Christenen kunnen niet teren op het applaus van anderen

Preekverslag 5 maart 2025 6 minuten Jan-Jaap van Peperstraten
Jan-Jaap van Peperstraten

Ga in uw binnenkamer. Dat zijn de woorden die Jezus vandaag spreekt. Bij het begin van Aswoensdag van de Vastentijd. We horen voorbeelden van mensen die naar buiten toe gericht zijn. Mensen die dingen van zichzelf lijken te geven maar eigenlijk met iets anders bezig zijn. Wat ze doen is geen gave – het is een transactie. Ze moeten er wat voor terug hebben.

Voor ons klinkt dat wat ver weg omdat religieus gedrag meestal niet naar buiten toe gericht is. In Nederland denken we al gauw dat alles privé is. Maar in de rest van de wereld en in de tijd van de Bijbel is religieus gedrag niet zomaar los te maken van je sociale positie. En je moet steeds laten zien hoe goed je bent.

Dat laatste herkennen we natuurlijk wèl. Laten zien hoe goed je bent. Want we zijn niet anders dan de mensen in de Bijbel.

Maar wat gaat er dan specifiek mis? Waar is Jezus zo scherp op? Hij zal toch niet boos zijn omdat mensen zijn wie ze zijn? Laten we nog eens even goed kijken. De drie dingen. Die hij noemt.

Als ze een aalmoes geven, dan moet dat gezien worden. Om de waardering van anderen.

Als ze bidden, moet dat gezien worden – om de waardering van anderen.

Als ze vasten, moet dat gezien worden – om de waardering van anderen.

U hoort het ritme al, wat het probleem is met mensen die dat doen.

Als je iets geeft, maar je moet er meer voor terug. Dan ben je niet aan het geven.

Als je iets geeft, maar je moet er meer voor terug. Dan ben je niet aan het geven. Je bent een soort liefdadigheidswoekeraar. Wat je doet komt niet écht uit jezelf. Het is geen échte gave. Het is niet authentiek.

Als je bidt, maar er moet er van alles voor terugkrijgen. Dan ben je niet aan het bidden. Je spreekt misschien mooie woorden uit, zoals een acteur op het toneel, maar het is geen echt gebed. Het komt niet uit jezelf. Het is niet authentiek.

Als je vast, maar je moet er wat voor terugkrijgen. Dan ben je niet aan het vasten. Je bent hooguit een tijdje niet aan het eten, en daar heb je dan een verhaaltje bij over God of zo. Je bent een hongerkunstenaar, maar je bent niet echt aan het vasten. Je gaat niet echt de strijd met jezelf aan. Het is niet authentiek.

Het probleem is dus niet eens zozeer dat anderen het kunnen zien, maar dat je niet vrij bent in wat je doet – je hebt telkens in het geven, in het bidden, in het vasten – de drie dingen waarmee je je relatie met God en jezelf onderhoudt – goedkeuring van anderen nodig. Je bent behoeftig.

Mensen die leeg zijn van binnen zien het valse vaak aan voor het echte, en denken dat het echte het valse is. Dat is een grote vloek.

Je bent niet meer jezelf. Je bent je rol geworden. En onder die rol zit langzaamaan niemand meer. Je wordt een hol vat, een leegte. En ook je kostuum, je rol, gaat steeds slechter zitten. Dat zie je soms om je heen, met vervreemde mensen. Hoe wanhopig ze ook proberen om op iets Echts te lijken, het lukt niet. Het wordt vals. En mensen die leeg zijn van binnen zien het valse vaak aan voor het echte, en denken dat het echte het valse is. Dat is een grote vloek. Zo straft het kwaad zichzelf.

Hoe hard je ook schreeuwt, of misschien wel veel drinkt en vecht op zaterdagavond, of vrouwen slecht behandelt, zo word je geen echte man.

Daar moet je namelijk voor werken, om een echte man te zijn.

Hoeveel Machiavelli je ook leest, hoe doortrapt en manipulatief je ook bent. Hoe zeer je ook anderen probeert te vernederen. Of laat merken dat je geen zelfbeheersing hebt, zo word je geen echte leider.

Voorbeelden te over in deze dagen.

Want daar moet je voor werken, om een echte leider te zijn. Dat is geen kwestie van je eigen duisternis maar uitbraken voor een verdwaald publiek.

