Christelijke prominenten uiten in open brief kritiek over koers EO

Nieuws 22 september 2016
EO logo
Een groep christelijke leiders hebben onder naam ”appelgroep beleid EO” woensdagmiddag om 12 uur een open brief aangeleverd bij het bestuur en de directie van de Evangelische Omroep (EO). De groep uit zijn grote zorg over de huidige koers van de omroep. De briefschrijvers maken zich zorgen over de ruimte die de EO biedt aan de voormalige IKON, een omroep die tot voor kort de Nederlandse kerken representeerde in het publieke bestel.

Lees de brief hieronder: 
 
Ondergetekenden, leden van de EO, richten zich tot u met de volgende kritische vragen naar aanleiding van het feit dat de EO ruimte heeft gegeven aan de IKON, die in verband met bezuinigingen uit de ether zou verdwijnen. We leggen twee zaken, die ons ter harte gaan, aan u voor:
 
1. Als we in de ruimte die u aan de IKON hebt gegeven een uiting van christelijke ruimhartigheid mogen zien, dan heeft dat onze instemming. U zou dit tot uitdrukking kunnen brengen door een gedeelte van uw zendtijd af te staan aan programma’s die inhoudelijk overeenkomen met wat we tot nu toe bij de IKON konden horen en zien. Deze programma’s zouden dan ook als zodanig gemarkeerd kunnen worden, zodat duidelijk is dat de EO niet verantwoordelijk is voor de inhoud ervan. Hoe groot het aandeel ervan is zou bijvoorbeeld door de luister- en kijkdichtheid kunnen worden bepaald.
 
2. Wij hebben echter de indruk dat de EO hiermee tot uitdrukking wil brengen dat de theologische ligging van de IKON voortaan tot de geestelijke achtergrond van de EO behoort, zodat ook benoemingen van (beleids)medewerkers bij de EO zouden kunnen plaatsvinden, van wie bekend is, dat ze de identiteit van de EO, zoals die statutair is verwoord, niet zouden kunnen bijvallen of zelfs zouden kunnen tegenstaan. Als dat het geval zou zijn, dan valt te verwachten dat dit op den duur tot het verdwijnen van de EO zal leiden. De EO is een omroep geweest die in de reformatorische en evangelicale traditie van het christelijk geloof wil staan en zich daardoor wil laten voeden. De IKON heeft er altijd blijk van gegeven in eerste instantie algemeen religieus te zijn en slechts bij enkele noties uit de Bijbel en de christelijke traditie te willen aansluiten. Men gaf ook primair ruimte aan mensen die afwijzend tegenover de reformatorische traditie (zijn komen te) staan. Als dit een onderdeel van de geestelijke achtergrond van de EO wordt, dan volgt u dezelfde weg als de NCRV en komt naar ons inzicht het bestaansrecht van de EO in het geding. Als u met de nieuwe constructie op randkerkelijken mikt: voor zover die in een religieuze omroep zijn geïnteresseerd, kunnen zij terecht bij de NCRV.
 
Wij hebben het gevoel dat onze zorgen door velen worden gedeeld en doen een beroep op u om helderder met de achterban te communiceren over de te volgen koers. Met vriendelijke groet,
 
dr. H. A. Bakker
dr. G. van den Brink
dr. M. van Campen,
dr. Cees Dekker
dr. ir. J. van der Graaf
dr. J. Hoek
drs. A. B. F. Hoek-Van Kooten
dr. P. H. R. van Houwelingen
dr. H. Jochemsen
drs. I. A. Kole
dr. E. P. Meijering,
dr. Willem J. Ouweneel
dr. H. G. L. Peels
dr. R. Seldenrijk
dr. A. H. van Veluw
dr. W. Verboom

