Coalitieakkoord: We mogen ons in ons landje niet terugtrekken achter de dijken

Opinie 23 mei 2024 4 minuten Mirjam Bikker
Mirjam Bikker
ChristenUnie

Hoop! Een prachtig woord, een fundament, een anker; het tegenovergestelde van angst. ‘Hoop is licht dat vanuit de toekomst op het heden valt,’ schrijft de priester Tomáš Halík. Het maakt dus veel uit welke toekomst je voor ogen hebt. Daar moest ik aan denken bij dit coalitieakkoord

‘Hoop, lef en trots’, zo luidt de titel van het nieuwe coalitieakkoord. Hoop en lef. Dat zijn mooie, grote woorden die een belofte met zich meebrengen, en dus ook woorden die een grote verantwoordelijkheid scheppen. Veel mensen hebben de hoop dat dit nieuwe kabinet een antwoord zal zijn op hun wanhoop: boeren, de slachtoffers van de toeslagenaffaire, mensen met een veel te smalle beurs, woningzoekenden. Dat is mooi!  
 
Dan lef, ofwel moed. Politiek is niet voor bange mensen. En regeren leidt onherroepelijk tot kritiek. Toch nemen vier partijen verantwoordelijkheid voor het landsbestuur. Ik ben blij dat ons land weer een missionair meerderheidskabinet krijgt. Besturen betekent dat je voor complexe dilemma's en ingewikkelde afwegingen komt te staan. Het vraagt de moed om eerlijk te zijn over wat wel en niet kan. Want sommige plannen lijken wel een droomvlucht. Zoals de unanieme instemming van alle Europese lidstaten op een aantal dossiers. Is het dan moedig om nu met veel bombarie een nieuwe koers aan te kondigen, terwijl je eigenlijk wel weet dat anderen je die ruimte niet zullen gunnen? En heb je dan uiteindelijk de moed om zelf voor eventuele mislukkingen te gaan staan, en niet instituten als de rechterlijke macht of de Europese Unie de schuld te geven?  
 
Trots. Dat woord is voor mensen van de ChristenUnie wat ingewikkelder. Want trots is in de christelijke traditie een hoofdzonde. Maar alleen als het een neerkijken op anderen wordt. Nu proef ik bij de coalitiepartijen vooral dat ze trots zijn op Nederland in de betekenis van fier. Terecht! Maar het mag niet zo zijn dat we ons in ons landje terugtrekken achter de dijken, alsof de wereld daarbuiten – denk aan de oorlog in Oekraïne, honger en armoede wereldwijd, noodzakelijke samenwerking in Brussel voor vrede en welvaart – niet bestaat. 
 
Ander leiderschap
De verkiezingsuitslag maakte duidelijk dat dit land toe is aan ander leiderschap. Geen technocratische oplossingen zonder duidelijk verhaal waarom we bepaald beleid voeren. Dat is de afgelopen jaren onvoldoende gelukt. Maar ook deze coalitie staat op een andere manier voor dezelfde uitdaging. Want écht samen aan de slag gaan vraagt leiderschap met visie.  

De ChristenUnie zal bij nieuwe plannen – of die nu van links of rechts komen – kijken: brengt dit ons land tot bloei? Helpt het mensen met de meest kwetsbare positie vooruit? Word er recht gedaan? Want als je hoop biedt, moet dat geen valse hoop worden.

De afgelopen jaren was het voor de ChristenUnie op sommige dossiers keihard werken om dingen tegen te houden. Zoals op medische ethiek. Dat dossier komt met deze coalitie nu in rustiger vaarwater. Dat is goed nieuws. Op andere fronten, zoals armoedebestrijding, zie ik dat onze inzet overeind blijft, maar de ambitie is vertrokken. En uit de doorrekening van het CPB blijkt zelfs dat de ambitie om armoede niet te laten toenemen, niet waargemaakt wordt. De armoede stijgt onder het nieuwe kabinet. Uit de doorrekening van het CPB blijkt zelfs dat de ambitie om armoede niet te laten toenemen, nog niet slaagt. De armoede stijgt door plannen van de nieuwe coalitie, met name onder kinderen. De inkt is nog niet droog, maar dit vraagt echt om een aanpassing vóór Prinsjesdag.
 
Als ik met deze constructief-kritische blik naar dit akkoord krijgt, dan zie ik ondanks goede voornemens, vooral ook veel grote beloftes. En de vraag die zich opdringt is toch vooral: 'Hoe dan?'  
 
Ik zie de nood van de gedupeerden in Groningen of wanhoop van omwonenden in Ter Apel. Maar gaat het schrappen van de spreidingswet er niet voor zorgen dat de crisis in Ter Apel veel groter wordt en er veel meer asielzoekerscentra nodig zijn dan nu? Wat gebeurt er met het rapport Van Geel voor een rechtvaardiger schadeherstel in Groningen? Die vragen blijven met dit akkoord onbeantwoord. Dit moet niet het kabinet worden van goede woorden voor het Noorden, maar vervolgens geen daden voor het Noorden.  
 