Daar moet je voor werken, om een echte leider te zijn. Dat is geen kwestie van je eigen duisternis maar uitbraken voor een verdwaald publiek.

Hoeveel je ook praat met zalvende stem, anderen de maat neemt, hoeveel je ook laat merken dat je vast, het steeds hebt over hoe lang je wel niet bidt. Hoeveel je je misschien ook bezig houdt met kerkpolitiek. Je kent alle kardinalen uit je hoofd en weet of ze wel of niet deugen (volgens jou). Hoe graag je ook praat over jouw éne bijzondere parochie, waar alles wel precies gaat zoals jij vindt dat het hoort, en dat moet je iedereen laten blijken… Dat alles maakt je nog geen echte gelovige. Dat is buitenkant, oppervlakte. En blijf je aan de oppervlakte dan word je geen écht gelovige. Daar moet je het diepe voor in.

Daar moet je voor werken, om dat echt te worden. Elk jaar opnieuw.

En waar verrichten we dat werk? In de Binnenkamer. In contact met God. Zonder dat er steeds van alles bijkomt. Als we zeggen: minder afleiding in de Vastentijd, dan bedoelen we dat. Meer jezelf leren zijn, authentieker kunnen zijn. Zonder dat we steeds letten op wat anderen zeggen wat ze er van vinden. Maar ook zonder onze eigen fantasie over hoe het 'eigenlijk' moet zijn. We weten dat niet, hoe het 'eigenlijk' moet zijn, anders dan vanuit het licht van de binnenkamer, waar het ons getoond wordt.

Dus elk jaar opnieuw moeten we daarheen, veertig dagen lang naar die Binnenkamer.

Elk jaar opnieuw moet je te rade bij jezelf, de strijd aan met je eigen zwakheid, de leegte in jezelf, je afhankelijkheid van de goedkope roes van de goedkeuring van anderen.

Elk jaar opnieuw! Elke Vasten. Niemand uitgezonderd! Want je bent nooit klaar met worden wie je bent. Of dat een echte man, een echte vrouw, een echte leider (of wat het ook is wat de taak in je leven is), of een echte gelovige.

Elk jaar opnieuw moet je te rade bij jezelf, de strijd aan met je eigen zwakheid, de leegte in jezelf, je afhankelijkheid van de goedkope roes van de goedkeuring van anderen. En wat je moet worden is niet iets dat buiten jou ligt. Het is geen set verordeningen of regels die je jezelf op onpersoonlijke manier eigen moet maken. Het gaat er ook niet om meer te gaan lijken op die persoon of op die persoon. Het gaat er om dat je jezelf leert zijn, in relatie – een echte relatie – tussen jouzelf, God en de naaste.  

Waarom moet dat? Over veertig dagen vieren we namelijk Pasen. Jezus verschijnt dan aan ons. Hij is de overwinnaar van de Dood. Hij is de man die door het Kruis de scheiding tussen hemel en aarde opheft. Dan is er ruimte om een nieuwe relatie aan te gaan met God. Werkelijk tot God te komen. Hij blijft ons niet eindeloos ver weg, een wensdroom voorbij het Dodenrijk. Na Pasen is de poort open.

God wil een relatie met ieder van ons, maar dan kunnen we geen rollenspel blijven doen.

Maar je kan alleen als jezelf door die poort heen. Niet als iemand anders. Alleen als jezelf kun je antwoord geven op wat God voor ons bedoeld heeft. God wil een relatie met ieder van ons, maar dan kunnen we geen rollenspel blijven doen. We kunnen niet teren op het applaus van anderen. Bij God is er geen theater er zijn geen acteurs en er worden geen Gouden Kalveren uitgereikt. Bij God kun je alleen maar genoemd zijn met je eigen naam.

Wij kunnen bij God niemand anders zijn dan onszelf. Laten we dan onszelf leren zijn. In deze veertig dagen in de binnenkamer. Ons confronteren met onszelf. En zo weer groeien. Relaties vernieuwen. Onszelf leren zijn. Minder aan de oppervlakte leven, onze wortels elke keer opnieuw steeds dieper in de grond te laten gaan. Totdat wij opbloeien in een licht dat niet meer ondergaat.

Amen.

