De opdracht van christelijke ouders is groter dan ooit

Column 4 april 2024 4 minuten Laurens van der Tang
Laurens van der Tang

Wanneer ouders vaak afwezig zijn en bovendien geen grenzen willen stellen, komt er van opvoeding weinig terecht. Verslaving onder jongeren is een veel voorkomend gevolg. Is het IJslands Preventiemodel een oplossing? De opgave voor christelijke ouders.

Onlangs waren de catechisatielessen in onze kerkelijke gemeente gewijd aan verslavende middelen. Het ging vooral over alcohol, roken en drugs. Drie preventie- en jongerenwerkers, werkzaam voor de plaatselijke burgerlijke gemeente, voerden het woord. Geen van hen was kerkelijk. Er was een jonge allochtone vrouw, een fors gebaarde twintiger met ruime ervaringsdeskundigheid op het gebied van verslaving, en een oudere gepokte en gemazelde preventiemedewerker, al jaren actief in meerdere kerkelijke plaatsen op de Veluwe.

Oorzaken
De catechisanten kregen een stevig waarschuwend verhaal te horen, met confronterende feiten en voorbeelden. Het werd een levendige les. Na afloop ontstond een gesprekje tussen de drie werkers en de catechiseermeesters.

  • De ervaringsdeskundige: "Ouders zijn veel te gemakkelijk, ik wilde dat mijn ouders strenger tegen mij waren geweest."
  • De allochtone jonge vrouw: "Er is geen respect meer voor gezag.’
  • De oudere preventiewerker: ‘Vroeger, toen ik jong was – het maakte niet uit of je ouders communist waren of christen – wist je hoe je je moest gedragen als jongere. Dat is weg. Er zijn geen gedeelde normen en waarden meer. Mensen leven voor zichzelf. Genieten is het grote doel."

Een rode draad in het gesprek: ouders die druk zijn met zichzelf, vaak afwezig zijn doordat beiden werken, zelf het verkeerde voorbeeld geven, en geen grenzen stellen. Bovendien is er veel gezinsproblematiek, onder meer door echtscheidingen.

De resultaten zijn opvallend: 80 procent afname in middelengebruik, maar ook minder pesten, minder geweld, en minder criminaliteit.

Preventieve aanpak
De senior preventiewerker bracht het IJslands Preventiemodel ter sprake. In IJsland was een jaar of twintig geleden sprake van een groot en groeiend probleem op het gebied van alcohol-, tabak- en drugsgebruik onder jongeren. Men ontwikkelde een nieuwe integrale benadering gericht op preventie.

Enkele kenmerkende elementen uit deze benadering zijn volgens hem:

  • Er moet altijd een ouder thuis zijn;
  • ouders komen in overleg met elkaar tot duidelijke regels;
  • veel nadruk op georganiseerde vrijetijdsactiviteiten waarin jongeren onder
  • begeleiding stevig actief zijn;
  • een verbod voor jongeren om na 21:00 uur op straat te zijn;
  • etc.

De resultaten zijn opvallend: 80 procent afname in middelengebruik, maar ook minder pesten, minder geweld, en minder criminaliteit. De aanpak in IJsland is wetenschappelijk onderzocht en geldt als ‘evidence based’, maar getuigt vooral ook van nuchter gezond verstand.

In Nederland zijn door zes gemeenten van 2018-2021 volgens zeggen succesvolle pilots gedaan met varianten van deze aanpak onder leiding van Trimbos Instituut en het Nederlands Jeugdinstituut. Sinds vorig jaar zijn naast de zes gemeenten nog tien nieuwe gemeenten ermee begonnen. Het programma heet nu ‘Opgroeien in een Kansrijke Omgeving’ (OKO).

Christelijke ouders moeten hun Bijbelse taak als aanwezige en vormende opvoeder meer dan ooit ter hand nemen.

Uitholling ouderlijk gezag
Deze ontwikkeling is op zichzelf genomen positief, maar uiteraard niet revolutionair vanuit Bijbels perspectief. Tegelijk staat ze vrijwel haaks op een heel andere ontwikkeling in westerse landen die tendeert naar reductie van de rol van ouders. ‘Het volgende grote doel van de seksuele revolutie is de onttrekking van kinderen aan de ouderlijke macht’, volgens Andrew T. Walker in Eikon. Voorbeelden die hij noemt zijn de groeiende beperkingen voor thuisonderwijs door ouders, scholen die jonge kinderen indoctrineren met genderideologie tegen de wil van ouders, en ouders die uit de ouderlijke macht ontzet worden omdat zij minderjarige kinderen niet bevestigen in de door hen gekozen genderidentiteit.

Gabriele Kuby signaleert in ‘The Abandoned Generation’ dat inperking van ouderlijke macht vaak gebeurt onder de noemer van kinderrechten. Een belangrijk brondocument daarbij is het Internationaal verdrag inzake de rechten van het kind dat van kracht werd in 1990. Dit verdrag opent in potentie allerlei deuren voor uitbreiding van de rechten van kinderen ten koste van die van ouders.