Omzien naar elkaar
Dit akkoord roept vooral de vraag op welke samenlevingsvisie deze vier partijen hebben. Klaarstaan voor de ander is er niet meer bij. Het belang van mantelzorg en vrijwilligerswerk, cruciaal gezien de vergrijzing maar ook voor een cohesieve samenleving, blijft onbenoemd. De maatschappelijke diensttijd, waar jongeren leren om met elkaar de schouders eronder te zetten, wordt geschrapt. De giftenaftrek wordt beperkt. Ontwikkelingssamenwerking wordt zwaar gekortwiekt. 

Kortom: dit akkoord kan nog wel wat samenlevingsvisie of uitwerking op deze punten gebruiken. Er valt veel meer te zeggen. Gelukkig weten we dat onze hoop niet komt van deze coalitie of van de ChristenUnie. Ik herhaal de woorden van Halik: ‘Hoop is licht dat vanuit de toekomst op het heden valt.’ Zo zien wij de opdracht van de christelijk-sociale politiek: we plaatsen onze samenleving, de economie en de schepping in het licht van het hoopvolle toekomstperspectief van de vrede en het recht van Gods Koninkrijk. Ik hoop dat het kabinet aan de slag gaat met de problemen in het land, het goede zoekt en recht doet. Ik wens de partijen daar Gods zegen bij.

Mirjam Bikker is fractievoorzitter van de ChristenUnie in de Tweede Kamer

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Eucharistie
Nieuws

Episcopaalse priester in gelijk gesteld na communievasten uit protest tegen racisme

Een kerkelijke rechtbank van de Episcopaalse Kerk in de Verenigde Staten heeft priester B. Cayce Ramey in het gelijkgesteld. Hij werd eerder door zijn bisdom in Virginia berispt omdat hij bewust geen heilige communie meer uitdeelde — uit protest tege

Baylor University
Nieuws

Christelijke universiteit ontvangt ruim vijf ton om LHBTI-acceptatie in kerken te bevorderen

De christelijke Baylor University in Texas ligt onder vuur nadat de school bekendmaakte een subsidie van bijna 650.000 dollar (circa 554.500 euro) heeft ontvangen van de progressieve Baugh Foundation. Het geld is bedoeld voor een onderzoek dat moet b

Archeoloog
Nieuws

Nieuwe vondsten versterken bewijs voor Bijbelse locatie van Kana

Een team van archeologen heeft nieuwe bewijzen gevonden die erop wijzen dat Jezus Zijn eerste wonder verrichtte in het dorp Khirbet Qana, en niet op de traditionele plek Kafr Kanna. Het gaat om de bekende gebeurtenis waarbij Jezus water in wijn veran

Ds. J. R. van Vugt
Video

HHK-predikant over omstreden motie Kati Piri: "Wat gebeurt er in ons land?"

GroenLinks-PvdA Kamerlid Kati Piri riep onlangs het kabinet via een motie op om een volledig wapenembargo tegen Israël in te stellen. Piri stelde in haar motie - die het overigens lang niet haalde - ook voor om te stoppen met het leveren van onderdel

Dato Steenhuis
Video

Kan iedere christen spreken en bidden in tongen? Dato Steenhuis geeft antwoord

Het is een vraag die veel gelovigen bezighoudt: is spreken en bidden in tongen een gave voor enkelen, of voor iedereen weggelegd? In een nieuwe video van Groeien in Geloof gaat Dato Steenhuis in op dit onderwerp. Met een open Bijbel en duidelijke uit

Kinderen in Zuid-Soedan
Nieuws

Grote Kerk Elst: Rustpunt én Zegenplek tijdens de Nijmeegse Vierdaagse

Op dinsdag 15 juli vormt de Grote Kerk in Elst opnieuw een geliefd rustpunt op de route van de Nijmeegse Vierdaagse. Wandelaars en toeschouwers zijn van harte welkom voor koffie, thee, koek en fruit, een vriendelijk woord én, dit jaar voor het eerst,

Debby van Galen
Boekfragment

Profetie is geen show: wat leert de Bijbel écht hierover?

