Kerkjournalist en theoloog Klaas van der Zwaag (69) overleden

Nieuws 3 oktober 2024 2 minuten Redactie
RD
ANP

Na een ernstig ziekbed is journalist en theoloog Klaas van der Zwaag (69) overleden. Hij was lange tijd verbonden aan het Reformatorisch Dagblad als kerkjournalist en stond bekend om zijn uitgebreide studie van kerkelijke en theologische vraagstukken.

Van der Zwaag studeerde filosofie en theologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en promoveerde in 1999 met een proefschrift over artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis, dat de relatie tussen overheid en religie behandelde.

Van der Zwaag schreef verschillende invloedrijke boeken, waaronder Afwachten of verwachten?, waarin hij kritisch inging op de verschillende visies binnen de gereformeerde traditie over de toe-eigening des heils. Van der Zwaag stelde dat in bepaalde kerken binnen de rechterflank van de reformatorische gezindte niet altijd Bijbels werd gedacht en gepreekt over geloof en bekering, wat leidde tot spanningen.

Zijn boek bekritiseerde de wijze waarop de prediking binnen sommige reformatorische kringen leek af te wijken van de originele gereformeerde leer. Dit leidde tot grote controverse, vooral omdat Van der Zwaag zelf lid was van de Gereformeerde Gemeenten. Als gevolg van de publicatie plaatste men hem onder censuur, wat inhield dat hij niet meer aan het heilig avondmaal mocht deelnemen. Uiteindelijk sloot hij zich met zijn gezin aan bij de Hersteld Hervormde Kerk​.

"Dat is natuurlijk pijnlijk", zei Van der Zwaag twee jaar geleden tegenover het Nederlands Dagblad. "Uiteindelijk heeft het kerkgenootschap waar ik destijds bij hoorde - de Gereformeerde Gemeenten - mij onder censuur gezet. Dat deed zeer. En ook de felheid waarmee mensen reageerden, heeft mij verbaasd. Ik viel niet frontaal een kerkgenootschap aan in mijn boek. Ik wilde het kerkvolk laten weten dat het evangelie ook voor hen is. Gelukkig leven we niet in de zeventiende eeuw, anders had ik misschien op de brandstapel gemoeten."

Daarnaast publiceerde hij werken over Augustinus en de Reformatie, zoals Reformatie vandaag, en had hij verschillende nevenfuncties, waaronder hoofdredacteur van Protestants Nederland en redactielid van Zicht, het tijdschrift van het Wetenschappelijk Instituut van de SGP. Tot aan zijn overlijden bleef hij actief in de journalistiek en theologie, ondanks zijn ernstige ziekte​.

Voor hem was kerkjournalist zijn meer dan alleen zijn baan, zo vertelde hij een paar jaar geleden in gesprek met Groot Nieuws Radio: “Natuurlijk ben ik heel vakmatig bezig met mijn werk als journalist. Mijn missie is ook om het christelijk geloof uit te dragen, niet alleen voor de eigen achterban. Als kerkjournalist was ik best vaak buiten de eigen kring bezig. Ik hield me bezig met de wereldkerk, de oecumene: hoe vertaal je het geloof naar de tijd van vandaag?”

Door zijn werk leerde Van der Zwaag om over grenzen en kerkmuren heen te kijken. "De kennismaking met de wereldkerk heeft mij wel echt gevormd. Als je in Latijns-Amerika, Azië of Afrika bent geweest, besef je dat de kerk in Nederland eigenlijk ook maar een stipje is op de wereldkaart."

