BBC: 'Gebedsgenezer' T. B. Joshua verkrachtte en martelde tientallen kerkgangers

Nieuws 8 januari 2024 4 minuten Jeffrey Schipper
T. B. Joshua

De prominente evangelist T. B. Joshua uit Nigeria (overleden in 2021) heeft tientallen kerkgangers misbruikt en mishandeld. De BBC heeft bewijsmateriaal in handen. De slachtoffers waren lid van de Synagogue Church of all Nations (SCOAN). Deze Nigeriaanse gemeente begon met een handvol gelovigen en groeide uit tot een megakerk met wekelijks meer dan 50.000 bezoekers. De kerk gaat niet inhoudelijk op de beschuldigingen in en noemt ze ongegrond.



Wie is T. B. Joshua?

Als populaire prediker verwierf Joshua in de jaren negentig internationale bekendheid. Joshua zelf, op de website van SCOAN aangeduid als profeet, zei uitsluitend in naam van Jezus diens opdracht om "het evangelie te verkondigen en demonen uit te werpen en zieken te genezen" uit te voeren. Vanuit de hele wereld kwamen zieken en nieuwsgierigen naar hem toe. SCOAN wordt omschreven als 'de grootste toeristische attractie van Nigeria' en 'de meest bezochte bestemming voor religieuze toeristen in West-Afrika'. Door zijn kerk en aanhangers werd hij een 'man Gods' genoemd. 

Met name in Afrika en Latijns-Amerika was Joshua immens populair. Via Facebook werd hij door 3,5 miljoen mensen gevolgd. En Emmanuel TV bereikte via YouTube meer dan 1 miljoen gebruikers. Meer dan 15.000 mensen bezochten de wekelijkse kerkdienst in Joshua's megakerk. In 2011 werd hij door Forbes ingeschat als de op twee na rijkste predikant van Nigeria met een vermogen van tussen de 10 en 15 miljoen dollar, wat door SCOAN altijd is ontkend.

Tientallen vrouwen beweren dat ze jarenlang stelselmatig zijn verkracht op de compound van de 'gebedsgenezer'.

Wat houden de beschuldigingen in?
De BCC deed twee jaar lang uitvoerig onderzoek naar aanleiding van de beschuldigingen en is in het bezit van tientallen ooggetuigenverslagen van fysiek geweld of marteling, uitgevoerd door Joshua. Er zou ook sprake zijn van kindermisbruik. Slachtoffers werden gegeseld en geketend. Tientallen vrouwen beweren dat ze jarenlang stelselmatig zijn verkracht op de compound van de 'gebedsgenezer'. De BBC spreekt van meerdere beschuldigingen van gedwongen abortussen binnen Joshua’s kerk na vermeende verkrachtingen door de prediker. Een van de slachtoffers zou vijf abortussen hebben moeten doorstaan. Verder blijkt uit meerdere klachten dat Joshua zijn ‘wondergenezingen’ zou hebben vervalst.

Slachtoffers aan het woord
Een van de slachtoffers is een Britse vrouw, Rae genaamd. Op 21-jarige leeftijd beëindigde ze haar studie en werd ze door de Nigeriaanse kerk gerekruteerd. Twaalf jaar lang behoorde ze tot Joshua’s zogenaamde ‘discipelen’ in zijn doolhofachtige complex in Lagos. “We dachten dat we ons op een hemelse plaats bevonden, maar in plaats daarvan waren we in de hel. Er gebeurden vreselijke dingen”, vertelt ze in gesprek met de BBC. De vrouw is naar eigen zeggen seksueel misbruikt door de ‘profeet’ en leefde twee jaar lang in eenzame opsluiting. Het misbruik was zo ernstig dat ze meerdere zelfmoordpogingen ondernam.

Zo’n 150 mensen behoorden tot de groep ‘discipelen’ van Joshua; sommigen maakten er decennialang onderdeel van. De BBC sprak met 25 voormalige ‘discipelen’ uit Groot-Brittannië, Nigeria, de VS, Zuid-Afrika, Ghana, Namibië en Duitsland. Veel slachtoffers waren tiener toen ze zich bij deze groep volgelingen voegden. 

“We dachten dat we ons op een hemelse plaats bevonden, maar in plaats daarvan waren we in de hel. Er gebeurden vreselijke dingen.”

Jessica Kaimu uit Namibië was 17 jaar toen ze voor het eerst door Joshua werd verkracht. De daaropvolgende verkrachtingen resulteerden uiteindelijk in vijf gedwongen abortussen. Ze maakt naar aanleiding van de wijze waarop de abortussen werden uitgevoerd duidelijk dat het een wonder is dat ze deze abortussen heeft overleefd. Andere slachtoffers geven aan dat ze werden uitgekleed en mishandeld met elektriciteitskabels en paardenzwepen. Ook werd hen stelselmatig slaap ontzegd. 

