BBC: 'Gebedsgenezer' T. B. Joshua verkrachtte en martelde tientallen kerkgangers

Nieuws 8 januari 2024 4 minuten Jeffrey Schipper
T. B. Joshua

De prominente evangelist T. B. Joshua uit Nigeria (overleden in 2021) heeft tientallen kerkgangers misbruikt en mishandeld. De BBC heeft bewijsmateriaal in handen. De slachtoffers waren lid van de Synagogue Church of all Nations (SCOAN). Deze Nigeriaanse gemeente begon met een handvol gelovigen en groeide uit tot een megakerk met wekelijks meer dan 50.000 bezoekers. De kerk gaat niet inhoudelijk op de beschuldigingen in en noemt ze ongegrond.



Wie is T. B. Joshua?

Als populaire prediker verwierf Joshua in de jaren negentig internationale bekendheid. Joshua zelf, op de website van SCOAN aangeduid als profeet, zei uitsluitend in naam van Jezus diens opdracht om "het evangelie te verkondigen en demonen uit te werpen en zieken te genezen" uit te voeren. Vanuit de hele wereld kwamen zieken en nieuwsgierigen naar hem toe. SCOAN wordt omschreven als 'de grootste toeristische attractie van Nigeria' en 'de meest bezochte bestemming voor religieuze toeristen in West-Afrika'. Door zijn kerk en aanhangers werd hij een 'man Gods' genoemd. 

Met name in Afrika en Latijns-Amerika was Joshua immens populair. Via Facebook werd hij door 3,5 miljoen mensen gevolgd. En Emmanuel TV bereikte via YouTube meer dan 1 miljoen gebruikers. Meer dan 15.000 mensen bezochten de wekelijkse kerkdienst in Joshua's megakerk. In 2011 werd hij door Forbes ingeschat als de op twee na rijkste predikant van Nigeria met een vermogen van tussen de 10 en 15 miljoen dollar, wat door SCOAN altijd is ontkend.

Tientallen vrouwen beweren dat ze jarenlang stelselmatig zijn verkracht op de compound van de 'gebedsgenezer'.

Wat houden de beschuldigingen in?
De BCC deed twee jaar lang uitvoerig onderzoek naar aanleiding van de beschuldigingen en is in het bezit van tientallen ooggetuigenverslagen van fysiek geweld of marteling, uitgevoerd door Joshua. Er zou ook sprake zijn van kindermisbruik. Slachtoffers werden gegeseld en geketend. Tientallen vrouwen beweren dat ze jarenlang stelselmatig zijn verkracht op de compound van de 'gebedsgenezer'. De BBC spreekt van meerdere beschuldigingen van gedwongen abortussen binnen Joshua’s kerk na vermeende verkrachtingen door de prediker. Een van de slachtoffers zou vijf abortussen hebben moeten doorstaan. Verder blijkt uit meerdere klachten dat Joshua zijn ‘wondergenezingen’ zou hebben vervalst.

Slachtoffers aan het woord
Een van de slachtoffers is een Britse vrouw, Rae genaamd. Op 21-jarige leeftijd beëindigde ze haar studie en werd ze door de Nigeriaanse kerk gerekruteerd. Twaalf jaar lang behoorde ze tot Joshua’s zogenaamde ‘discipelen’ in zijn doolhofachtige complex in Lagos. “We dachten dat we ons op een hemelse plaats bevonden, maar in plaats daarvan waren we in de hel. Er gebeurden vreselijke dingen”, vertelt ze in gesprek met de BBC. De vrouw is naar eigen zeggen seksueel misbruikt door de ‘profeet’ en leefde twee jaar lang in eenzame opsluiting. Het misbruik was zo ernstig dat ze meerdere zelfmoordpogingen ondernam.

Zo’n 150 mensen behoorden tot de groep ‘discipelen’ van Joshua; sommigen maakten er decennialang onderdeel van. De BBC sprak met 25 voormalige ‘discipelen’ uit Groot-Brittannië, Nigeria, de VS, Zuid-Afrika, Ghana, Namibië en Duitsland. Veel slachtoffers waren tiener toen ze zich bij deze groep volgelingen voegden. 

“We dachten dat we ons op een hemelse plaats bevonden, maar in plaats daarvan waren we in de hel. Er gebeurden vreselijke dingen.”

Jessica Kaimu uit Namibië was 17 jaar toen ze voor het eerst door Joshua werd verkracht. De daaropvolgende verkrachtingen resulteerden uiteindelijk in vijf gedwongen abortussen. Ze maakt naar aanleiding van de wijze waarop de abortussen werden uitgevoerd duidelijk dat het een wonder is dat ze deze abortussen heeft overleefd. Andere slachtoffers geven aan dat ze werden uitgekleed en mishandeld met elektriciteitskabels en paardenzwepen. Ook werd hen stelselmatig slaap ontzegd. 

Het BBC-onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met het internationale mediaplatform Open Democracy. Het is de eerste keer dat voormalig kerkleden van SCOAN zich in het openbaar uitspreken. Naar eigen zeggen hebben ze jarenlang geprobeerd hun verhalen te delen, maar is hen het zwijgen opgelegd. Eén van de klokkenluiders zou fysiek zijn aangevallen en is in één geval beschoten, nadat ze zich via op YouTube gepubliceerde video’s uitsprak tegen het misbruik. Een cameraploeg van de BBC werd beschoten nadat men vanaf de openbare weg probeerde om beelden van het terrein van de kerk in Lagos op te nemen. 

