Een kerk zonder muren: hoe God voorganger Sylvester riep om een kerk te bouwen

Verdieping 25 maart 2025 7 minuten BibleLeague Nederland
Voorganger Sylvester
BibleLeague Nederland

In het onderstaande verhaal neemt Kellyn Amodeo je mee op haar reis naar Zambia. Wat aanvankelijk lijkt op een doelgerichte reis om een gemeenschap te zien in actie en hun langverwachte kerk op te bouwen, ontvouwt zich al snel als een veel complexer verhaal. Terwijl ze oog in oog komt te staan met een dorp waar geloof, traditie en dagelijkse overlevingsstrategieën nauw met elkaar verweven zijn, ontdekt ze dat de kracht van hoop niet te vinden is in stenen of gebouwen, maar in het leven en de saamhorigheid van de mensen zelf.

Ik dacht dat ik precies wist wat ik kon verwachten. Ik reisde naar de andere kant van de wereld om volwassenen, kinderen en families te zien die stenen maakten en begonnen aan de bouw van hun langverwachte kerk.

Maanden daarvoor, comfortabel zittend in mijn huis in Indiana, had ik gelezen over voorganger Sylvester, een door de Bible League getrainde gemeentestichter uit een klein dorp op een dag rijden van Lusaka, de hoofdstad van Zambia. Hij bracht het Evangelie naar zijn dorp dat doordrenkt was van hekserij. Hij leidt meerdere Bijbelstudies en zondagse erediensten. Ik las hoe de mensen van zijn dorp samenwerkten om een kerk te bouwen, met stenen van klei en plannen voor een heiligdom. Dit was het verhaal dat ik mee naar huis zou nemen om met zoveel mogelijk mensen te delen.

Diepe vreugde
Na een uur rijden vanaf het hotel stapte ik uit op een grote, stoffige weg, omgeven door een oranje waas van stof. Aan de ene kant zagen we struiken die een poort vormden naar het kleine dorp. Aan de andere kant van de weg, afgedekt met zwart plastic om het tegen de wind te beschermen, was het begin van een kerkgebouw te zien. Ik zag de stapel stenen, maar de structuur was nog niet af—nog niet, in ieder geval. Achter de fundamenten zag ik het dorp. Tot nu toe kwam alles overeen met mijn verwachtingen.

Wat ik niet had verwacht, was het weer. Tijdens mijn bezoek leed Zambia onder een verwoestende droogte. Het had drie maanden niet geregend en er was geen regen in aantocht. Steden in het hele land planden stroomonderbrekingen van soms wel 20 uur per dag om water te besparen. Zoals Patience, een van de nationale directeuren van Bible League Zambia, uitlegde: “Er zal hier dit jaar niet veel voedsel zijn.” Als mensen al nauwelijks genoeg water hadden voor hun gezinnen, zouden ze het zeker niet gebruiken om stenen te maken.

Deze vraag bleef door mijn hoofd spelen terwijl we het dorp binnenliepen. We werden meteen begroet met handdrukken van Sylvester en liederen en dansen van de lokale vrouwen. Hun kleurrijke rokken en prachtige stemmen waren betoverend. Ik had mezelf voorgenomen mijn camera in de tas te laten om me eerst voor te stellen en bekend te raken, voordat ik die op iedereen richtte. Maar ik kon het niet laten—ik wilde dit moment vastleggen.

Er was vreugde en opwinding in dit dorp. Ze waren verheugd om ons te zien, maar de vreugde ging niet om ons. Dit was een diepe vreugde, afkomstig van het verwelkomen van broeders en zusters in Jezus. Het was inspirerend om te zien. Lizzy, een andere nationale directeur van Bible League Zambia, deed vrolijk mee en moedigde mij aan om ook te dansen. De kinderen keken nieuwsgierig, niet zeker van mij en zeker niet van de camera.

Sylvester gaf ons een rondleiding door het dorp, terwijl wij de omgeving in ons opnamen. Het was een korte tour. In vijf minuten liepen we door het hele dorp, tussen de kleine, ronde en grotendeels identieke huisjes. Hoewel Sylvester al lang christen was, verliet hij het dorp, vertrouwend op God om te voorzien. Uiteindelijk, toen zijn gemeenschap besloot terug te keren, voelde hij een diepe roeping van God om een kerk te bouwen. “Sinds 1955 is er geen kerk geweest in dit dorp,” vertelt hij. “Ik wilde graag een gemeente stichten in dit dorp, en ik hoopte dat ik een manier zou vinden.”

