Stikstofmaatregelen houden de gemoederen flink bezig: hoe reageren we als christenen?

God 13 juli 2022 Ds. S. J. Verheij, De Waarheidsvriend
Ds. S. J. Verheij

De stikstofmaatregelen houden de gemoederen flink bezig, ook in Barneveld. In de Gelderse Vallei, waarin Barneveld ligt, zou een stikstofreductie moeten komen van 58 procent. Dit moet in acht jaar tijd zijn beslag krijgen. Uitkoop van boeren zal onvermijdelijk zijn. Hoe reageren we als kerk?

De vrees is dat in de regio Foodvalley rondom Ede en Barneveld minder dan de helft van de bedrijven zal overblijven. Woensdag 22 juni is er een massaal boerenprotest van jongeren, burgers en boeren geweest in Stroe. De boeren voelen zich bepaald niet gewaardeerd door de overheid, terwijl ze zo belangrijk zijn voor de voedselvoorziening. Het vertrouwen in de overheid is flink afgenomen of helemaal verdwenen.

Grote impact
Boeren komen in een knelsituatie. Ze zagen zich in de voorbije jaren gedwongen tot risicodragende schaalvergroting. Daarnaast worden de kosten van prijsverhogingen vooral bij de boeren neergelegd. Geen wonder dat er geestelijke, maatschappelijke en psychische nood ontstaat. Boeren kunnen er overigens wel heel verschillend instaan. Ik spreek ook boeren die aangeven dat er de jaren door al zoveel aan de orde is geweest en dat de soep ook deze keer niet zo heet gegeten zal worden als die wordt opgediend. Wie zal het zeggen? Het kán deze keer anders zijn.

Als kerkelijke gemeente kunnen we de situatie niet veranderen. We hebben wel de verantwoordelijkheid om daar te zijn waar nood is om éxtra leed te voorkomen. De bewogenheid van de Heere Jezus zal ons daartoe dringen.

Onze gemeenteleden met een boerenbedrijf zijn allereerst en ten diepste Góds zorg, Christus’ zorg! Dat geeft ontspanning én betrokken inspanning.

Gevouwen handen
Onlangs kampten we in onze regio met de vogelgriep. Ook bij leden van onze hervormde gemeente werden kippen geruimd. In gesprek met pluimveehouders bleek toen hoe waardevol de voorbede op zondag voor hen was. Ook kwam aan het licht dat de pluimveehouders niet snel zelf om aandacht en voorbede vragen. Dat is iets om op bedacht te zijn.

Zelf heb ik de eerste weken na het kabinetsbesluit in de voorbede vooral de nood en de vragen, de onzekerheid en het ervaren onrecht richting de Heere verwoord. Ik spreek bewust over ‘ervaren onrecht’. Hiermee bedoel ik niet dat er geen onrecht is. Dat is er ongetwijfeld. Maar hoe en waar? Hoe zal een kerkelijke gemeente de thematiek goed overzien en recht kunnen beoordelen? We hebben gebeden voor de boeren en voor hun gezinnen. We hebben gebeden om wijsheid voor de overheid. Op de overheid kom ik zo terug. De zondag voor de protestdag stond bij ons in het teken van de voorbereiding op het heilig avondmaal. In de voorbede verwoordde ik dat er rust en houvast gevonden mag worden in Christus, Die Zijn lichaam voor ons liet breken en Zijn bloed voor ons vergoot. Hij is in alles het enige fundament. Het betekent ook dit: zijn onze gemeenteleden met een boerenbedrijf ónze zorg? Ze zijn allereerst en ten diepste Góds zorg, Christus’ zorg! Dat geeft ontspanning én betrokken inspanning.

