Complottheorieën leidt tot verdeeldheid onder christenen: hoe nu verder?

Nieuws 23 november 2020 Marijn Burkunk
Marijn Burkunk

Feitelijk zit er achter de toenemende sociale onrust een complotachtig netwerk met het doel de EU en de VS te destabiliseren en krachteloos te maken. Met de juiste aanpak is dat net zo’n makkie als het snijden van een plakje cake. Je lanceert gewoon een tegendraads horror-achtig verhaal. Zo’n eng verhaal, dat best waar zou kunnen zijn en daarom ook waar is. Juist; een fantastische complottheorie. De complotterende geesten die van ouds her de liefde, vrede en blijdschap onder de mensen aantasten, verzinnen nu gewoon schrikaanjagende complotten als splijtzwammen, die dankzij het wwweb èn ontvankelijke misnoegde zielen snel op grote schaal verspreid worden. Als een pandemie.

Het is als een dikke steen in een vijver gooien. Er ontstaat een mini tsunami in de vijver en zelfs als je aan de kant zit word je nat. En het leuke is; het maakt helemaal niet uit of zo’n complottheorie wel of niet waar is. Als het maar een pakkende horrorstory is en twijfel zaait over de goede intenties van onze bestuurders, beleidsmakers en over andere toonaangevende lieden en hun acties, die niet in het gewenste plaatje passen.

De complotterende geesten die van ouds her de liefde, vrede en blijdschap onder de mensen aantasten, verzinnen nu gewoon schrikaanjagende complotten als splijtzwammen.

Tja, zo zit de wereld nu eenmaal in elkaar. Zo lopen de hazen, zou mijn buurman zeggen. En het is te begrijpen, dat vooral wakkere mensen met een rijk voorstellingsvermogen er blindelings in stinken en te goeder trouw mee helpen het desastreuze fake bericht te verspreiden en zo de mensen tegen elkaar op te stoken. Velen kennen immers het super leerzame verhaal niet, van dat gemene slangachtig wezen dat God bij die twee eerste mensjes verdacht maakte en ze verleidde om “verstandig” hun eigen weg te gaan; zelf wel uitmakend wat goed en fout is.
Maar van christenmensen mag toch verwacht worden dat ze dat verhaal wèl kennen? Zelfs dan is het tòch nog te begrijpen dat ze zich laten verleiden om op alles en iedereen goed- of fout-stickers te plakken en desnoods medemensen te demoniseren. Daar draait het in religie immers maar al te vaak om, blijkens de beschamende kerkgeschiedenis…

Toch geef ik de moed niet op, want die medegelovigen zullen toch ook wel eens gelezen hebben dat Jezus ons opdraagt elkaar niet de maat te nemen en niet verdeeldheid na te jagen, maar juist vrede te stichten en één te zijn? We hoeven die eenheid niet eens in grote synodes of concilies tot stand te brengen. Dat kunnen we immers niet zonder bijbedoelingen en zonder stiekem toch onwelgevallige zielen van die kunstmatige eenheid uit te sluiten. En bovendien, we ervaren vaak nog zo’n diepe verdeeldheid in onszelf.

Nee, geen doe-het-zelf-klus deze keer. Die eenheid is allang een feit. Een bestaande werkelijkheid, want Jezus heeft immers aan het kruis de tegenstelling opgeheven en de Goddelijke eenheid onder de mensen hersteld. We hoeven slechts in die eenheid te gaan staan, want zolang we dat niet doen blijft het hommeles. Het is een dimensie, die voor kleine kinderen vertrouwd is, maar die we met onze toenemende eigenwaan zwaar ontgroeid zijn.
Het vraagt slechts van ons, dat we ons die innige eenheid met de Eeuwige bewust worden en vanuit dat besef ons die horizontale eenheid als mensheid realiseren.

Het zou maar zo kunnen dat sommigen onbewust de diepe verdeeldheid binnen de christengemeenschap in stand houden; ieder zijn koninkrijkje…

Juist in deze tijd ligt er een grote uitdaging voor de serieuze gelovigen. Zoals de christengemeenschap eerst spreekwoordelijk was voor diepe verdeeldheid, zo zou die nu exemplarisch kunnen zijn voor de vanuit Goddelijke liefde voortvloeiende eenheid. Het is zaak dat de bruid zich gereed maakt voor de komst van de Bruidegom. Wat moet de Bruidegom echter met een dode bruid, omdat ze in stukken verdeeld een weerloze prooi is voor de gieren? Wat moet een hoofd met een lichaam waarvan de hand en de voet elkaar tegenstreven?

