Is de strijd tussen Israƫl en Hamas werkelijk een 'Bijbelse' broedertwist?

Verdieping 19 maart 2024 6 minuten Ds. Kees Kant
Ds. Kees Kant
Christenen voor Israƫl

In tal van Bijbelstudies, artikelen en preken is in de afgelopen decennia het conflict tussen IsraĆ«l en de omliggende Arabische volken uitgelegd als een eeuwenoude broedertwist. Een conflict dat teruggaat tot IzaƤk en IsmaĆ«l. Hagar wordt met haar zoon Ismael weliswaar weggestuurd uit het beloofde land, maar ze krijgen wel beloften en zegen mee: ā€˜Zie, Ik heb hem gezegend en zal hem vruchtbaar maken en hem uitermate talrijk maken; twaalf vorsten zal hij verwekken en Ik zal hem tot een groot volk maken. Mijn verbond echter zal Ik met Izak maken’ (Genesis 17:20-21). Dit klinkt niet als een vervloeking van Ismael en zijn Arabische nageslacht.

De Arabische volken zijn inderdaad uitermate talrijk geworden. Het verbond loopt echter via IzaƤk en zijn latere Joodse nageslacht, en dat geeft blijkbaar een blijvende bron van jaloezie en conflicten. Sinds de komst van de Joodse Messias Jezus Christus is echter voor alle volken, dus ook voor de Arabieren, een open deur gekomen om door geloof in Hem voluit kind van God te worden. Begrijpelijk dat gesproken wordt over een conflict tussen broeders, die Abraham als gezamenlijke voorvader hebben. Bij een conflict tussen broeders kan het er zeker heftig aan toe gaan en kunnen er doden vallen. Toch is er tussen broeders altijd verzoening mogelijk. De vraag dringt zich op of het huidige conflict tussen IsraĆ«l en Hamas ook te rangschikken is onder dit begrip ā€˜broedertwist’. Naar mijn overtuiging is dat absoluut onmogelijk. En wel om meerdere redenen.

Amalek
Er is nog een broedertwist in Genesis, die tussen Jakob en Esau. IsraĆ«l is in het Oude Testament door naburige volken aangevallen in de context van deze broedertwist. Maar Amalek, dat van Esau afstamt, ging een grens over, waardoor het voor altijd werd vervloekt. Toen het volk IsraĆ«l bevrijd werd uit Egypte en door de SinaĆÆ woestijn trok, werd het aangevallen door Amalek. Heel sluw werd het volk IsraĆ«l in de achterhoede aangevallen, waar de meest zwakken liepen. Om zo uiteindelijk het hele volk IsraĆ«l om te brengen. Het was een strijd op leven en dood, en Mozes moest, ondersteund door AƤron en Hur zijn armen omhoog houden. Uiteindelijk overwon IsraĆ«l: ā€˜Toen zei de HEERE tegen Mozes: Schrijf dit ter gedachtenis in een boek en prent het Jozua in dat Ik de herinnering aan Amalek van onder de hemel geheel zal uitwissen’ (Exodus 17:14). Amalek wordt dus niet slechts tijdelijk verslagen, maar voor eeuwig vervloekt.

De draak richt zich dus eerst op het vernietigen van het Joodse volk en vervolgens ook op de christenen.

Verderop lezen we: ā€˜Denk aan wat Amalek u onderweg aangedaan heeft, toen u uit Egypte wegtrok: hij ontmoette u onderweg en overviel bij u in de achterhoede alle zwakken achter u, terwijl u moe en uitgeput was; en hij vreesde God niet. Als de HEERE uw God u rust gegeven heeft (…) moet het zo zijn dat u de gedachtenis aan Amalek van onder de hemel uitwist. Vergeet het niet!’ (Deuteronomium 25:17-19) Wat is het verschil tussen Amalek en een broedertwist? Amalek had niet tot doel om slechts een veldslag te winnen tegen het leger van IsraĆ«l, of een oogst te plunderen. Genocide van heel het volk IsraĆ«l was het doel, te beginnen bij de zwakken: ouderen en kinderen. Daar ligt het omslagpunt van broedertwist naar vervloeking. Door de eeuwen heen zijn er vaker volken geweest die het hele volk IsraĆ«l wilden uitroeien: ā€˜Zij beramen listig een heimelijke aanslag tegen Uw volk (…) Kom, zeiden zij, laten we hen uitroeien, zodat zij geen volk meer zijn en aan de naam van IsraĆ«l niet meer gedacht wordt’ (Psalm 83: 4,5). De Psalm eindigt dat ook met het gebed van IsraĆ«l: ā€˜Laten zij beschaamd en door schrik overmand zijn tot in eeuwigheid, laten zij rood van schaamte worden en omkomen’ (vs. 18). Amalek valt dus buiten de categorie ā€˜broedertwist’.