Een dubbelzware uitdaging
Christelijke ouders staan al met al voor een dubbelzware uitdaging. In de eerste plaats moeten zij hun Bijbelse taak als aanwezige en vormende opvoeder meer dan ooit ter hand nemen. Dat valt niet mee in een individualistische samenleving zonder gedeelde normen en waarden, waarbij de overheid bovendien stimuleert dat beide ouders zich ontplooien door buitenshuis te werken.

In de tweede plaats moeten christelijke ouders hun rechten als ouders bewaken tegenover een overheid die geneigd is om rechten van kinderen uit te breiden ten koste van die van ouders.  

Ouderschap is meer dan ooit een opgave. Gelukkig wel een opgave waar een beginnen aan is, want de HEERE wil het zegenen wanneer die in afhankelijkheid van Hem ondernomen wordt (Psalm 128:5).

Laurens van der Tang is ouderling binnen de Gereformeerde Gemeenten in Nederland te Rhenen. Verder is hij ondernemer en op diverse manieren kerkelijk en maatschappelijk actief. Hij schreef bovenstaand artikel op persoonlijke titel. Het artikel verscheen op de site van Bijbels Beraad M/V en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#374 Jeffrey & Patrick over ds. Paul Visser en vermeend grensoverschrijdend gedrag
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. G. van Zanden
Nieuws

Ds. Van Zanden deelt waarschuwing van wijkagent: "Pas op voor wie u de deur opent"

"Zou u tegen de mensen in de kerk willen zeggen dat ze een beetje moeten oppassen voor mensen die aan de deur staan met mooie verhalen?", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee kreeg onlangs bezoek van een wijkagent en de

Vance
Video

Zien: Amerikaanse vicepresident roept op God te verheerlijken

De moord op de christelijk-conservatieve opiniemaker Charlie Kirk (31) dreunt nog na in de Verenigde Staten. De Amerikaanse vicepresident J.D. Vance presenteerde dinsdag vanuit het Witte Huis The Charlie Kirk Show, de podcast van Kirk die ook na zijn

India
Nieuws

Vaticaan: meer dan 1.600 christenen omgebracht om hun geloof sinds 2000

Een nieuw Vaticaans onderzoek laat zien dat wereldwijd meer dan 1.600 christenen de afgelopen 25 jaar zijn vermoord omdat zij vasthielden aan hun geloof. Het gaat om ten minste 1.624 slachtoffers tussen 2000 en 2025. De studie is uitgevoerd door een

Beeld van Jezus in Rio
Nieuws

Na Amerika zendt Brazilië wereldwijd de meeste zendelingen uit

Brazilië staat wereldwijd bekend om haar voetbal, samba en het Amazonegebied. Maar er is nog iets dat het land op de kaart zet: zending. Alleen de Verenigde Staten sturen meer zendelingen uit. Jaarlijks vertrekken er zo’n 38.000 Brazilianen naar het

Tijs van den Brink
Interview

Tijs van den Brink over geloof, journalistiek en hoop: "De situatie is hopeloos, maar niet uitzichtloos”

Onlangs nam Tijs van den Brink afscheid van de EO om een nieuwe weg in te slaan. Inmiddels is duidelijk dat hij de politiek in gaat en op plek 11 van de kandidatenlijst van het CDA staat. Tijd om terug te blikken, maar ook vooruit te kijken naar zijn

Ds. R. van Kooten
Video

HHK-predikant waarschuwt voor overspel: "Begeren staat gelijk aan de daad zelf"

Als mensen zijn we geschapen met seksuele begeerten. Dit heeft God in onze natuur gelegd. Maar wanneer we de vrouw of man van een ander begeren, zijn we zondig bezig en maken we ons schuldig aan overspel. Voor precies dat laatste waarschuwde ds. R. v

Sharon Dijksma
Nieuws

Burgemeester Utrecht wil dat landelijke politiek ingrijpt bij demonstraties abortusklinieken

De burgemeester van Utrecht heeft de landelijke politiek opgeroepen om nieuwe wetgeving te maken waarmee protesten voor abortusklinieken ingedamd wordt. Dat meldt de NOS. “Het heeft niets met demonstreren te maken”, stelt ze over de wijze waarop met

Goldenstein
Nieuws

Bejaarde zusters weigeren verblijf in verzorgingshuis en keren terug in klooster

In Oostenrijk hebben drie bejaarde zusters hun oude klooster weer in bezit genomen. Ze zeggen dat ze tegen hun wil in een katholiek verzorgingshuis waren geplaatst. Met hulp van oud-leerlingen keerden ze terug naar klooster Goldenstein in Elsbethen,