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

Kerstmarkt Duitsland
Nieuws

Beveiliging Duitse kerstmarkten aangescherpt: groeiend geweld tegen christenen

In heel Duitsland openen deze weken weer de traditionele kerstmarkten. De pleinen van steden als Magdeburg, Leipzig, Neurenberg en Dresden vullen zich met licht, muziek en de geur van warme chocolademelk. Maar dit jaar liggen er ook zware veiligheids

Situatie CGK
Nieuws

Kerkscheuring CGK steeds meer zichtbaar: tientallen kerken nemen ingrijpend besluit

In Veenendaal hebben ruim zestig Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK), verbonden rond de groep ‘Rijnsburg’, zaterdag besloten dat er op 21 maart 2026 een eigen Algemene Vergadering komt. Deze vergadering, bijeengeroepen door de CGK Rijnsburg, krij

Video
Nieuws

Soedanese bekeerling verstoten in Oeganda terwijl kerken in thuisland worden aangevallen

Een jonge Soedanese man die zich eerder dit jaar tot het christelijk geloof bekeerde, is eind oktober door familie uit huis gezet in Oeganda. Tegelijkertijd maken christenen in Soedan zich grote zorgen na nieuwe gevallen van vandalisme tegen kerken i

De Leskamer
Verdieping

Wierd Duk en apologeet vinden het tijd voor actie: "Te veel christenen volgen Jezus op afstand"

Te weinig christenen zijn zich bewust van het feit dat er sprake is van een geestelijke (cultuur)oorlog. Dit stelden de christelijke apologeet Chris Verhagen en opiniemaker Wierd Duk. Zij spraken zich afgelopen vrijdag uit tijdens de bezinningsavond

Ds. R. de Jong
Video

CGK-predikant vertelt over Franse politieagent die zich opofferde om gijzelaars te bevrijden

Ds. R. de Jong was deze zomer met zijn gezin onderweg naar Spanje toen hij vanwege bosbranden genoodzaakt was om uit te wijken naar Frankrijk. Toen de CGK-predikant uit Sliedrecht op de bebording de plaatsnaam 'Trèbes' zag staan, voerde zijn gedachte

St Cuthbert’s Cave
Nieuws

Christelijke organisaties uiten zorgen na weigering filmopnames bij heilige plaats

De christelijke mensenrechtenorganisatie Voice for Justice UK slaat alarm over de National Trust. Een katholieke filmmaker kreeg geen toestemming om te filmen bij historisch christelijk erfgoed. Het gaat om St Cuthbert’s Cave in Northumberland, een p

patriarch Bechara al-Rahi
Nieuws

Patriarch roept op tot vrede tussen Libanon en Israël: “We kunnen niet in deze situatie blijven”

De Maronitische patriarch Bechara al-Rahi heeft in een televisie-interview opnieuw benadrukt dat Libanon dringend stappen moet zetten richting vrede met Israël. Volgens hem is directe onderhandeling noodzakelijk om het land uit de huidige crisis te h

Ds. Ron van der Spoel
Interview

Ds. Ron van der Spoel geïnspireerd door Leger des Heils: “Elke kerk zou zoiets moeten doen”

“Sommige mensen liepen met hun ziel onder de arm bij het Leger des Heils binnen. We dronken koffie. Na een tijdje stelden ze zichzelf open. Dat was prachtig werk, heerlijk om te doen. Eigenlijk zou elke kerk zoiets moeten doen.” Dominee Ron van der S

Meerartikelen

Media Iran
Verdieping

Van satelliet tot smartphone: christelijke uitzendingen doorbreken censuur in Iran

Media zijn een essentieel hulpmiddel om Iraniërs te bereiken met het evangelie, om bekeerlingen te discipelen en om leiders te ondersteunen bij het stichten van kerken. Media bieden veiligheid en anonimiteit, én gemakkelijke, gratis en snelle toegang

Willem J. Ouweneel
Verdieping

De doop: waarom dit eeuwenoude twistpunt mij nog steeds bezighoudt

Er zijn van die thema’s waar de kerk maar niet over uitgepraat raakt. De waterdoop is er zo één. Op de studiedag van Dutch Biblebelt Network mocht ik er zaterdag iets over zeggen, maar het onderwerp houdt mij al een heel leven lang bezig. Dat komt om

Gerry Velema
Column

Verwarring over seksualiteit: durven we nog te staan voor Gods waarheid?