De draak en het beest
Ook in het Nieuwe Testament lezen we over een poging tot genocide op IsraĆ«l in de eindtijd. De apostel Johannes ziet op het eiland Patmos in een visioen een vrouw die op het punt staat te bevallen van een zoon, die ā€˜alle heidenvolken zal hoeden met een ijzeren staf’. Die vrouw staat voor IsraĆ«l en de zoon staat voor Jezus Christus, die uit de Joodse vrouw Maria geboren wordt. Er is een draak die zit te wachten om meteen na de bevalling het kind te verslinden. De draak staat voor de Satan, die het liefst Jezus, de Redder van de wereld, wil verslinden. Johannes beschrijft dan dat het kind opgaat naar God en Zijn troon in de hemel, en dat de vrouw vlucht voor de draak: ā€˜En de draak werd boos op de vrouw en ging heen om oorlog te voeren tegen de overigen van haar nageslacht die de geboden van God in acht nemen en het getuigenis van Jezus Christus hebben’ (Openbaring 12:17). De draak richt zich dus eerst op het vernietigen van het Joodse volk en vervolgens ook op de christenen.

Vervolgens lezen we dat er een beest opstaat die van de draak alle macht ontvangt. Veel mensen zijn onder de indruk van dit beest en aanbidden dit beest. Er komt dus een indrukwekkende politieke leider, of een verenigde groep van leiders. Deze leider, dit beest, gaat godslasteringen spreken: ā€˜En het opende zijn mond om God te lasteren, om Zijn Naam te lasteren en Zijn tent en hen die in de hemel wonen. En het beest werd macht gegeven om oorlog te voeren tegen de heiligen (…) En allen die op de aarde wonen, zullen het aanbidden, althans van wie de namen niet zijn geschreven in het boek des Levens van het Lam’ (Openbaring 13:6-8).

Alle bovengenoemde aspecten bij zowel Amalek als het beest zien we terugkeren bij Hamas.

Deze verschrikkingen hebben gelukkig niet het laatste woord. Jezus Christus zal Zelf op tijd komen om af te rekenen met de draak en het beest en zijn volgelingen: ā€˜En het beest werd gegrepen, en met hem de valse profeet (…) en die het merkteken van het beest ontvangen hadden en die zijn beeld aanbeden hadden. Deze twee werden levend geworpen in de poel van vuur, die van zwavel brandt. En de overigen werden gedood met het zwaard van Hem, die op het paard zat’ (Openbaring 19:20-21). Hier zien we dat lastering van God, genocide op het Joodse volk en vervolging van de christenen uiteindelijk niet leidt tot verzoening, maar tot vervloeking. Het beest en zij die het merkteken van het beest ontvangen hadden, vallen dus buiten de categorie ā€˜broedertwist’, en er is geen verzoening.

Hamas
Alle bovengenoemde aspecten bij zowel Amalek als het beest zien we terugkeren bij Hamas. In het handvest staat dat de totale vernietiging van het ā€˜zionistische regime’, dat is IsraĆ«l, en de vestiging van een Islamitisch kalifaat, waarin ook geen plaats meer is voor christenen, het ultieme doel is. Het past hier niet om te beweren dat Hamas het beest uit Openbaring is. Die conclusie mogen we niet trekken. Daarvoor is het conflict tussen IsraĆ«l en Hamas ook te regionaal. Hamas kan wel een ā€˜type’ van dit beest zijn, zoals er in de geschiedenis meerdere van deze ā€˜typen’ zijn geweest. Opvallend zijn in dit verband de vele pro-Hamas demonstraties in tal van westerse steden.

Openbaring zegt dat het beest ā€˜godslasteringen spreekt’ en dat velen op aarde het beest ā€˜aanbidden’. IsraĆ«l heeft met Hamas, en ook met Hezbollah in het noorden, dan ook geen broedertwist, maar voert een strijd op leven en dood, zoals destijds Mozes, AƤron en Hur, een strijd op leven en dood voerden met Amalek. Het voortbestaan van IsraĆ«l is in het geding. God zij dank weten we gelukkig dat als het er op aankomt, God Zijn volk zal beschermen: ā€˜namelijk verlossing van onze vijanden en bevrijding uit de hand van allen die ons haten’ (Lukas 1:71).

