Het kerstverhaal begint niet in Bethlehem maar in de Hof van Eden

Boekfragment 24 december 2024 4 minuten Wilkin van de Kamp
Moederbelofte

Eigenlijk begint het kerstverhaal zoals we dat kennen niet in het dorpje Bethlehem, maar in een tuin die Eden heette. Je zou kunnen zeggen dat Eden en Bethlehem sleutelplaatsen zijn in Gods verhaal met ons.

Toen Adam en Eva in zonde waren gevallen, konden zij niet langer in de Hof van Eden verblijven. God stuurde hen niet weg omdat Hij boos op hen was, maar om hen te beschermen. God sprak: ā€˜Laat hij zijn hand niet uitsteken en ook van de boom des levens nemen en eten, zodat hij eeuwig zou leven!’ (Genesis 3:22, HSV). God stuurde Adam en Eva weg uit de Hof omdat ze anders van de boom des levens zouden blijven eten; waardoor ze tot in de eeuwigheid in de macht van de zonde zouden leven. Dat was ondenkbaar. God had een ander plan. Hij riep de duivel ter verantwoording en sprak een oordeel over hem uit: ā€˜Ik zal vijandschap teweegbrengen tussen u en de vrouw, en tussen uw nageslacht en haar Nageslacht; Dat zal u de kop vermorzelen, en u zult Het de hiel vermorzelen’ (Genesis 3:15, HSV).

Dit vers wordt de moederbelofte genoemd. God beloofde dat uit Eva Iemand (de Messias) zou voortkomen, die de kop van de slang (de duivel) zal verbrijzelen. Daarom schrijft de Herziene Statenvertaling het woord ā€˜Nageslacht’ hier met een hoofdletter. Deze oorlogsverklaring wordt ook wel het proto-evangelium genoemd: het eerste evangelie. Zonde en dood hebben niet het laatste woord. God beloofde dat uit Eva Iemand zou voortkomen die de wereld zal verlossen en de kop van de slang zal vermorzelen. De duivel zal in deze strijd het onderspit delven.

De duivel zal in deze strijd het onderspit delven.

In Genesis 3:15 wordt niet alleen het doodsvonnis over de duivel uitgesproken, er wordt ook een glorieuze overwinning voorzegd van Degene die men later de Messias noemde. De Messias die komt om een eind te maken aan de heerschappij van de duisternis. Het was Jesaja die de naam van de Messias openbaarde: ā€˜Zie, de maagd zal zwanger worden. Zij zal een Zoon baren en Hem de naam Immanuel [God met ons] geven’ (Jesaja 7:14, HSV). Het was Micha die profeteerde waar de Messias geboren zou worden: ā€˜Maar jij, Bethlehem in Efratha, al heb je in Juda niet veel te betekenen, toch zul jij Iemand voortbrengen, die namens Mij over IsraĆ«l heersen zal. In het verre verleden ligt zijn oorsprong, in lang vervlogen dagen’ (Micha 5:1, GNB).

Sinds God het doodsvonnis over de slang heeft uitgesproken, zette de duivel alles op alles om te verhinderen dat de Messias uit Israƫl geboren zou worden. Door de hele Bijbel heen wordt deze geestelijke strijd beschreven. Een geestelijke strijd, waarvan mensen het slachtoffer werden. De slang bewoog de Egyptische Farao om alle Hebreeuwse jongetjes te doden. Hij bewoog de Amalekieten om Israƫl te vernietigen. Hij bewoog de goddeloze Atalia om alle koninklijke erfgenamen van het huis van Juda te doden. Hij bewoog de Amalekiet Haman om een genocide tegen de Joden te beramen. Koste wat het kost wilde de slang de komst van de Messias tegenhouden, die zijn kop zou vermorzelen. Daarom laaide de (geestelijke) strijd rondom Israƫl telkens weer op.

We weten hoe het Adam en Eva en hun kinderen verging. Toen de duivel Adam en Eva tot zonde verleidde, verloren zij hun door God gegeven autoriteit. Sinds de zondeval leven wij in een gevallen en gebroken wereld en in vijandig gebied. De goede aarde werd aan de vloek en de vruchteloosheid – de macht van de zonde en de dood – onderworpen. Hierdoor worden wij allemaal geconfronteerd met de strijd tussen leven en dood, goed en kwaad. Vanaf dat moment zucht en kreunt niet alleen de mens maar de hele schepping onder de zondevloek.

De geboorte van Jezus in Bethlehem luidde het einde in van de oude slang, zoals was beloofd in Eden.

Adam en Eva verloren hun door God gegeven heerschappij en konden niet uit zichzelf onder de heerschappij van de zonde uit komen. De zonde was hun leven binnengedrongen en had hun zondeloze natuur zodanig veranderd dat de menselijke natuur geheel zondig werd. Adam en Eva zouden zich nog wel vermenigvuldigen, maar hun kinderen zouden onder de heerschappij van de zonde worden geboren. Hun nakomelingen werden geboren met een zondige natuur en vulden de aarde met zonde, ongerechtigheid, lijden en dood. Zij kozen ervoor om – net als hun voorouders – zelf te bepalen wat goed en wat kwaad is in hun ogen, waardoor zich een destructieve cyclus ontspon die telkens weer chaos en wanorde brengt in Gods goede wereld.