Het BBC-onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met het internationale mediaplatform Open Democracy. Het is de eerste keer dat voormalig kerkleden van SCOAN zich in het openbaar uitspreken. Naar eigen zeggen hebben ze jarenlang geprobeerd hun verhalen te delen, maar is hen het zwijgen opgelegd. Eén van de klokkenluiders zou fysiek zijn aangevallen en is in één geval beschoten, nadat ze zich via op YouTube gepubliceerde video’s uitsprak tegen het misbruik. Een cameraploeg van de BBC werd beschoten nadat men vanaf de openbare weg probeerde om beelden van het terrein van de kerk in Lagos op te nemen. 

Reactie SCOAN
De BBC nam contact op met de Nigeriaanse megakerk, maar men ging niet op het interviewverzoek in, nadat eerdere claims tegen T. B. Joshua door de kerk werden ontkend. “Het is niet voor het eerst dat er ongegronde beschuldigingen tegen profeet T. B. Joshua worden geuit. Geen van de beschuldigingen is ooit onderbouwd”, zo stelt SCOAN. Tot op de dag van vandaag is de Nigeriaanse megakerk populair. Na het overlijden van Joshua wordt SCOAN gerund door zijn weduwe Evelyn. In juli 2023 leidde ze een rondreis door Spanje.

In een uitgebreid achtergrondartikel is via de website van de BBC een gedetailleerd verhaal over deze kwestie te lezen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

Podcast van je Leven!
Dagelijks leven

De gevaren van embryokweek: in gesprek met microbioloog en schrijver Rosanne Hertzberger

Embryo’s kweken voor wetenschappelijk onderzoek, waaronder stamcelembryo’s. Meerdere wetsvoorstellen die op korte termijn door de Tweede Kamer behandeld worden, zetten de deur open naar nieuwe technologieën waarover nog weinig maatschappelijke discus

Coöperatie Laatste Wil
Nieuws

Gerechtshof wijst 'wens' Coöperatie Laatste Wil af: hulp bij zelfdoding blijft verboden

De wens van Coöperatie Laatste Wil om de wetgeving rond hulp bij zelfdoding te versoepelen is door het gerechtshof in Den Haag afgewezen. Daarmee blijft het verbod op hulp bij zelfdoding door niet-artsen gehandhaafd. De rechterlijke uitspraak wordt m

Mercy Ships
Persbericht

Bouw nieuw ziekenhuisschip Mercy Ships van start

Mercy Ships is begonnen met de bouw van een nieuw ziekenhuisschip. De zogeheten steel cutting ceremony op de werf in Guangzhou (China) markeerde de start van de bouw van een gloednieuw ziekenhuisschip, de Africa Mercy II. Het doel voor uitbreiding va

arnhem
Nieuws

Vader 'streng christelijk horrorgezin' Apeldoorn 16 jaar de cel in voor mishandelen en misbruiken dochters

Een 61-jarige christelijke man uit Apeldoorn is door de rechtbank in Arnhem veroordeeld tot 16 jaar gevangenisstraf vanwege het jarenlang misbruiken van zijn vier minderjarige dochters. De kinderen werden over een periode van zo’n vijftien jaar verne

Concilie van Nicea
Nieuws

Christelijke leiders vieren 1.700 jaar Concilie van Nicea en roepen op tot eenheid

In het Turkse Iznik, het vroegere Nicea, hebben christelijke leiders samen een oecumenische dienst gehouden om het 1.700-jarig jubileum van het Concilie van Nicea te markeren. Paus Leo XIV, patriarch Bartholomeus en ds. Jerry Pillay, secretaris-gener

Gabriel Olivier
Nieuws

Amerikaanse straatprediker verschijnt voor Hooggerechtshof na arrestatie in Mississippi

De Amerikaanse straatprediker Gabriel Olivier staat voor het Hooggerechtshof nadat hij werd gearresteerd bij het Brandon Amphitheater in Mississippi. Olivier sprak daar met bezoekers en deelde evangelisatiefolders uit. Zijn zaak wordt gezien als een

Herma en Yorel van der Zedde
Interview

Herma van der Zedde kwam na drie maanden uit coma: "Dankzij gebed leef ik nog"

Een vleesetende bacterie, drie maanden coma en artsen die haar familie meerdere keren laten komen om afscheid te nemen. Toch zit Herma van der Zedde vandaag naast haar zoon Yorel in de studio van Hour of Power. In de uitzending van afgelopen zondag v

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom het gevaarlijk is als je je overvloed niet deelt

Als christenen mogen we genieten van alle overvloed die we van God ontvangen, maar laten we deze zegeningen niet voor onszelf houden. Die oproep doet spreker en schrijver Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God.

