Is de strijd tussen Israël en Hamas werkelijk een 'Bijbelse' broedertwist?

Verdieping 19 maart 2024 6 minuten Ds. Kees Kant
Ds. Kees Kant
Christenen voor Israël

In tal van Bijbelstudies, artikelen en preken is in de afgelopen decennia het conflict tussen Israël en de omliggende Arabische volken uitgelegd als een eeuwenoude broedertwist. Een conflict dat teruggaat tot Izaäk en Ismaël. Hagar wordt met haar zoon Ismael weliswaar weggestuurd uit het beloofde land, maar ze krijgen wel beloften en zegen mee: ‘Zie, Ik heb hem gezegend en zal hem vruchtbaar maken en hem uitermate talrijk maken; twaalf vorsten zal hij verwekken en Ik zal hem tot een groot volk maken. Mijn verbond echter zal Ik met Izak maken’ (Genesis 17:20-21). Dit klinkt niet als een vervloeking van Ismael en zijn Arabische nageslacht.

De Arabische volken zijn inderdaad uitermate talrijk geworden. Het verbond loopt echter via Izaäk en zijn latere Joodse nageslacht, en dat geeft blijkbaar een blijvende bron van jaloezie en conflicten. Sinds de komst van de Joodse Messias Jezus Christus is echter voor alle volken, dus ook voor de Arabieren, een open deur gekomen om door geloof in Hem voluit kind van God te worden. Begrijpelijk dat gesproken wordt over een conflict tussen broeders, die Abraham als gezamenlijke voorvader hebben. Bij een conflict tussen broeders kan het er zeker heftig aan toe gaan en kunnen er doden vallen. Toch is er tussen broeders altijd verzoening mogelijk. De vraag dringt zich op of het huidige conflict tussen Israël en Hamas ook te rangschikken is onder dit begrip ‘broedertwist’. Naar mijn overtuiging is dat absoluut onmogelijk. En wel om meerdere redenen.

Amalek
Er is nog een broedertwist in Genesis, die tussen Jakob en Esau. Israël is in het Oude Testament door naburige volken aangevallen in de context van deze broedertwist. Maar Amalek, dat van Esau afstamt, ging een grens over, waardoor het voor altijd werd vervloekt. Toen het volk Israël bevrijd werd uit Egypte en door de Sinaï woestijn trok, werd het aangevallen door Amalek. Heel sluw werd het volk Israël in de achterhoede aangevallen, waar de meest zwakken liepen. Om zo uiteindelijk het hele volk Israël om te brengen. Het was een strijd op leven en dood, en Mozes moest, ondersteund door Aäron en Hur zijn armen omhoog houden. Uiteindelijk overwon Israël: ‘Toen zei de HEERE tegen Mozes: Schrijf dit ter gedachtenis in een boek en prent het Jozua in dat Ik de herinnering aan Amalek van onder de hemel geheel zal uitwissen’ (Exodus 17:14). Amalek wordt dus niet slechts tijdelijk verslagen, maar voor eeuwig vervloekt.

De draak richt zich dus eerst op het vernietigen van het Joodse volk en vervolgens ook op de christenen.

Verderop lezen we: ‘Denk aan wat Amalek u onderweg aangedaan heeft, toen u uit Egypte wegtrok: hij ontmoette u onderweg en overviel bij u in de achterhoede alle zwakken achter u, terwijl u moe en uitgeput was; en hij vreesde God niet. Als de HEERE uw God u rust gegeven heeft (…) moet het zo zijn dat u de gedachtenis aan Amalek van onder de hemel uitwist. Vergeet het niet!’ (Deuteronomium 25:17-19) Wat is het verschil tussen Amalek en een broedertwist? Amalek had niet tot doel om slechts een veldslag te winnen tegen het leger van Israël, of een oogst te plunderen. Genocide van heel het volk Israël was het doel, te beginnen bij de zwakken: ouderen en kinderen. Daar ligt het omslagpunt van broedertwist naar vervloeking. Door de eeuwen heen zijn er vaker volken geweest die het hele volk Israël wilden uitroeien: ‘Zij beramen listig een heimelijke aanslag tegen Uw volk (…) Kom, zeiden zij, laten we hen uitroeien, zodat zij geen volk meer zijn en aan de naam van Israël niet meer gedacht wordt’ (Psalm 83: 4,5). De Psalm eindigt dat ook met het gebed van Israël: ‘Laten zij beschaamd en door schrik overmand zijn tot in eeuwigheid, laten zij rood van schaamte worden en omkomen’ (vs. 18). Amalek valt dus buiten de categorie ‘broedertwist’.

