CGK-theoloog: "Dwaas dat bezwaarschriften niet inhoudelijk zijn behandeld"

Nieuws 4 februari 2025 4 minuten Jeffrey Schipper
prof. dr. G. C. den Hertog
YouTube

"In een middag zijn bezwaarschriften tegen 'vrouw en ambt' afgevinkt. Dat kan gewoon niet." Dit stelt emeritus hoogleraar prof. dr. G. C. den Hertog (foto). In gesprek met het Nederlands Dagblad maakt de theoloog duidelijk dat hij met verbijstering vorige week keek naar de tweede zittingsweek van de generale synode van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK).

Tijdens de generale synode van de CGK in 2022 is besloten dat alleen mannen mogen dienen in de ambten van predikant, ouderling en diaken. Dit besluit werd genomen op basis van de overtuiging dat de Bijbel een ambtelijke rol voor vrouwen niet toestaat. Daarnaast werd uitgesproken dat gemeenten die hiervan afwijken en toch vrouwen in een ambt bevestigen, zich niet aan de kerkelijke orde houden en daarop aangesproken moeten worden. Het synodebesluit had dus niet alleen een theologische basis, maar was ook gericht op kerkelijke handhaving.

Het besluit leidde tot grote beroering binnen de CGK. Verschillende gemeenten en kerkleden vonden het besluit te ver gaan, met name de sancties richting kerken die vrouwen in het ambt toelaten. Als gevolg daarvan werden tientallen revisieverzoeken (bezwaarschriften) ingediend. In totaal zijn vijftig revisieverzoeken in behandeling genomen. Niet alleen binnen het 'progressieve' deel van het kerkverband heerst er onvrede. Het feit dat dertig CGK-gemeenten vrouwelijke ambtsdragers hebben bevestigd, zorgt voor frustratie bij CGK’ers die de synodebesluiten willen handhaven. 

Een revisieverzoek is een officieel verzoek aan de synode om een eerder genomen besluit te heroverwegen en eventueel te wijzigen of in te trekken. Tientallen christelijke gereformeerde kerkenraden dienden zo'n bezwaarschrift in. Zij vonden dat het vrouwenbesluit geen recht doet aan de Bijbelse gegevens over vrouw en ambt en dat er binnen de CGK ruimte zou moeten zijn voor een andere interpretatie.

Een aantal CGK-synodeleden stelden vorige week tijdens de tweede zittingsweek voor om nog geen besluiten te nemen over de revisieverzoeken 'vrouw en ambt'. Volgens hen is het van cruciaal belang dat er eerst andere kwesties worden besproken. Eerst stemmen over de revisieverzoeken en daarna de christelijke gereformeerde visie op de Schrift en kerk-zijn bespreken zou volgens de indieners van het voorstel de omgekeerde volgorde zijn. Maar hun voorstel werd ontraden door het synodebestuur en uiteindelijk verworpen door de synode (35 van de 52 tegen).

Gefrustreerde rapporteur
Ds. R. G. den Hertog, rapporteur van het minderheidsrapport aangaande revisieverzoeken, uitte tijdens de synodeweek herhaaldelijk zijn boosheid over deze gang van zaken. Vervolgens werd op woensdagavond het voorstel om de revisieverzoeken 'vrouw en ambt' toe te kennen, verworpen met 31 van de 51 stemmen. Dat betekent dat de CGK er bij blijven dat er in de hun kerk geen plaats is voor vrouwelijke ambtsdragers. Voor voorstanders van vrouwelijke ambtsdragers is binnen de CGK de deur definitief gesloten.

In de wandelgangen gaf ds. R. G. den Hertog aan dat dit resultaat voor hem voelde als een nederlaag. "Ons rapport stelt niet voor om de ambten voor vrouwen open te stellen, maar dat de vorige synode het besluit niet op die manier had mogen nemen", stelde hij. "De revisieverzoeken tonen aan dat het Schriftgezag niet in het geding is. Er is meer dan één juiste manier van Schriftverstaan. Met dezelfde hermeneutische uitgangspunten kun je tot andere lezing van de tekst komen, dat is geen nieuwe hermeneutiek."

Gezagscrisis synode
Prof. dr. G. C. den Hertog - vader van ds. R. G. den Hertog - vindt het "dwaas dat de bezwaarschriften van de verschillende gemeenten tegen het besluit over het ambt en de vrouw niet inhoudelijk zijn behandeld", zo stelt hij in het ND. Hierdoor heeft de synode volgens hem aan gezag verloren. De emeritus hoogleraar stelt dat de synode in een bubbel leeft. Om die bubbel door te prikken en een kerkscheuring te voorkomen, moeten lokale kerken zich volgens prof. dr. Den Hertog uitspreken en duidelijk maken dat ze bij elkaar willen blijven.

