"Ook de psalmdichters schreven in eigentijdse taal"

God 26 januari 2015
"Wanneer we de psalmen zingen in de taal van nu, kunnen ze weer meer voor ons gaan leven. Ook de psalmdichters schreven hun liederen in de eigentijdse taal van toen," zegt Jan Pieter Kuyper. Eind vorig jaar lanceerde de stichting 'Dicht bij de Bijbel' de nieuwe website www.denieuwepsalmberijming.nl. "Eenmaal gemaakte berijmingen verouderen, omdat de taal verandert," vertelt het bestuurslid en initiatiefnemer van de stichting.

Heeft u een aantal voorbeelden van verouderde psalmwoorden die vandaag de dag niet te begrijpen zijn? 
"De meest gebruikte berijmingen zijn die van 1773 en van 1967 (Liedboek)," antwoordt Kuyper. "Uit beide berijmingen zijn genoeg passages te noemen die moeilijk te begrijpen zijn door de verouderde woordkeuze. We ontdekken er meteen al één in het eerste vers van Psalm 1: ‘Noch nederzit, daar zulken samenrotten’. Het woord samenrotten, wat ‘samenscholen met slechte bedoelingen’ betekent, gebruiken we niet meer. Of neem Psalm 68 vers 8:
Dat Bazans hemelhoge berg
Met al zijn heuv'len Sion terg'
En wane t' overtreffen;
Wat springt gij, bergen, trots omhoog?
Wat wilt g' u, in der volk'ren oog,
Bij Sions berg verheffen?

Hier buitelen de woordsamentrekkingen over elkaar heen, wat de begrijpelijkheid niet ten goede komt. De berijming van 1967 gebruikt ook nog de oude aanspreekvorm ‘Gij’ in plaats van ‘U’. We gebruiken deze vorm in ons normale taalgebruik niet meer, dus waarom wel in een berijming? Ook vinden we in deze berijming nog veel verouderde woorden terug. Neem Psalm 100 vers 3. Daar staat ‘Gebenedijd zijn grote naam’. Bedoeld wordt ‘gezegend’ of ‘geprezen’."

Wat is uw boodschap aan kerken die nog steeds van verouderde psalmen gebruik maken?
"Het is niet onze intentie om een bestaande berijming te verdringen. Ik ben zelf opgegroeid met de berijming van 1773 en ken veel verzen uit het hoofd. Dat koester ik en vind ik waardevol voor mijn geloofsleven. Het is ook niet voor niets dat men op onze website ook de oudere berijmingen als vergelijking terug kan vinden."

Met de vele berijmingen en bundels zien we soms door de bomen het bos niet meer. Begrijpt u die verwarring en vindt u het zelf nog overzichtelijk?
"Die onduidelijkheid valt erg mee vind ik. Naast de eerdere genoemde psalmberijmingen, wordt er binnen de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt de psalmberijming uit het Gereformeerd Kerkboek gebruikt, waarin een groot aantal berijmingen uit het Liedboek zijn opgenomen en verder hebben we de nog niet zo lang geleden uitgekomen psalmberijming van ds. Meeuwse. Deze laatste berijming leunt qua taalkleed erg aan tegen 1773. Een berijming is eigentijdse taal is er simpelweg niet. En in deze behoefte willen we graag voorzien."

"Overigens wordt het tegenwoordig steeds makkelijker om in één dienst te zingen uit diverse bundels c.q. psalmberijmingen. Steeds vaker wordt er gewerkt met liturgiebladen of met een beamer. Zo wordt De Nieuwe Psalmberijming nu al gebruikt en gezongen in diverse gemeenten binnen diverse kerkverbanden."

Welke psalm heeft positieve invloed gehad op uw geloofsleven?
"Bij elke berijming ontdek je nieuwe dingen en bij elke psalm ervaar ik de rijkdom van Gods Woord. Natuurlijk spreekt de één meer aan dan de ander. Psalm 51, waarin David om vergeving smeekt, heeft bijvoorbeeld voor mijn geloofsleven meer betekenis dan Psalm 101, waarin onder meer de oproep klinkt om verwaande mensen uit te roeien. 

Ik werd persoonlijk erg gegrepen door Psalm 8. In deze psalm wordt de grootheid van God en zijn schepping bezongen en de nietigheid van de mens. Het kwam recht uit mijn hart toen ik schreef:
Ik kan het, HEERE, bijna niet geloven
dat U de maan en sterren schiep daarboven.
Wat is een mens dan onbeduidend klein.
Hoe kan het dat U toch zijn God wilt zijn?

Ook de onberijmde tekst uit Psalm 103 en 139 zijn voor mij persoonlijk pareltjes. Zinnen als ‘De HEER wil ons met liefde overladen/Zijn hart stroomt altijd over van genade.’ komen als vanzelf op papier. De psalmen staan vol van de trouw en liefde van onze Heer voor kleine, zondige mensen!"