Wist God voordat Hij de wereld schiep wat er zou gebeuren? Ja, Hij wist het. De Eeuwige wist dat wij zouden falen en dat we van Hem gescheiden zouden worden. Daarom had Hij voor de schepping van de wereld al besloten dat Hij mens zou worden, dat Hij in Christus naar ons toe zou komen om de relatie met ons te herstellen. Het is zoals Paulus schrijft aan de christenen in Efeze: ā€˜Voordat de wereld gemaakt werd, heeft God ons immers in Christus uitgekozen om Hem toe te behoren en smetteloos voor Hem te staan. In zijn liefde had Hij van tevoren beslist dat Hij ons door Jezus Christus als zijn kinderen zou aannemen. Zo wilde Hij het, in zijn goedheid’ (Efeze 1:4-5, GNB).

In Jezus kwam God onze gebroken wereld binnen. Om ons de uitweg te wijzen van de dood naar eeuwig leven. Op weg naar een nieuwe wereld die komen gaat. De geboorte van Jezus in Bethlehem luidde het einde in van de oude slang, zoals was beloofd in Eden.

Wilkin van de Kamp is spreker en schrijver. Bovenstaand boekfragment is afkomstig uit 'De Muizenval'. Als God almachtig is, dan had Hij onze zonden toch kunnen vergeven zonder dat Jezus voor ons zou sterven? In dit boek geeft Wilkin van de Kamp antwoord op deze vraag, door ons een boeiend kijkje achter de schermen te geven van ā€˜Gods invasie in de wereld’. Klik hier om het boek te bestellen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#367 Jeffrey & Farshid Seyed Mehdi over oorlog Israƫl-Iran en een hoopvolle toekomst
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. Kees van Velzen
Video

Christenen vertellen wat de kerk volgens hen meer dan ooit nodig heeft

Wat heeft de kerk meer dan ooit nodig? Deze vraag legden wij onlangs aan diverse christenen voor. Onder andere ds. Kees van Velzen, CU-Tweede Kamerlid Don Ceder, EO-presentator Jurjen ten Brinke, presentator Jan van den Bosch en theoloog Willem Ouwen

Willem Lingeman
Opinie

Hebben gelovigen de wet der tien geboden nodig?

Elke zondagmorgen buigen veel christenen zich onder het voorlezen van de Wet des Heeren, zoals die te vinden is in Exodus 20:1-17 en Deuteronomium 5:6-21. In veel kerken, met name van reformatorische signatuur, is dit zoals men zegt: ā€˜een goede gewoo

Zwitsers parlementsgebouw
Nieuws

Zwitserse overheid wil eiceldonatie voor vrouwen legaliseren

De Zwitserse Evangelische Alliantie (SEA) heeft zich uitgesproken tegen plannen van de overheid om eiceldonatie voor vrouwen te legaliseren. Volgens de christelijke koepelorganisatie brengt het wetsvoorstel ernstige ethische risico’s met zich mee en

Michal Canina Geske
Nieuws

Dochter van vermoorde christelijke uitgever dreigt Turkije te worden uitgezet

De Duitse Michal Canina Geske, de dochter van een in 2007 vermoorde christelijke uitgever in Turkije, dreigt na bijna dertig jaar Turkije te moeten verlaten. Dat meldt de Deutsche Welle. Michal was pas drie jaar oud toen ze met haar ouders naar Turki

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant: Israƫl heeft het recht om zichzelf te verdedigen

Al ruim anderhalf jaar zijn Israƫl en Hamas met elkaar in oorlog. In het begin van de oorlog kozen veel mensen Israƫls kant. Vandaag de dag scharen steeds meer mensen zich achter de Palestijnen. Ds. J. Koppelaar - hersteld hervormd emerituspredikant

 Wilkin van de Kamp
Video

Volgens Wilkin van de Kamp verwaarloosde de kerk eeuwenlang het werk van de Heilige Geest

"In de vierde eeuw na Christus beschreef een theoloog de Heilige Geest al als de 'onbeschreven God', de God over wie niemand schrijft", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt de spreker en schri

Elvis E
Video

Elvis E. is aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Zondag in Hour of Power het verhaal van de veelzijdige en muzikale Elvis E. De musicus groeide op in Nigeria en werd geboren als prins. Hij kende daar rijkdom en armoede. God betekent alles in zijn leven. "Waar ik tekort kom, vult God het voor mij in

HSV
Nieuws

Hersteld Hervormde Kerk versoepelt koers rond Herziene Statenvertaling

De Hersteld Hervormde Kerk (HHK) heeft haar standpunt ten aanzien van het gebruik van de Herziene Statenvertaling (HSV) versoepeld. Tijdens de synodevergadering van juni besloot het landelijke kerkverband dat het gebruik van de HSV niet langer wordt

