BBC: 'Gebedsgenezer' T. B. Joshua verkrachtte en martelde tientallen kerkgangers

Nieuws 8 januari 2024 4 minuten Jeffrey Schipper
T. B. Joshua

De prominente evangelist T. B. Joshua uit Nigeria (overleden in 2021) heeft tientallen kerkgangers misbruikt en mishandeld. De BBC heeft bewijsmateriaal in handen. De slachtoffers waren lid van de Synagogue Church of all Nations (SCOAN). Deze Nigeriaanse gemeente begon met een handvol gelovigen en groeide uit tot een megakerk met wekelijks meer dan 50.000 bezoekers. De kerk gaat niet inhoudelijk op de beschuldigingen in en noemt ze ongegrond.



Wie is T. B. Joshua?

Als populaire prediker verwierf Joshua in de jaren negentig internationale bekendheid. Joshua zelf, op de website van SCOAN aangeduid als profeet, zei uitsluitend in naam van Jezus diens opdracht om "het evangelie te verkondigen en demonen uit te werpen en zieken te genezen" uit te voeren. Vanuit de hele wereld kwamen zieken en nieuwsgierigen naar hem toe. SCOAN wordt omschreven als 'de grootste toeristische attractie van Nigeria' en 'de meest bezochte bestemming voor religieuze toeristen in West-Afrika'. Door zijn kerk en aanhangers werd hij een 'man Gods' genoemd. 

Met name in Afrika en Latijns-Amerika was Joshua immens populair. Via Facebook werd hij door 3,5 miljoen mensen gevolgd. En Emmanuel TV bereikte via YouTube meer dan 1 miljoen gebruikers. Meer dan 15.000 mensen bezochten de wekelijkse kerkdienst in Joshua's megakerk. In 2011 werd hij door Forbes ingeschat als de op twee na rijkste predikant van Nigeria met een vermogen van tussen de 10 en 15 miljoen dollar, wat door SCOAN altijd is ontkend.

Tientallen vrouwen beweren dat ze jarenlang stelselmatig zijn verkracht op de compound van de 'gebedsgenezer'.

Wat houden de beschuldigingen in?
De BCC deed twee jaar lang uitvoerig onderzoek naar aanleiding van de beschuldigingen en is in het bezit van tientallen ooggetuigenverslagen van fysiek geweld of marteling, uitgevoerd door Joshua. Er zou ook sprake zijn van kindermisbruik. Slachtoffers werden gegeseld en geketend. Tientallen vrouwen beweren dat ze jarenlang stelselmatig zijn verkracht op de compound van de 'gebedsgenezer'. De BBC spreekt van meerdere beschuldigingen van gedwongen abortussen binnen Joshuaā€™s kerk na vermeende verkrachtingen door de prediker. Een van de slachtoffers zou vijf abortussen hebben moeten doorstaan. Verder blijkt uit meerdere klachten dat Joshua zijn ā€˜wondergenezingenā€™ zou hebben vervalst.

Slachtoffers aan het woord
Een van de slachtoffers is een Britse vrouw, Rae genaamd. Op 21-jarige leeftijd beĆ«indigde ze haar studie en werd ze door de Nigeriaanse kerk gerekruteerd. Twaalf jaar lang behoorde ze tot Joshuaā€™s zogenaamde ā€˜discipelenā€™ in zijn doolhofachtige complex in Lagos. ā€œWe dachten dat we ons op een hemelse plaats bevonden, maar in plaats daarvan waren we in de hel. Er gebeurden vreselijke dingenā€, vertelt ze in gesprek met de BBC. De vrouw is naar eigen zeggen seksueel misbruikt door de ā€˜profeetā€™ en leefde twee jaar lang in eenzame opsluiting. Het misbruik was zo ernstig dat ze meerdere zelfmoordpogingen ondernam.

Zoā€™n 150 mensen behoorden tot de groep ā€˜discipelenā€™ van Joshua; sommigen maakten er decennialang onderdeel van. De BBC sprak met 25 voormalige ā€˜discipelenā€™ uit Groot-BrittanniĆ«, Nigeria, de VS, Zuid-Afrika, Ghana, NamibiĆ« en Duitsland. Veel slachtoffers waren tiener toen ze zich bij deze groep volgelingen voegden. 

ā€œWe dachten dat we ons op een hemelse plaats bevonden, maar in plaats daarvan waren we in de hel. Er gebeurden vreselijke dingen.ā€

Jessica Kaimu uit NamibiĆ« was 17 jaar toen ze voor het eerst door Joshua werd verkracht. De daaropvolgende verkrachtingen resulteerden uiteindelijk in vijf gedwongen abortussen. Ze maakt naar aanleiding van de wijze waarop de abortussen werden uitgevoerd duidelijk dat het een wonder is dat ze deze abortussen heeft overleefd. Andere slachtoffers geven aan dat ze werden uitgekleed en mishandeld met elektriciteitskabels en paardenzwepen. Ook werd hen stelselmatig slaap ontzegd. 