Bovenstaande boodschap is afkomstig van priester Jan-Jaap van Peperstraten en is met toestemming overgenomen door Cvandaag. Klik hier om de website van Jan-Jaap van Peperstraten te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#361 Jeffrey & Andries Knevel over SGP-vrouwen, de nieuwe paus en het Joodse volk
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Nelleke Plomp
Nieuws

Nooit geleerd om te geloven? Wees fier op gelovige opvoeders

‘We hebben alles, behalve iets dat ons mensen samenbindt. Wij zijn geloof niet verloren, we hebben het nooit geleerd.’ Deze woorden van Freya India over jongeren liegen er niet om. Zij is zelf zo’n jongere: een succesvolle en superslimme Engelse onde

Kerk
Nieuws

Protestantse gemeente Zaandam verwelkomt nieuwe dominee: ds. S. A. Blok

De protestantse gemeente te Zaandam heeft een nieuwe predikant: ds. S. A. Blok. De predikant uit Tilburg heeft het op haar uitgebrachte beroep aangenomen. In Zaandam wordt Blok de opvolger van ds. Pieter van der Woel die in 2020 naar Assendelft vertr

Bijbel
Nieuws

Rijkswaterstaat vist enorme Bijbel uit de IJssel

Op Bevrijdingsdag werd er in IJssel bij Zwolle wel een heel bijzondere vondst gedaan. Rijkswaterstaat viste namelijk een enorme Statenbijbel uit het water. Dat meldt RTV Focus Zwolle. De Bijbel is mogelijk gestolen.  Het is puur toeval dat medewerker

 ANP/Alberto Pizzoli
Nieuws

Zwarte rook boven Vaticaan: dit is wat we de komende dagen kunnen verwachten

Woensdagavond kwam er zwarte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel. Dat betekent dat er nog geen nieuwe paus is gekozen. Vandaag wordt het conclaaf hervat en vinden er vier nieuwe stemrondes plaats. Cvandaag zet kort op een rijtje wat we de

Opperrabbijn Jacobs
Column

Hoe ik de periode rondom 4 en 5 mei beleefde

Het is allesbehalve veilig in Nederland voor Joden die zich durven uit te spreken. Maar toch voelde opperrabbijn Jacobs zich veilig welkom en zelfs bijna helemaal thuis toen hij deze week een bezoek aan Urk bracht. Hij vertelt in zijn nieuwe ondersta

EP
Nieuws

Europees Parlement: antisemitisme en geweldverheerlijking moet uit Palestijnse schoolboeken

Het Europees Parlement roept de Palestijnse Autoriteit op om haar schoolboeken zo spoedig mogelijk op te schonen: zonder antisemitisme of het verheerlijken van geweld tegen Joden. Het Europarlement wil dat de Palestijnen dit doen vóór het begin van h

Biechten
Video

Hoe gaat de biecht in z'n werk? Bekijk deze uitlegvideo

Nog nooit gebiecht of is het lang geleden? In deze video wordt stap voor stap uitgelegd hoe biechten in zijn werk gaat. Wat zeg je precies? Hoe bereid je je voor? En wat kun je verwachten? Bekijk de video van het YouTube-kanaal Credo en klik hier voo

Baptize California
Nieuws

Bijna 8.000 mensen gedoopt op strand in Californië: "Grootste doopdienst ooit"

Dit weekend zijn meer dan 7.750 mensen gedoopt in de Stille Oceaan bij Huntington Beach (Californië). Dat meldt The Christian Post. Het zou volgens de organisatoren de grootste eendaagse doopdienst zijn die ooit in de geschiedenis van de Verenigde St

Meerartikelen

Corina Nagel
Video

Video: Corina Nagel over nieuw expertisecentrum voor geloofsopvoeding

Veel dominees, jongerenwerkers en kinderwerkers worstelen met de vraag hoe je jongeren betrokken houdt bij de kerk. Om hen tegemoet te komen bundelen drie experts op het gebied van kinderen, jongeren en geloof de krachten in een nieuw expertisecentru

Stichting Israël en de Bijbel
Podcast

Voor veel Joden is Jesaja 53 een onbekend hoofdstuk

Jesaja 53 komt niet voor in het leesrooster van de synagoge en is voor veel Joden een onbekend hoofdstuk. Terwijl juist dit hoofdstuk verwijst naar de Heere Jezus en Zijn verlossingswerk! Jesaja wordt ook wel de evangelist van het Oude Testament geno

Susan Durber
Persbericht

Dr. Susan Durber verzorgt oecumenelezing over eenheid in woelige wereld

Hoe helpt een kerkelijke vergadering van 1700 jaar geleden ons nu in de strijd voor rechtvaardigheid en tegen vrouwenonderdrukking? Tijdens de oecumenelezing van de Raad van Kerken in Nederland op 16 mei neemt dr. Susan Durber, regio-president van de

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant blikt vooruit op verkiezing nieuwe paus: "Moeten we voor hem bidden?"

