

Peiling: christelijke Amerikaanse kiezer steunt Trump

Donald Trump kan op veel steun rekenen van katholieke en protestantse kiezers. Dat blijkt uit een recente peiling van Pew Research Center. Zijn tegenstander Kamala Harris krijgt juist veel steun vanuit andere religieuze groeperingen.  Uit de peiling

Stoffer
Nieuws

SGP kritisch op regeerprogramma: "Ik noem dit geen verrijking"

Vrijdagmiddag presenteerde het kabinet-Schoof het regeerprogramma. Vrijwel alle politieke partijen hebben daar inmiddels op gereageerd. Ook christelijke politici hebben inmiddels laten weten wat ze van de plannen vinden. Zo ziet CU-voorvrouw Mirjam B

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt dat Gods belofte je ‘nee’ doet zeggen tegen de zonde

Niet enkel Gods liefde, maar ook Gods rijke belofte doet ons ‘nee’ zeggen tegen de zonde. Dat is de boodschap die Wilkin van de Kamp deelt in de 98e aflevering van de serie ‘Begin je dag met God.’ De christelijke schrijver en spreker merkt op dat een

Open Doors
Video

Open Doors lanceert petitie voor miljoenen verdreven christenen

Laat je stem horen en Breek de Stilte! Dat is de oproep van Open Doors. In Sub-Sahara Afrika zijn 16,2 miljoen christenen verdreven. Ze zijn alles kwijtgeraakt – hun huizen, hun inkomen en hun dierbaren. Nu leven ze in geïmproviseerde tentenkampen va

Meerartikelen

Lineke Blijdorp
Video

Terugkijken: Lineke Blijdorp over mogelijke 'nepbekering' Iraanse christenen

De IND verdenkt een groep Iraanse vluchtelingen, die zich tot het christendom hebben bekeerd, van het vertellen van een nepverhaal over hun bekering. Een Iraanse juridisch adviseur zou hen hebben geholpen en duizenden euro's hebben afhandig gemaakt.

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt een indringende vraag van God: 'Veracht jij Mijn kleine begin?'

Nu veel kerken leeglopen en steeds meer jongeren afhaken, kan het Koninkrijk van God soms heel ver weg voelen. Misschien vraag je je zelfs af wat de kerk eigenlijk nog voorstelt en wat je concreet ziet van Gods Koninkrijk. Deze bijdrage van Ron van d

Ras al-Ain
Nieuws

Islamitische militie pikt land af van christelijke boeren in Syrië

Een islamitische militie heeft in de Syrische stad Ras Al-Ein, nabij de Turkse grens, 500 hectare landbouwgrond van christelijke boeren in beslag genomen. Dat meldt The Christian Post. Het gebied wordt gecontroleerd door een coalitie van islamitische

demonstratie
Column

Waarom is er in ons land zoveel tolerantie voor duidelijke misstanden?

Nederland is een demonstratielustig landje. Op allerlei plaatsen en op allerlei manieren maken groepen burgers hun mening kenbaar. Idealiter gebeurt dat op een fatsoenlijke en werkbare wijze. Zo gaat dat bijvoorbeeld vaak voor de deur van de Tweede K

prof. dr. Willem Ouweneel
Video

Willem Ouweneel wordt "doodmoe van onnozele uitspraken over Israël"

De aanslagen van 7 oktober waren Israëls eigen schuld’. ‘Israël doet nu hetzelfde tegen de Palestijnen als wat de nazi’s deden tijdens de Holocaust’. Dit soort stellingen wordt sinds het begin van de oorlog vaak gehoord in media of bij critici. Zijn

Ds. W. Visscher
Video

GerGem-predikant wijst op discussie over betrouwbaarheid Bijbelverhaal Jona in de walvis

Het verhaal van Jona die drie dagen en drie nachten in de walvis zat, wordt nogal eens in twijfel getrokken. Ook onder christenen wordt soms de vraag gesteld of het wonderlijke Bijbelverhaal wel klopt. Volgens ds. W. Visscher moeten we het verhaal ec

Willem Ouweneel
Boekfragment

In de hel ervaren mensen wroeging over wat hen is overkomen

In de Statenvertaling is het woord ‘hel’ hoogst verwarrend, omdat het de vertaling is zowel van het Hebreeuwse Sje’ol als van het Griekse Hades, Gehenna en Tartaros. Ondanks waarschuwingen heeft de Herziene Statenvertaling het er helaas niet veel bet

Ds. G. van Zanden
Preekverslag

Ds. Van Zanden: "Je gaat geen akelig leven tegemoet als God je bekeert"

“Het koninkrijk der hemelen is niet gelijk aan een begrafenis, maar aan een bruiloft. En iedereen die op een bruiloft is geweest, weet dat er eigenlijk niets mooier is”, maakt ds. G. van Zanden duidelijk. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee pr

Tempelberg
Nieuws

Recordaantal Joden brengt bezoek aan de Tempelberg

Sinds het begin van het Joodse jaar 5784, dat afgelopen september begon, heeft een recordaantal Joden de Tempelberg bezocht, zo laat CBN News weten. Volgens de organisatie Beyadenu bezochten meer dan 52.000 Joden dit jaar de heiligste plaats in het j

Jan-Willem Grievink
Podcast

Laat de Nederlandse overheid kwetsbaren in de steek? Jan-Willem Grievink antwoordt

De Nederlandse overheid 'laat kwetsbaren als een baksteen vallen', aldus de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Minister Marjolein Faber (Asiel) liet vorige week weten dat ze na overleg had besloten de financiering van de zogeheten ‘bed-bad-brood-o

 Ds. J. C. de Groot
Video

Ds. De Groot vertelt waar je het ware geloof aan kunt herkennen

Het ware geloof is te herkennen aan de liefde. Dat stelde ds. J. C. de Groot onlangs in een preek. De hervormde emeritus-predikant wees daarbij onder meer op Paulus die na zijn bekering ontdekte hoe groot Gods liefde voor zondaren is. Het kan volgens

preekstoel
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller: 'Uit respect voor mijn ouders ging ik mee naar de kerk'

'In de kerk waar ik zat voelde ik mij niet thuis. We zijn nog zondagen uit respect voor mijn ouders meegeweest naar mijn kerk. Maar steeds kwam die strijd van het niet thuis voelen en het niet kunnen luisteren naar de preek terug. Na een half jaar he