Ds. Kees Kant is directeur van Christians for Israel International. Bovenstaand artikel verscheen eerder in 'Israƫl en de kerk', het theologische kwartaalblad van Christenen voor Israƫl voor theologen en voorgangers. Klik hier als je het kwartaalblad wil ontvangen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#360 Gerdien Lassche en ds. M. Messemaker over LHBTI en refoscholen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Krov
Nieuws

Urker gezin dat onder puin vandaan werd gehaald, vernoemt baby naar reddingswerker

Het Urker echtpaar dat vorig jaar augustus onder het puin van een Duits hotel vandaan werd gehaald heeft hun nieuwgeboren baby vernoemd naar de reddingswerker die hen hielp. Dat maken ze zelf bekend op social media. ā€˜Hij werd voor ons het gezicht van

Second Baptist Church
Nieuws

Onrust bij megakerk in Houston: leden spannen rechtszaak aan na verliezen stemrecht

Een groep bezorgde leden van de Second Baptist Church in Houston heeft een rechtszaak aangespannen tegen het kerkbestuur. Zij zeggen dat hun stemrecht in het geheim is afgenomen. Dat schrijft The Christian Post.  De rechtszaak werd op 15 april ingedi

Lito King Anker
Interview

Paralympisch atleet Lito King Anker lag op het randje van de dood: "God redde mijn leven"

De meeste mensen kennen Lito King Anker door zijn prestaties als topatleet. Zo boekte hij grote successen als rolstoeltennisser en werd hij meermaals Nederlands kampioen rolstoelracen. Maar al deze successen had hij niet zonder God geboekt, vertelde

Davidster
Podcast

Wat iedere christen zou moeten weten over de Davidster

De Davidster prijkt op de Israƫlische vlag en is te vinden op synagogen en joodse instellingen. Maar hoe is de Davidster hƩt symbool van Israƫl en het jodendom geworden en wat weten we over de oorsprong ervan? Beluister in onderstaande podcastaflever

ds. A. Th. (Anne) van Olst
Video

Ds. Van Olst over Gods leiding: geen rigide multiplechoiceplan

Gods wil is geen rigide multiplechoiceplan is, waarbij er maar ƩƩn juiste keuze is. Zo’n benadering kan leiden tot angst en besluiteloosheid. In plaats daarvan spreekt ds. A. Th. (Anne) van Olst van een ontspannen leven in vertrouwen op Gods liefdevo

Bram de Blouw
Boekfragment

Zijn vrouwen geroepen om onderdanig te zijn aan hun man?

Je aan de ander onderwerpen is in het christelijke huwelijk geen eenrichtingverkeer van de vrouw die zich moet onderwerpen aan de man. In de eenheid die je vormt als echtpaar is ook het aan elkaar onderwerpen iets van je samen. Een voorbeeld: Als ik

Ds. A. C. Borsje
Nieuws

Nieuwe dominee voor hervormde gemeente Wierden: ds. A. C. Borsje

De hervormde gemeente van Wierden mag binnenkort een nieuwe dominee verwelkomen. Ds. A. C. Borsje (foto) heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. De predikant is momenteel verbonden aan de hervormde gemeente van Zwartebroek/Terschuur. In Wier

Aardbeving Turkije
Nieuws

Straaltjes van hoop tussen het puin in Turkije

Op 6 februari 2023 troffen twee zware aardbevingen Zuidoost-Turkije en Noord-Syriƫ. Alleen al in Turkije kwamen daarbij 50.000 mensen om het leven. Ruim 107.000 mensen raakten gewond en miljoenen verloren hun huis. Evangelical Focus schrijft hoe er t

Meerartikelen

Schoolboek op Amerikaanse vlag
Nieuws

Katholieke charterschool in Amerika wil belastinggeld, uitspraak Hooggerechtshof volgt

De St. Isidore of Seville Catholic Virtual School uit de Amerikaanse staat Oklahoma wil als eerste religieuze charterschool van het land belastinggeld ontvangen. Het Amerikaanse Hooggerechtshof buigt zich binnenkort over de kwestie. De zaak heeft mog

