"Het is gevaarlijk om in je gebeden in clichés te vervallen. Jezus breekt daardoor heen met teksten als: ‘Bid voor je vijanden'." Dr. M. van Campen constateert dat veel christenen zich in een gebedscrisis bevinden. "En dat is ernstig."
"In de eerste plaats is het ernstig omdat gebed de ademhaling is van het geloof. Daarnaast kan een gebedscrisis al snel leiden tot een identiteitscrisis." CIP.nl sprak met de hervormde emeritus predikant uit Ede. "Clichés bidden kan leiden tot een gebedscrisis."
"Ik merk in mijn omgeving dat christenen vastlopen in hun gebedsleven," zegt Van Campen. "Dat kan samenhangen met persoonlijke ervaringen. Denk aan ziekte of werkloosheid. Wanneer er geen verandering plaatsvindt, kun je dan al gauw denken dat God niet antwoordt. Maar ook de secularisatie speelt daarin een grote rol. Dat maakt God overbodig. Hij lijkt niet relevant meer. Wanneer die gedachte ook tot leven komt onder christenen, betekent dat het einde van gebed. Paul de Leeuw zei ooit: ‘toen welvaart toenam, verdween God naar het schuurtje.’ Daar sloeg hij de spijker op de koop. Onze consumptiemaatschappij is de doodsteek voor het gebedsleven."
Als ik de Psalmen lees is dit iets van alle tijden. Het lijkt alsof een gebedscrisis vanzelfsprekend was…
"Het verschil is dat in de Bijbel mét God werd geworsteld in een gebedscrisis," antwoordt Van Campen. "Er ontstond een soort uitschreeuwen naar boven. God, waar bent U? Een gebedscrisis stond toen in relatie met God. In deze tijd nemen mensen afscheid van God en vindt de worsteling vaak los van Hem plaats."
"Het is gevaarlijk om in je gebeden in clichés te vervallen. Jezus breekt daardoor heen met teksten als: ‘Bid voor je vijanden"
Heeft uzelf wel eens een gebedscrisis meegemaakt?
"Van kinds af aan raakte ik vertrouwd met het gebed. Ook kwam ik al vrij jong tot persoonlijk geloof. Van tijd tot tijd trad er verslapping op in mijn gebedsleven. Er zijn wel eens momenten dat ik er te weinig tijd voor neem. Maar van een echte crisis is nooit sprake geweest. Integendeel, op moeilijke momenten heb ik de kracht van gebed juist enorm ervaren."
Van Campen werd in het verleden geconfronteerd met een herseninfarct. "Mijn overlevingskans was één op negen. Ik en de mensen om mij heen hebben destijds intens veel gebeden. Erg wonderlijk om dat te mogen ervaren. Die ingrijpende situatie heeft mijn gebedsleven verdiept en verrijkt. Verlammingsverschijnselen waren binnen korte tijd verdwenen. Dat ervaar ik als een bijzondere zegen van God."
"Er was wel eens een moment van twijfel, maar ik heb toch steeds houvast en rust mogen vinden in Gods beloften. Van Calvijn leerde ik: Gods beloften zijn als een ladder waarlangs je mag opklimmen tot Hem."
Andere christenen ervaren geen verhoring van het gebed. Dan is het niet vreemd wanneer bidden uit beeld verdwijnt, toch?
"Stoppen met bidden als je niet krijgt wat je vraagt, is begrijpelijk maar lost niets op. Wanneer je bid om genezing zegt de Bijbel nergens dat je het zeker zult ontvangen. God is soeverein. Wanneer God mijn gebed niet beantwoordt, wil dat niet zeggen dat Hij het gebed niet verhoort. Het punt is dat God gebeden op een andere wijze kan verhoren. Paulus vroeg Hem om de doorn in zijn vlees weg te nemen. De Heere besloot anders en desondanks ervoer Paulus Zijn genade."
"Zonder wisselwerking tussen bidden en Bijbellezen ontstaat het gevaar om je gebedsleven vooral zelf in te vullen, een boodschappenlijstje op te dreunen en in clichés te vervallen"
Hoe voorkomt u dat u in een gebedscrisis terechtkomt?
"Mij heeft het altijd geholpen om discipline op te brengen. Daarom houd ik mezelf voor: hoe minder behoefte aan gebed, hoe meer je moet bidden. Daarnaast is een wisselwerking tussen praten met God en Bijbellezen. Anders ontstaat het gevaar om je gebedsleven vooral zelf in te vullen, een boodschappenlijstje op te dreunen en in clichés te vervallen. Je zult dan vooral bidden voor jezelf, de zieken en de armen. Bidden zou veel concreter moeten."
"Jezus breekt door het clichés bidden heen met uitspraken als ‘bid voor je vijanden’. Dit kun je niet zomaar zelf bedenken, maar wordt duidelijk als de Bijbel opengaat. Gebed en Gods Woord gaan altijd hand in hand. Zo leert de Heilige Geest hoe we moeten bidden."
Van Campen begrijpt goed wanneer mensen het bezoeken van een praiseavond spannender vinden dan bidden. "Beschouw gebed daarom als een opdracht waarin geweldige beloften verscholen liggen. Om dit te beseffen gebruik ik vaak het beeld van de houthakker, die en een enorme boom wilde omhakken. Maar de bijl was te bot. Een wandelaar zei: ‘Ga naar de smid om je bijl bij te slijpen’. ‘Daar heb ik geen tijd voor,’ antwoordde de houthakker. Zo is dat ook in het gebedsleven. Als je tijd neemt om naar de hemelse Smid te gaan, zal je tot veel meer in staat zijn."
Praatmee