Dit is niet in de eerste plaats een oproep aan de leiders. Die hebben het vaak al druk genoeg met het bij elkaar houden van hun kuddeke of met zeer interessante theologische disputen. Het zou maar zo kunnen – of het waar is weet ik niet - dat sommigen onbewust de diepe verdeeldheid binnen de christengemeenschap in stand houden; ieder zijn koninkrijkje…

Het is in de eerste plaats een oproep aan jou, de anonieme en bescheiden gelovige achter je pc of tablet; die met dat ene talent. De uitdaging is om in de stilte van je binnenkamer je door Jezus verworven innige relatie met God te beseffen; afgesloten van het roerig rumoer van deze doldraaiende wereld. O ja, en net als Paulus besluiten dat je in feite niets weet, dan het verzoenend offer van Jezus de Christus.

Dan, wanneer je je die eenheid in en met de Eeuwige bewust bent, naar buiten treden en bekend maken, dat het vrederijk van Jezus slechts een keuze van ons verwijderd is. Je hoeft er niet eens voor van de bank af te komen. Gewoon die verdeeldheid zaaiende berichten op het wwweb consequent negeren en/of verwijderen en zoveel je kunt berichten van eenheid en verzoening plaatsen (dat moet ik trouwens ook wat beter gaan doen…). Het evangelie van Jezus de Christus is daarvoor een onuitputtelijke bron.

Bovenstaand artikel van CIP-lezer Marijn Burkunk is onderdeel van een drieluik over complottheorieën. Dit was het laatste deel.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Portland
Nieuws

Rechter buigt zich over vraag of Amerikaanse moeder haar dochter (12) mee naar de kerk mag nemen

Het Hooggerechtshof in de Amerikaanse staat Maine buigt zich de komende weken over de vraag of een moeder haar 12-jarige dochter mee naar de kerk mag nemen en haar mag laten omgaan met haar vrienden uit de kerk. Het was de vraag in december 2024: mag

Supporters in de Kuip
Positief nieuws

Terugkijken: christelijke Feyenoord-supporters getuigen van Gods ingrijpen

In een video van Rijnmond getuigen verschillende Feyenoord-supporters, de Christelijke Kameraden, van hun geloof in God. Ze deelden kerstpakketten uit aan supporters in nood en getuigen van hun geloof: "Feyenoord is lang mijn enige geloof geweest. Ma

Ds. W. Visscher
Video

Is gehoorzaamheid aan God een leven zonder vreugde? Ds. Visscher antwoordt

Vaak leeft de gedachte dat gehoorzaamheid aan God het plezier uit het leven wegneemt. Alsof Gods wil ons bestaan kleiner en somberder maakt. Maar legt deze gedachte niet iets bloots van ons eigen vermaak? En is die wel verbonden aan wat God goed noem

Nieuws scrollen
Redactie

Onderzoek: veel Nederlanders mijden oorlogsnieuws, maar betrokkenheid blijft groot

Bijna de helft van de Nederlanders klikt nieuws over oorlogen en rampen liever weg. Dat blijkt uit onderzoek van noodhulporganisatie ZOA, uitgevoerd door PanelWizard. Vooral onder jongvolwassenen is de neiging groot om oorlogsberichtgeving te vermijd

De Bron
Persbericht

Nieuwe Protestantse gemeente ‘De Goede Herder’ van start in Assen: “Een teken van hoop”

Terwijl in Nederland veel kerken te maken hebben met krimp en sluiting, klinkt er in Assen een hoopvol tegengeluid. Per 1 januari 2026 krijgt de geloofsgemeenschap De Goede Herder de officiële status van Protestantse Kerk in Nederland (PKN) gemeente

Kinderen uit Guinee-Bissau
Interview

Veldwerker Ria Hogendoorn: "Met Gods hulp kun je meer doen dan gedacht"

Ria Hogendoorn bereidt zich voor op haar uitzending naar Guinee-Bissau, waar ze gaat werken op project Jedidja. Op dit moment is Ria weer terug in Nederland, na een vrijwilligersperiode van anderhalf jaar in Afrika. Ze hoopt over enkele maanden als v

opstanding Jezus
Boekfragment

De opstanding van Jezus: feit of fictie? De wetenschap weegt mee

Nadat Jezus ter dood veroordeeld was, werd Hij volgens de Romeinse gebruiken van zijn kleding ontdaan en gegeseld, voor Hij gekruisigd werd. Gezien de wreedheid van de geseling en ook de daaropvolgende kruisiging en het doorstoken worden met een spee

Lydia en Gerard de Groot
Boekfragment

Hoe Lucifer viel: de oorsprong van strijd in de geestelijke wereld

‘U, toonbeeld van volkomenheid, vol wijsheid en volmaakt van schoonheid, u was in Eden, de hof van God. Allerlei edelgesteente was uw sieraad… Het werk van uw tamboerijnen en uw fluiten was bij u. Op de dag dat u geschapen werd, waren ze gereed’, zo

Meerartikelen

Irmgard Averesch
Opinie

Wat is anno 2025 het ongeboren kind nog waard?