Maar de heksenpraktijken in zijn dorp stonden tegen de kerk. Het zou hun levensstijl te veel veranderen. “Ze vertelden ons te stoppen, hier geen kerk te beginnen,” herinnert hij zich. “Ze noemden ons satanisten en ontmoedigden mensen om naar de kerk te gaan. Ze zeiden dat als je daarheen ging, ze bloed uit je lichaam zouden halen.” Sylvester liet zich hierdoor niet tegenhouden. Hij wist dat God hem riep om hier een gemeente te stichten, ook al wist hij niet hoe.

Jaren bidden
Jarenlang bad hij hierover, en God antwoordde. Bible League Zambia begon een Gemeentestichter training in het Sinda-district. Voor Sylvester was dit een wonder. “Ik had een roeping om een kerk te starten, maar zonder de Gemeentestichter training en de Bijbelstudie van Project Filippus zou het erg moeilijk zijn geweest,” zegt Sylvester. Dankzij deze Bijbelstudies leidt Sylvester zeven kleine groepen in zijn dorp en reist hij naar andere dorpen om het Evangelie te verkondigen.

Direct na onze ontvangst verdeelde Sylvester de dorpsbewoners in twee groepen om samen Gods Woord te bestuderen. Hij deelde de Bijbelstudieboekjes uit in het lokale Chewa en begon les te geven. De mensen waren diep betrokken en namen de boodschap van Christus gretig in zich op. Terwijl ik foto’s maakte, dacht ik na over dit nieuwe verhaal. Ik had verwacht een kerk in aanbouw te zien, maar was dat niet precies wat ik zag? Geen stenen, maar Zijn mensen.

We brachten twee intense dagen door met interviews, foto’s maken en video’s opnemen. Op de derde dag woonden we de zondagse dienst bij. Terwijl we die ochtend terug naar het dorp reden, was ik nog steeds aan het nadenken over het verhaal dat zich voor me ontvouwde. Maar mijn focus verschoof meteen toen we parkeerden. Zodra de deuren van de auto opengingen, hoorde ik liederen en drums ter ere van God.

Dit was geen moment om aan werk te denken, of in ieder geval zou het dat niet moeten zijn—het was tijd voor aanbidding. We namen plaats vooraan in de kerk en hielden onze camera’s stevig vast, vastbesloten om niets te missen. Ik maakte video’s met mijn telefoon om later aan mijn dochter te laten zien, wetende dat woorden deze manier van God aanbidden niet konden beschrijven.

Alleen uit Christus
Het was anders dan alles wat ik ooit had gezien. Ik ben niet opgegroeid in de kerk, maar wel in de Biblebelt, en ik heb mijn portie zondagse diensten gezien. Vandaag de dag ben ik erg actief in mijn kerk. Maar dit was anders. Dit was een diepe vreugde, een diepgaande passie, een diepgaande hoop die alleen uit Christus kan voortkomen.

Deze gemeenschap worstelt om eten op tafel te krijgen, en toch zingen ze lofliederen voor de almachtige God. Ik was verbaasd, geraakt en geïnspireerd om te bidden voor meer van dit, meer van wat zij hebben. Ik bezit meer materiële dingen dan veel leden van deze gemeente samen. Toch verlang ik naar wat zij hebben.

Aan het einde van de dienst kwamen 28 mensen naar voren. Het ontroerde me, wetende dat ik elk van hen in de hemel zal ontmoeten. Maar terwijl het gebed over de groep werd uitgesproken, viel een vrouw neer. Niemand leek in paniek. Ze brachten haar naar de achterkant van de kerk en bleven zingen. Ik was verward. Ik leunde naar mijn collega en vroeg: “Wat gebeurt er?” Ze antwoordde eerlijk: “Een demon manifesteert zich.” Ik was geschokt. Ik had alleen gelezen over dit soort geestelijke strijd en het nog nooit in het echt gezien. Ik hoorde de arme vrouw schreeuwen, en toch leek het voor de anderen zo gewoon. Dat was het moment waarop ik besefte dat dit hier inderdaad gewoon is. De resten van hekserij blijven in deze gemeenschap aanwezig.

God heeft een plan
Ik had een lange reis afgelegd, maar dit dorp is voor God niet afgelegen. Hij ziet elk individu hier, houdt van hen, heeft een plan voor hen, en gebruikt hen om mijn geloof te veranderen. Tijdens de zondagse dienst vond ik mijn verhaal. Ik was niet in een dorp dat wachtte op een gebouw om God te prijzen; ze prezen Hem al zonder het gebouw. Ze prezen Hem ondanks de droogte, de honger en zelfs toen de duisternis zich liet zien. Ondanks alles verlangt deze gemeenschap naar hoop, en die hoop vinden ze in een relatie met Jezus door Zijn Woord.