Ter illustratie hieronder de eerste drie verzen van Psalm 139 in de nieuwe psalmberijming:
1. U kent mij, HEERE, U ontwart
al de geheimen van mijn hart.
U ziet mij thuis en onderweg,
U mist geen woord van wat ik zeg.
Zelfs nog onuitgesproken zinnen
vangt U al op bij mij vanbinnen.

2. U, HEER, bent altijd om mij heen.
Geen ogenblik ben ik alleen.
U ondersteunt mij met uw hand;
uw trouw gaat boven mijn verstand.
Waar ik ook ga, ik zie U kijken.
Hoe kan ik ooit uw blik ontwijken?

3. Al klom ik naar de hemel, HEER,
al lag ik bij de doden neer,
al vloog ik met de vogels mee
voorbij de allerverste zee,
dan nog bleef U steeds aan mijn zijde;
Uw hand zou mij voortdurend leiden.

De Nieuwe Psalmberijming heeft nu iets minder dan 50 psalmen afgerond. Bezoek de website van De Nieuwe Psalmberijming.

Praatmee

Beluister onze podcast

#388 Bram Hofland en Nico van der Voet over de Bijbelse doop: verdeeldheid of verbondenheid?
Of beluister op:

Meerartikelen

Barron Trump
Nieuws

Dromen van moslims over Jezus inspireren zoon van Donald Trump

De negentienjarige Barron Trump toont volgens een Amerikaanse predikant een groeiende interesse in het christelijk geloof. Pastor Stuart Knechtle vertelde volgens diverse media in een interview dat Barron bijzonder geboeid is door verhalen van moslim

Turkije
Nieuws

Onderzoeksrapport: patroon van intimidatie en geweld tegen christenen in Turkije

In Turkije is sprake van een patroon van voortdurende intimidatie en geweld tegen christenen. Dat blijkt uit een nieuw rapport van het European Centre for Law and Justice (ECLJ), zo schrijft Christian Daily. Paus Leo IV bezocht het land juist toen he

Canada vlag
Nieuws

Canadese predikant gearresteerd na protest tegen voorleesuurtje dragqueen

In Canada is opnieuw een predikant vastgezet vanwege zijn protesten tegen een dragqueen voorleesuurtje voor kinderen. Pastor Derek Reimer uit Calgary werd woensdag opgepakt omdat hij weigerde een verplichte schriftelijke verontschuldiging te ondertek

Rubio
Nieuws

VS voert visumbeperkingen in om geweld tegen christenen in Nigeria aan te pakken

De Verenigde Staten voeren nieuwe visumbeperkingen in voor Nigerianen die verantwoordelijk zijn voor of steun bieden aan schendingen van religieuze vrijheid. Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken is deze maatregel een directe reactie op het t

David de Vos
Nieuws

David de Vos gelooft nog steeds in de hel: 'Maar niet als eindeloze martelkamer'

Onlangs ontstond er veel beroering rond voormalig evangelist David de Vos. In een uitgebreide verklaring op sociale media reageert hij nu op de stelling dat hij 'niet meer in de hel zou geloven'. Volgens De Vos klopt dat beeld niet. Hij zegt nog stee

Christelijk Kamper Mannenkoor D. E. V.
Video

Mannenkoor & kinderkoor zingen het prachtige 'Grote God, wij loven U' in Dordrecht

'Stort Uw zegen over ons, neem ons op in Uw erbarmen! Eeuwig blijft Uw trouw bestaan, laat ons niet verloren gaan!', klinkt het in het prachtige lied 'Grote God, wij loven U.' Het lied werd eind september op prachtige wijze door het Christelijk Kampe

Ds. A. A. Egas
Video

Ds. Egas vroeg ambtsdragers waarom ze in de kerkenraadsbank zitten

"Broeders, waarom zitten jullie hier?", aldus ds. A. A. Egas. De christelijke gereformeerde predikant uit Damwoude stelde deze vraag onlangs aan de broeders van de kerkenraad. 'Wij zitten hier om ook naar de preek te luisteren', was een antwoord dat

LIFE Tienerevent 2026
Persbericht

Typhoon treedt op tijdens LIFE Tienerevent 2026: “Generation Jesus” centraal

Het LIFE Tienerevent keert in 2026 terug en belooft volgens de organisatie “de tofste editie ooit” te worden. De populaire artiest Typhoon, bekend van De Beste Zangers en The Streamers, zal een gastoptreden verzorgen tijdens het meerdaagse tienerweek

Meerartikelen

Russisch-Orthodoxe Kerk
Verdieping

Orthodoxe kerk in Zwolle groeit snel: “Mensen zoeken houvast in oude tradities”

In het Theodora-gebouw, verscholen achter seniorenflats, viert de Russisch-Orthodoxe Kerk van Zwolle haar achtste verjaardag. De Goddelijke Liturgie wordt gevierd in aanwezigheid van de aartsbisschop van de Russisch-Orthodoxe Kerk in Nederland, Elise