Kist van paus Franciscus
Nieuws

Terreurorganisatie IS noemt begrafenis paus Franciscus 'marketingtruc tegen islam'

De terreurorganisatie Islamitische Staat (IS) heeft scherpe kritiek geuit op de begrafenis van paus Franciscus. Dat meldt The Christian Post. Volgens IS is de eerbetuiging aan de overleden paus een 'marketingtruc in een theologische oorlog' die bedoe

sjofar
Persbericht

Krachtig signaal op Nationale Dag tegen Antisemitisme: Sjofar klinkt in vier steden

Op vrijdag 25 april 2025 heeft SGP-jongeren in vier Nederlandse steden – Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Urk – de sjofar laten klinken als noodsignaal tegen het toenemende antisemitisme in ons land. Met deze symbolische actie gaf de jongerenorganisa

Redman
Persbericht

Aanbiddingsconcert Matt Redman in Nederland gaat 'terug naar het hart'

Moderne aanbiddingsmuziek stond nog in de kinderschoenen toen een jonge Britse aanbiddingsleider zijn hart liet spreken – en daarmee een generatie liet zingen. Matt Redman schreef ā€˜The Heart of Worship’ voor hemzelf en de mensen in zijn directe omgev

Lohuis
Nieuws

Ds. Oscar Lohuis reageert na turbulente week: "Statement gemeente Zaltbommel bespottelijk"

Ds. Oscar Lohuis heeft voor het eerst publiekelijk gereageerd op de ophef die afgelopen week ontstond na de ongeregeldheden bij verschillende avonden van Christenen voor Israƫl waar hij sprak. Lohuis neemt het vooral de burgemeester van Zaltbommel kw

seksualiteit
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller: 'Hoe ver mag je op seksueel gebied gaan binnen het huwelijk?'

'Als mentor van een 4e klas ben ik met mijn leerlingen bezig met de methode Be-loved. Nu kwam de volgende vraag in verschillende vormen meerdere keren terug: wat is er op seksueel gebied binnen het huwelijk allemaal toegestaan? Ik ben op zoek naar ee

Ernst van Grol
Video

Terugkijken: Ernst van Grol over zijn nieuwe sociale vaardighedenmethode

Op veel scholen is het een begrip: de Kanjertraining om zo sociaal vaardiger te worden. Maar sommige christelijke scholen zochten een methode die meer aansluit op hun identiteit. Ernst van Grol van zag een gat in de markt en ontwikkelde deze nieuwe m

Dag voor de Gevangene
Persbericht

Dag voor de Gevangene op 12 oktober: ā€˜Uit de schaduw’

Op zondag 12 oktober 2025 organiseren zeven organisaties de jaarlijkse Dag voor de Gevangene. Het thema dit jaar is ā€˜Uit de schaduw’. Met dit thema vragen de deelnemende organisaties aandacht voor gedetineerden in binnen- en buitenland, een groep die

opperrabbijn
Column

Antisemitisme is net zo onuitroeibaar als het Joodse volk zelf

Opperrabbijn Jacobs toont zich in zijn nieuwe dagboek verheugd over de excuses van de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema voor de rol van de stad in de Jodenvervolging. Maar we moeten het kwaad blijven bestrijden, zo stelt hij in onderstaand dagbo

Gakpo
Positief nieuws

Voetballer getuigt in kampioenswedstrijd voor het oog van tientallen miljoenen mensen van Jezus

De Nederlandse voetballer Cody Gakpo is met Liverpool kampioen geworden van de beste voetbalcompetitie ter wereld. Hij scoorde dit weekeinde in de kampioenswedstrijd een doelpunt en getuigde vervolgens voor het oog van miljoenen mensen op bijzondere

Prof. dr. Willem J. Ouweneel
Column

Hoe maken we onderscheid tussen de ware en valse kerk?

Artikel 29 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis zegt (nieuwe versie): ā€˜We kunnen de ware kerk herkennen aan de volgende kenmerken: de zuivere prediking van het evangelie, de zuivere bediening van de sacramenten zoals Christus die heeft ingesteld, en

magazine
Persbericht

Magazine OnderWeg stopt ermee: "Voelt als een enorm verlies"

In december 2025 zal het laatste nummer van magazine OnderWeg verschijnen. De Gereformeerde Persvereniging OnderWeg heeft hiertoe besloten. Er komt een einde aan een periode van meer dan een eeuw opinievorming binnen de kerken. Als voortzetting van d