Menige kerk is er nog niet over uit hoe zij wil omgaan met homoseksualiteit. De druk van de LHBTI-gemeenschap om de verschillende genders als variant van heteroseksualiteit te accepteren, stopt niet bij de kerkdeur. Bij Mozaïek zagen we hoe de beste

Nigeria
Nieuws

In Nigeria ontvoerde Anglicaanse priester om het leven gekomen

De Anglicaanse kerkleiding in Nigeria heeft bevestigd dat de ontvoerde predikant Edwin Achi is overleden in gevangenschap. Zijn vrouw en dochter zijn nog steeds vast in handen van de ontvoerders. De dood van de predikant valt samen met een nieuwe gol

Soli Deo Gloria Urk
Video

Soli Deo Gloria Urk zingt het prachtige 'De Heere onze gerechtigheid'

Het lied 'De Heere onze gerechtigheid' benadrukt dat niet onze inspanning, maar Gods genade de basis vormt van ware gerechtigheid. We erkennen dat we tekortschieten en schuldig zijn, maar tegelijkertijd mogen we de toevlucht tot God nemen én weten da

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp daagt je uit om God in je leven te laten investeren

In een nieuwe aflevering van 'Begin je dag met God' behandelt Wilkin van de Kamp een bijzonder geestelijk principe: de kracht van zaaien en oogsten. Of het nu gaat om relaties, vriendschap, huwelijk of geestelijke groei: alles begint met investeren.

Ds. M. A. van Leeuwen
Nieuws

Nieuwe predikant voor NGK Delft: ds. M. A. van Leeuwen

De NGK te Delft mag binnenkort een nieuwe predikant verwelkomen. Ds. M. A. van Leeuwen (foto) nam het op hem uitgebrachte beroep aan. De predikant komt over de NGK te Rotterdam-Zuid. Van Leeuwen zal overigens in deeltijd verbonden blijven aan #Hill,

Opvoeding
Dagelijks leven

Godsdienstdocent reageert op zorgen moeder over media in de opvoeding

Op Refoweb stelt een bezorgde moeder een herkenbare vraag: hoe ga je als christelijke ouder om met kinderfilms en stripverhalen waarin elementen voorkomen die niet passen bij een christelijke levensstijl? Zij en haar man denken hierover anders. Zij w

Advent
Persbericht

Advent staat voor de deur: NBG helpt gezinnen en kerken mee vieren

Zondag begint Advent, de periode waarin christenen uitkijken naar de geboorte van Jezus. De NBG-adventskalender is terug en gaat over ‘Welkom’. Ook is er een kerststal-met-boekje voor kinderen, een kunstkerstkaart en een dagboek. "Zo hopen we iederee

Doopplaats Heere Jezus
Nieuws

Jordanië maakt zich op voor 2000-jarig jubileum van Jezus’ doop in 2030

Jordanië werkt in hoog tempo aan de voorbereidingen voor een bijzonder moment in de wereldwijde christenheid. In 2030 is het precies 2000 jaar geleden dat Jezus werd gedoopt bij Bethanië aan de overkant van de Jordaan, de plek waar volgens de Bijbel

Ds. K. Hoefnagel
Video

CGK-predikant deelt bijzondere ontmoeting met getatoeëerde vrouw in Sliedrecht

"Maar hoeveel kost die Bijbel dan?' We antwoordden: 'Die krijgt u. Wij geven hem gewoon weg. De Heere geeft ook alles voor niks weg.' Vervolgens barstte ze in tranen uit", aldus ds. K. Hoefnagel. De CGK-predikant deelde in een recente preek een bijzo

Willem Lingeman
Video

Wat leert de Bijbel echt over hertrouwen? Willem Lingeman legt uit

Wat zegt de Bijbel nu echt over echtscheiding en hertrouwen? In een nieuwe video gaat Bijbelleraar Willem Lingeman in op een vraag die veel christenen bezighoudt. Hij bespreekt Deuteronomium 24 en legt uit waarom deze woorden niet zomaar toepasbaar z