"Ook de psalmdichters schreven in eigentijdse taal"

God 26 januari 2015
"Wanneer we de psalmen zingen in de taal van nu, kunnen ze weer meer voor ons gaan leven. Ook de psalmdichters schreven hun liederen in de eigentijdse taal van toen," zegt Jan Pieter Kuyper. Eind vorig jaar lanceerde de stichting 'Dicht bij de Bijbel' de nieuwe website www.denieuwepsalmberijming.nl. "Eenmaal gemaakte berijmingen verouderen, omdat de taal verandert," vertelt het bestuurslid en initiatiefnemer van de stichting.

Heeft u een aantal voorbeelden van verouderde psalmwoorden die vandaag de dag niet te begrijpen zijn? 
"De meest gebruikte berijmingen zijn die van 1773 en van 1967 (Liedboek)," antwoordt Kuyper. "Uit beide berijmingen zijn genoeg passages te noemen die moeilijk te begrijpen zijn door de verouderde woordkeuze. We ontdekken er meteen al één in het eerste vers van Psalm 1: ‘Noch nederzit, daar zulken samenrotten’. Het woord samenrotten, wat ‘samenscholen met slechte bedoelingen’ betekent, gebruiken we niet meer. Of neem Psalm 68 vers 8:
Dat Bazans hemelhoge berg
Met al zijn heuv'len Sion terg'
En wane t' overtreffen;
Wat springt gij, bergen, trots omhoog?
Wat wilt g' u, in der volk'ren oog,
Bij Sions berg verheffen?

Hier buitelen de woordsamentrekkingen over elkaar heen, wat de begrijpelijkheid niet ten goede komt. De berijming van 1967 gebruikt ook nog de oude aanspreekvorm ‘Gij’ in plaats van ‘U’. We gebruiken deze vorm in ons normale taalgebruik niet meer, dus waarom wel in een berijming? Ook vinden we in deze berijming nog veel verouderde woorden terug. Neem Psalm 100 vers 3. Daar staat ‘Gebenedijd zijn grote naam’. Bedoeld wordt ‘gezegend’ of ‘geprezen’."

Wat is uw boodschap aan kerken die nog steeds van verouderde psalmen gebruik maken?
"Het is niet onze intentie om een bestaande berijming te verdringen. Ik ben zelf opgegroeid met de berijming van 1773 en ken veel verzen uit het hoofd. Dat koester ik en vind ik waardevol voor mijn geloofsleven. Het is ook niet voor niets dat men op onze website ook de oudere berijmingen als vergelijking terug kan vinden."

Met de vele berijmingen en bundels zien we soms door de bomen het bos niet meer. Begrijpt u die verwarring en vindt u het zelf nog overzichtelijk?
"Die onduidelijkheid valt erg mee vind ik. Naast de eerdere genoemde psalmberijmingen, wordt er binnen de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt de psalmberijming uit het Gereformeerd Kerkboek gebruikt, waarin een groot aantal berijmingen uit het Liedboek zijn opgenomen en verder hebben we de nog niet zo lang geleden uitgekomen psalmberijming van ds. Meeuwse. Deze laatste berijming leunt qua taalkleed erg aan tegen 1773. Een berijming is eigentijdse taal is er simpelweg niet. En in deze behoefte willen we graag voorzien."

"Overigens wordt het tegenwoordig steeds makkelijker om in één dienst te zingen uit diverse bundels c.q. psalmberijmingen. Steeds vaker wordt er gewerkt met liturgiebladen of met een beamer. Zo wordt De Nieuwe Psalmberijming nu al gebruikt en gezongen in diverse gemeenten binnen diverse kerkverbanden."

Welke psalm heeft positieve invloed gehad op uw geloofsleven?
"Bij elke berijming ontdek je nieuwe dingen en bij elke psalm ervaar ik de rijkdom van Gods Woord. Natuurlijk spreekt de één meer aan dan de ander. Psalm 51, waarin David om vergeving smeekt, heeft bijvoorbeeld voor mijn geloofsleven meer betekenis dan Psalm 101, waarin onder meer de oproep klinkt om verwaande mensen uit te roeien. 

Ik werd persoonlijk erg gegrepen door Psalm 8. In deze psalm wordt de grootheid van God en zijn schepping bezongen en de nietigheid van de mens. Het kwam recht uit mijn hart toen ik schreef:
Ik kan het, HEERE, bijna niet geloven
dat U de maan en sterren schiep daarboven.
Wat is een mens dan onbeduidend klein.
Hoe kan het dat U toch zijn God wilt zijn?

Ook de onberijmde tekst uit Psalm 103 en 139 zijn voor mij persoonlijk pareltjes. Zinnen als ‘De HEER wil ons met liefde overladen/Zijn hart stroomt altijd over van genade.’ komen als vanzelf op papier. De psalmen staan vol van de trouw en liefde van onze Heer voor kleine, zondige mensen!"