Een luisterend oor
Tijdens de bezoeken die ouderlingen en predikanten afleggen, komt de thematiek als vanzelf ter sprake. Is er daarnaast meer steun te geven? Tijdens de uitbraak van de vogelgriep in dit voorjaar hebben we een avond belegd waarvoor alle pluimveehouders van onze gemeente persoonlijk waren uitgenodigd. Zo’n uitnodiging is overigens ook breder te trekken. Er kwamen zo’n 35 à 40 mensen op af. Aan de hand van vragen werd veel gedeeld. Als ambtsdragers hebben we vooral geluisterd. De vragen gingen over de impact op de persoon, de partner en het gezin (op relaties!), over het ervaren meeleven vanuit de gemeente, over de manier waarop de overheid de vogelgriep aan het bestrijden was. De vragen gingen ook over het ervaren van Gods aanwezigheid en het nadenken over wat God ons door dit alles te zeggen zou kunnen hebben. De avond werd als positief ervaren. We zijn geëindigd met een woord van bemoediging uit de Bijbel en hebben alles in gebed gebracht in een houding van ootmoed en vertrouwen.

Als gevolg hiervan spelen allerlei gevoelens op: boosheid en vragen, gelatenheid en pijn. Deze gevoelens mogen een weg vinden naar de Heere in het gebed.

Het zou goed kunnen zijn dat we op een geschikt moment opnieuw een dergelijke avond beleggen. De situatie van nu is echter wel heel anders dan tijdens de vogelgriep vanwege de rol van de overheid. Dat vraagt bezinning op een goede aanpak. Een andere vraag is: is er ook een taak voor de jeugdouderling? Voor tieners die een bedrijf over willen gaan nemen, ontstaat er immers veel onzekerheid. Tot slot: op wat voor wijze kunnen de diakenen van betekenis zijn? Na de vakantie gaat over deze dingen verder nagedacht worden.

De gezindheid van het hart
Er ligt een ingrijpend besluit van het kabinet. Als gevolg hiervan spelen allerlei gevoelens op: boosheid en vragen, gelatenheid en pijn. Deze gevoelens mogen een weg vinden naar de Heere in het gebed. In gesprek vind ik het belangrijk naast dit alles de vraag te stellen: kun je voor de overheid bidden? Die vraag heeft niet alleen te maken met respect voor de overheid. Het is ook vanuit de wetenschap dat het uiteindelijk Gód is Die regeert. Hij weet een kabinet, maar ook een provinciale en plaatselijke overheid wijsheid én bewogenheid te geven. Wie ondanks alles door de kracht van de Heilige Geest gaat bidden en blijft bidden, wordt bewaard voor kwaadspreken en schelden, voor een hart dat hard of bitter wordt en voor een steeds grotere druk op kostbare relaties.

Ik vergeet in dit verband nooit het volgende. Samen met een ander was ik op bezoek bij een boer die altijd schold op de minister van Landbouw. De reden? Telkens zat er van alles op zijn bedrijf tegen. Door gesprek kwam hij tot de overtuiging dat dit zonde was en beleed hij het voor God. Hij ontving Gods vergeving, maar er gebeurde veel meer. Het begon in zijn bedrijf beter te gaan en in zijn huwelijk en gezin steeds beter te lopen. Ik besef dat de huidige situatie anders is dan die waarin die boer zich bevond. Maar de gezindheid van het hart blijkt wel belangrijk te zijn.

Tot slot: waar zullen boeren komende jaren doorheen gaan? Iemand die er vaak diep doorging, was de apostel Paulus. Uitgerekend hij sprak van Godswege dit bemoedigende woord: Alle dingen zijn mij mogelijk door Christus, Die mij kracht geeft. (Filip.4:13) Déze Christus leeft.

