Kerk in Staphorst onder vuur ondanks coronaproof kerkbeleid

Nieuws 5 oktober 2020
Dorpskerk Staphorst

Ondanks een uitgebreid coronaprotocol was de hersteld hervormde kerk in Staphorst zondag het gesprek van de dag. De kerkelijke gemeente liet 600 kerkgangers toe. Ondanks een uitgebreide gezondheidscheck, andere voorzorgsmaatregelen en voldoende ruimte om afstand te houden - de kerk telt 2300 zitplaatsen - zou de kerk volgens critici onverantwoord bezig zijn door relatief veel gelovigen toe te laten.

Hoewel bijeenkomsten met meer dan dertig mensen volgens de aangescherpte richtlijnen niet mogen, geldt een uitzondering voor religieuze bijeenkomsten (maandag 5 oktober is deze uitzondering geschrapt, red.). Bij religieuze diensten mogen maximaal 100 personen per ruimte aanwezig zijn zonder reservering. Met een gezondheidscheck en reservering vooraf geldt geen maximaal aantal personen tijdens een dienst. Sommige critici lijken niet van deze uitzondering op de hoogte. Bovendien stuit de uitzondering op veel onbegrip. Zo wordt op sociale media voortdurend verwezen naar voetbalwedstrijden. Sinds de aangescherpte coronamaatregelen is publiek daar niet langer welkom.

Hoewel bijeenkomsten met meer dan dertig mensen volgens de aangescherpte richtlijnen niet mogen, geldt een uitzondering voor religieuze bijeenkomsten.

Scriba Albert Bouwman lichtte het besluit om 600 mensen toe te laten toe in gesprek met de Stentor: "We hebben een erg grote kerk, waar normaal 2300 mensen kunnen zitten. Nu zitten er 600 mensen op afstand van elkaar." Bovendien zijn deze 600 kerkgangers verspreid over drie gebouwen en nemen zij dus niet plaats in één en hetzelfde kerkgebouw.

SGP-leider Kees van der Staaij en ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers pleitten in mei nog voor maatwerk, zodat grotere kerken meer mensen toe kunnen laten dan kleine. Zo riep Segers op tot een 'corona-convenant' om bijvoorbeeld lokaal maatwerk te nemen bij bijeenkomsten. "Kerken brengen op een normale zondag meer mensen in beweging dan het betaald voetbal. Dit is het moment om hun waarde te erkennen", aldus Segers destijds.

Het is geen toeval dat de coronamaatregelen voor kerken zijn versoepeld sinds minister Ferd Grapperhaus in juni een kerkdienst van de gereformeerde gemeente in Nederland te Barneveld bezocht. Destijds mochten maximaal dertig kerkgangers plaatsnemen in een ruimte die 2800 zitplaatsen bevat en die twaalf in- en uitgangen telt. “Het viel de minister op welk volume dit gebouw heeft en welke mogelijkheden er zijn voor maatwerk”, aldus scriba Henk Morren van kerkgebouw De Hoeksteen. 'Als hij ergens heeft kunnen zien dat er veel meer mogelijk is dan het rigide getal van dertig of honderd kerkgangers, dan was het hier in Barneveld', merkte de hoofdredactie van het Reformatorisch Dagblad op.

Vervolgens werden er voor het hele land versoepelingen aangekondigd. Sinds 1 juli hebben kerken niet meer te maken met een bovengrens en kan er aan de hand van de grootte van het kerkgebouw bepaald worden hoeveel kerkgangers er worden toegelaten. Om die reden laat de hersteld hervormde kerk in Staphorst meer mensen toe dan een kerk die niet over een groot, monumentaal kerkgebouw beschikt. Scriba Albert Bouwman ziet dat ook geen aanleiding om terug te schalen naar maximaal dertig kerkgangers. “We hebben hier een goede afzuiging en iedereen zit echt op ruime afstand.”

"Als je een kerkdienst met 600 mensen houdt, geef je wat mij betreft niet het goede voorbeeld, zoals andere kerken dat wel doen."