Ter illustratie hieronder de eerste drie verzen van Psalm 139 in de nieuwe psalmberijming:
1. U kent mij, HEERE, U ontwart
al de geheimen van mijn hart.
U ziet mij thuis en onderweg,
U mist geen woord van wat ik zeg.
Zelfs nog onuitgesproken zinnen
vangt U al op bij mij vanbinnen.

2. U, HEER, bent altijd om mij heen.
Geen ogenblik ben ik alleen.
U ondersteunt mij met uw hand;
uw trouw gaat boven mijn verstand.
Waar ik ook ga, ik zie U kijken.
Hoe kan ik ooit uw blik ontwijken?

3. Al klom ik naar de hemel, HEER,
al lag ik bij de doden neer,
al vloog ik met de vogels mee
voorbij de allerverste zee,
dan nog bleef U steeds aan mijn zijde;
Uw hand zou mij voortdurend leiden.

De Nieuwe Psalmberijming heeft nu iets minder dan 50 psalmen afgerond. Bezoek de website van De Nieuwe Psalmberijming.

Praatmee

Beluister onze podcast

#384 David ten Voorde & Wim Verkerk over de vergeten strategie van Jezus (en kerkgroei in Iran)
Of beluister op:

Meerartikelen

pastor
Nieuws

Pastors en tientallen christenen vermoord bij nieuwe aanvallen in Nigeria

In Nigeria zijn in korte tijd opnieuw tientallen christenen om het leven gekomen bij aanvallen door gewapende Fulani-herders en andere militante groepen. In de deelstaten Kaduna, Plateau en Benue werden meerdere dorpen aangevallen, waarbij twee pasto

Eternal Wall of Answered Prayer
Nieuws

Bouw gestart van grootste christelijke monument ooit in Groot-Brittannië

In Groot-Brittannië is deze week officieel begonnen met de bouw van wat het grootste christelijke monument van het land moet worden. Het project draagt de naam Eternal Wall of Answered Prayer. Het komt te staan bij Coleshill, vlakbij de stad Birmingh

Erika Kirk
Nieuws

Indrukwekkend interview weduwe vermoorde Charlie Kirk: "Ik ben niet boos op God"

Een interview met Erika Kirk, weduwe van de in september doodgeschoten Amerikaanse christen, influencer en politieke activist Charlie Kirk (31), maakte deze week grote indruk. In de Fox News-special 'Erika Kirk: In her own words' vertelde Kirk dat ze

Ryan Lochte
Nieuws

12-voudig olympisch medaillewinnaar gedoopt: "Ik wilde het leven opgeven"

De Amerikaanse topzwemmer Ryan Lochte heeft zijn leven aan Jezus gegeven. Dat schrijft The Christian Post. De twaalfvoudig olympisch medaillewinnaar liet zich vorige week dopen in Canvas Church in Florida. Dat gebeurde terwijl hij midden in een echts

Irene Blom en Wilma Kralt bij Hour of Power
Video

De Hoop-voorzitter Irene Blom en ex-cliënt Wilma Kralt zondag te gast bij Hour of Power

Aanstaande zondag in Hour of Power twee bijzondere gasten: Irene Blom, voorzitter van het bestuur van onder meer stichting De Hoop, die dit jaar haar 50-jarig bestaan viert. Samen met haar schuift ex-cliënt Wilma Kralt aan, die nu als ervaringsdeskun

Ds. M. van Kooten
Video

Ds. Van Kooten vertelt over ouderling die te horen kreeg dat hij ongeneeslijk ziek was

"Ik hoef hier niet langer te wezen, ik mag naar Huis", aldus ds. M. van Kooten. De hervormde predikant uit Elspeet deelde in een recente preek een indrukwekkend verhaal van een ouderling die op een dag te horen kreeg dat hij ongeneeslijk ziek was.  "

rechter
Nieuws

Man die straatevangeliste mishandelde in Amsterdam krijgt celstraf

In Amsterdam heeft de politierechter een 45-jarige man veroordeeld tot een gevangenisstraf van zestien dagen, waarvan veertien voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaar. Dat meldt het Reformatorisch Dagblad. De straf komt voort uit een mishande

Mannenzang Veenendaal
Video

Mannenstemmen verenigd in lofzang: Psalm 68 weergalmt in Veenendaal

Beleef de indrukwekkende samenzang van Psalm 68 tijdens de Mannenzang Veenendaal 2025. Vanuit de historische Julianakerk klinkt het krachtige geluid van honderden mannenstemmen, geleid door dirigent Jan Hendrik van Schothorst en begeleid door organis

Meerartikelen

Chris Verhagen
Video

Is de Grondwet in strijd met christelijk onderwijs? Christelijke apologeet legt uit

De discussie over christelijk onderwijs laaide de afgelopen weken opnieuw op. In talkshows en nieuwsprogramma’s werd gesteld dat artikel 23 van de Grondwet (de vrijheid van onderwijs) in strijd zou zijn met het gelijkheidsbeginsel van artikel 1. In e