Reactie EO
De EO reageerde woensdag op de brief. "Een antwoord laat niet lang op zich wachten. In Visie, het mediamagazine van de EO, staat volgende week een groot interview met EO-directeuren Arjan Lock en Jaap Kooij," zo meldt de omroep. Het gesprek vond overigens plaats voordat de open brief verstuurd werd. 
In het interview gaan Lock en Kooij in op de vraag of de EO is veranderd, nu het geluid van de voormalige IKON onderdak heeft gevonden bij de omroep. Ze leggen onder meer uit dat het representeren van ‘het geluid’ van de protestantse kerken niet ten koste gaat van de missie van de EO: “Vanuit de missie van de EO zullen we onverkort programma’s blijven maken over het volgen van Jezus, inclusief het kruis en de opstanding. En ook in een taal die past bij de traditie waaruit wij komen.”
Wat betekent het precies, die representatie van kerken, werd hen gevraagd in het interview. Arjan: “Het gaat om de volledige breedte van de protestantse kerk, dus van de Protestantse Kerk en de kleine gereformeerde kerken tot aan de baptisten, remonstranten en oudkatholieken. We vonden het bijzonder dat de kerken ons de vraag stelden of hun geluid bij ons kon worden ondergebracht. Het is tegelijk ook een moeilijke, bijna onmogelijke taak; alle kerken vertegenwoordigen in het omroepbestel is best ingewikkeld. Maar we geloven dat ondanks de grote mate van secularisatie, de kerken in onze samenleving een stem horen te hebben. De kerk is het lichaam van Christus, ook in deze tijd.” 
Arjan Lock: "Het vertegenwoordigen van protestants Nederland is maar een klein deel van de verantwoordelijkheid die we hebben."


Jaap: “Het is wel belangrijk te benadrukken dat die taak erbij komt en dus niet in de plaats is gekomen van de missie die we als EO hebben. Wat we als EO maken, blijft voluit gaan om de kern van onze missie. We zijn ons er wel van bewust dat onze EO-missie en de taak om de kerken te laten horen inhoudelijk soms op spanning kunnen staan.” 

Arjan: “Tegelijkertijd is het vertegenwoordigen van protestants Nederland maar een klein deel van de verantwoordelijkheid die we hebben.” 

Tom Mikkers
Onlangs was er veel kritiek na de aanstelling van remonstrant Tom Mikkers als programmamaker bij de EO. De brief die hierboven staat heeft daar in directe zin alles mee te maken, al wordt er niet expliciet naar verwezen, omdat de briefschrijvers het waarschijnlijk niet op de man wilde spelen.

Tom Mikkers (foto) was 8,5 jaar algemeen secretaris van de Remonstrantse Broederschap. Het kerkgenootschap staat bekend als zeer vrijzinnig en veel EO leden snapten daarom niet waarom hij werd aangenomen als programmamaker, omdat zijn achtergrond niet zou aansluiten bij de reformatorische en evangelische roots van de omroep. Het is bijvoorbeeld algemeen bekend dat heel veel mensen bij de remonstranten de letterlijke opstanding van Jezus uit de dood ontkennen en er binnen de kerk absoluut geen probleem van wordt gemaakt. Iedereen is vrij om te geloven zoals hij of zij dat wil. Dat klinkt erg mooi voor veel mensen, maar staat aan de andere kant dus haaks op de achtergrond van de EO en de beleving van de achterban.

Dr. M. A. van den Berg uitte in het Reformatorisch Dagblad scherpe kritiek op de aanstelling van Mikkers. "Het verval van de NCRV, destijds de reden om de EO in het leven te roepen, verbleekt in het licht van de afgang van de EO."

"De visie op God en mens van remonstranten staat haaks op de uitgangspunten van de EO," voegde ds. J. Belder toe tegenover CIP.nl. "Ja, ik begrijp dat er onontkoombare compromissen gesloten moeten worden in omroepland. Maar de EO moet ervoor waken dat het eigen geluid niet verstomt."

Directeur Arjan Lock en de EO lieten destijds weten blij te zijn met de aanstelling van Mikkers omdat het zou passen bij het voornemen van de EO om het geluid "van de wegbezuinigde IKON – en daarmee van verschillende Nederlandse kerken – door te laten klinken."

De crux
Samenvattend draait de discussie dus om een verschil tussen de visie van het bestuur van de EO en de visie van een groot deel van haar achterban. Directeur Arjan Lock wijst er op dat de EO alle kerken wil vertegenwoordigen. Protestants Nederland is "maar een klein deel van de verantwoordelijkheid die we hebben," zo stelt hij in het interview met Visie. De achterban - en de briefschrijvers - wijzen er juist op dat de programma's van de EO dienen te worden gemaakt vanuit juist die protestantse achtergrond: de reformatorische en evangelicale traditie. En daar wringt de schoen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Donald Trump
Nieuws