Het BBC-onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met het internationale mediaplatform Open Democracy. Het is de eerste keer dat voormalig kerkleden van SCOAN zich in het openbaar uitspreken. Naar eigen zeggen hebben ze jarenlang geprobeerd hun verhalen te delen, maar is hen het zwijgen opgelegd. EĆ©n van de klokkenluiders zou fysiek zijn aangevallen en is in Ć©Ć©n geval beschoten, nadat ze zich via op YouTube gepubliceerde videoā€™s uitsprak tegen het misbruik. Een cameraploeg van de BBC werd beschoten nadat men vanaf de openbare weg probeerde om beelden van het terrein van de kerk in Lagos op te nemen. 

Reactie SCOAN
De BBC nam contact op met de Nigeriaanse megakerk, maar men ging niet op het interviewverzoek in, nadat eerdere claims tegen T. B. Joshua door de kerk werden ontkend. ā€œHet is niet voor het eerst dat er ongegronde beschuldigingen tegen profeet T. B. Joshua worden geuit. Geen van de beschuldigingen is ooit onderbouwdā€, zo stelt SCOAN. Tot op de dag van vandaag is de Nigeriaanse megakerk populair. Na het overlijden van Joshua wordt SCOAN gerund door zijn weduwe Evelyn. In juli 2023 leidde ze een rondreis door Spanje.

In een uitgebreid achtergrondartikel is via de website van de BBC een gedetailleerd verhaal over deze kwestie te lezen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#341 Jeffrey & ds. M. Messemaker over '7 oktober', pro-Palestijnse demonstranten en Israƫl-visie PKN
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Open Doors
Nieuws

8-jarig christelijk meisje uit Afghanistan verkracht en vermoord

Een Afghaans meisje is op een gruwelijke manier om het leven gebracht. Ze woonde samen met haar christelijke familie in een Centraal-Aziatisch land nadat ze Afghanistan waren ontvlucht. De ouders van het meisje zijn christenen, en dit leidde tot deze

Opperrabbijn
Nieuws

Mijn volledige toespraak tijdens de Israƫl-manifestatie op De Dam

Het was een enorm drukke week voor opperrabbijn Jacobs, waarbij alles in het teken stond van 7 oktober. In zijn nieuwe dagboek deelt hij de volledige toespraak die hij tijdens de Israƫl-manifestatie op De Dam in Amsterdam hield. Daarin laat de opperr

Noord-Korea
Nieuws

Experts: China en Noord-Korea werken samen om christenen te vervolgen

Sinds vorig jaar heeft China honderden Noord-Koreanen onderworpen aan gruweldaden door hen gedwongen terug te sturen naar Noord-Korea. In dat land wordt religie, en vooral het christendom, gezien als de grootste bedreiging voor de macht van de leider

Iran
Nieuws

Iraanse christen na jarenlange marteling en gevangenisstraf op vrije voeten

Een Iraanse christen, Mehdi Akbari, ook bekend als Yasser, is vrijgelaten na bijna vijf jaar gevangenisstraf vanwege zijn betrokkenheid bij een huiskerk. Mehdi werd in januari 2019 gearresteerd en veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf, maar is op

Ds. M. Messemaker
Podcast

Ds. Messemaker teleurgesteld in PKN: ā€œMijn kerk was te stil op 7 oktoberā€

Op 7 oktober werd in ons land massaal stilgestaan bij de pogrom die een jaar geleden in IsraĆ«l plaatsvond. ā€œDie dag heb ik de hele dag op een steunbetuiging of teken van meeleven vanuit mā€™n eigen kerk zitten wachten. Mijn kerk was te stil op 7 oktobe

James Foley
Nieuws

Diane Foley kiest voor vergeving na brute moord op zoon door ISIS

Het is tien jaar geleden dat de wereld geschokt werd door de brute moord op journalist James Foley door ISIS. De video van zijn executie ging wereldwijd rond en liet velen verbijsterd achter. Ondanks dit onbeschrijfelijke verlies heeft zijn moeder, D

Jan-Jaap van Peperstraten
Preekverslag

Jezus' boodschap is radicaal: we moeten niet willen heersen

Misschien heeft u het wel eens meegemaakt dat iemand tegen u zei: ik ga u eens precies zeggen wat Ć­k denk, en dat u dan een mening hoort die exact hetzelfde is als een bekend persoon van bijvoorbeeld de televisie. Want diezelfde mening hoorde u onlan

Jan
Video

In een keer was Jan verlost van zijn chronische hoofdpijn: "God doet wonderen"

Jan is 32 wanneer hij last krijgt van chronische hoofdpijn. Hij meldt zich regelmatig ziek en thuis ligt hij vaak plat, terwijl zijn vrouw Corine voor de vijf kinderen zorgt. Met speciale therapie komt er een beetje verlichting, maar genezing blijft

Meerartikelen

Ds. Yme Horjus
Verdieping

Zijn wij christenen vreemdelingen of hebben we ons aangepast?