Ondanks zijn recente pleidooi voor maatwerk stelde Gert-Jan Segers zich via Twitter kritisch op richting de kerk in Staphorst. “Kerken hebben in ons land een vrijheid waar ze in deze crisis heel verantwoordelijk mee om gaan. Ze zijn ook geen haarden van besmetting, gelukkig. Maar als je een kerkdienst met 600 mensen houdt, geef je wat mij betreft niet het goede voorbeeld, zoals andere kerken dat wel doen”, aldus de fractievoorzitter van de christelijke regeringspartij. Ook het CDA in Staphorst is kritisch. “Kerken hebben wel een verantwoordelijkheid en moeten de grens van wat mag niet opzoeken”, schrijft de plaatselijke CDA-fractie in een verklaring.

De SGP vindt "het niet fair om Staphorst nu zwart te maken". "Kerken zoals die in Staphorst hebben zich in de afgelopen tijd zeer ingespannen om de coronarichtlijnen zorgvuldig toe te passen en te handhaven", stelt de SGP in een verklaring op de eigen website. "Zij houden zich aan de geldende regels en geven daarin het goede voorbeeld. Bescherming van de gezondheid en het tegengaan van de epidemie is een belangrijke opgave."

"Juist de strikte naleving van de richtlijnen en het ingetogen karakter van de diensten lijken in de praktijk van de afgelopen maanden heel weinig verspreidingsrisico op te leveren."

"De naleving van de 1,5 meternorm betekent in de praktijk voor de grote behoudende kerkelijke gemeenten dat circa een kwart van de kerk gevuld is en mensen vaak zelfs niet één keer per zondag een dienst kunnen bijwonen. Deze diensten hebben een sober karakter, ze gaan niet vergezeld van koffieontmoetingen vooraf of achteraf. Juist de strikte naleving van de richtlijnen en het ingetogen karakter van de diensten lijken in de praktijk van de afgelopen maanden heel weinig verspreidingsrisico op te leveren", aldus de SGP.

Uit het uitgebreide protocol op de website van de hersteld hervormde kerk in Staphorst blijkt dat de kerkenraad die verantwoordelijkheid door middel van een uitgebreide gezondheidscheck op zich neemt. Ook staan er richtlijnen om opstoppingen in het kerkgebouw te voorkomen. ‘Het verlaten van de ruimtes dient, op aanwijzing, rij voor rij te gebeuren, beginnend bij de rijen het dichts bij de uitgang’, zo staat er in de richtlijnen. Ook zijn kerkgangers verplicht om bij binnenkomt hun handen te ontsmetten en wordt er geen rondgangcollecte gehouden. Klik hier om het uitgebreide coronaprotocol te bekijken.

Critici vinden het bovendien onverantwoord dat er tijdens de kerkdiensten in Staphorst wordt gezongen. Onlangs adviseerde premier Mark Rutte kerken nogmaals om niet te zingen. ‘Uit de adviezen van deskundigen blijkt onder andere dat de mate van ventilatie van een gebouw, het aantal aanwezigen en het volume van het gebouw van wezenlijk belang zijn voor het risico op besmetting’, schrijft de kerk in Staphorst. ‘Aangezien de gemeentezang een wezenlijk onderdeel is van de eredienst, hebben kerkenraad en kerkvoogdij dit zorgvuldig afgewogen en besloten om wel te blijven zingen.’

‘Uit de adviezen van deskundigen blijkt onder andere dat de mate van ventilatie van een gebouw, het aantal aanwezigen en het volume van het gebouw van wezenlijk belang zijn voor het risico op besmetting.’

Vorige week werd gemeentezang afgeraden door de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Tegelijkertijd staat op de site van de kerk vermeldt dat risico op besmetting (door inademing van aerosolen) in grote oudere kerkgebouwen klein is. De hersteld hervormde kerk in Staphorst beschikt over een grote, monumentale kerk. De kerkenraad heeft er bewust voor gekozen om het advies om mondkapjes te dragen in een publieke ruimte naast zich neer te leggen. “Het zingen is voor ons een wezenlijk onderdeel van de dienst, met een mondkapje wordt dat mompelen”, aldus scriba Albert Bouwman in gesprek met de Stentor.