De draak en het beest
Ook in het Nieuwe Testament lezen we over een poging tot genocide op Israël in de eindtijd. De apostel Johannes ziet op het eiland Patmos in een visioen een vrouw die op het punt staat te bevallen van een zoon, die ‘alle heidenvolken zal hoeden met een ijzeren staf’. Die vrouw staat voor Israël en de zoon staat voor Jezus Christus, die uit de Joodse vrouw Maria geboren wordt. Er is een draak die zit te wachten om meteen na de bevalling het kind te verslinden. De draak staat voor de Satan, die het liefst Jezus, de Redder van de wereld, wil verslinden. Johannes beschrijft dan dat het kind opgaat naar God en Zijn troon in de hemel, en dat de vrouw vlucht voor de draak: ‘En de draak werd boos op de vrouw en ging heen om oorlog te voeren tegen de overigen van haar nageslacht die de geboden van God in acht nemen en het getuigenis van Jezus Christus hebben’ (Openbaring 12:17). De draak richt zich dus eerst op het vernietigen van het Joodse volk en vervolgens ook op de christenen.

Vervolgens lezen we dat er een beest opstaat die van de draak alle macht ontvangt. Veel mensen zijn onder de indruk van dit beest en aanbidden dit beest. Er komt dus een indrukwekkende politieke leider, of een verenigde groep van leiders. Deze leider, dit beest, gaat godslasteringen spreken: ‘En het opende zijn mond om God te lasteren, om Zijn Naam te lasteren en Zijn tent en hen die in de hemel wonen. En het beest werd macht gegeven om oorlog te voeren tegen de heiligen (…) En allen die op de aarde wonen, zullen het aanbidden, althans van wie de namen niet zijn geschreven in het boek des Levens van het Lam’ (Openbaring 13:6-8).

Alle bovengenoemde aspecten bij zowel Amalek als het beest zien we terugkeren bij Hamas.

Deze verschrikkingen hebben gelukkig niet het laatste woord. Jezus Christus zal Zelf op tijd komen om af te rekenen met de draak en het beest en zijn volgelingen: ‘En het beest werd gegrepen, en met hem de valse profeet (…) en die het merkteken van het beest ontvangen hadden en die zijn beeld aanbeden hadden. Deze twee werden levend geworpen in de poel van vuur, die van zwavel brandt. En de overigen werden gedood met het zwaard van Hem, die op het paard zat’ (Openbaring 19:20-21). Hier zien we dat lastering van God, genocide op het Joodse volk en vervolging van de christenen uiteindelijk niet leidt tot verzoening, maar tot vervloeking. Het beest en zij die het merkteken van het beest ontvangen hadden, vallen dus buiten de categorie ‘broedertwist’, en er is geen verzoening.

Hamas
Alle bovengenoemde aspecten bij zowel Amalek als het beest zien we terugkeren bij Hamas. In het handvest staat dat de totale vernietiging van het ‘zionistische regime’, dat is Israël, en de vestiging van een Islamitisch kalifaat, waarin ook geen plaats meer is voor christenen, het ultieme doel is. Het past hier niet om te beweren dat Hamas het beest uit Openbaring is. Die conclusie mogen we niet trekken. Daarvoor is het conflict tussen Israël en Hamas ook te regionaal. Hamas kan wel een ‘type’ van dit beest zijn, zoals er in de geschiedenis meerdere van deze ‘typen’ zijn geweest. Opvallend zijn in dit verband de vele pro-Hamas demonstraties in tal van westerse steden.

Openbaring zegt dat het beest ‘godslasteringen spreekt’ en dat velen op aarde het beest ‘aanbidden’. Israël heeft met Hamas, en ook met Hezbollah in het noorden, dan ook geen broedertwist, maar voert een strijd op leven en dood, zoals destijds Mozes, Aäron en Hur, een strijd op leven en dood voerden met Amalek. Het voortbestaan van Israël is in het geding. God zij dank weten we gelukkig dat als het er op aankomt, God Zijn volk zal beschermen: ‘namelijk verlossing van onze vijanden en bevrijding uit de hand van allen die ons haten’ (Lukas 1:71).

