Dit artikel is nu opgeslagen in je
dashboard.
Bewaar artikelen in je dashboard.
God
26 januari 2015
door
Jeffrey Schipper
"Ook de psalmdichters schreven in eigentijdse taal"
"Wanneer we de psalmen zingen in de taal van nu, kunnen ze weer meer voor ons gaan leven. Ook de psalmdichters schreven hun liederen in de eigentijdse taal van toen," zegt Jan Pieter Kuyper. Eind vorig jaar lanceerde de stichting 'Dicht bij de Bijbel' de nieuwe website
www.denieuwepsalmberijming.nl. "Eenmaal gemaakte berijmingen verouderen, omdat de taal verandert," vertelt het bestuurslid en initiatiefnemer van de stichting.
Heeft u een aantal voorbeelden van verouderde psalmwoorden die vandaag de dag niet te begrijpen zijn?
"De meest gebruikte berijmingen zijn die van 1773 en van 1967 (Liedboek)," antwoordt Kuyper. "Uit beide berijmingen zijn genoeg passages te noemen die moeilijk te begrijpen zijn door de verouderde woordkeuze. We ontdekken er meteen al één in het eerste vers van Psalm 1: ‘Noch nederzit, daar zulken samenrotten’. Het woord samenrotten, wat ‘samenscholen met slechte bedoelingen’ betekent, gebruiken we niet meer. Of neem Psalm 68 vers 8:
Dat Bazans hemelhoge berg
Met al zijn heuv'len Sion terg'
En wane t' overtreffen;
Wat springt gij, bergen, trots omhoog?
Wat wilt g' u, in der volk'ren oog,
Bij Sions berg verheffen?
Hier buitelen de woordsamentrekkingen over elkaar heen, wat de begrijpelijkheid niet ten goede komt. De berijming van 1967 gebruikt ook nog de oude aanspreekvorm ‘Gij’ in plaats van ‘U’. We gebruiken deze vorm in ons normale taalgebruik niet meer, dus waarom wel in een berijming? Ook vinden we in deze berijming nog veel verouderde woorden terug. Neem Psalm 100 vers 3. Daar staat ‘Gebenedijd zijn grote naam’. Bedoeld wordt ‘gezegend’ of ‘geprezen’."
Wat is uw boodschap aan kerken die nog steeds van verouderde psalmen gebruik maken?
"Het is niet onze intentie om een bestaande berijming te verdringen. Ik ben zelf opgegroeid met de berijming van 1773 en ken veel verzen uit het hoofd. Dat koester ik en vind ik waardevol voor mijn geloofsleven. Het is ook niet voor niets dat men op onze website ook de oudere berijmingen als vergelijking terug kan vinden."
Met de vele berijmingen en bundels zien we soms door de bomen het bos niet meer. Begrijpt u die verwarring en vindt u het zelf nog overzichtelijk?
"Die onduidelijkheid valt erg mee vind ik. Naast de eerdere genoemde psalmberijmingen, wordt er binnen de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt de psalmberijming uit het Gereformeerd Kerkboek gebruikt, waarin een groot aantal berijmingen uit het Liedboek zijn opgenomen en verder hebben we de nog niet zo lang geleden uitgekomen psalmberijming van ds. Meeuwse. Deze laatste berijming leunt qua taalkleed erg aan tegen 1773. Een berijming is eigentijdse taal is er simpelweg niet. En in deze behoefte willen we graag voorzien."
"Overigens wordt het tegenwoordig steeds makkelijker om in één dienst te zingen uit diverse bundels c.q. psalmberijmingen. Steeds vaker wordt er gewerkt met liturgiebladen of met een beamer. Zo wordt De Nieuwe Psalmberijming nu al gebruikt en gezongen in diverse gemeenten binnen diverse kerkverbanden."
Welke psalm heeft positieve invloed gehad op uw geloofsleven?
"Bij elke berijming ontdek je nieuwe dingen en bij elke psalm ervaar ik de rijkdom van Gods Woord. Natuurlijk spreekt de één meer aan dan de ander. Psalm 51, waarin David om vergeving smeekt, heeft bijvoorbeeld voor mijn geloofsleven meer betekenis dan Psalm 101, waarin onder meer de oproep klinkt om verwaande mensen uit te roeien.
Ik werd persoonlijk erg gegrepen door Psalm 8. In deze psalm wordt de grootheid van God en zijn schepping bezongen en de nietigheid van de mens. Het kwam recht uit mijn hart toen ik schreef:
Ik kan het, HEERE, bijna niet geloven
dat U de maan en sterren schiep daarboven.
Wat is een mens dan onbeduidend klein.
Hoe kan het dat U toch zijn God wilt zijn?
Ook de onberijmde tekst uit Psalm 103 en 139 zijn voor mij persoonlijk pareltjes. Zinnen als ‘De HEER wil ons met liefde overladen/Zijn hart stroomt altijd over van genade.’ komen als vanzelf op papier. De psalmen staan vol van de trouw en liefde van onze Heer voor kleine, zondige mensen!"
1. U kent mij, HEERE, U ontwart
al de geheimen van mijn hart.
U ziet mij thuis en onderweg,
U mist geen woord van wat ik zeg.
Zelfs nog onuitgesproken zinnen
vangt U al op bij mij vanbinnen.
2. U, HEER, bent altijd om mij heen.
Geen ogenblik ben ik alleen.
U ondersteunt mij met uw hand;
uw trouw gaat boven mijn verstand.
Waar ik ook ga, ik zie U kijken.
Hoe kan ik ooit uw blik ontwijken?
3. Al klom ik naar de hemel, HEER,
al lag ik bij de doden neer,
al vloog ik met de vogels mee
voorbij de allerverste zee,
dan nog bleef U steeds aan mijn zijde;
Uw hand zou mij voortdurend leiden.
Deel dit artikel op:
Stitcher