Burgemeester Gerrit Jan Kok van Staphorst ziet geen reden om in te grijpen, aangezien de kerk de coronamaatregelen respecteert. "We hebben de afgelopen maanden gezien dat alles bij de kerken goed verloopt en mensen zich aan de regels houden", verklaart hij aan de regionale krant. Minister Grapperhaus heeft vanwege de kritiek op de kerkdienst in Staphorst aangekondigd maandag in overleg te gaan met het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken over de coronamaatregelen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#362 Jeffrey & Ton van der Schans over het GerGem-curatorium en het predikantentekort
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. G. J. Post
Video

CGK-predikant over veranderingen rond identiteit: "Vandaag moet je zelf bepalen wie je bent"

“Tien jaar geleden wist je bij een geboorte: het is een jongetje of een meisje. Maar in de wereld van vandaag is dat slechts een voorlopige conclusie", aldus ds. G. J. Post. In een recente preek schetste de CGK-predikant dat iemands biologische gesla

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp legt uit dat vergeving niet betekent dat je het gedrag van de dader vergoelijkt

Komt degene die mij pijn deed er niet te gemakkelijk mee weg als ik hem vergeef? Het is een vraag die je misschien wel uit je eigen leven herkent. Wat nu als iemand je jaren geleden schade heeft toegebracht waar je tot op de dag van vandaag onder lij

Chris Verhagen
Video

Wanneer verandert Mariaverering in afgoderij? Christelijke apologeet antwoordt

In deze video zoomt Chris Verhagen, initiatiefnemer van het YouTube-kanaal Christelijke apologeet, in op de historische ontwikkeling van de leerstellingen (dogmata) rondom Maria de moeder van Jezus in de Rooms-Katholieke Kerk. Ook zoomt hij in op de

Hans van Vuuren
Video

Terugkijken: Hans van Vuuren blikt vooruit op de Psalmendag

Vandaag (17 mei) organiseert Groot Nieuws Radio op themakanaal Blijde Klanken weer een Psalmendag. Van acht uur ’s ochtends tot acht uur ’s avonds zijn alle 150 psalmen te horen. Dit jaar is het extra bijzonder omdat Blijde Klanken op 17 mei ook drie

Ds. J.A. van den Berg
Video

Terugkijken: ds. J. A. van den Berg beantwoordt Refoweb-vragen

Ds. J. A. van den Berg is predikant van de hervormde gemeente in Sint Anthoniepolder. Hij staat bekend om zijn schriftgetrouwe prediking, pastorale betrokkenheid en heldere uitleg van Bijbelse thema’s. Op Refoweb beantwoordt hij regelmatig geloofsvra

Dr. C. A. van der Sluijs
Nieuws

Nostalgie nam plaats in van waarachtige vreeze des Heeren

Wat is er toch aan de hand de laatste weken? Het lijkt wel of ons land bezet werd door nieuwe vreemde machten. De euphorie kende geen grenzen. Gewezen EO-coryfeeën waren buiten zichzelf bij het zien van de witte rook boven het Vaticaan. En de massa o

Ds. L. W. den Boer
Nieuws

Hervormde gemeente Bergambacht brengt beroep uit op ds. L. W. den Boer

Ds. L. W. den Boer (foto) denkt de komende weken na over een mogelijk vertrek uit Goedereede. De hervormde predikant heeft een beroep uit Bergambacht ontvangen. In de Laurentiuskerk (Wijk B) moet Den Boer de opvolger worden van ds. P. Wijnberger die

Acteur die Filippus speelt
Nieuws

Hitserie The Chosen maakt zich op voor 'emotionele' zesde seizoen: ‘Hou je stoel maar vast’

Reza Diako, die de apostel Filippus speelt in de populaire serie The Chosen, blikt vooruit op seizoen zes. Volgens de acteur wordt het een intens en emotioneel hoofdstuk in het levensverhaal van Jezus. “Het wordt pijnlijk. Het wordt moeilijk", zegt D

Meerartikelen

Duitse kerk
Nieuws

Onderzoek: Meerderheid Duitsers gelooft slechts in twee geslachten

Uit een recent onderzoek van INSA-Consulere, uitgevoerd in opdracht van het christelijke persbureau IDEA, blijkt dat 62 procent van de Duitsers gelooft dat er slechts twee geslachten zijn: man en vrouw. Het onderzoek werd tussen 9 en 12 mei gehouden

Robert Morris
Nieuws

Voormalig leider megakerk eist miljoenen euro’s na beschuldigingen seksueel misbruik