Meerartikelen

Bart Bolhuis
Nieuws

Prominent ChristenUnie-lid stapt over naar Partij voor de Dieren

Bart Bolhuis, tot voor kort actief binnen de ChristenUnie, heeft bekendgemaakt dat hij per 1 augustus in dienst treedt als beleidsmedewerker bij de Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren. De overstap markeert een duidelijke breuk met zijn v

Gids bij de Bijbel
Nieuws

NBG helpt jongeren met 'Gids bij de Bijbel'

Wat staat er allemaal in de Bijbel? Spreekt God echt door de Bijbel? Bijbellezen, hoe doe je dat eigenlijk? Voor jongeren met dit soort vragen is er nu de Gids bij de Bijbel. "Deze Gids is een mega-handige, laagdrempelige, frisse en tegelijk verdiepe

Diederik van Dijk
Nieuws

SGP stelt Kamervragen over christenvervolging in Indonesiƫ

SGP-Kamerlid Diederik van Dijk heeft minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken schriftelijke vragen gesteld over christenvervolging in Indonesiƫ. Aanleiding daarvoor is de recente, zorgelijke berichtgeving die onder andere op deze website verscheen. H

Tweede Kamer
Nieuws

Kamer stemt na chaotische dag voor strenger asielbeleid: dit was de rol van de christelijke partijen

Na een lange dag vol onduidelijkheid en twijfel stemde de Tweede Kamer donderdag uiteindelijk in met de Asielnoodmaatregelenwet. In die wet staat onder meer dat illegaal in Nederland verblijven strafbaar wordt. SGP en ChristenUnie speelden gedurende

Ben
Interview

Ben start opleiding over vijfvoudige bediening: "Er zijn apostelen nodig in de kerk"

Als coach hielp hij mensen om hun vijf belangrijkste hormonen in balans te brengen. Dat deed hij door hen te leren hoe ze met de juiste voeding beter voor hun lichaam konden zorgen. Nu wil theoloog en voorganger Ben Verboom christenen aan de hand van

sgp
Nieuws

SGP twijfelt na uitleg minister over strafbaarheid hulp aan illegalen: 'Uitstel van stemmingen'

De SGP wil dat de stemming in de Tweede Kamer over de Asielnoodmaatregelenwet wordt uitgesteld. De partij stelt dat minister David van Weel verwarring schept in de brief die hij schreef over het mogelijk strafbaar worden van het helpen van illegalen.

Brian Newberg en Lance Coles
Nieuws

Amerikaanse megakerk vraagt pastors ontslag te nemen vanwege rol in misbruikschandaal 

De New Life Church in Colorado Springs heeft twee pastors gevraagd ontslag te nemen. De reden is hun gebrekkige omgang met informatie over het vermeende seksueel misbruik door Robert Morris, oprichter van Gateway Church in Texas. De twee pastors dien

Johan Schep
Video

Johan Schep vertelt waarom het evangelie al in Genesis 1 begint

In de serie 'Jezus in het Oude Testament' vertelt evangelist Johan Schep dat de hele Bijbel, inclusief het Oude Testament, getuigt van Jezus. In meerdere afleveringen gaat Schep dieper in op zogeheten typen en schaduwbeelden van Jezus, zoals Adam en

Tonya Anne Laville
Nieuws

Voormalig politieagent in Mississippi verduisterde geld van kerk om huur te betalen

Een voormalige politieagent in de Amerikaanse staat Mississippi is veroordeeld voor het verduisteren van duizenden dollars van een katholieke kerk. Tonya Anne Laville (48) werkte als beveiliger bij de St. James Catholic Church in Gulfport, waar ze to

Handboeien
Nieuws

Amerikaanse pastor gearresteerd voor vragen om foto’s aan 11-jarig meisje

In de Amerikaanse staat Kentucky is pastor Clarence Barry Hungerford (58) gearresteerd op verdenking van het vragen om foto's van een 11-jarig meisje uit zijn eigen kerk. De man is inmiddels op non-actief gesteld. De familie van het meisje meldde zic

Bart Visser
Video

Bart Visser blikt vooruit op Zomerconferentie van New Wine

De zomer komt er weer aan en dat betekent: tijd voor zomerconferenties. Een van de bekendste is die van New Wine. Van 19 tot en met 25 juli strijkt de vernieuwingsbeweging neer op Landgoed Velder in Liempde. New Wine-directeur Bart Visser blikt vooru

ZERA worship
Persbericht

Festival met 50 uur non-stop aanbidding: line-up bekend is bekend

De volledige line-up van het ZERA worship festival 2025 is bekend. Tijdens dit unieke driedaagse festival, dat plaatsvindt van 14 tot en met 16 augustus in Maarsbergen, komen worshipformaties uit binnen- en buitenland samen voor 50 uur non-stop aanbi