Meerartikelen

Nigeria
Nieuws

Opnieuw bloedige aanval op christelijke gemeenschap in Nigeria

In de Nigeriaanse deelstaat Plateau zijn zondagavond 14 september zes christenen omgekomen bij een aanval van vermoedelijk Fulani-milities. Het geweld trof het dorp Ndimar, in het Mushere-district van Bokkos County. Terwijl gezinnen zich klaarmaakten

Daniel Gillissen
Interview

Het huwelijk van Daniël Gillissen strandde: "Ik heb het te laat aangevoeld"

Toen Daniël Gillissen, adjunct-hoofredacteur van het Nederlands Dagblad, zes jaar geleden van zijn ex-vrouw te horen kreeg dat zij wilde scheiden, kwam dat als een donderslag bij heldere hemel. "Ik realiseerde mij: er is een heel proces aan voorafgeg

Geke van der Sloot
Interview

Urker zangeres maakt vuist tegen antisemitisme: “Wegkijken is geen optie meer”

Hebreeuwse liederen zingen, een petitie aan de Kamer en een boekje dat voor concrete actie moet zorgen. Al jarenlang strijdt de Urker zangeres Geke van der Sloot tegen antisemitisme. Ditmaal brengt ze zaterdag op Urk een groep mensen op de been om sa

Prof. dr. Willem Ouweneel
Column

Leven we als christenen in de eindtijd?

Wat is precies de ‘eindtijd’, waar zovelen het vandaag over hebben? Soms duidt het Nieuwe Testament de hele periode sinds de dood en opstanding van Jezus Christus aan met termen als ‘eindtijd’ en dergelijke. Hebreeën 1 zegt dat met de eerste komst va

Erik-Jan Verbruggen
Opinie

Anticonversiewet zet homo’s in orthodoxe kerken juist in de kou

De Tweede Kamer stemde vorige week in met de ‘Wet strafbaarstelling conversiehandelingen’, in de volksmond ook de anticonversiewet genoemd. Tegen deze wet zijn vanuit christelijk oogpunt heel wat bezwaren aan te voeren. Ongewenst Voor alle duidelijkh

CGK-synode
Nieuws

Licht op groen voor CGK-synode: vier predikanten leggen functie neer

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) gaan een nieuwe fase in. Het voormalige synodebestuur heeft besloten de gemeente van Hoogeveen aan te wijzen als roepende kerk voor een volgende synode. Daarmee reageren zij op de oproep van de voorzieningen

Duitsland vlag
Nieuws

Bijna één op de drie Duitsers gelooft dat God het universum schiep

Een nieuwe peiling van onderzoeksinstituut INSA-Consulere laat zien dat bijna een derde van de Duitsers (31 procent) gelooft dat God de schepper van het universum is. Daar tegenover staat dat 41 procent dit niet gelooft. Een kwart (25 procent) weet h

Israël-Palestijnen
Nieuws

Amerikaanse christelijke leiders spreken zich uit tegen oorlog in Gaza

Meer dan zeventig Amerikaanse christelijke leiders en organisaties hebben een gezamenlijke verklaring ondertekend waarin zij zich uitspreken tegen de oorlog in Gaza. Zij beschuldigen westerse christenen die Israël steunen ervan dat zij het zionisme g

Bijbelverhalen in LEGO
Positief nieuws

Bijbelverhalen in LEGO: nieuw project bereikt duizenden jongeren

Een bijzonder evangelisatieproject uit Engeland bereikt steeds meer jongeren met de boodschap van de Bijbel door middel van LEGO-animaties. Sinds kort worden ook Spaanssprekenden aangesproken door dit creatieve initiatief, meldt Christian Daily Inter

Ds. K. Hak
Video

Ds. Hak legt uit waarom hij pas na veertien jaar voor het eerst uit Ruth preekte

Er zijn weinig dominees die uit het Bijbelboek Ruth preken, zo maakte ds. K. Hak in een recente preek duidelijk. Dat geldt overigens ook voor de hervormde predikant zelf. In zijn veertien jaar als predikant preekte Hak nooit eerder uit dit Bijbelboek

Donald Trump
Nieuws

Trump roept Amerikanen op tot gezamenlijk gebed voor het land

De Amerikaanse president Donald Trump wil dat gelovigen in het hele land samen gaan bidden. Eerder deze maand kondigde hij tijdens een toespraak in het Museum of the Bible in Washington het programma “America Prays” aan. Volgens Trump is het de bedoe

Bob Vylan
Nieuws

Christenen spreken zich uit tegen optreden Bob Vylan: 'Walgelijk en gevaarlijk'

Dominee Oscar Lohuis heeft fel gereageerd op het optreden van de Britse punkrapper Bob Vylan in Paradiso, Amsterdam. Volgens hem werd er tijdens het concert niet alleen gespot met de moord op de Amerikaanse christen en activist Charlie Kirk, maar ook