Ds. M. Riedijk
Nieuws

Nieuwe predikante voor drie protestantse gemeentes op Noord-Beveland: Ds. M. Riedijk

De drie protestantse gemeenten op Noord-Beveland, Kamperland, De Ontmoeting en Colijnsplaat, mogen binnenkort een nieuwe predikante verwelkomen. Ds. M. Riedijk (foto) nam het uitgebrachte beroep op haar aan. Riedijk was sinds oktober 2016 verbonden a

ND
Persbericht

De Nieuwe Koers vanaf 2026 vast magazine bij het Nederlands Dagblad

Vanaf 2026 verschijnt opinieblad De Nieuwe Koers tien keer per jaar als magazine bij het Nederlands Dagblad. Abonnees van De Nieuwe Koers ontvangen een jaar lang gratis de zaterdagkrant. Het Nederlands Dagblad en opinieblad De Nieuwe Koers gaan nauw

Lourens du Plessis
Boekfragment

De berg van beproeving: God vraagt soms eerst geloof voordat Hij voorziet

Toen sloeg Abraham zijn ogen op en keek om, en zie, achter hem zat een ram met zijn hoorns verstrikt in het struikgewas. Abraham ging erheen, nam die ram en offerde hem als brandoffer in de plaats van zijn zoon (Genesis 22:13). Het moment is voorbij.

Shutterstock/inzet: CGMV
Nieuws

Ik ben meer dan een jaar ziek: op hoeveel uur betaling heb ik recht?

Beste Tonnis, Ik werk in de zorg en ben al meer dan een jaar ziek, zegt vragensteller Heleen. Op het moment dat ik ziek werd had ik een vast contract voor 10 uur, maar ik werkte in die tijd vaak 15 uur. Klopt het dat ik voor 10 uur uitbetaald krijg?

SGP-leider Chris Stoffer
Nieuws

SGP pleit voor centrumrechts kabinet: 'Doe recht aan verkiezingsuitslag'

De SGP pleit op basis van de verkiezingsuitslag voor een centrumrechts kabinet. De partij benadrukt dat zo’n kabinet moet opkomen voor de beschermwaardigheid van kwetsbaar leven en de klassieke rechten en vrijheden van burgers moet respecteren. Dat s

Mirjam Bikker
Nieuws

ChristenUnie tijdens formatie: ‘Het land heeft behoefte aan stabiel en betrouwbaar bestuur’

De ChristenUnie wil niet deelnemen aan de komende kabinetsformatie, maar belooft zich wél constructief op te stellen vanuit de oppositie. Dat schrijft fractievoorzitter Mirjam Bikker in een brief aan verkenner Wouter Koolmees, die donderdag en vrijda

Hogeschool Utrecht
Nieuws

Hogeschool Utrecht draait beslissing terug: Kerst en Pasen tóch in het rooster

De Hogeschool Utrecht (HU) heeft besloten om in toekomstige jaarroosters weer te verwijzen naar christelijke feestdagen als Kerst en Pasen. Daarmee komt de onderwijsinstelling terug op een eerdere, omstreden beslissing om deze dagen te vervangen door

Ashur
Nieuws

Frankrijk onderzoekt moord op christelijke influencer als terreurdaad

In Frankrijk is een Algerijnse man opgepakt op verdenking van de moord op de Assyrisch-christelijke influencer Ashur Sarnaya. De Franse aanklager onderzoekt de zaak als terreurdaad. De christelijke gemeenschap in Frankrijk is geschokt door de moord e

Archeologische vondst
Nieuws

Bijzondere archeologische vondst bij Tempelberg bevestigt Bijbelverhaal over koning Hizkia

In Jeruzalem is een bijzondere archeologische ontdekking gedaan. Het gaat om een 2.700 jaar oud stukje klei. Het bevat een koninklijke inscriptie uit het Assyrische Rijk. Het fragment lijkt deel te zijn geweest van een zegel dat werd gebruikt om offi

Matthew Grech
Nieuws

Maltees christen riskeert gevangenisstraf of geldboete na delen bekeringsverhaal

De Maltese christen Matthew Grech (36) wacht deze week op de uitspraak in een rechtszaak die al drie jaar loopt. Grech werd in 2022 aangeklaagd omdat hij in een interview vertelde hoe hij Christus vond en zijn vroegere homoseksuele levensstijl achter

Ds. A. A. Egas
Video

Terugkijken: CGK-predikant over forse zetelwinst CDA en onderwijsvrijheid

D66 is de winnaar van de verkiezingen. De partij van Rob Jetten steeg van 9 naar 26 zetels en is de PVV qua hoeveelheid stemmen net voor. Het CDA steeg op haar beurt van 5 naar 18 zetels en wordt daarmee door velen als een reële coalitiepartner gezie