Ds. Kees Kant is directeur van Christians for Israel International. Bovenstaand artikel verscheen eerder in 'Israël en de kerk', het theologische kwartaalblad van Christenen voor Israël voor theologen en voorgangers. Klik hier als je het kwartaalblad wil ontvangen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#385 Patrick & Jeffrey over Nigeriaanse christenen, David de Vos & de Week van het Leven
Of beluister op:

Meerartikelen

Vergadering
Nieuws

Onrust in CGK na brief deputaten Kerkorde en Kerkrecht: 'Ongehoord!'

Binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) is onrust ontstaan over een brief van deputaten Kerkorde en Kerkrecht (KOKR) aan alle kerkenraden. De brief, die deze week werd verstuurd, waarschuwt kerken voor het 'feitelijk verbreken van het kerkv

Najaflou
Nieuws

Iraanse christin breekt rug in cel en krijgt geen zorg

In Iran is de bekeerde christin Aida Najaflou ernstig gewond geraakt na een val in de gevangenis. Zij viel op 31 oktober van het bovenbed in haar cel en brak daarbij een rugwervel. Volgens mensenrechtenorganisatie HRANA werd zij wel naar een ziekenhu

Oeganda
Nieuws

Vijf doden en tientallen gewonden bij aanval op christelijke gemeenschap in Oeganda

In het Noord-Oegandese Yumbe zijn minstens vijf christenen om het leven gekomen bij een gewelddadige islamitische protestactie. Daarnaast raakten er tientallen mensen gewond en werden er kerken en christelijke gebouwen aangevallen, vernield en in bra

evangelisatie-evenement
Positief nieuws

Duizenden Argentijnen geven leven aan Jezus tijdens evangelisatie-evenement

In Buenos Aires zijn meer dan 70.000 mensen samengekomen om het evangelie van Jezus Christus te horen tijdens het tweedaagse evenement Esperanza Buenos Aires, georganiseerd door de Billy Graham Evangelistic Association (BGEA). Volgens de organisatie

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt over tiener die haar moeder doodgestoken zag worden

"Halverwege haar verhaal liep ze huilend weg, het was te pijnlijk voor woorden. We hebben toen samen gehuild", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt de spreker over een Colombiaans tienermeisje

Ceder
Nieuws

Don Ceder wil debatteren over christenvervolging Nigeria maar krijgt onvoldoende steun

Een voorstel van CU-Kamerlid Don Ceder om snel te debatteren over de vervolging van christenen in Nigeria kreeg woensdag onvoldoende steun in de Tweede Kamer. Onder meer D66 en GroenLinks/PvdA stemden tegen. Die partijen steunden wél een voorstel om

Ds. Ron van der Spoel en Stephanie van der Horst
Persbericht

Ds. Ron van der Spoel en Family7 starten serie over ‘Leven en lijden met Christus’

Kunnen of moéten we ons in Nederland voorbereiden op vervolging om ons geloof? En, welke geloofslessen kunnen we leren van onze broeders en zusters van de vervolgde kerk? Deze thema’s bespreken ds. Ron van der Spoel en Stephanie van der Horst in de n

Open Doors
Nieuws

Knipoog van boven tijdens Open Doors-dag: anonieme donateur verdubbelt collecte

Op zaterdag 25 oktober beleefden bijna 4.000 mensen de Open Doors-dag in de Midden Nederland Hallen in Barneveld. Ook vanuit huis keken en luisterden duizenden mensen mee. Tijdens de dag kregen de bezoekers en kijkers te horen dat iemand de collecte

Meerartikelen

Ds. M. van Reenen
Opinie

Als liefde onverschillig wordt: David de Vos en de grenzen van Gods liefde

De stappen en boeken van David de Vos hebben (vooral in de evangelische wereld) veel losgemaakt. Is het geloof in Jezus echt de enige weg tot God? En als je daar vragen bij hebt, mag je die dan stellen, of moet je gewoon je mond houden? Wat mij betre

Laurentine
Getuigenis

Influencer Laurentine openhartig over haar abortus: "God heeft mij vergeven"