Ik bid dat Sylvester en zijn gemeenschap een prachtige kerk bouwen om de Heer te eren. Maar vandaag is deze kerk, zonder muren, vol van de Heilige Geest en volledig gefocust op de hoop die Hij biedt. Deze kerk heeft mij geïnspireerd en heeft mijn kijk op aanbidding en geloof veranderd. God ziet ons in elke omstandigheid, en het zijn niet de omstandigheden die ons definiëren. Hij doet dat. Onze hoop ligt niet in deze wereld, maar in Hem – Zijn liefde, Zijn trouw en Zijn eeuwige kracht.

Help je mee?
“Mensen komen naar de kerk omdat ze inzien dat dit de plek is om redding te vinden", zegt Sylvester. “Maar we hebben een tekort aan materialen, terwijl de vraag alleen maar toeneemt.” Help je mee om deze beweging van hoop verder te laten groeien?

Praatmee

Beluister onze podcast

#362 Jeffrey & Ton van der Schans over het GerGem-curatorium en het predikantentekort
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. G. J. Post
Video

CGK-predikant over veranderingen rond identiteit: "Vandaag moet je zelf bepalen wie je bent"

“Tien jaar geleden wist je bij een geboorte: het is een jongetje of een meisje. Maar in de wereld van vandaag is dat slechts een voorlopige conclusie", aldus ds. G. J. Post. In een recente preek schetste de CGK-predikant dat iemands biologische gesla

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp legt uit dat vergeving niet betekent dat je het gedrag van de dader vergoelijkt

Komt degene die mij pijn deed er niet te gemakkelijk mee weg als ik hem vergeef? Het is een vraag die je misschien wel uit je eigen leven herkent. Wat nu als iemand je jaren geleden schade heeft toegebracht waar je tot op de dag van vandaag onder lij

Chris Verhagen
Video

Wanneer verandert Mariaverering in afgoderij? Christelijke apologeet antwoordt

In deze video zoomt Chris Verhagen, initiatiefnemer van het YouTube-kanaal Christelijke apologeet, in op de historische ontwikkeling van de leerstellingen (dogmata) rondom Maria de moeder van Jezus in de Rooms-Katholieke Kerk. Ook zoomt hij in op de

Hans van Vuuren
Video

Terugkijken: Hans van Vuuren blikt vooruit op de Psalmendag

Vandaag (17 mei) organiseert Groot Nieuws Radio op themakanaal Blijde Klanken weer een Psalmendag. Van acht uur ’s ochtends tot acht uur ’s avonds zijn alle 150 psalmen te horen. Dit jaar is het extra bijzonder omdat Blijde Klanken op 17 mei ook drie

Ds. J.A. van den Berg
Video

Terugkijken: ds. J. A. van den Berg beantwoordt Refoweb-vragen

Ds. J. A. van den Berg is predikant van de hervormde gemeente in Sint Anthoniepolder. Hij staat bekend om zijn schriftgetrouwe prediking, pastorale betrokkenheid en heldere uitleg van Bijbelse thema’s. Op Refoweb beantwoordt hij regelmatig geloofsvra

Dr. C. A. van der Sluijs
Nieuws

Nostalgie nam plaats in van waarachtige vreeze des Heeren

Wat is er toch aan de hand de laatste weken? Het lijkt wel of ons land bezet werd door nieuwe vreemde machten. De euphorie kende geen grenzen. Gewezen EO-coryfeeën waren buiten zichzelf bij het zien van de witte rook boven het Vaticaan. En de massa o

Ds. L. W. den Boer
Nieuws

Hervormde gemeente Bergambacht brengt beroep uit op ds. L. W. den Boer

Ds. L. W. den Boer (foto) denkt de komende weken na over een mogelijk vertrek uit Goedereede. De hervormde predikant heeft een beroep uit Bergambacht ontvangen. In de Laurentiuskerk (Wijk B) moet Den Boer de opvolger worden van ds. P. Wijnberger die

Acteur die Filippus speelt
Nieuws

Hitserie The Chosen maakt zich op voor 'emotionele' zesde seizoen: ‘Hou je stoel maar vast’

Reza Diako, die de apostel Filippus speelt in de populaire serie The Chosen, blikt vooruit op seizoen zes. Volgens de acteur wordt het een intens en emotioneel hoofdstuk in het levensverhaal van Jezus. “Het wordt pijnlijk. Het wordt moeilijk", zegt D

Meerartikelen

Duitse kerk
Nieuws

Onderzoek: Meerderheid Duitsers gelooft slechts in twee geslachten

Uit een recent onderzoek van INSA-Consulere, uitgevoerd in opdracht van het christelijke persbureau IDEA, blijkt dat 62 procent van de Duitsers gelooft dat er slechts twee geslachten zijn: man en vrouw. Het onderzoek werd tussen 9 en 12 mei gehouden