Trump regeert met militaire aanval op geweld tegen Nigeriaanse christenen

De Verenigde Staten hebben op Eerste Kerstdag een militaire aanval uitgevoerd op islamitische extremisten in het noordwesten van Nigeria. De aanval was gericht op terroristen die gelieerd zijn aan Islamitische Staat en kwam tot stand in nauwe samenwe

Sharon Kips
Interview

De kerstboodschap van zangeres Sharon Kips: “Love came down”

“Love came down”; woorden die voor Sharon Kips (42) de kern van kerst raken. De zangeres beleeft december als een intensieve, maar betekenisvolle periode. Naast optreden, moeder-zijn en lesgeven wilt ze Gods liefde, Die met kerst naar de aarde kwam,

Baby Lieke
Interview

Rond kerst koos Lieke voor het leven: “Mijn dochter is het licht dat bleef”

Vijf jaar geleden stond Lieke, toen negentien jaar, voor de deur van een abortuscentrum. Het was vlak voor kerst. Onder zware druk van haar toenmalige partner was ze gekomen om haar zwangerschap af te breken. Maar juist op dat beslissende moment werd

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Meerartikelen

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel: "Je wordt niet minder Gods kind als je een zondig kind bent"

Als christenen geloven we dat God liefdevol en trouw is, maar wat bedoelen we hier eigenlijk mee? Predikant Ron van der Spoel legt het je aan de hand van Psalm 89 uit in een nieuwe gebedsvlog van IZB. Van der Spoel: "God accepteert het niet als we be

Nigeriaanse christen vrijgelaten
Nieuws

Ter dood veroordeelde christelijke boer na tien jaar gevangenschap vrijgelaten

Een christelijke boer uit Nigeria is na ruim tien jaar gevangenschap vrijgelaten. Dat meldt The Christian Post. De man, die zelfs door de Nigeriaanse rechtbank in 2021 zelfs ter dood veroordeeld werd, kwam na internationale druk vrij. Onder meer poli

Armane
Video

Van afwijzing naar genezing: Armanes verhaal met Mercy Ships

In deze indringende video van Mercy Ships staat het verhaal van Armane centraal. Hij werd geboren met een gespleten lip en werd afgewezen in zijn dorp. Zijn moeder Roseline leefde met angst en eenzaamheid. Aan boord van de Africa Mercy veranderde één

Klassiek Eigentijdse Psalmberijming
Persbericht

IKC publiceert eerste deeluitgave Klassiek Eigentijdse Psalmberijming

Het IKC-project Zingen uit de Bron bereikt een belangrijke mijlpaal in het streven om de inhoud van de psalmen te bewaren voor een nieuwe generatie. Begin december verscheen de eerste fysieke deeluitgave met daarin 30 psalmen in de Klassiek Eigentijd

Studiedag klimaat
Persbericht

Studiedag wil voorgangers helpen spreken over klimaat zonder te vervreemden

Hoe preek je over klimaat en zorg voor Gods schepping zonder moralistisch te klinken of gemeenteleden van je te vervreemden? Met die vraag organiseert de Theologische Universiteit Utrecht samen met GroeneKerken een studiedag voor predikanten, voorgan

Kerst
Boekfragment

Kerst begint bij een bewogen God: liefde die alles kost

Ik hoorde eens iemand zeggen dat je kunt sterven aan een gebroken hart. Ooit dacht ik dat dat slechts beeldspraak was, maar het blijkt echt te bestaan: het gebrokenhartsyndroom. Een tijdelijke, maar serieuze aandoening die kan ontstaan door extreme e

Hans Reinders
Column

Jezus eist de nacht op: Kerst als overwinning op de duisternis

De nacht roept angst op, onveiligheid en duisternis. In onze tijd eisen we de nacht op in naam van vrijheid, maar de Bijbel spreekt opvallend realistisch over wat de nacht betekent. Van Job tot Judas, van Jakob tot de herders in Efrata: de nacht is h

Handy en Mirjam Tims
Video

Speciale kerstuitzendingen van Hour of Power: Handy en Mirjam Tims zijn te gast op eerste kerstdag

Het is bijna kerst! Op 25 december hoor je bij Hour of Power het aangrijpende verhaal van Handy en Mirjam Tims. Ooit vierden zij Kerst gescheiden van elkaar: Handy op straat, Mirjam alleen met de kinderen. Nu vertellen ze openhartig wat er veranderde