“Wetenschappers bestuderen de Dode Zeerollen inmiddels al ruim 70 jaar", vertelt professor Nachum Dershowitz. “Een van de grote vragen is altijd geweest hoe we de handschriften tussen de verschillende fragmenten kunnen vergelijken. Dat blijft één van de grootste uitdagingen in dit vakgebied.”

De onderzoekers combineren moderne beeldtechniek met kunstmatige intelligentie. Daarbij gebruiken ze zogenoemde multispectrale foto’s. “Multispectrale beelden laten meer zien dan alleen kleur", legt Dershowitz uit. “Licht weerkaatst anders bij inkt, perkament of achtergrond. De computer kan dat verschil herkennen.”

De Dode Zeerollen bestaan uit duizenden kleine stukjes, afkomstig van zo’n 950 manuscripten. Ze worden zorgvuldig bewaard door de Israëlische Oudheidkundige Dienst. Vanwege hun kwetsbaarheid kunnen onderzoekers de originele fragmenten nauwelijks aanraken.

“In de jaren vijftig maakte een fotograaf van het Rockefeller Museum al uitgebreide foto’s", vertelt Dershowitz. “In de afgelopen jaren heeft de Israëlische Oudheidkundige Dienst dat opnieuw gedaan, maar nu met moderne technieken.”

De nieuwe computertool richt zich op zowel het perkament als de letters. Volgens Dershowitz is de techniek inmiddels getest op zo’n twintig fragmenten. “Het zal tijd kosten", zegt hij. “Maar met de Dode Zeerollen geldt: zelfs één extra letter die leesbaar wordt, is pure winst.”

De Dode Zeerollen worden doorgaans gedateerd tussen de vierde en tweede eeuw voor Christus. Nieuwe technologie wees er onlangs op dat ze mogelijk nog ouder zijn.