Robert Morris
Nieuws

Voormalig leider megakerk eist miljoenen euro’s na beschuldigingen seksueel misbruik

Voormalig voorganger Robert Morris van megakerk Gateway Church in Texas heeft na zijn vertrek miljoenen euro’s aan pensioenuitkering geëist. De kerk weigert echter zijn eisen in te willigen, blijkt uit rechtbankdocumenten die deze week zijn ingediend

pakistan
Nieuws

Christelijke arbeider gemarteld en vermoord in Pakistan: "Ze sloegen hem met ijzeren staven"

Deze week overleed de 35-jarige katholieke dagloner Kashif Masih. Hij werd zwaar gemarteld door een groep mannen, onder wie een voormalige politieagent. De mishandeling zou zijn begonnen na een beschuldiging van diefstal van een mobiele telefoon. Dat

Jan van den Bosch
Column

Niet het Witte Huis maar het kruis moet weer belangrijk worden

Focus niet op het Witte Huis, maar op het kruis, zo roept Jan van den Bosch op in zijn nieuwe column. In kerken en bij christenen gaat het in de Verenigde Staten vaak over Donald Trump, maar dat is de verkeerde focus. Het moet weer over het evangelie

Marije en Jan
Video

Zondag is Marije van der Velde te gast in Hour of Power

Zondag is Marije van der Velde te gast in Hour of Power. Ze groeide op in de Gereformeerde Gemeenten, waar ze veel over God leerde, maar Hem niet persoonlijk kende. Uiteindelijk liet ze Hem los. Onbewust raakte ze daarna verstrikt in de New Age-beweg

Gemeente Rotterdam
Nieuws

Gemeente Rotterdam verbiedt trouwambtenaren om over God en geloof te praten

De gemeente Rotterdam verbiedt haar trouwambtenaren om tijdens huwelijksvoltrekkingen te spreken over God en geloof. Dat blijkt uit berichtgeving van het Reformatorisch Dagblad. Zowel de Rotterdamse ChristenUnie-fractie als de landelijke SGP vragen o

Ds. W. Visscher
Video

GerGem-predikant: "Ambtsdragers lopen niet de hele dag met een sip gezicht rond"

"Ambtsdrager zijn betekent niet dat je de hele dag vrome dingen doet en met een sip gezicht rondloopt", stelde ds. W. Visscher in een recente preek. De predikant uit de Gereformeerde Gemeente van Amersfoort preekte over het vijfde gebod 'Eer uw vader

Myanmar
Interview

Anderhalve maand na aardbeving Myanmar: "God liet ons niet in de steek"

Op 28 maart werd Myanmar getroffen door een zware aardbeving en heftige naschokken. Het epicentrum lag in de regio Sagaing en Mandalay. Volgens de VN verloren ruim 3800 mensen het leven en raakten er meer dan 5000 mensen gewond. De materiële schade w

eenzaam
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller heeft nog nooit relatie gehad: 'Ik voel me afgewezen'

'Op dit moment ben ik bijna 40 jaar en ik heb nog nooit een relatie gehad, laat staan seksuele gemeenschap. Ik vind het heel naar om te zien dat er zo veel mensen om mij heen getrouwd zijn, kinderen hebben, terwijl voor mijn idee de hele wereld aan m

Ds. C. Sonnevelt
Video

Wat houdt Israël steunen als christen in? Ds. Sonnevelt antwoordt

Israël blijft Gods volk, en aan hen heeft Hij het land Israël beloofd. Maar betekent dit ook dat je als christen de huidige staat Israël moet steunen? Ben je vanuit de Bijbel onlosmakelijk verbonden met het volk, land én staat? En wat houdt Israël st

Anton de Wit
Video

Anton de Wit beantwoordt vragen over Rooms-Katholieke Kerk en de paus

Onlangs vond het conclaaf plaats en kozen 133 kardinalen Leo XIV als nieuwe paus. Voorafgaand organiseerde Credo een online Q&A met Katholiek Nieuwsblad-hoofdredacteur Anton de Wit. Wat voor rol heeft de paus in de Rooms-Katholieke Kerk? Bepaalt de p

CGK-synode
Opinie

Hebben de Christelijke Gereformeerde Kerken nog toekomst?

De situatie waarin de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) zich bevinden, is helaas zodanig dat gezamenlijk verdergaan niet meer realistisch lijkt te zijn. De standpunten zijn principieel, voor (oneerbiedig gezegd) elke groep. Het is ons inziens d