Marcus
Interview

Jan Achterberg: "Ik dacht dat topsport en geloof niet samen gingen"

Sport en geloof, zijn die eigenlijk wel te combineren? Als jonge topsporter in de schaatswereld worstelde Jan Achterberg (inmiddels 39 jaar) met deze vragen. "In de kerk werd mijn passie voor sport niet begrepen. Sport was best leuk, maar had niet ve

Bert en Joëlle Noteboom
Video

Diepe armoede versus grote luxe: Bert Noteboom en dochter Joëlle trekken rond door Albanië

Bert Noteboom en zijn dochter Joëlle reizen door Albanië om het werk van pastor Landi en zijn vrouw Julinda Ndreka te bezoeken. In een nieuwe mini-documentaire is te zien hoe vader en dochter onderweg de grote contrasten ontdekken die het land kent:

Bijbel voor beginners
Nieuws

Bijbel voor beginners, startpagina en webinar voor nieuwkomers

De Bijbel kan op nieuwe interesse rekenen, vooral van jongere generaties. Deze nieuwkomers zijn vaak niet met de Bijbel opgegroeid en hebben veel vragen. Voor hen is er de Bijbel voor beginners, een webinar en een startpagina. ‘Ben je of ken je zo ie

Afghanistan
Persbericht

EO Metterdaad start uitzonderlijke kerstactie: 1 miljoen voor vrouwen en meisjes in Afghanistan

Deze Kerst vraagt EO Metterdaad aandacht voor mensen die bijna onzichtbaar zijn geworden voor de rest van de wereld: vrouwen en meisjes in Afghanistan. In een land waar ruim de helft van de bevolking humanitaire hulp nodig heeft, worden vrouwen het h

Sebastiaan van Wessem
Opinie

Christenen moeten wakker worden: Israël is de toetssteen van onze tijd

De beslissing van AVROTROS-directeur Taco Zimmerman om Nederland terug te trekken uit het Eurovisie Songfestival als Israël meedoet, is geen culturele of muzikale afweging. Het is een politieke daad. Een eenzijdige boycot die niet namens het Nederlan

Jan Pool
Preekverslag

Jan Pool waarschuwt: "Postmoderne denken sijpelt de kerk binnen"

Het is inmiddels negen maanden geleden dat Jan Pool te horen kreeg dat hij lijdt aan beenmergkanker. Wie hem ziet preken, merkt dat de ziekte zijn lichaam heeft verzwakt, maar dat zijn geestelijke kracht nauwelijks is aangetast. “Soms lijkt God ver w

Jan en Imma Slot
Interview

Ze dreigden elkaar kwijt te raken. Nu begeleiden ze al veertig jaar stellen: "God greep in"

"Wij horen het zó vaak", zegt Jan Slot. "Stellen die zeggen: we zijn zo verschillend, dus we passen niet bij elkaar. God zal het wel begrijpen, dus we gaan maar uit elkaar." Al meer dan veertig jaar begeleiden Jan en Imma Slot huwelijkend. Recent ver

Peter van der Weerd
Dagelijks leven

Evangeliseren? Brrrr…. (maar niet met deze 5 tips)

Je zit met een collega aan de lunch, je buurman klaagt over z’n stress, je zus appt 'ik trek het even niet'… en jij denkt: dit is een moment om iets te delen vanuit mijn geloof. En meteen daarna: help. Want hoe vertel je iets over Jezus zonder te kli

Koning Willem-Alexander
Nieuws

SGP en VVD willen dat de koning voortaan het voortouw neemt in kabinetsformatie

Te vaak ontstaat er politieke averij aan het begin van de formatie. Sinds de Kamer zelf het initiatief neemt, is het proces te kwetsbaar. De SGP doet daarom, ook namens de VVD, dinsdag een voorstel om de koning het voortouw te geven. SGP-Kamerlid And

Ester Souza
Nieuws

8-jarig Braziliaans meisje bereikt miljoenenpubliek met eenvoudige preken

De 8-jarige Ester Souza is razendsnel aan het uitgroeien tot een van de bekendste predikers van Brazilië. Dat schrijft The Christian Post. Het meisje, dat in 2021 een niertransplantatie kreeg, spreekt wekelijks in de gemeente van haar ouders in Votup

YouVersion - Holy Bible
Nieuws

Dit is de meest gelezen Bijbeltekst van 2025 in Bijbelapp YouVersion

YouVersion, de meest gedownloade Bijbelapp ter wereld, heeft bekendgemaakt welke Bijbeltekst in 2025 het vaakst werd gelezen. De nummer één best gelezen Bijbeltekst van het jaar is Jesaja 41 vers 10. In het Nederlands luidt dit vers: 'Wees niet bevre