De emeritus hoogleraar systematische theologie voegt toe dat vorig jaar tijdens het convent naar voren kwam dat de meeste CGK'ers geen kerkscheuring willen. Uit een peiling bleek dat zes op de tien CGK-gemeenten bereid is om meer ruimte te geven aan lokale gemeenten om zelf afwegingen te maken. “Negentig procent van de gemeenten wil op de een of andere manier met elkaar verder”, maakte ds. J. van Vulpen, een van de initiatiefnemers van het convent, destijds duidelijk. “Een flinke meerderheid is bereid elkaar meer ruimte te geven, maar volgens een aanzienlijke minderheid kan dat echt niet."

Hoe nu verder?
Vorige week werd duidelijk dat er onvoldoende draagvlak is voor het door een commissie voorgestelde interim-model. Het moderamen werkt nu aan een nieuw voorstel. Ook hebben synodeleden tot 4 februari de gelegenheid om nieuwe voorstellen in te dienen. Die voorstellen én het moderamen-voorstel worden tijdens de derde zittingsweek (25 t/m vrijdag 28 maart) behandeld. Het gesprek hierover vindt zonder ds. R. G. den Hertog plaats. Hij stond vorige week zijn synodeplaats ter beschikking. "Indieners van de revisieverzoeken hadden recht op een inhoudelijke behandeling, maar hebben die niet gekregen, Er staat een procedurele muur om de inhoudelijke vraag. En op die muur ben ik stukgelopen." 

Praatmee

Beluister onze podcast

#353 Ds. Bram & Marco Hofland over de crisis binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK)
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Dr. Bert Loonstr
Opinie

CGK-A en CGK-B om kerkscheuring te vermijden: goed idee?

In de podcast ‘Dick en Daniël Geloven het Wel’ van het Nederlands Dagblad komt collega A. A. Egas met een eenvoudige oplossing voor de patstelling waarin de synode van de CGK zich nu bevindt. Aanleiding voor de impasse is discussie over 'vrouw en amb

Opperrabbijn Jacobs
Column

Direct na sjabbat barstte er een positief bommetje los

Opperrabbijn Jacobs bracht een week vol ontmoetingen door, zo schrijft hij in zijn nieuwe dagboek. Van Groningen tot Antwerpen, van religieuze vieringen tot bestuurlijke vergaderingen. Zijn scherpe kritiek op het bestuurlijk wegkijken bij oplopend an

Shania en Shino Gabo
Interview

Bekering Shino en Shania veroorzaakte een schokgolf: "Ons leven behoort aan God toe"

Vier jaar lang probeerde de moslim Shino Gabo zijn vrouw Shania terug te bekeren naar de islam. Tot hij zelf gegrepen werd door Gods woorden. In Somalië veroorzaakte het echtpaar een schokgolf door openlijk christen te zijn en werd daar vogelvrij ver

Ds. A. C. Uitslag
Video

Ds. Uitslag spreekt zich uit over afnemende ledentallen in CGK en GerGem

"De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) verloren in tien jaar tijd tien procent van haar leden. Binnen de Gereformeerde Gemeenten (GerGem) verlieten in 2023 2500 mensen de kerk", aldus ds. A. C. Uitslag. De CGK-predikant stond in een preek stil b

Drie ex-moslima's
Positief nieuws

Drie ex-moslima's vertellen hoe Jezus hun levens veranderde

De positie van islamitische vrouwen is al eeuwen onderwerp van discussie, maar kreeg wereldwijde aandacht na de tragische dood van Jina Mahsa Amini in september 2022. Omdat ze haar hoofddoek op een verkeerde wijze droeg, werd ze zwaar mishandeld. Lat

JD Vance
Nieuws

Amerikaanse vicepresident springt in de bres voor biddende man bij abortuskliniek

De Amerikaanse vicepresident JD Vance heeft zich tijdens een internationale conferentie uitgesproken over de veroordeling van de Britse legerveteraan Adam Smith-Connor. Dat meldt Christian Today. Smith-Connor werd in oktober vorig jaar veroordeeld na

Progress Pride-vlag
Nieuws

Anglicaanse predikant legt Pride-vlag op avondmaalstafel: “God houdt van iedereen"

Een anglicaanse predikante uit Engeland heeft voor opschudding gezorgd door een LHBTI-vlag op de avondmaalstafel te leggen. Dat meldt The Christian Post. Het gaat daarbij om de zogeheten 'Progress Pride-vlag'. Critici stellen dat deze actie in strijd

Ds. H. S. Mosterd
Nieuws

Nieuwe dominee voor hervormd Leersum: ds. H. S. Mosterd

Ds. H. S. Mosterd (foto) bereidt zich voor op een vertrek uit Amersfoort. De predikant heeft een beroep van de hervormde gemeente (PKN) in Leersum aanvaard. De gemeente was sinds vorig jaar vacant in verband met het emeritaat van ds. P. F. Goedendorp