Meerartikelen

Ds. W. Visscher
Video

GerGem-predikant wijst op roeping om Christus te weerspiegelen in het dagelijks leven

In een recente preek over Filippenzen 4 wees ds. W. Visscher op Paulus die in dat hoofdstuk zijn eigen geloofsleven uittekent. In de vroege kerk, waar velen niet konden lezen, waren zulke voorbeelden onmisbaar om het christelijke leven te leren. Paul

Sister Marija Tatjana Zrno
Nieuws

Kroatische non neergestoken door migrant die tijdens aanval 'Allahu Akbar' riep

In Zagreb is vrijdagmiddag een katholieke zuster neergestoken door een man die volgens Kroatische media zeer waarschijnlijk een migrant is. Dat meldt The Christian Post. Getuigen meldden dat de man tijdens de aanval 'Allahu akbar' riep. De non overle

Ds. Jenno Sijtsma
Column

Waarom het Bijbelboek Job vandaag nog steeds confronteert en troost

Ds. Swüste, geboren in 1945, is bij velen bekend door zijn indrukwekkende psalmvertaling. Deze vertaling is inmiddels in de vijfde druk verschenen. In zijn nieuwe boek geeft hij zijn eigen vertaling van het Bijbelboek Job. Hij voegt daar een toeganke

Opvangplek kerk
Video

Kerk in Driebergen maakt noodplan voor opvang bij calamiteiten

De Protestantse kerk in Driebergen heeft een plan gemaakt om te kunnen dienen als opvangplek bij crisissituaties. Als verlengstuk op hun duurzaamheidsplannen willen ze hun zonnestroom ook in kunnen zetten als noodstroom voor het geval er een grootsch

Jan-Willem Grievink
Column

Leven in de eindtijd: misleiding neemt explosief toe

De Bijbel noemt veel signalen waardoor we kunnen weten dat we in de eindtijd leven. Jezus zelf heeft daar uitvoerig over gesproken, bijvoorbeeld in Mattheüs 24 en 25. Wanneer dat moment precies is, kunnen we niet weten. Toch zijn er steeds weer chris

Jeffrey Schipper
Hoofdredactioneel commentaar

Het stervensproces van de CGK als kerkverband is in volle gang

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) beleven een van de meest ingrijpende crises uit hun geschiedenis. Het kerkverband lijkt niet meer te redden, maar de realiteit dringt niet overal even diep door. Wie de ontwikkelingen het afgelopen jaar volg

Good News Church
Positief nieuws

Russische en Oekraïense christenen vinden elkaar: “Alleen Christus kan echte verzoening brengen”

Terwijl de oorlog tussen Rusland en Oekraïne bijna vier jaar duurt, ziet de Russisch-Amerikaanse voorganger Vasiliy Stupin hoe de spanningen tussen beide volken ook binnen families diepe wonden slaan. Toch ervaart hij in zijn gemeente Good News Churc

CGK-crisis
Nieuws

Hoe christenen reageren op kerkscheuring CGK

De aankondiging dat ruim zestig CGK-gemeenten een eigen landelijke vergadering vormen, heeft in christelijk Nederland veel losgemaakt. Reacties variëren van diepe droefheid over opnieuw zichtbare verdeeldheid tot opluchting dat er eindelijk duidelijk

Kerstmarkt Duitsland
Nieuws

Beveiliging Duitse kerstmarkten aangescherpt: groeiend geweld tegen christenen

In heel Duitsland openen deze weken weer de traditionele kerstmarkten. De pleinen van steden als Magdeburg, Leipzig, Neurenberg en Dresden vullen zich met licht, muziek en de geur van warme chocolademelk. Maar dit jaar liggen er ook zware veiligheids

Video
Nieuws

Soedanese bekeerling verstoten in Oeganda terwijl kerken in thuisland worden aangevallen

Een jonge Soedanese man die zich eerder dit jaar tot het christelijk geloof bekeerde, is eind oktober door familie uit huis gezet in Oeganda. Tegelijkertijd maken christenen in Soedan zich grote zorgen na nieuwe gevallen van vandalisme tegen kerken i

De Leskamer
Verdieping

Wierd Duk en apologeet vinden het tijd voor actie: "Te veel christenen volgen Jezus op afstand"

Te weinig christenen zijn zich bewust van het feit dat er sprake is van een geestelijke (cultuur)oorlog. Dit stelden de christelijke apologeet Chris Verhagen en opiniemaker Wierd Duk. Zij spraken zich afgelopen vrijdag uit tijdens de bezinningsavond

Ds. R. de Jong
Video

CGK-predikant vertelt over Franse politieagent die zich opofferde om gijzelaars te bevrijden

Ds. R. de Jong was deze zomer met zijn gezin onderweg naar Spanje toen hij vanwege bosbranden genoodzaakt was om uit te wijken naar Frankrijk. Toen de CGK-predikant uit Sliedrecht op de bebording de plaatsnaam 'Trèbes' zag staan, voerde zijn gedachte