Momenteel zijn 1,4 miljard rooms-katholieken in afwachting van een nieuwe paus. De witte rook bleef gisteren uit en dat betekent dat er nog geen opvolger is van de vorige maand overleden paus Franciscus (88). In aanloop naar deze voor katholieken bij

Johan en Mathilde de Vries
Video

Dit christelijke gezin vertrekt later dit jaar naar zendingsveld Malawi

Johan en Mathilde de Vries en hun vier kinderen worden in het najaar van 2025 vanuit de hervormde gemeente Papendrecht door de GZB uitgezonden naar Malawi. Zij gaan wonen in Blantyre, een grote stad in het zuiden van het land. Vanuit deze stad zullen

De Hoop
Persbericht

De Hoop viert 50-jarig bestaan met 'Festival van Hoop'

Dit jaar viert De Hoop haar 50-jarig bestaan, een bijzondere mijlpaal die de zorgorganisatie met dankbaarheid wil vieren. Daarom nodigen we iedereen die zich betrokken voelt bij De Hoop van harte uit voor het Festival van Hoop op zaterdag 28 juni in

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Vrijheid is geen vrijbrief om te doen en te laten wat je wilt"

'Broeders en zusters, u bent geroepen om vrij te zijn. Misbruik die vrijheid niet om uw eigen verlangens te bevredigen, maar dien elkaar in liefde.' In 2023 was dit Bijbelvers uit Galaten 5 de meest gelezen Bijbeltekst op de site van het Nederlands B

Ds. R. J. F. Lock
Interview

Ds. Lock was katholiek maar staat nu op protestantse kansel: “Ik wilde zelfs priester worden”

Sinds oktober 2024 is ds. R. J. F. Lock predikant van de hervormde gemeente te Harmelen. Daarvoor werkte hij als geestelijk verzorger in zorginstelling Careyn. Dat Lock op een protestantse kansel staat is bijzonder. De predikant groeide namelijk kath

Rianne Versteeg-Aantjes
Boekfragment

Zwanger in een onzuivere wereld: hoe blijf je dicht bij Gods plan?

Niet alleen jonge kinderen zijn beïnvloedbaar door de onzuiverheid van de wereld, ook jij als zwangere vrouw – en dús ook dat ongeboren kindje waar je nu nog een eenheid mee vormt – bent dat. God geeft jou als moeder medeverantwoordelijkheid voor een

Frankrijk en Israël
Nieuws

Franse Joden vluchten met hulp van christenen naar Israël: “Het voelt als thuiskomen”

Bijna vijftig Joden uit Frankrijk zijn onlangs aangekomen in Israël, op de vlucht voor het toenemende antisemitisme in hun thuisland. Hun reis werd mogelijk gemaakt met steun van een christelijke organisatie. De groep werd op Ben Gurion Airport harte

The King’s Army
Positief nieuws

Evangelisten zien geestelijke doorbraak in Verenigd Koninkrijk: "De kerk is aan het ontwaken"

Na decennialang bekend te hebben gestaan als een moeilijk missiegebied, lijkt het geestelijk klimaat in het Verenigd Koninkrijk snel te veranderen. Steeds meer mensen zijn bereid om het Evangelie te aanvaarden. Christenen komen in beweging om het ook

Ad de Bruijne
Nieuws

Theoloog teleurgesteld in kritiek NGK-prominenten: 'Kort door de bocht'

Homoseksuele gemeenteleden met een relatie zijn binnen de Nederlandse Gereformeerde Kerken (NGK) welkom aan het avondmaal en in de ambten, zo werd onlangs besloten tijdens de generale synode. Zes prominente theologen uitten onlangs kritiek, maar theo