Ds. S. J. Verheij is predikant van de hervormde gemeente te Barneveld. Neem een jaarabonnement (€ 49,95). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van deze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

Kerstmarkt Duitsland
Nieuws

Beveiliging Duitse kerstmarkten aangescherpt: groeiend geweld tegen christenen

In heel Duitsland openen deze weken weer de traditionele kerstmarkten. De pleinen van steden als Magdeburg, Leipzig, Neurenberg en Dresden vullen zich met licht, muziek en de geur van warme chocolademelk. Maar dit jaar liggen er ook zware veiligheids

Situatie CGK
Nieuws

Kerkscheuring CGK steeds meer zichtbaar: tientallen kerken nemen ingrijpend besluit

In Veenendaal hebben ruim zestig Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK), verbonden rond de groep ‘Rijnsburg’, zaterdag besloten dat er op 21 maart 2026 een eigen Algemene Vergadering komt. Deze vergadering, bijeengeroepen door de CGK Rijnsburg, krij

Video
Nieuws

Soedanese bekeerling verstoten in Oeganda terwijl kerken in thuisland worden aangevallen

Een jonge Soedanese man die zich eerder dit jaar tot het christelijk geloof bekeerde, is eind oktober door familie uit huis gezet in Oeganda. Tegelijkertijd maken christenen in Soedan zich grote zorgen na nieuwe gevallen van vandalisme tegen kerken i

De Leskamer
Verdieping

Wierd Duk en apologeet vinden het tijd voor actie: "Te veel christenen volgen Jezus op afstand"

Te weinig christenen zijn zich bewust van het feit dat er sprake is van een geestelijke (cultuur)oorlog. Dit stelden de christelijke apologeet Chris Verhagen en opiniemaker Wierd Duk. Zij spraken zich afgelopen vrijdag uit tijdens de bezinningsavond

Ds. R. de Jong
Video

CGK-predikant vertelt over Franse politieagent die zich opofferde om gijzelaars te bevrijden

Ds. R. de Jong was deze zomer met zijn gezin onderweg naar Spanje toen hij vanwege bosbranden genoodzaakt was om uit te wijken naar Frankrijk. Toen de CGK-predikant uit Sliedrecht op de bebording de plaatsnaam 'Trèbes' zag staan, voerde zijn gedachte

St Cuthbert’s Cave
Nieuws

Christelijke organisaties uiten zorgen na weigering filmopnames bij heilige plaats

De christelijke mensenrechtenorganisatie Voice for Justice UK slaat alarm over de National Trust. Een katholieke filmmaker kreeg geen toestemming om te filmen bij historisch christelijk erfgoed. Het gaat om St Cuthbert’s Cave in Northumberland, een p

patriarch Bechara al-Rahi
Nieuws

Patriarch roept op tot vrede tussen Libanon en Israël: “We kunnen niet in deze situatie blijven”

De Maronitische patriarch Bechara al-Rahi heeft in een televisie-interview opnieuw benadrukt dat Libanon dringend stappen moet zetten richting vrede met Israël. Volgens hem is directe onderhandeling noodzakelijk om het land uit de huidige crisis te h

Ds. Ron van der Spoel
Interview

Ds. Ron van der Spoel geïnspireerd door Leger des Heils: “Elke kerk zou zoiets moeten doen”

“Sommige mensen liepen met hun ziel onder de arm bij het Leger des Heils binnen. We dronken koffie. Na een tijdje stelden ze zichzelf open. Dat was prachtig werk, heerlijk om te doen. Eigenlijk zou elke kerk zoiets moeten doen.” Dominee Ron van der S

Meerartikelen

Media Iran
Verdieping

Van satelliet tot smartphone: christelijke uitzendingen doorbreken censuur in Iran

Media zijn een essentieel hulpmiddel om Iraniërs te bereiken met het evangelie, om bekeerlingen te discipelen en om leiders te ondersteunen bij het stichten van kerken. Media bieden veiligheid en anonimiteit, én gemakkelijke, gratis en snelle toegang

Neder-Betuwe
Video

Videoreportage Omroep Gelderland: volle kerkbanken in een tijd van leegloop

In grote delen van Nederland moeten kerken de deuren sluiten. Neder-Betuwe laat echter een heel ander geluid horen. In deze reportage van Omroep Gelderland zie je hoe diverse kerkelijke gemeenten daar juist groeien. Kerkbanken zitten vol, diensten wo