Lang niet alle profeten werden als zodanig bekend. Dat komt omdat een profeet niet noodzakelijkerwijs op een specifieke missie werd gestuurd. Ook ontving de profeet niet altijd een opdracht om een boodschap voor de eeuwigheid, of zelfs voor zijn eige

Bert Put en Leendert van den Heuvel
Nieuws

GerGem Dordrecht waarschuwt tegen evangelisten: ‘Ga het gesprek niet aan’

‘Ga niet in gesprek of discussie met deze mensen, dat is vruchteloos en kan hooguit leiden tot escalatie.’ Met deze oproep waarschuwt de kerkenraad van de gereformeerde gemeente in Dordrecht tegen twee evangelisten die de confrontatie niet schuwen. B

Meerartikelen

Avi Mizrachi
Positief nieuws

Mensen in Israël ontdekken: "Jezus is ook de Messias voor Joden"

Terwijl de raketten vanuit Iran neerregenden en haar twee jonge kinderen op straat stonden, gooide D’vora M.B. zich over hen heen als menselijk schild. “We lagen op de grond, in de open lucht, zonder bescherming. Mijn dochter raakte lichtgewond door

Utrecht
Nieuws

PKN spreekt zich uit tegen asielplannen: "Hulp bieden is geen misdaad"

Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer toonde zich afgelopen week voorstander van de Asielnoodmaatregelenwet. Daarin staat onder meer dat illegaliteit én hulp aan illegaal in Nederland verblijvende mensen strafbaar wordt. De SGP stemde voor de wet

Soedan
Verdieping

Soedanese kerkleider over christenen in oorlog en chaos: "Ze zijn bijzonder kwetsbaar"

De oorlog in Soedan is geen hoofdonderwerp in het nieuws. Los van korte updates of een keer een achtergrondverhaal lijkt de strijd en humanitaire crisis zich af te spelen buiten het zicht van de rest van de wereld. Met zeker 11,6 miljoen mensen die i

Spanje
Nieuws

Pastorale hulp mogelijk strafbaar door wetsvoorstel met verbod op conversietherapie in Spanje

De Spaanse Evangelische Alliantie (AEE) slaat alarm over een wetsvoorstel waarin conversietherapieën verboden worden. Volgens de AEE zorgt de nieuwe wet ervoor dat pastorale hulp aan mensen die worstelen met hun seksuele geaardheid of genderidentitei

Forrest Frank
Nieuws

Christelijke muziek aan opvallende opmars bezig in Amerikaanse hitlijsten

In de Verenigde Staten maken christelijke en traditionele popsongs een opvallende opmars in de hitlijsten. Verschillende artiesten met een geloofsachtergrond breken door naar het grote publiek. Volgens het muziekplatform Billboard is er sprake van ee

Overstromingen Texas
Nieuws

Dodental christelijk zomerkamp Texas stijgt naar 27: ‘Onze harten zijn gebroken’

Het dodental na de overstromingen in Texas is maandag opgelopen tot 90. Onder de slachtoffers zijn inmiddels 27 meisjes en begeleiders van het christelijke zomerkamp Camp Mystic bevestigd. Tien meisjes en één begeleider zijn nog vermist. De situatie

Ds. W. van Klinken
Video

HHK-predikant merkt op dat dominees het steeds moeilijker vinden om voor Israël te bidden

De oorlog tussen Israël en Hamas zorgt voor verdeeldheid binnen de kerk. Waar veel christenen zich vanwege de Joodse wortels van de Bijbel met Israël verbonden voelen, zijn er ook christenen die zich achter de Palestijnen scharen. HHK-predikant W. va

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over de Heilige Geest: "Hij wil een intieme relatie met jou"

"Toen jij opnieuw geboren werd, kwam de Heilige Geest ook in jou wonen. De Heilige Geest verlangt ernaar om een intieme relatie met jou te hebben. Neem dus de tijd om de stem van de Goede Herder te leren kennen", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieu

Elvis E
Levensverhaal

Topmuzikant Elvis E groeide op als prins in Nigeria: "God betekent alles voor mij"

Elvis E heeft een bijzonder levensverhaal en vertelde daar afgelopen zondag uitgebreid over bij Hour of Power.  De musicus groeide op in Nigeria en werd als prins geboren. Hij kende daar rijkdom en armoede. God betekent alles in zijn leven. "Waar ik

Jacobs
Column

Ik wil geen tijd meer besteden aan kwaadwillende en suggestieve vragenstellers

Wat hij ervan vindt dat er in Gaza concentratiekampen zijn gevonden. Die vraag kreeg opperrabbijn Jacobs voorgelegd door een journalist. Het leidt in zijn nieuwe onderstaande dagboek tot de conclusie dat het beter is om geen tijd te besteden aan kwaa

Ds. Aart Veldhuizen en ds. Derk Blom
Interview

Deze predikanten steunen Rode Lijn-protest bij PKN-gebouw: "Zwijgen is geen optie"

Vandaag trekken tientallen predikanten, kerkelijk werkers en gemeenteleden bij het PKN-dienstencentrum in Utrecht een rode lijn. Zij vinden dat het kerkverband zich onvoldoende uitspreekt tegen de oorlogsvoering van Israël in Gaza en het optreden van

Christie
Persbericht

Christelijke singer-songwriter Christie brengt nieuwe single uit: 'Dit moment'

De christelijke singer-songwriter Christie heeft een nieuwe single uitgebracht: 'Dit moment'. Dit is de eerste single afkomstig van Christie’s nieuwe EP ‘Dichterbij’. De zangeres bracht reeds drie Nederlandstalige albums uit; Ontdekkingstocht (2019),