Het jaar 2025 ligt al weer bijna achter ons. Een jaar waarin opnieuw ongeveer 40.000 kinderen zijn gedood door de abortusindustrie. 40.000 levens alleen al in Nederland, die niet de kans kregen om uit te groeien tot mensen met een toekomst. Als we ki

Oeganda
Nieuws

Evangelist (42) vermoord na dialoog tussen moslims en christenen

Moslimextremisten in Oeganda hebben op 12 december een evangelist (42) vermoord nadat hij deelnam een een dialoog tussen moslims en christenen. Volgens kerkleiders werd de sfeer vijandig toen verschillende moslims zich in het openbaar tot het christe

Levensreddende hulpdienst
Positief nieuws

Levensreddende hulpdienst: christenen en Joden slaan de handen ineen

In een tijd waarin Israël te maken heeft met terreur en het verlies van vele militairen, groeit de verbondenheid tussen christenen en Joden. Dat wordt zichtbaar in de steun aan Magen David Adom, de nationale hulpdienst van Israël. Deze organisatie ve

Nico van der Voet
Podcast

Theoloog heeft boodschap voor evangelischen én gereformeerden: “Erken dat de ander een punt heeft”

Theoloog Nico van der Voet pleit in de Cvandaag podcast voor een veel eerlijker én vrijmoediger gesprek over de doop. Niet door muren te bouwen tussen baptisten, evangelischen en gereformeerden, maar door te erkennen dat iedere traditie sterke kanten

Daniël en Mirjam Krol
Interview

Ouders van de vermiste Yoran Krol hielden vast aan God: “We laten elkaar en God niet los”

“Yorans fiets staat midden op de brug en diep van binnen voelde ik dat ons leven vanaf dat moment veranderd was.” In de laatste uitzending van dit jaar van Hour of Power vertelden Daniël en Mirjam Krol afgelopen zondag hoe de vermissing van hun zoon

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt luisteraars wat ze zullen zeggen als ze God ontmoeten

'Wat zul je zeggen als je voor God komt te staan?', die vraag stelde ds. G. van Zanden onlangs in een preek. De hervormde predikant preekte over Amos 4 waar de profeet zegt: 'Zo schik u, o Israël! om uw God te ontmoeten.' De predikant wees zijn toeho

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom snelle geestelijke groei niet Gods werkwijze is

Als mensen willen we graag snelle groei en snelle oplossingen. Of dit nu onze carrière betreft, onze relaties met mensen of onze wens om in korte tijd veel overgewicht te verliezen. Geestelijk gezien is het niet anders, constateert Wilkin van de Kamp

De mikwe uit Jeruzalem
Nieuws

Vondst in Jeruzalem: ritueel bad uit laatste jaar van tweede tempel

Tijdens opgravingen in Jeruzalem hebben archeologen een bijzondere vondst gedaan: een in rotsen gehouwen mikwe die nog bestond in de laatste dagen van de tweede tempel. De opgraving van het rituele bad werpt meer licht op de vernietiging van Jeruzale

Inloophuis Rotterdam Delfshaven
Persbericht

Inloophuis opent deuren op nieuwe locatie in hart van Rotterdam Delfshaven

Een vertrouwde plek in Rotterdam Delfshaven krijgt een nieuw hoofdstuk: deze maand verhuisde Inloophuis De Brug naar de Spanjaardstraat. Na 34 jaar van groei, ontmoeting en ondersteuning kiest het inloophuis voor een locatie die nog beter aansluit bi

Jan Braal
Dagelijks leven

Als je eenmaal op straat leeft, verandert er iets fundamenteels

Soms komt er iemand binnenlopen bij onze inloop in Rotterdam en weet je meteen: dit wordt een ontmoeting die je bijblijft. Zo was het met Evan, schrijft Jan Braal, veldwerker bij Stichting Ontmoeting. Een man met een verleden vol geweld, misbruik en

Dr. Michael Mulder
Interview

Theoloog Michael Mulder: “Gods trouw aan Israël is ook onze hoop”

Volgens dr. Michael Mulder kunnen christenen het Nieuwe Testament niet begrijpen zonder de blijvende verbondenheid tussen God en Israël te erkennen. “Als God zijn belofte aan Israël zou intrekken, hoe zeker kan ik dan zijn van zijn belofte aan mij?”

Erik Bakker
Column

De vergeten oorsprong van ‘gender’: waarom christenen alert moeten zijn

In onze hedendaagse samenleving worden we overspoeld met nieuwe ideeën over identiteit, seksualiteit en gender. Wat ooit glashelder leek, namelijk dat God de mens schiep als man en vrouw, staat nu ter discussie. Maar hoe zijn we op dit punt beland? A