In zijn eerste brief begint de apostel Petrus meteen al met een uitspraak die als een rode draad mag worden gezien. Kortweg komt het hierop neer: wij zijn als gemeente ā€˜wedergeboren tot een levende hoopā€™ en wij bezitten een bijzondere ā€˜erfenisā€™ (1 Pe

Stoffer
Positief nieuws

Chris Stoffer zorgt voor hartverwarmend moment in Tweede Kamer met uniek cadeau aan minister-president

SGP-leider Chris Stoffer heeft voor een hartverwarmend moment gezorgd in de Tweede Kamer. Hij schonk minister-president Dick Schoof een Bijbel in de Statenvertaling. Wat volgde was een hilarisch moment waarbij de Kamervoorzitter opmerkte dat de Bijbe

Wijzen uit het Oosten
God

Wat is bekend over de Wijzen uit het Oosten? Ds. Rietveld antwoordt

De wijzen uit het oosten of drie koningen zijn, binnen de christelijke traditie, de wijzen die Jezus na Zijn geboorte kwamen vereren en geschenken van goud, wierook en mirre brachten. 'Wat weten we eigenlijk van de de Wijzen uit het Oosten? Waren dat

Ds. W. Visscher
Video

Ds. Visscher: "Hoe vaak is al niet geprobeerd om het Joodse volk te vermoorden?"

"Er was ooit een koning die in een arrogante bui tegen zijn raadsheren zei: 'Beargumenteer eens waarom God bestaat.' En toen zei iemand: het volk Israƫl. Hoe vaak is al niet geprobeerd om dit volk te vermoorden? Farao, Haman en Hitler hebben het gepr

Wilkin van de Kamp
Nieuws

Wilkin van de Kamp vertelt dat Jezus onze zonden niet bedekt maar definitief wegneemt

"Het bloed van Jezus bedekt je zonden niet, maar neemt ze van je weg", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' legt de christelijke spreker en schrijver uit dat Jezus' offer onze zonden in zijn geheel we

Aisha Meel
Nieuws

De Wonderwolk komt met kraamcadeau voor christelijke ouders

Vanaf deze maand is de Goede Start-doos verkrijgbaar via deelnemende christelijke boekhandels. Het kraamcadeau is te koop voor 5 euro om deze voor zoveel mogelijk gezinnen betaalbaar te houden. De Goede Start-doos is een initiatief van de Wonderwolk.

Nelleke en Rahman Yakubu
Interview

Deze stichting richt zich al 30 jaar op moslims: "Voordat wij in actie komen, is God al aan het werk"

Ze zijn actief voor de enige zendingsorganisatie die zich uitsluitend op moslims richt, waar ze ook leven. Nelleke Yakubu vormt samen met haar man Rahman de directie van stichting Frontiers en stond zelf ook in de frontlinie van het werk onder deze d

Kerk Apeldoorn
Nieuws

Kerkproeverij in 15 Apeldoornse kerken

De kerken in Apeldoorn openen op zaterdag 12 en zondag 13 oktober hun deuren voor belangstellenden. De zogenaamde kerkproeverij is een initiatief dat enkele jaren geleden in Nederland werd geĆÆntroduceerd. Uiteraard zijn de kerken wekelijks open voor

Richard Groenenboom en Aster
Interview

Aster ontmoette beul die haar zus doodsloeg: ā€œIk heb hem kunnen vergevenā€

Tweeƫnhalf jaar zat ze gevangen in verschillende Eritrese gevangenissen samen met haar tweelingzus Azeib. Aster (rechts op de foto) vertelt in een drieluik, geschreven door Richard Groenenboom (links op de foto) namens SDOK, hoe ze is gemarteld omdat

gynecologist
Nieuws

Onbedoelde zwangerschap en abortus: Schreeuw om leven start postercampagne

Schreeuw om leven organiseert in Hilversum een hulpverleningscampagne. In de week van 7 oktober wordt om aandacht gevraagd voor hulpverlening rondom onbedoelde zwangerschap en abortus. Met name wordt daarbij nadruk gelegd op de rol van de man bij onb

antisemitisme
Nieuws

ChristenUnie deelt oproep: "Toekomst Joodse gemeenschap staat op het spel"

Kom met concrete afspraken om de veiligheid van de Joodse gemeenschap te bevorderen. Dat is de oproep vandaag van ChristenUnie-leider Mirjam Bikker, samen met de VVD, in het debat bij de begroting van Algemene Zaken.  Door afspraken te maken met onde

Mariekes
Interview

Hoe verder na zelfdoding van je partner? "Het was alsof de wereld even stilstond"

Marieke Foppen en Marieke van Lierop noemen zichzelf de ā€œWidowchicksā€. Beide vrouwen verloren hun echtgenoot door zelfdoding, een ervaring die hen diep verbond. Hun gedeelde verhaal van rouw, pijn en herstel staat centraal in hun boek 'Leven in de ro