Bezoek aan Ghana confronteert Gertruud: Ben ik ook zo betrokken op mijn buurman die de Bijbel niet kent?

“Mij trof de grote bewogenheid die er is voor mensen die het belangrijkste missen in hun leven als ze niet in aanraking komen met het Woord van God. Dag in dag uit, week in week uit, maand in maand uit, zijn deze mannen en vrouwen bezig met het vertalen van de Bijbel”, zegt Gertruud de Koeijer. De relatiebeheerder van Wycliffe Bijbelvertalers bezocht in januari twee projecten van diezelfde organisatie in Ghana. De reis maakte indruk op De Koeijer maar confronteerde haar ook met zichzelf. “Ben ik in Nederland ook zo betrokken op mijn buurman die de Bijbel niet kent?”, zegt ze in gesprek met Cvandaag.

In januari reisde De Koeijer af naar Ghana om een bezoek te brengen aan de twee projecten van Wycliffe Bijbelvertalers. In het Afrikaanse land is de organisatie al meer dan 20 jaar actief. “We ondersteunen daar twee projecten: een Bijbelvertaalproject en een lees- en schrijfproject, beide in het noorden van Ghana. Ghana is een overwegend christelijk land, ruim 50% van de inwoners is christelijk”, vertelt de Koeijer. “In het noorden vormen christenen een duidelijke minderheid. Daar vind je vooral de islam als leidende godsdienst. Naar schatting 30-45% van de Ghanezen is moslim. Sinds een jaar werk ik bij deze organisatie als relatiebeheerder en bezoek ik christelijke ondernemers. Het was voor mij de eerste keer dat ik voor Wycliffe Bijbelvertalers op reis ging. Het bezoek aan deze projecten inspireerde mij om de voorrechten die we zelf hebben door te geven aan anderen, in mijn geval aan ondernemers. Impactverhalen lezen doet iets met je, maar ze zelf horen is echt bijzonder.”

Het bezoek aan de projecten in Ghana maakte een onuitwisbare indruk op De Koeijer maar ze werd ook met zichzelf geconfronteerd. “Mij trof de grote bewogenheid die er is voor mensen die het belangrijkste missen in hun leven als ze niet in aanraking komen met het Woord van God. Dag in dag uit, week in week uit, maand in maand uit, zijn deze mannen en vrouwen bezig met het vertalen van de Bijbel. Hun doorzettingsvermogen is enorm. Ik vroeg me tijdens die week regelmatig af in hoeverre ik verwonderd ben over de Bijbel in mijn eigen taal. Eigenlijk vind ik dat heel gewoon. Wat ik ook leerde is de grote bewogenheid van de vertalers om het heil van de naasten. Ze hebben de Bijbel nodig, daarom gaan wij door. Die houding raakte me enorm en zette me ook aan het denken. Ben ik in Nederland ook zo betrokken op mijn buurman die de Bijbel niet kent? En nog iets: ik heb maar niet verteld dat we in Nederland een keur aan vertalingen hebben. Zoveel energie geven aan zoveel vertalingen? Zo’n reis geeft dus genoeg stof tot nadenken.”

Tijdens haar verblijf in Ghana bezocht De Koeijer eerst het lees- en schrijfproject in de regio Mamprugu. Om daar te komen was al een hele onderneming. "In het noorden van Ghana wonen de Mamprusi. Het was een rit van zo’n zeven uur rijden om vanuit de bewoonde wereld in dit gebied te komen. We reden over zanderige wegen en probeerden kuilen en hobbels te omzeilen. Je moet niet misselijk zijn tijdens zo’n rit.. Onderwijs wordt in dit gebied niet in de lokale taal gegeven, de taal die kinderen spreken met hun familie en vriendjes, maar in de landstaal Engels. Deze taal beheersen de kinderen niet goed. Daardoor gaan ze vaak al jong van school. Ouders laten hun kinderen dan ook liever thuis of op het land werken. Juist voor deze kinderen is er een speciaal lesprogramma in de moedertaal ontwikkeld. De kinderen leren basisvaardigheden, zoals lezen, schrijven en rekenen. De lessen worden gegeven door vrijwilligers uit hun gemeenschap. Na negen maanden stromen de meeste leerlingen door naar een reguliere school waar ze zich voorbereiden op hun toekomst."

