De Jager zou zelf ook twijfelen of hij tot zijn pensioen het ambt trouw blijft. “Zoals het er nu naar uitziet, verwacht ik dat niet. Dat heeft ook te maken met het predikantentekort. Je ziet nu al dat het aantal nieuwe predikanten die beginnen veel lager ligt dan het aantal predikanten die stoppen”, vertelt De Jager.

Dat betekent volgens hem dat het werk van een predikant in de toekomst zal veranderen. “Predikanten zijn eigenlijk veel minder bezig met waar ze klassiek gezien mee bezig zijn: het evangelie vertellen en bidden voor mensen. Ze worden nu veel meer managers, mensen die een grote regio onder zich hebben. Dat is niet de roeping en de verwachting waarmee ik predikant ben geworden.”

Geroepen tot het ambt
De Jager werd destijds tot het ambt geroepen, vertelt hij. “Ik wou het evangelie van Jezus vertellen en mensen daarin begeleiden en voorgaan. En dat is ook wat ik mag doen in Dwingeloo. Maar je ziet wel dat dat steeds meer onder druk komt te staan, juist doordat er steeds minder predikanten zijn.”

Het alsmaar stijgende verwachtingspatroon dat mensen van predikanten hebben, is volgens De Jager ook een oorzaak waarom jonge dominees twijfelen over de voortzetting van hun ambt. “Ik ben een jonge dominee en mensen denken dan soms: ‘een jonge dominee gaat de kerk wel een beetje redden.’ Maar zo werkt het niet. De verwachtingen worden hoger, terwijl de werkdruk stijgt”, geeft de Jager te kennen.

“Je ziet dat op 1 op de 4 predikanten een burn-out krijgt voor zijn vijftigste, dat is een hoger percentage dan in andere beroepsgroepen. Blijkbaar zit er iets in het ambt van een predikant dat het lastig maakt om het vol te kunnen houden. Wat je daarnaast merkt is dat veel mensen van mijn generatie nog wel eens wisselen van baan. Als dominee kan je je daarmee niet vergelijken.”

Predikantentekort
De presentator werpt de vraag op of het een probleem zou zijn als dominees ervoor kiezen om van baan te wisselen. Volgens de Jager komen daarbij twee problemen om de hoek kijken. “Als je predikant wordt, beloof je dat voor je hele leven te gaan doen. In de kerkorde staat: ‘het staat je niet vrij om je ambt neer te leggen.’ De tweede is meer van theologische aard. Je hebt een bepaalde roeping en gave van God gekregen. Het werk in de kerk is ontzettend hard nodig. Als dat predikantentekort er dan komt, wordt het probleem enkel groter als mensen hun werk in de kerk neerleggen."

Dan zoomt presentator Youri van der Geest in op de omvang van het predikantentekort: ‘Hoe groot is dat nu?’, vraagt hij aan De Jager. "Als ik zou willen, zou ik vijf keer op zondag kunnen preken", geeft hij als voorbeeld aan. "Dat doe ik niet, want dat werkt niet. Maar het komt zo vaak voor dat er gemeenten bellen die geen voorganger kunnen vinden.”

“Binnen welke kerk speelt zich dat af?”, vraagt van der Geest vervolgens. “Zelf werk ik in de Protestantse Kerk, in Noord-Nederland. Ik merk dat het hier nog wat sneller gaat dan in de rest van het land, ook omdat veel jongeren in de Randstad wonen. Wat je hier bijvoorbeeld ook ziet is dat soms een enkele predikant de verantwoordelijkheid draagt over vier of soms wel vijf dorpjes. Hij moet zijn aandacht dan verdelen over deze vijf gemeenten, die allemaal hun eigen gemeenschap en mensen hebben. Op de lange termijn is dat niet vol te houden. Ik vrees dat dat in de toekomst enkel nog erger wordt.”

Roepingenzondag
Twee weken geleden vond ’de roepingenzondag’ in de Rooms-Katholieke Kerk plaats. Van der Geest zegt de veronderstelling te hebben gehad dat deze in de PKN ook wel aandacht zou krijgen. “Maar zo'n dag bestaat eigenlijk nog niet”, zegt hij vervolgens zelf. “De Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt kent dat wel. Maar in de PKN is eigenlijk heel weinig aandacht voor roeping”, antwoordt De Jager daarop.

“Als ik zelf met wat tieners in mijn gemeente spreek, is er ook niemand die überhaupt overwogen heeft om dominee te worden. Dat is best zorgelijk. Daarnaast moeten we ons misschien ook bewust worden van het feit dat roeping niet alleen voor dominees is. Als er minder dominees zijn, moet je ook als gemeentelid nadenken en je afvragen wat jouw roeping is om het evangelie aan de mensen om je heen te vertellen. Binnen de PKN, maar ook in andere kerken, is daar geen structurele aandacht voor.”

Benieuwd naar de volledige uitzending? Deze is hieronder te luisteren.