Nigeria
Nieuws

In Nigeria ontvoerde Anglicaanse priester om het leven gekomen

De Anglicaanse kerkleiding in Nigeria heeft bevestigd dat de ontvoerde predikant Edwin Achi is overleden in gevangenschap. Zijn vrouw en dochter zijn nog steeds vast in handen van de ontvoerders. De dood van de predikant valt samen met een nieuwe gol

Soli Deo Gloria Urk
Video

Soli Deo Gloria Urk zingt het prachtige 'De Heere onze gerechtigheid'

Het lied 'De Heere onze gerechtigheid' benadrukt dat niet onze inspanning, maar Gods genade de basis vormt van ware gerechtigheid. We erkennen dat we tekortschieten en schuldig zijn, maar tegelijkertijd mogen we de toevlucht tot God nemen én weten da

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp daagt je uit om God in je leven te laten investeren

In een nieuwe aflevering van 'Begin je dag met God' behandelt Wilkin van de Kamp een bijzonder geestelijk principe: de kracht van zaaien en oogsten. Of het nu gaat om relaties, vriendschap, huwelijk of geestelijke groei: alles begint met investeren.

Ds. M. A. van Leeuwen
Nieuws

Nieuwe predikant voor NGK Delft: ds. M. A. van Leeuwen

De NGK te Delft mag binnenkort een nieuwe predikant verwelkomen. Ds. M. A. van Leeuwen (foto) nam het op hem uitgebrachte beroep aan. De predikant komt over de NGK te Rotterdam-Zuid. Van Leeuwen zal overigens in deeltijd verbonden blijven aan #Hill,

Opvoeding
Dagelijks leven

Godsdienstdocent reageert op zorgen moeder over media in de opvoeding

Op Refoweb stelt een bezorgde moeder een herkenbare vraag: hoe ga je als christelijke ouder om met kinderfilms en stripverhalen waarin elementen voorkomen die niet passen bij een christelijke levensstijl? Zij en haar man denken hierover anders. Zij w

Advent
Persbericht

Advent staat voor de deur: NBG helpt gezinnen en kerken mee vieren

Zondag begint Advent, de periode waarin christenen uitkijken naar de geboorte van Jezus. De NBG-adventskalender is terug en gaat over ‘Welkom’. Ook is er een kerststal-met-boekje voor kinderen, een kunstkerstkaart en een dagboek. "Zo hopen we iederee

Doopplaats Heere Jezus
Nieuws

Jordanië maakt zich op voor 2000-jarig jubileum van Jezus’ doop in 2030

Jordanië werkt in hoog tempo aan de voorbereidingen voor een bijzonder moment in de wereldwijde christenheid. In 2030 is het precies 2000 jaar geleden dat Jezus werd gedoopt bij Bethanië aan de overkant van de Jordaan, de plek waar volgens de Bijbel

Ds. K. Hoefnagel
Video

CGK-predikant deelt bijzondere ontmoeting met getatoeëerde vrouw in Sliedrecht

"Maar hoeveel kost die Bijbel dan?' We antwoordden: 'Die krijgt u. Wij geven hem gewoon weg. De Heere geeft ook alles voor niks weg.' Vervolgens barstte ze in tranen uit", aldus ds. K. Hoefnagel. De CGK-predikant deelde in een recente preek een bijzo

Willem Lingeman
Video

Wat leert de Bijbel echt over hertrouwen? Willem Lingeman legt uit

Wat zegt de Bijbel nu echt over echtscheiding en hertrouwen? In een nieuwe video gaat Bijbelleraar Willem Lingeman in op een vraag die veel christenen bezighoudt. Hij bespreekt Deuteronomium 24 en legt uit waarom deze woorden niet zomaar toepasbaar z

Ds. A. J. Mensink
Preekverslag

Ds. Mensink over hoe God het ongeloof van de kinderloze Sara omboog: "Wat houdt u voor onmogelijk?"

"Die lach van ongeloof verandert langzaam maar zeker in een lach van geloof en vreugde in de Heere", aldus ds. A. J. Mensink. De hervormde predikant uit Elburg preekte onlangs in Huizen over Genesis 18 waar de Heere middels drie mannen aan Abram vers