Behoudende CGK-dominees roeren zich: 'Kerkelijke vermaning moet nog steeds klinken'
'Opschorting van het besluit dat de generale synode in 2022 nam, maakt nog steeds niet de weg vrij voor het bevestigen van vrouwen in de ambten. De kerkelijke vermaning moet daarom nog steeds klinken', stelt het Christelijk Gereformeerd Beraad (CGB). Het CGB werd onlangs opgericht om kerkenraden en andere betrokkenen inhoudelijk en praktisch toe te rusten, met name op het terrein van kerkrecht, hermeneutische en exegetische achtergronden inzake het thema van de vrouw in het ambt.
De vrouw in het ambt is momenteel een heet hangijzer binnen de CGK. Behoudende CGK-predikanten vinden dat kerkenraden die vrouwelijke ambtsdragers bevestigen synode-afspraken negeren en zichzelf daarmee buiten het kerkverband plaatsen. De CGK spraken in 1998 uit dat volgens de Bijbel "het gezaghebbend leidinggeven aan de gemeente aan de man en niet aan de vrouw toekomt.” Van de samenwerkingsgemeenten wordt sinds de synode van 1998 echter verwacht dat zij zich houden aan de minst vérgaande kerkorde. Dat is in deze kwestie die van de CGK.
De generale synode heeft in april besloten om geen ruimte te geven aan vrouwelijke ambtsdragers binnen de kerk. Een meerderheid van de synode is tegen het openstellen van ambten voor vrouwen. Een meerderheid stemde voor een voorstel waarin staat dat er 'in de CGK geen plaats is voor een praktijk van vrouwelijke ambtsdragers'. Dit voorstel werd door de synode aangenomen met 32 voorstanders en 19 tegenstemmers. “Gemeenten die toch zusters in de ambten hebben benoemd, moeten hierop nu in de classes opnieuw worden aangesproken en vermaand”, stelde synodevoorzitter ds. J. G. Schenau.
Maar over die vermaning lijkt verwarring te zijn ontstaan na recente interviews met ds. A. A. Egas in diverse christelijke media. Prof. dr. Arnold Huijgen stelde dat vermaning nog niet aan de orde is: 'Zodra appèl is aangetekend, is vermaan nog niet aan de orde. Een basale regel in het kerkrecht, die hier vergeten lijkt.' Egas verwees echter naar de synodebesluiten en stelde dat vermaan wel degelijk op z'n plaats is. Ds. D. Quant gaf Huijgen via het Nederlands Dagblad gelijk, verwijzend naar de revisieverzoeken die worden behandeld. Volgens de emerituspredikant betekent dit dat besluiten over 'vrouw in ambt' automatisch zijn opgeschort naar de volgende generale synode in 2024.
Het Christelijk Gereformeerd Beraad (CGB) stelt: 'Ds. Quant heeft gelijk dat daarmee (de werking van) het besluit over vrouw en ambt automatisch is opgeschort totdat de generale synode van 2024 hierover zal hebben beslist. Toch is dit niet het hele verhaal. Het besluit van 2022 wordt inderdaad opgeschort door de revisieverzoeken die inmiddels zijn ingediend. Dat betekent evenwel niet dat er niet vermaand hoeft te worden. Nu het huidige besluit opgeschort is, geldt het vorige besluit van 1998 en 2001 dat in 2013 en 2016 is bevestigd. Opschorting van het besluit dat de generale synode in 2022 nam, maakt nog steeds niet de weg vrij voor het bevestigen van vrouwen in de ambten. De kerkelijke vermaning moet daarom nog steeds klinken.
Bovendien – en dat is een tweede grond voor het kerkelijk vermaan: de gemeenten die reeds vrouwen hebben bevestigd, hebben zonder uitzondering de opschortende werking genegeerd van de revisieverzoeken en appelschriften die daartegen zijn ingebracht. In het vermanend gesprek moet ook dat aspect worden meegenomen: het negeren van de opschortende werking van revisieverzoeken, appelschriften en zelfs van appeluitspraken, maakt het kerkelijk samenleven onmogelijk. (...) Nu na langdurig gesprek en jaren van studie door de breedste kerkelijke vergadering een besluit is genomen waarin de lijn uit het verleden opnieuw is bevestigd en de kerkelijke weg helaas door verschillende gemeenten verlaten wordt, is het de plicht van de classis om een indringend gesprek te voeren en mag het vermaan niet achterwege blijven', aldus de mannenbroeders van het CGB.
Prof. dr. Herman Selderhuis, hoogleraar kerkgeschiedenis en kerkrecht aan de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA), stelt in gesprek met het Reformatorisch Dagblad: "Beweren dat deze revisieverzoeken een opschortende werking hebben, vind ik echt een onacceptabele vondst. Dat zou misschien het geval zijn als de synode met haar laatste uitspraak, in april dit jaar, iets in het beleid of de regels veranderd had. Maar daarvan is beslist geen sprake. (...) Gemeenten die tegen al die besluiten in toch vrouwen als diaken of ouderling hebben bevestigd, kunnen dan nu niet zeggen dat eerst de uitkomst van revisieverzoeken moet worden afgewacht. Vermanen mag nu wel degelijk. Kerkrechtelijk gezien moet het zelfs."
Na al die mentions denk ik: Dit culturele breukvlak laat zich niet door kerkrecht overbruggen. De kerkorde is gebouwd op vertrouwen en vraagt om langer luisteren naar de Heilige Geest, de Schrift en dan ook in liefde naar elkaar.
— Peter Roosendaal (@PeterRoosendaal) September 29, 2022
Praatmee