Meerartikelen

dakloos
Opinie

Een groot probleem in Nederland: stijgende dakloosheid

De rugklachten hielden toch aan bij de veelgevraagde ZZP-schilder. En geen werk, geen inkomsten. De rugklachten hielden aan, de (onvoorziene) uitgaven stapelden zich op, en daarna lukte het betalen van huur ook niet meer. Een paar maanden later, op e

Ds. G. K. Terreehorst
Dagelijks leven

HHK-predikant: 'Gezag is door God gegeven middel om wereld te besturen'

'Ik heb moeite met gezag, maar vooral met onderwerping daar aan. Eer uw vader en uw moeder, staat in de Bijbel. Maar het gedrag van mijn vader is helemaal niet eerbaar te noemen. Hoe moet je een hogere in rang eren die jou behandelt als een voetveeg

Mannenzangavond Veen
Nieuws

Mannenzangavond in hervormde kerk te Veen

Op 21 maart wordt er weer een mannenzang georganiseerd in de hervormde kerk aan Grotestraat 19 te Veen. Ds. J. Brouwer zal deze avond leiden en naast een toedracht de diverse psalmen en liederen verbinden. Organisten Joost van Belzen en Jaap Kramer d

bidden
Levensverhaal

Victor evangeliseert in gevaarlijke regio's: "Ons kerkgebouw is aan flarden geschoten"

Ooit verbouwde Victor cocaplanten in de binnenlanden van Colombia, tot God hem riep om het Evangelie te brengen in uiterst gevaarlijke gebieden. Het leverde hem dreigbrieven, weerstand en slapeloze nachten op. “We hebben geleerd om te vertrouwen dat

Alie Hoek-van Kooten
Opinie

Kerkscheuring in CGK? Denk na over de ernstige gevolgen

Binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) klinken steeds vaker de woorden 'ontvlechting' en 'scheuring'. Ondanks het feit dat veelal het woord 'ontvlechting' wordt gebruikt, vrees ik dat mensen onvoldoende beseffen hoe ingrijpend dit is. Als

Geert Benedictus
Interview

Geert Benedictus: “Zonder kennis over Israël ben je vatbaarder voor misleidingen”

“Bijna iedereen heeft een mening over zaken omtrent Israël. Maar over de geschiedenis is vaak maar weinig bekend”, merkt Geert Benedictus op. Hij laat in zijn boek Israël/Palestina - Het lege land zien hoe het land met het opkomend zionisme weer bego

pakistan
Nieuws

Pakistan: 18-jarige christelijke meisje ontsnapt na zes helse maanden aan islamitische ontvoerder

De 18-jarige Huma Allah Ditta is na zes maanden van ontvoering, gedwongen bekering tot de islam en een gedwongen huwelijk met haar ontvoerder, eindelijk herenigd met haar katholieke familie. Morning Star News deelt haar vreselijke verhaal van het afg

Open Doors
Nieuws

Voor Boko Haram gevluchte kerkgemeenschap blijft samenkomen in Noord-Kameroen

De aanhoudende aanvallen van Boko Haram in het uiterste noorden van Kameroen ontwrichten de samenleving. Complete gemeenschappen slaan op de vlucht. Sommigen zoeken hun heil in naburige dorpen en anderen, zoals de gemeenschap van Njengui, besloten om

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp leerde van meervoudig gehandicapte vrouw om van Gods liefde te genieten

"Wij hebben mensen als Lies nodig omdat zij ons veel te geven hebben. Zij leren ons om onbevangen van Gods liefde te genieten", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt de spreker en schrijver hoe

Oscar Lohuis
Video

Ds. Oscar Lohuis: “Geestelijke strijd in hemelse gewesten is oorzaak van antisemitisme”

Hoe kan het dat antisemitisme nog steeds bestaat na de Holocaust? Waarom blijft het aantal meldingen van antisemitisme verder toenemen? Hoe kan het dat er complottheorieën bestaan die de Holocaust ontkennen, of stellen dat de Joden de hele wereld beh

Ron van der Spoel
Video

Geheim tegen slapeloze nachten vindt Ron van der Spoel in Psalm 77

"In de psalmen komen alle emoties naar voren. Ook pijn, verdriet en teleurstelling. Daarvan is sprake in Psalm 77", zo merkt predikant Ron van der Spoel op. "Soms kom je er niet meer uit en kun je in cirkels ronddraaien. Deze psalm wijst ons op het g

ds. W.J. van den Brink
Video

HHK-predikant vertelt over meisje dat weigerde toe te geven aan de zonde

Cor ontmoette een heel aardig en knap meisje. Hij hoopte met haar naar bed te kunnen. Maar deze vrouw was een diepgelovige christen. Ze weigerde toe te geven aan zijn zondige verlangens. 'Maar ik zou het wel waarderen als je met mij meegaat naar de k