Reactie SCOAN
De BBC nam contact op met de Nigeriaanse megakerk, maar men ging niet op het interviewverzoek in, nadat eerdere claims tegen T. B. Joshua door de kerk werden ontkend. “Het is niet voor het eerst dat er ongegronde beschuldigingen tegen profeet T. B. Joshua worden geuit. Geen van de beschuldigingen is ooit onderbouwd”, zo stelt SCOAN. Tot op de dag van vandaag is de Nigeriaanse megakerk populair. Na het overlijden van Joshua wordt SCOAN gerund door zijn weduwe Evelyn. In juli 2023 leidde ze een rondreis door Spanje.

In een uitgebreid achtergrondartikel is via de website van de BBC een gedetailleerd verhaal over deze kwestie te lezen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Donald Trump
Nieuws

Trump regeert met militaire aanval op geweld tegen Nigeriaanse christenen

De Verenigde Staten hebben op Eerste Kerstdag een militaire aanval uitgevoerd op islamitische extremisten in het noordwesten van Nigeria. De aanval was gericht op terroristen die gelieerd zijn aan Islamitische Staat en kwam tot stand in nauwe samenwe

Sharon Kips
Interview

De kerstboodschap van zangeres Sharon Kips: “Love came down”

“Love came down”; woorden die voor Sharon Kips (42) de kern van kerst raken. De zangeres beleeft december als een intensieve, maar betekenisvolle periode. Naast optreden, moeder-zijn en lesgeven wilt ze Gods liefde, Die met kerst naar de aarde kwam,

Baby Lieke
Interview

Rond kerst koos Lieke voor het leven: “Mijn dochter is het licht dat bleef”

Vijf jaar geleden stond Lieke, toen negentien jaar, voor de deur van een abortuscentrum. Het was vlak voor kerst. Onder zware druk van haar toenmalige partner was ze gekomen om haar zwangerschap af te breken. Maar juist op dat beslissende moment werd

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Meerartikelen

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel: "Je wordt niet minder Gods kind als je een zondig kind bent"

Als christenen geloven we dat God liefdevol en trouw is, maar wat bedoelen we hier eigenlijk mee? Predikant Ron van der Spoel legt het je aan de hand van Psalm 89 uit in een nieuwe gebedsvlog van IZB. Van der Spoel: "God accepteert het niet als we be

Nigeriaanse christen vrijgelaten
Nieuws

Ter dood veroordeelde christelijke boer na tien jaar gevangenschap vrijgelaten

Een christelijke boer uit Nigeria is na ruim tien jaar gevangenschap vrijgelaten. Dat meldt The Christian Post. De man, die zelfs door de Nigeriaanse rechtbank in 2021 zelfs ter dood veroordeeld werd, kwam na internationale druk vrij. Onder meer poli

Armane
Video

Van afwijzing naar genezing: Armanes verhaal met Mercy Ships

In deze indringende video van Mercy Ships staat het verhaal van Armane centraal. Hij werd geboren met een gespleten lip en werd afgewezen in zijn dorp. Zijn moeder Roseline leefde met angst en eenzaamheid. Aan boord van de Africa Mercy veranderde één

Klassiek Eigentijdse Psalmberijming
Persbericht

IKC publiceert eerste deeluitgave Klassiek Eigentijdse Psalmberijming

Het IKC-project Zingen uit de Bron bereikt een belangrijke mijlpaal in het streven om de inhoud van de psalmen te bewaren voor een nieuwe generatie. Begin december verscheen de eerste fysieke deeluitgave met daarin 30 psalmen in de Klassiek Eigentijd

Studiedag klimaat
Persbericht

Studiedag wil voorgangers helpen spreken over klimaat zonder te vervreemden

Hoe preek je over klimaat en zorg voor Gods schepping zonder moralistisch te klinken of gemeenteleden van je te vervreemden? Met die vraag organiseert de Theologische Universiteit Utrecht samen met GroeneKerken een studiedag voor predikanten, voorgan

Kerst
Boekfragment

Kerst begint bij een bewogen God: liefde die alles kost

Ik hoorde eens iemand zeggen dat je kunt sterven aan een gebroken hart. Ooit dacht ik dat dat slechts beeldspraak was, maar het blijkt echt te bestaan: het gebrokenhartsyndroom. Een tijdelijke, maar serieuze aandoening die kan ontstaan door extreme e

Jac de Gooijer
Interview

Messiasbelijdende Jood roept kerk op tot inkeer: "We hebben de stam verlaten"

Hij groeide op in een gereformeerd gezin waar God vooral werd gevreesd. Pas veel later ontdekte Jac de Gooijer dat hij Joodse wortels had. Tegenwoordig woont hij op een afgelegen eiland in Indonesië, waar hij christelijke voorgangers lesgeeft in het

Hans Reinders
Column

Jezus eist de nacht op: Kerst als overwinning op de duisternis

De nacht roept angst op, onveiligheid en duisternis. In onze tijd eisen we de nacht op in naam van vrijheid, maar de Bijbel spreekt opvallend realistisch over wat de nacht betekent. Van Job tot Judas, van Jakob tot de herders in Efrata: de nacht is h