Behoudende CGK-predikanten willen vuist op tafel: 'Verdere stap naar faillissement CGK is gezet'

Niet iedere classis heeft besloten om gemeenten met vrouwelijke ambtsdragers te vermanen. 'Daardoor wordt de enige weg uit de impasse verlaten en zijn de problemen alleen maar groter gemaakt', stelt het Christelijk Gereformeerd Beraad (CGB), dat een vervroegde generale synode oppert vanwege de crisissituatie in de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK). Het CGB werd onlangs door behoudende dominees opgericht om kerkenraden en andere betrokkenen inhoudelijk en praktisch toe te rusten, met name op het terrein van kerkrecht, hermeneutische en exegetische achtergronden inzake het thema van de vrouw in het ambt.

De generale synode van de CGK heeft in april besloten om geen ruimte te geven aan vrouwelijke ambtsdragers binnen de kerk. “Gemeenten die toch zusters in de ambten hebben benoemd, moeten hierop nu in de classes opnieuw worden aangesproken en vermaand”, stelde synodevoorzitter ds. J. G. Schenau. Recent ontstond er verwarring over de vraag of vermaning nu wel of niet aan de orde is, omdat diverse bezwaarschriften (revisieverzoeken) tegen het recente synodebesluit zijn ingediend. Onder andee prof. dr. Arnold Huijgen stelde dat vermaning dan ook nog niet aan de orde is: 'Zodra appèl is aangetekend, is vermaan nog niet aan de orde. Een basale regel in het kerkrecht, die hier vergeten lijkt.' 

Een middenweg
'Vermanen is echter niet zomaar iets. Het betekent dat er iets gezegd moet worden als: 'Jullie zijn op een verkeerde weg, naar serieuze geestelijke problemen'', onderstreept CGK-predikant dr. N. C. Smits in een column via Cvandaag. 'Een tussenweg zou kunnen zijn dat alleen die gemeentes die zich echt liefdeloos bejegend voelen beginnen aan een geduldige weg van vermaan. Maar voor de gemeentes die deze overtuiging niet delen is er de opschortende werking. Zij hoeven niet mee te doen. Vermaan heeft immers alleen kans van slagen als het met overtuiging gebeurt. En om dat ‘slagen’ gaat het toch uiteindelijk iedereen?'

Duidelijkheid
Deputaten kerkorde en kerkrecht kwam begin oktober met de broodnodige duidelijkheid. 'Het is in de CGK niet mogelijk om vrouwelijke ambtsdragers te bevestigen. Doen kerken dat toch, dan is er alle reden om die kerken op dat schenden van de gezamenlijke kerkordelijke afspraken aan te spreken, en in die zin te vermanen', onderstreept het deputaatschap. Men maakte wel de kanttekening dat uitspraken die tijdens de generale synode in 2022 zijn gedaan veel verder gaan dan wat er in 1998 gezegd werd en die vallen onder de opschortende werking die de revisieverzoeken hebben. 'Hier kan dus niet op teruggegrepen worden als onderbouwing om op dit moment kerkenraden in deze zin te vermanen.'

Tijdens de recente najaarsclassisvergaderingen was het dan ook de vraag of classes wel of niet ouden overgaan tot het kerkelijk vermanen. Door de classes Rotterdam en Utrecht is al op de afgelopen najaarsvergadering een vorm van vermaan uitgesproken richting gemeenten met vrouwelijke ambtsdragers (Rotterdam-Zuid, Rotterdam-Alexander en Nieuwegein). Andere classes besloten een aparte vervolgzitting te plannen of het thema te agenderen voor de voorjaarsclassis. In de classes Amsterdam, Apeldoorn en Haarlem is de zaak besproken en besloten om geen vermaan uit te spreken, ondanks het feit dat gemeenten met vrouwelijke ambtsdragers onderdeel zijn van deze classes.

Terublik van CGB
Het CGB is not amused hierover, zo stellen de mannenbroeders in een uitgebreide terugblik op de najaarsclasses, waarin drie vragen aan de orde komen: Wat is de stand van zaken? Hoe nu verder? En wat te doen, wanneer een classis besluit om niet te vermanen? 'In plaats van een bespreking van het rapport die leidt tot hernieuwd kerkelijk denken en handelen, is door het terzijde leggen en tolereren van ongehoorzaamheid het tegendeel van het rapport in praktijk gebracht. Daardoor wordt de enige weg uit de impasse verlaten en zijn de problemen alleen maar groter gemaakt', aldus het CGB.

Men spreekt van 'een verdere stap naar het faillissement van ons kerkelijk samenleven'. 'Wat heeft het voor zin als kerken en classes al jarenlang geen gehoor meer geven aan besluiten van generale en particuliere synodes?', stelt het CGB over het in hun ogen gebrek aan lef om gemeenten te vermanen. 'Deze gemeenten en classes drijven de zaak verder op de spits en op weg naar een breuk. Daarover spraken het rapport kerk-zijn, de generale synode en de particuliere synode van het westen in termen van ‘zonde’ en ‘censurabel’. Alleen het wonder van bekering is een werkelijke uitweg.

Volgens het CGB is er nog maar één passende en kerkelijke weg: het bijeenroepen van een vervroegde synode. 'Dan kan er alsnog gesproken en besloten worden over hoe er gehandeld moet worden met onwillige gemeenten (en classes). Ook kunnen daar de revisieverzoeken tegen het besluit over vrouw en ambt van de afgelopen synode worden behandeld.'

In onderstaande lezing legt dr. C. P. de Boer namens het CGB uit waarom ‘vrouw in ambt’ geen achterhoedediscussie is:

Deel dit artikel op: