Vrijkaartje? Er mist iets aan het homodebat onder christenen

God 28 september 2017 Benaiah

Er is al veel over geschreven, gescholden, gedebatteerd en gefilosofeerd. Zoveel dat van een taboe van het gesprek rondom homoseksualiteit in de kerk al bijna geen sprake meer is. Toch besloot ik de stoute schrijfschoenen aan te trekken, omdat ik serieus iets mis aan het homodebat onder christenen. Dit onderwerp is beladen en raakt veel emoties. Ook wordt er aan weerszijden veel aan Bijbeltje-prik gedaan om eigen argumenten kracht bij te zetten. Eerlijkheidshalve kriebelt het dan theologisch dan bij mij. Vooral omdat er aandacht is voor mensen die uit de kast komen, terwijl degenen die achter het behang zitten blijven worstelen… Vandaar deze duit in het zakje van de homofiliediscussie in de kerk.

Zalig zij die wat vinden
Wel verleidelijk om deze duit anoniem te droppen. In ons tolerante landje lijkt het steeds minder geaccepteerd een mening te ventileren die afwijkt van het LHBT-ideaal zoals de media het vertolkt (en recentelijk zelfs een openbaar vervoersorganisatie). Doe je dit wel, dan riskeer je met gemak je reputatie en carrière. Dat gebeurt niet alleen bij Google. Het gebeurt juist omdat men elkaar graag googled. Snelle zoekacties schelen immers tijd. In onze app-snap-&-tweet cultuur lijkt een kopkoffie drinken en in gesprek gaan inefficiënt en onnodig. ‘Zalig zij die wat vinden’ is het devies. Wee zij die eerst iets uitzoeken… Dat geldt niet in het minste v¬oor de verhitte discussies rondom homofilie.
Kom je tot een normafwijkend inzicht, dan kan zo’n alternatieve benadering worden ervaren als aanstootgevend gedrag. En dat kan weer niet worden getolereerd door aanstootnemende partijen. Deze nieuwe, ondefinieerbare tolerantie lijkt vooral te worden getoetst door wat de (social)media ons getrouw en overvloedig voorschotelen. Ook christenen hebben dit te slikken. Goedsliks of kwaadsliks.

Selectieve tolerantie
Aangemoedigd door die dagelijks klinkende maatschappelijke overtuiging over seksualiteit, begint zich geleidelijk aan binnen de kerk eveneens een heuse LHBT(+QIA?)-lobby te ontwikkelen. Menig christelijke leider loopt vervolgens op eieren om vooral maar geen aanstoot te geven, met als neveneffect dat belangengroepen zich steeds vrijer lijken voelen om bestaande christelijke overtuigingen te herschrijven. Christenen die ervoor kiezen vast te houden aan eeuwenoude overleveringen op basis van spraakmakende Bijbelsteksten die zij in vrijheid wensen te geloven en beleven, lijken daardoor onredelijkheid en liefdeloos. Nee, eigenlijk gewoon intolerant.

Tricky teksten
Terecht, zeggen sommigen in eerste instantie. Paulus doet tenslotte een behoorlijk heftig boekje open in zijn brieven aan de Corinthiërs en de Romeinen. Het is dan erg verleidelijk (ook voor mensen zonder homoseksuele gevoelens) om met een app-snap-&-tweet mindset meteen in te zoomen op de sappige details. Hij schrijft toch over mensen die God…
“…in de begeerten van hun hart (heeft) overgegeven aan oneervolle hartstochten, want ook hun vrouwen hebben de natuurlijke omgang vervangen door de tegennatuurlijke. En (…) mannen (…) de natuurlijke omgang met de vrouw, en zijn in wellust voor elkaar ontbrand: mannen doen schandelijke dingen met mannen en ontvangen het gepaste loon voor hun dwaling in zichzelf. En omdat het hun niet goeddacht God te erkennen, heeft God hen overgegeven aan verwerpelijk denken, om dingen te doen die niet passen.”
(Rom. 1:24-28).
Zie daar: een ferm anti-homofilie argument, zou je zeggen. Stigmatiserende teksten die de Bijbel wellicht nog eens op de lijst van verboden literatuur plaatsen. Toch, als we doorlezen, komen we een beetje klem. De Bijbel vervolgd met:
Ze zijn vervuld van allerlei ongerechtigheid, hoererij, boosaardigheid, hebzucht, slechtheid. Ze zijn vol afgunst, moord, ruzie, bedrog, kwaadaardigheid. Kwaadsprekers zijn het, lasteraars, haters van God, smaders, hoogmoedigen, grootsprekers, bedenkers van slechte dingen, ongehoorzaam aan hun ouders, onverstandigen, trouwelozen, mensen zonder natuurlijke liefde, onverzoenlijk, onbarmhartig.

Romeinen 1:29-31
Tja… nu ken ik toch aardig wat mensen die er een LBGT-levensstijl op na houden, maar ik kan nou niet echt zeggen dat zij zich schuldig maken aan bijvoorbeeld moord, hebzucht, en ook nog eens onfatsoenlijke bedriegers zijn. Sterker nog, ik heb juist de ervaring dat zij vaak zachtmoediger, vrijgeviger en bewogener met hun medemens zijn dan menig christen die ik ken.
Als we daarom alle Bijbeltjeprik even staken en de blinddoek afdoen, zien we dat een en ander wordt opgesomd met als doel om een veel grotere groep in kaart te brengen. Namelijk, mensen die bepaalde dingen zonder God doen (beter bekend als ‘goddeloosheid’), waardoor ze Zijn ‘waarheid in ongerechtigheid onderdrukken’ (Rom. 1:18).

Wat God ziet als recht
Paulus punt is, dat ‘wat van God gekend kan worden’ waaruit ‘Zijn kracht én Zijn goddelijkheid’ blijkt (v.19-20), door God Zelf uitvoerig is geopenbaard. Door de schepping. Door wat Hij doet. Daardoor voelt iedereen eigenlijk wel aan wat God ziet als recht en wat als krom. Hoe Jezus het ons voorleefde spreekt al helemaal boekdelen.

De lijst van voorbeelden die volgt, brengt bekend gedrag in beeld. Gedrag dat naar Gods maatstaven de waarheid in ongerechtigheid onderdrukt. Dan blijkt al gauw dat dit onderdrukken echt niemand vreemd is. Laten we wel wezen: er is geen mens die voor het eerst liegt en daar niet een bepaald ‘betrapt’ gevoel bij krijgt. Hetzelfde geldt voor rotgedrag naar je medemens. Of extreme woede (met of zonder geweldsneigingen). Maar ja, we zijn er zo gauw aan gewend hé…?
Eigenlijk zou je kunnen stellen dat goddeloosheid niets meer is dan God buiten beschouwing laten, niet ‘vaardig’ te worden in het doen van wat Hij ‘recht’ noemt, en accepteren van wat volgens Zijn maatstaven krom is.
Wat overblijft zijn maar twee opties: of toch iets rechttrekken van onszelf, óf nieuwe maatstaven verzinnen en het Bijbels geschetste beeld van God veranderen naar onze eigen versie: God 2.0.

Niemand is steengoed
Paulus wist het wel. Zijn advies: ‘Dwaal niet!’ Veiligheidshalve geeft hij ons dan dit lijstje van dwalend gedrag. Onze samenleving kan daarop nog maar sporadisch mee instemmen. Natuurlijk weet justitie dat dieven en rovers tot orde moeten worden geroepen. En uiteraard wordt dronkenschap beboet. Tenminste, mits het een gevaar is voor de omgeving. Maar vanaf dat punt wordt het al lastiger. Want we hebben wat leugentjes om bestwil. En zijn we soms niet gewoon beter mens dan een ander? Hoezo is dat trots? En ik heb toch zeker het recht m’n hart te luchten als ik door een ander word benadeeld? Ook begrijpen we een emotie als haat eigenlijk wel als we zien hoe terroristen en verkrachters tekeergaan. Da’s toch niet hetzelfde als… nou ja, vul ze maar in.

Wie geen waarheid onderdrukt, werpe de 1e steen
Boeiend genoeg maakt de God uit de Bijbel geen vergelijkende categorieën aan zoals wij geneigd zijn. Voor Hem valt alles onder het ‘onderdrukken van de waarheid in ongerechtigheid’. Vandaar dat hoofdstuk 2 zegt:
Daarom bent u niet te verontschuldigen, o mens, wie u ook bent die anderen oordeelt, want waarin u de ander oordeelt, veroordeelt u uzelf. U immers die anderen oordeelt, doet dezelfde dingen.
En wij weten dat het oordeel van God in overeenstemming met de waarheid is over hen die zulke dingen doen. En u, o mens, die hen oordeelt die zulke dingen doen, en ze zelf ook doet, denkt u dat u aan het oordeel van God zult ontkomen?
Romeinen 2:1-3

Dat laatste zou de LGBT-lobby op één punt gerust moeten stellen: christenen mogen, Bijbels gezien, anderen dus niet aanspreken als zij zelf nog steeds genomineerd zijn voor het lijstje van ‘waarheid onderdrukkers’. Jezus liet ons daarom ook duidelijk weten: niemand is steengoed (Joh. 8:7). Iedereen heeft krom gedrag.

Identiteit vanachter het behang en vanonder het tapijt
Toch maak ik me zorgen. Want stel je voor: hoe moet de christelijke gemeenschap reageren als een medebroeder vanachter het behang komt en zegt:
‘Ik ben een rebel. Altijd al geweest. Ik heb me nooit kunnen voegen naar de regels van thuis. Ik kan wel ontkennen dat ik mijn ouders haat, maar ik wil me niet langer verbergen. Dit is nu eenmaal mijn aard. Wie geeft jullie het recht mij niet te accepteren zoals ik ben?!’
En wat te doen met de zuster die van onder het tapijt komt en beleid:
‘Ik ben gewoon ontzettend hebberig. Ik kan het niet helpen. Ik moet gewoon dingen hebben. Maar op de een of andere manier zien jullie dit als zondig. Ja, ik roddel graag over die arrogante buren en hypocriete familie die te beroerd zijn om hun ‘2x modaal’ te delen. Maar ik wil nu eindelijk eens gehoord worden en erkend als hebzuchtig persoon! Dat is wie ik ben.’
En zo kan je het lijstje wel afgaan. Ik kan me indenken dat sommige heftige emoties en gedragingen zo sterk gevoed en gevormd worden door verlangens en gedachten, dat ze niet zo makkelijk meer onder het tapijt of achter het behang zijn te plakken. Geen wonder dat diezelfde Bijbel dit alles een worsteling noemt (Heb. 12:4).

Kastelozen en kanslozen
Nu er onder ons christelijke worstelaars een LHBT-groep is die, net als iedereen wenst om ‘dingen te doen die niet passen’ (Rom. 1:28), maar ineens bepaalde privileges verwacht, voorzie ik problemen. Zodra deze medegelovigen uit de kast komen met hun wens, willen ze natuurlijk niet als kastelozen te boek staan. Terecht. Dat wil niemand. Maar waar de rest van de gemeente wordt geacht items van het waarheid-onderdrukkingslijstje af te leggen, lijken zij gaandeweg aanspraak te kunnen maken op een uitzonderingsregel. En daarmee zijn we weer terug bij Bijbeltje-prik.

Het wordt er niet makkelijker op. Want als we niet de schriftuurlijke smaak van de Heere te pakken te willen krijgen (Ps. 34:9), zijn we aangewezen op de door onszelf geplukte vrucht van goed en kwaad. Door herhaaldelijk gepresenteerde, Bijbelse waarheden los te laten, wordt het lastig te bepalen welke vormen van liefde, haat en andere ingrijpende hartsgesteldheden kunnen worden gezien als deel van je aard. En welke van de betrokken feromonen, endorfinen, adrenaline en cortisol hiervoor doorslaggevend zijn, is ook al zo’n puzzel. Misschien is het wachten op DNA-onderzoek? Alhoewel, dat schijnt ook aan verandering onderhevig te zijn door tal van factoren…

Ooit was het zo eenvoudig: je geloofde, beleed dit, werd een nieuwe schepping, liet je oude mens achter en nam de natuur van Christus aan. De interne strijd was standaard. De bedoeling was helemaal niet ‘aarden’. Eerder ‘hemelen’.

Wie mag wat zijn?
Niet verwonderlijk dat sommige gelovigen zich danig gediscrimineerd voelen; dat zij neigen aanstoot te nemen aan het feit dat van hen verwacht wordt van alles af te leggen, terwijl de LBGT-gelovige zich mag ontdoen van de kast. Meer nog: de laatsten mogen elke vorm van discipelschap die ook maar verwijst naar het beruchte lijstje, aankaarten als liefdeloze veroordeling. En daarmee bekruipt je het gevoel dat de een iets mag zijn, terwijl de ander moet zich gedragen als… ja, als wat eigenlijk? Of als wie? Er lijkt geen ontworstelen aan.
Wat mij het meest verbaast, is dat onze medemens die niet gelooft in God, zich druk maakt om de groep die probeert recht te doen aan de waarheid-van-God in Wie zij wél geloven. Temeer omdat zij dit doen om aan het oordeel te ontkomen, aldus Paulus (Rom. 2:1-3). Iets waar de niet-christen zich niet druk om maakt. Of wordt nu van christenen geëist dat wij ons daar ook niet meer over in mogen zitten?

Hoe breien wij het recht?
Al met al een boeiende, maar polariserende discussie, die ofwel vanuit onze seksualiteit de Bijbel zal uitleggen, ofwel de Bijbel toestaat onze seksualiteit te plaatsen in hoe God het recht wil breien. En wetende dat Hij het huwelijksverbond neerzet als een plaatje waarbinnen de man het hoofd is van zijn vrouw, zoals Christus dat is van de gemeente (Efe. 5:23), voorzie ik persoonlijk exegetische problemen bij een tweekoppige relatie.
Maar ja, die opvatting kan je tegenwoordig beter in de kast laten.
Ondertussen hoop ik dat christenen met het nodige inlevingsvermogen, tussen vrijheid en vreze, eendrachtig zullen blijven worstelen. Niet met elkaar, maar naast elkaar. Zij aan zij. Of was het ‘hij aan hij’? Nou ja, vooruit dan, om niemand voor het hoofd te stoten: wij aan wij.

Benaiah is spreker, schrijver en trainingsspecialist.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Oeganda
Nieuws

Evangelist (42) vermoord na dialoog tussen moslims en christenen

Moslimextremisten in Oeganda hebben op 12 december een evangelist (42) vermoord nadat hij deelnam een een dialoog tussen moslims en christenen. Volgens kerkleiders werd de sfeer vijandig toen verschillende moslims zich in het openbaar tot het christe

Portland
Nieuws

Rechter buigt zich over vraag of Amerikaanse moeder haar dochter (12) mee naar de kerk mag nemen

Het Hooggerechtshof in de Amerikaanse staat Maine buigt zich de komende weken over de vraag of een moeder haar 12-jarige dochter mee naar de kerk mag nemen en haar mag laten omgaan met haar vrienden uit de kerk. Het was de vraag in december 2024: mag

Levensreddende hulpdienst
Positief nieuws

Levensreddende hulpdienst: christenen en Joden slaan de handen ineen

In een tijd waarin Israël te maken heeft met terreur en het verlies van vele militairen, groeit de verbondenheid tussen christenen en Joden. Dat wordt zichtbaar in de steun aan Magen David Adom, de nationale hulpdienst van Israël. Deze organisatie ve

Nico van der Voet
Podcast

Theoloog heeft boodschap voor evangelischen én gereformeerden: “Erken dat de ander een punt heeft”

Theoloog Nico van der Voet pleit in de Cvandaag podcast voor een veel eerlijker én vrijmoediger gesprek over de doop. Niet door muren te bouwen tussen baptisten, evangelischen en gereformeerden, maar door te erkennen dat iedere traditie sterke kanten

Daniël en Mirjam Krol
Interview

Ouders van de vermiste Yoran Krol hielden vast aan God: “We laten elkaar en God niet los”

“Yorans fiets staat midden op de brug en diep van binnen voelde ik dat ons leven vanaf dat moment veranderd was.” In de laatste uitzending van dit jaar van Hour of Power vertelden Daniël en Mirjam Krol afgelopen zondag hoe de vermissing van hun zoon

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt luisteraars wat ze zullen zeggen als ze God ontmoeten

'Wat zul je zeggen als je voor God komt te staan?', die vraag stelde ds. G. van Zanden onlangs in een preek. De hervormde predikant preekte over Amos 4 waar de profeet zegt: 'Zo schik u, o Israël! om uw God te ontmoeten.' De predikant wees zijn toeho

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom snelle geestelijke groei niet Gods werkwijze is

Als mensen willen we graag snelle groei en snelle oplossingen. Of dit nu onze carrière betreft, onze relaties met mensen of onze wens om in korte tijd veel overgewicht te verliezen. Geestelijk gezien is het niet anders, constateert Wilkin van de Kamp

De mikwe uit Jeruzalem
Nieuws

Vondst in Jeruzalem: ritueel bad uit tijd van laatste jaar van tweede tempel

Tijdens opgravingen in Jeruzalem hebben archeologen een bijzondere vondst gedaan: een in rotsen gehouwen mikwe die nog bestond in de laatste dagen van de tweede tempel. De opgraving van het rituele bad werpt meer licht op de vernietiging van Jeruzale

Meerartikelen

Inloophuis Rotterdam Delfshaven
Persbericht

Inloophuis opent deuren op nieuwe locatie in hart van Rotterdam Delfshaven

Een vertrouwde plek in Rotterdam Delfshaven krijgt een nieuw hoofdstuk: deze maand verhuisde Inloophuis De Brug naar de Spanjaardstraat. Na 34 jaar van groei, ontmoeting en ondersteuning kiest het inloophuis voor een locatie die nog beter aansluit bi

Jan Braal
Dagelijks leven

Als je eenmaal op straat leeft, verandert er iets fundamenteels

Soms komt er iemand binnenlopen bij onze inloop in Rotterdam en weet je meteen: dit wordt een ontmoeting die je bijblijft. Zo was het met Evan, schrijft Jan Braal, veldwerker bij Stichting Ontmoeting. Een man met een verleden vol geweld, misbruik en

Opperrabbijn Binyomin Jacobs
Nieuws

Hoe ik door Chanoeka herinnerd werd aan de man die mijn moeder redde

Hoewel Chanoeka al weer even geleden is, blijft de gebeurtenis in het hoofd van opperrabbijn Binyomin Jacobs terugkomen. Het herinnerde hem aan de man die het leven van mijn moeder, haar twee broers en haar beide ouders redde. Nadat we in Leeuwarden

Rose Docherty
Nieuws

Schotse vrouw (75) aangeklaagd: nodigde met bord bij abortuskliniek mensen uit te praten

In Glasgow is de 75-jarige Rose Docherty aangeklaagd omdat ze bij een ziekenhuis mensen uitnodigde om met haar te praten. Ze hield daarvoor een bord omhoog en schond volgens de aanklager de wet die een bufferzone in stand moet houden bij abortusklini

Handy en Mirjam Tims
Interview

Hun huwelijk viel uiteen, maar kerst bracht een nieuw begin: “God liet ons niet los”

De echtscheiding van Handy en Mirjam Tims maakte meer kapot dan lief was. Handy raakte dakloos en verslaafd, Mirjam bleef achter met de kinderen. Op eerste kerstdag vertelden zij in de kerstuitzending van Hour of Power hoe hun huwelijk vastliep en ho

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker: "Jezus zoekt geen bekeerde of vrome mensen maar zondaren"

"Wij denken wel eens dat Hij bekeerde mensen zoekt of mensen die heel vroom zijn en zich heel strak aan de wet houden. Maar wat denkt uzelf? Hij zoekt zondaren, want zo is mijn Jezus", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde dominee preekte onlangs uit

Bijbel in het Komba
Nieuws

Ghana's Komba-volk heeft voor het eerst volledige Bijbel in handen

Na zestien jaar vertalen aan een volledige Bijbel is deze afgelopen maand in het noordoosten van Ghana gepresenteerd. Nadat in de jaren 50 zendelingen de eerste gemeente stichtten bij het Komba-volk, is er nu ook de volledige Bijbel beschikbaar. De B

Annelies Martijn
Video

Van topsport naar theologie: Annelies raakte gefascineerd door de Bijbel

Wat heeft topsport te maken met theologie en bezieling? In deze video van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) vertelt Annelies Martijn haar bijzondere verhaal. Hoewel ze zichzelf niet religieus noemt, raakte ze via filosofie en bijbeluit

Dahlia Shaham
Video

Psalm 122: roep om vrede van rabbi uit Israël

Rabbi Dahlia Shaham zingt Psalm 122 over vrede in Gods huis. Ze zingt zowel ‘shalom’ als ‘salam’ als gebed voor vrede tussen Israëliërs en Palestijnen. Zij is betrokken bij de organisatie Rabbi's voor mensenrechten, partner van Kerk in Actie. Dat is

3xM
Persbericht

45 jaar 3xM: stichting bereikt miljoenen in het moeilijkste zendingsgebied

Zo’n 85 miljoen views in een jaar tijd. De stichting 3xM, die dit jaar 45 jaar bestaat, bereikt via sociale media vele miljoenen mensen in landen als Pakistan, Somalië, Bangladesh en Japan met het Evangelie. “Deze moderne media maken het mogelijk om

Ds. Jaap van der Windt
Interview

Ds. Van der Windt verloor zijn geloof tijdens zijn studie: “Mensen zeiden: stop er maar mee”

“Mensen zeiden: ‘Stop er maar mee. Maar het was m’n dominee in Soest die zei: ‘Als jij niet kan zingen, laat ons maar zingen. Als jij niet kan bidden, laat ons maar bidden’, vertelt ds. Jaap van der Windt. De predikant is sinds juli dit jaar actief i

Gavin Ortlund
Boekfragment

Jezus en de kunst van standvastigheid: vriendelijkheid is niet genoeg

Mijn favoriete karaktertrek van Christus is misschien wel dat Hij niet terugdeinst voor de farizeeën. Zelfs wanneer de temperatuur zo hoog oploopt dat ze Hem willen kruisigen, geeft Hij niet toe, zelfs niet het kleinste beetje. Hij spreekt voortduren