Voormalig voorganger Robert Morris van megakerk Gateway Church in Texas heeft na zijn vertrek miljoenen euro’s aan pensioenuitkering geëist. De kerk weigert echter zijn eisen in te willigen, blijkt uit rechtbankdocumenten die deze week zijn ingediend

pakistan
Nieuws

Christelijke arbeider gemarteld en vermoord in Pakistan: "Ze sloegen hem met ijzeren staven"

Deze week overleed de 35-jarige katholieke dagloner Kashif Masih. Hij werd zwaar gemarteld door een groep mannen, onder wie een voormalige politieagent. De mishandeling zou zijn begonnen na een beschuldiging van diefstal van een mobiele telefoon. Dat

Rellen Katwijk
Nieuws

Burgemeester Katwijk: geweld niet afkomstig van pro-Palestijnse demonstranten

Meer dan 24 uur nadat er onrust ontstond bij een pro-Palestijnse demonstratie in Katwijk, komen er meer feiten boven tafel. De betoging, die was aangemeld door actiegroep Ummah voor Gaza, verliep op zichzelf vreedzaam. De demonstranten wilden protest

Jan van den Bosch
Column

Niet het Witte Huis maar het kruis moet weer belangrijk worden

Focus niet op het Witte Huis, maar op het kruis, zo roept Jan van den Bosch op in zijn nieuwe column. In kerken en bij christenen gaat het in de Verenigde Staten vaak over Donald Trump, maar dat is de verkeerde focus. Het moet weer over het evangelie

Marije en Jan
Video

Zondag is Marije van der Velde te gast in Hour of Power

Zondag is Marije van der Velde te gast in Hour of Power. Ze groeide op in de Gereformeerde Gemeenten, waar ze veel over God leerde, maar Hem niet persoonlijk kende. Uiteindelijk liet ze Hem los. Onbewust raakte ze daarna verstrikt in de New Age-beweg

Gemeente Rotterdam
Nieuws

Gemeente Rotterdam verbiedt trouwambtenaren om over God en geloof te praten

De gemeente Rotterdam verbiedt haar trouwambtenaren om tijdens huwelijksvoltrekkingen te spreken over God en geloof. Dat blijkt uit berichtgeving van het Reformatorisch Dagblad. Zowel de Rotterdamse ChristenUnie-fractie als de landelijke SGP vragen o

Ds. W. Visscher
Video

GerGem-predikant: "Ambtsdragers lopen niet de hele dag met een sip gezicht rond"

"Ambtsdrager zijn betekent niet dat je de hele dag vrome dingen doet en met een sip gezicht rondloopt", stelde ds. W. Visscher in een recente preek. De predikant uit de Gereformeerde Gemeente van Amersfoort preekte over het vijfde gebod 'Eer uw vader

Myanmar
Interview

Anderhalve maand na aardbeving Myanmar: "God liet ons niet in de steek"

Op 28 maart werd Myanmar getroffen door een zware aardbeving en heftige naschokken. Het epicentrum lag in de regio Sagaing en Mandalay. Volgens de VN verloren ruim 3800 mensen het leven en raakten er meer dan 5000 mensen gewond. De materiële schade w

eenzaam
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller heeft nog nooit relatie gehad: 'Ik voel me afgewezen'

'Op dit moment ben ik bijna 40 jaar en ik heb nog nooit een relatie gehad, laat staan seksuele gemeenschap. Ik vind het heel naar om te zien dat er zo veel mensen om mij heen getrouwd zijn, kinderen hebben, terwijl voor mijn idee de hele wereld aan m

Ds. C. Sonnevelt
Video

Wat houdt Israël steunen als christen in? Ds. Sonnevelt antwoordt

Israël blijft Gods volk, en aan hen heeft Hij het land Israël beloofd. Maar betekent dit ook dat je als christen de huidige staat Israël moet steunen? Ben je vanuit de Bijbel onlosmakelijk verbonden met het volk, land én staat? En wat houdt Israël st

Anton de Wit
Video

Anton de Wit beantwoordt vragen over Rooms-Katholieke Kerk en de paus

Onlangs vond het conclaaf plaats en kozen 133 kardinalen Leo XIV als nieuwe paus. Voorafgaand organiseerde Credo een online Q&A met Katholiek Nieuwsblad-hoofdredacteur Anton de Wit. Wat voor rol heeft de paus in de Rooms-Katholieke Kerk? Bepaalt de p