Laurentine van Landeghem (33) is een Belgische ondernemer en influencer die nu in Amsterdam woont Ze was jarenlang actief in de retail- en daarna de zelfontwikkelingswereld en stond bekend om haar positieve levensstijl en openheid. Maar onder dat suc

kremlin
Nieuws

"Heksenjacht" op baptistenkerken in Rusland

De Russische autoriteiten gaan door met hard optreden tegen ongeregistreerde kerken. In oktober zijn opnieuw drie baptistenkerken in de zuidelijke regio Krasnodar verboden. Dat meldt de waakhond Forum 18, die wereldwijd de vrijheid van godsdienst vol

kerk
Nieuws

Twaalfjarige christelijke jongen gedood en kerk afgebrand bij aanvallen in Nigeria

In Nigeria zijn opnieuw christenen het doelwit geworden van gewelddadige aanvallen. In de noordwestelijke staat Kaduna werden zaterdag zeven gelovigen, onder wie een jongen van twaalf, vermoord door gewapende Fulani-herders. Op dezelfde dag staken ex

Nadeen Flaveney
Getuigenis

Van duisternis naar licht: ex-moslima Nadeen vindt vrijheid in Jezus

De Amerikaanse Nadeen Flaveney groeide op in een moslimgezin vol geweld en angst. Later raakte ze verstrikt in New Age en occultisme, maar uiteindelijk vond de vrouw echte vrijheid in Jezus Christus. Haar indrukwekkende getuigenis vertelde ze in de p

Irak
Nieuws

Christelijke partijen boycotten Iraakse verkiezingen: "Zetels zijn ons afgepakt"

Vrijwel alle christelijke partijen boycotten deze week de parlementsverkiezingen in Irak. Zij stellen dat de vijf zetels die in het parlement voor christenen zijn gereserveerd, in werkelijkheid worden ingenomen door kandidaten met banden met een sjii

Ds. A. T. Vergunst
Video

GerGem-predikant deelt herinnering aan levensles van zijn vader in de tropen

"Toen dacht ik: dat is wat het geloof is. Je neemt van alles in jezelf afstand en je legt je gewicht als het ware op de Heere Jezus", aldus ds. A. T. Vergunst. De GerGem-predikant deelde in een recente preek een indrukwekkende levensles die zijn vade

Ds. H. C. Bezemer
Nieuws

CGK Ouderkerk aan de Amstel brengt beroep uit op ds. H. C. Bezemer

De CGK te Ouderkerk aan de Amstel heeft een beroep uitgebracht op ds. H. C. Bezemer (foto). De predikant moet in het Noord-Hollandse dorp ds. W. J. van Gent opvolgen. Laatstgenoemde predikant vertrok in 2023 naar Alphen aan den Rijn. Bezemer is op zi

Jafeth en Sifra Bekx
Persbericht

ZERA Worship start landelijke toerusting voor muziek- en aanbiddingsteams

In 2026 organiseert stichting ZERA worship zes identieke regionale trainingsdagen voor muziek- en aanbiddingsteams uit kerken in Nederland en België. Op zes locaties komen we samen om te groeien in aanbidding, praktische vaardigheden en teamdynamiek.

Congres
Persbericht

Congres op komst: wetenschappers bespreken nieuwe inzichten over schepping

Wat zegt de moderne wetenschap over schepping, bewustzijn en het eeuwige leven? Die vraag staat centraal tijdens het congres De mens & zijn Maker, dat op 22 november plaatsvindt in Apeldoorn. Wetenschappers uit verschillende disciplines delen daar hu

Fred de Vries
Opinie

Tijd om af te kicken van ons commentaar op David de Vos

Hij stopt dus. Althans, dat lijkt het beeld dat achterblijft. “Wie ben ik als niemand kijkt?” vraagt hij zich af in een filmpje, waarin hij met de koffer van zijn vrouw het podium van een lege zaal oploopt. Volle zalen? Ooit trok hij hele stadions. E

Prof. dr. Arnold Huijgen
Opinie

Kan de kloof tussen Rome en Reformatie worden gedicht?

Kan de breuk tussen Rome en Reformatie worden geheeld, of wordt de kloof tussen beide juist steeds groter? Het eerste beweert Arjan Plaisier, oud-scriba van de Protestantse Kerk in Nederland en een van de initiatiefnemers van het Platform Rome-Reform