"Ik raakte onder de indruk van de gedrevenheid van de onderwijzers, maar ook van de blijde gezichten van de kinderen!", vult De Koeijer aan. "Ze gaan graag naar school en zijn enthousiast dat ze kunnen lezen in de eigen taal. Hun vader en moeder kunnen dat vaak niet, dat voelt dus wel een beetje stoer. Sommige kinderen mochten iets aan mij voorlezen. De trots was van hun gezichten af te lezen. Tijdens deze reis ben ik het belang van onderwijs in de moedertaal nog meer gaan inzien. Als je kunt lezen in de eigen taal is het ook mogelijk om de Bijbel te lezen!”

Het tweede project dat De Koeijer bezocht was het Bijbelvertaalproject. "In Ghana worden tientallen talen gesproken. In verschillende daarvan is al een volledige Bijbel beschikbaar, in sommige talen alleen het Oude Testament. Allerlei talen hebben nog geen enkel Bijbelboek in de moedertaal. Ik bezocht in Walewale, een stad in het noorden van Ghana, een vertaalteam dat druk bezig is met de vertaling van het Oude Testament in het Mampruli. Deze taal wordt door 350.000 mensen gesproken. Het Nieuwe Testament is al beschikbaar in deze taal. De vertalers die ik ontmoette, zijn zeer gemotiveerd om dagelijks bezig te zijn met dit belangrijke werk."

"Het vertaalteam merkt dat de belangstelling van de Mamprusi voor het Woord van God is toegenomen. De mensen blijven luisteren naar de audio-opnames en ze vragen om boeken en ander materiaal. Hieruit spreekt het verlangen van de mensen naar de hele Bijbel in hun eigen taal! Het team is enthousiast en werkt hard om zo snel mogelijk klaar te zijn. Ze zijn er vast van overtuigd dat God harten aanraakt door Zijn Woord, dan moet dat Woord dus beschikbaar zijn. Voor dit jaar staat het vertalen van de Bijbelboeken Prediker, Hooglied en Jeremia op het programma. Het team hoopt dat in 2028 het hele Mampruli Oude Testament beschikbaar is. Het team maakt ook audio-opnames zodat de vertaalde gedeelten alvast beluisterd kunnen worden. De vertalers worden gedreven door één verlangen: ieder de Bijbel in de taal van zijn of haar hart.”

Het werk dat Wycliffe Bijbelvertalers in Ghana verricht heeft grote betekenis en verandert mensenlevens, vertelt De Koeijer. Als voorbeeld daarvan noemt ze ex-moslim Haruna die een aantal jaar geleden tot geloof kwam en nu betrokken is bij het vertaalproject. “Als Wycliffe Bijbelvertalers vertalen we de Bijbel omdat het Woord van God mensen naar Jezus Christus leidt. Als mensen de Bijbel ontvangen in hun eigen taal veranderen levens vaak op een bijzondere manier. Dat is wat we iedereen gunnen én zo geven we invulling aan de zendingsopdracht in Mat 28:19 om alle volken tot discipelen van Jezus Christus te maken."

Haruna kwam als moslim door het vertaalwerk in aanraking met het christelijk geloof, bekeerde zich en is nu betrokken bij het vertaalproject 

"Ik vroeg aan het team of ze ook vrucht op hun werk zien. Ze lachten, knikten én wezen naar Haruna, de leider van het vertaalproject. Hij is er een zichtbaar bewijs van dat God het Bijbelvertaalwerk zegent. Haruna is een ex-moslim die jaren geleden van een christen een Nieuw Testament in de Mampruli-taal kreeg. Hij was als goed opgeleid man (hij studeerde Arabisch in Jeruzalem) nieuwsgierig naar dit Boek van de christenen. Hij las het boek Handelingen en kwam bij hoofdstuk 4. Hij zei: ‘Ik las Handelingen 4:12: En de zaligheid is in geen ander, want er is onder de hemel geen andere Naam onder de mensen gegeven waardoor wij zalig moeten worden. Ik dacht: als dit waar is, moet ik in Jezus geloven, het liet me niet meer los. Dankzij dit vers ben ik bekeerd.’

Haruna is nu fulltime betrokken bij het Bijbelvertaalproject en geeft op een gedreven manier leiding. Hij wordt opgeleid tot vertaalconsultant en kan met deze kennis in de toekomst ook andere vertaalprojecten leiden. Ik was onder de indruk van het getuigenis dat hij vertelde met een grote lach op zijn gezicht. De oudste vertaler van het team, John, noemde voorbeelden van mensen die door het lezen van de Bijbel anders gingen leven. Ze beseften dat hun levenswijze niet was zoals God in Zijn Woord aangeeft.”

Meer weten over het werk dat Wycliffe Bijbelvertalers verricht? Neem dan een kijkje op de website.

Deel dit artikel op: