Mensen ontsporen en kerken verzetten de bakens

Column 22 januari 2025 5 minuten Laurens van der Tang
Laurens van der Tang

‘Ik geloof een heilige, algemene, christelijke kerk’. De meesten van ons horen deze belijdenis iedere zondag. De kerk is dus heilig. Maar als je het kerknieuws leest, valt het nog niet zo mee om daar in te blijven geloven. Mensen ontsporen en kerken verzetten de bakens, vaak op het terrein van seksualiteit. Wat nu? Wat is de remedie?

Bakens verzet
De Kerk van Zweden onderzoekt of de kerk relaties van meer dan twee personen kan erkennen. De behoudende Amerikaanse predikant Steven Lawson werd met onmiddellijke ingang ontheven van zijn ambtelijke taken vanwege een ongepaste relatie met een vrouw. De Jacobikerk in Utrecht, vanouds een Gereformeerde Bondgemeente, besloot ruimte te bieden voor het zegenen van homorelaties in liefde en trouw. De Evangelische Kirche Bremen hervatte de tuchtprocedure tegen de Bremer predikant Olaf Latzel. In Rome vond onder leiding van de paus een bisschoppensynode plaats waar zo ongeveer alles, dus ook een polygaam huwelijk, niet alleen aan de orde kon worden gesteld, maar ook op sympathie kon rekenen.

Het is niet zo moeilijk om verontwaardigd te worden door al die berichten. Maar je kunt het ook relativeren: ‘Gelukkig speelt dit allemaal niet in onze kerk. Daar wordt nog vastgehouden aan Gods Woord’. En daarmee hoofdschuddend overgaan tot de orde van de dag.  

Ook in de meeste reformatorische kerken zijn onmiskenbaar veranderingen gaande.

Relativeren?
Maar zijn er goede redenen om het nieuws te relativeren? Al in 2017 constateerden onderzoekers van de Radboud Universiteit dat evangelische christenen in Nederland niet meer als conservatief aan te duiden zijn. Alleen op het gebied van abortus en euthanasie was nog sprake van ‘merkbare invloed’ van religie op standpunten. Zo’n onderzoek zegt natuurlijk niet alles. Er zijn evangelische christenen en gemeenten waar het anders ligt. Maar het illustreert wel dat er bakens verzet zijn.

Ook in de meeste reformatorische kerken zijn onmiskenbaar veranderingen gaande. Het aantal echtscheidingen neemt toe. Seksualiteit buiten het huwelijk wordt gewoner. Gezinnen worden kleiner. Porno is wijdverbreid. De acceptatie van homoseksuele relaties groeit. Misbruik is een voortwoekerend kwaad. Veel kleding is schaamteloos. Een groeiend aantal moeders ziet moederschap niet meer als eerste verantwoordelijkheid. Meer en meer vaders laten na om in hun gezin geestelijk leiding te geven en het geloof voor te leven.

Overgegeven?
Onheiligheid troef dus. Terwijl in de Apostolische Geloofsbelijdenis het woord ‘heilig’ juist een grote plaats inneemt. ‘Ik geloof in de Heilige Geest. Ik geloof een heilige algemene christelijke kerk. De gemeenschap der heiligen.’ Drie keer het woord het heilig! ‘De heiligheid is Uwen huize sierlijk, HEERE, tot lange dagen’ zingt de psalmist in Psalm 93. ‘Weest heilig, want Ik ben heilig’ zegt Petrus in navolging van wat de HEERE sprak tot Mozes en Aäron. 

Wat gebeurt er wanneer de heiligheid van de kerk wijkt? Dan wijkt God met Zijn Heilige Geest.

Wat gebeurt er wanneer de heiligheid van de kerk wijkt? Dan wijkt God met Zijn Heilige Geest. De profeet Ezechiël beschrijft vanaf hoofdstuk 9 een aangrijpend visioen waarbij de heerlijkheid van de HEERE wegtrekt, eerst uit de tempel, en dan uit de stad. De kerk wordt overgegeven aan zichzelf, dompelt zich in onreinheid en haalt verschrikkelijke oordelen over zich.

Is dat ook wat er nu plaatsvindt in westerse kerken? En als dat zo is, wat is dan de remedie? Het eerste wat we dan nodig hebben is ontdekkend licht. Onze ogen moeten ervoor geopend worden om te zien in welke ontzettende toestand we terecht zijn gekomen. Want zonder ontdekking geen verootmoediging. Zonder verootmoediging geen bekering. Zonder bekering geen herstel. Zonder herstel geen opwekking.

In de kerk van het Oude Testament gebruikte de Heere profeten als Ezechiël om dit te bewerkstelligen. Is dat niet wat we op dit moment misschien het allermeest nodig hebben? Door God gezonden profeten die de wetten en oordelen Gods verkondigen en oproepen tot bekering?

Visioen
Aan het einde van het Ezechiël staat een moeilijk te begrijpen visioen. Het gaat over een nieuwe tempel. Het hoofdpunt daarvan is echter duidelijk: er komt een nieuwe tempel en een nieuwe stad, heerlijker dan de oude ooit geweest is. En wat veel meer is dan dit: de heerlijkheid van de HEERE gaat die tempel weer vervullen. Die kerk is heilig. Die kerk is katholiek.

Er worden huiveringwekkende maar rechtvaardige oordelen voltrokken.

En dan spreekt er een Man die belooft: ‘Mensenkind, dit is de plaats Mijn troons en de plaats der zolen Mijner voeten, alwaar ik wonen zal in het midden der kinderen Israëls in eeuwigheid; en die van het huis Israëls zullen Mijn heiligen Naam niet meer verontreinigen, zij noch hun koningen, met hun hoererij….’ (Ezechiël 43:7).

Maar er gebeurt heel veel tussen Ezechiël 9 en Ezechiël 43! Er worden huiveringwekkende maar rechtvaardige oordelen voltrokken. Alleen degenen die een teken aan hun voorhoofd hadden gekregen, die zuchtten en uitriepen over de gruwelen die worden gedaan, werden gespaard.  

Geheel anders
Tijdens de laatste appelavond van Bijbels Beraad M/V werd de avond geopend door ds. A. Verschuure. Hij wees op Lot in Sodom. Op Lot viel erg veel aan te merken. Maar dit had hij door genade: dag in dag uit kwelde hij zijn rechtvaardige ziel vanwege het zien en horen van de ongerechtige werken om zich heen (1 Petrus 2:8).

Hoe onheiliger de kerk in algemene zin wordt, hoe krachtiger het getuigenis dat uitgaat van personen, gezinnen en gemeenten die ‘geheel anders’ zijn.

Petrus verbindt daar onmiddellijk deze gevolgtrekking aan: ‘Zo weet de Heere de godzaligen uit de verzoekingen te verlossen, en de onrechtvaardigen te bewaren tot den dag des oordeels, om gestraft te worden.’ Persoonlijke godzaligheid, als vrucht van de wassing door Christus’ bloed en de verzegeling door de Heilige Geest (art. 27 NGB), daar komt het dus allereerst op aan in deze tijd van een onheilige verdeelde christelijke kerk.

Maar de gemeenschap der heiligen hoort daar helemaal bij. Niet voor niets belijdt de kerk die in één adem met het geloof in ‘een heilige kerk’. Die gemeenschap wordt in de eerste plaats beoefend in de plaatselijke gemeente. Zo’n gemeente moet een hechte gemeenschap zijn. Een ‘contrasterende gemeenschap’ ook (James Kennedy). Hoe onheiliger de kerk in algemene zin wordt, hoe krachtiger het getuigenis dat uitgaat van personen, gezinnen en gemeenten die ‘geheel anders’ zijn.

Laurens van der Tang is ouderling binnen de Gereformeerde Gemeenten in Nederland te Rhenen. Verder is hij ondernemer en op diverse manieren kerkelijk en maatschappelijk actief. Hij schreef bovenstaand artikel op persoonlijke titel. Het artikel verscheen op de site van Bijbels Beraad M/V en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Richard Toes, rechts
Dagelijks leven

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Ds. K. den Boer
Video

HHK-predikant pleit voor sobere kerstviering: "Gevolg van onze val in Adam"

"Het kerstfeest is het gevolg van onze val in Adam. Daarom zou de adventstijd dus ook een tijd van grote verootmoediging, inkeer en berouw moeten zijn", aldus ds. K. den Boer. De hersteld hervormde predikant uit Goedereede pleitte onlangs in een pree

Meerartikelen

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel: "Je wordt niet minder Gods kind als je een zondig kind bent"

Als christenen geloven we dat God liefdevol en trouw is, maar wat bedoelen we hier eigenlijk mee? Predikant Ron van der Spoel legt het je aan de hand van Psalm 89 uit in een nieuwe gebedsvlog van IZB. Van der Spoel: "God accepteert het niet als we be

Nigeriaanse christen vrijgelaten
Nieuws

Ter dood veroordeelde christelijke boer na tien jaar gevangenschap vrijgelaten

Een christelijke boer uit Nigeria is na ruim tien jaar gevangenschap vrijgelaten. Dat meldt The Christian Post. De man, die zelfs door de Nigeriaanse rechtbank in 2021 zelfs ter dood veroordeeld werd, kwam na internationale druk vrij. Onder meer poli

Armane
Video

Van afwijzing naar genezing: Armanes verhaal met Mercy Ships

In deze indringende video van Mercy Ships staat het verhaal van Armane centraal. Hij werd geboren met een gespleten lip en werd afgewezen in zijn dorp. Zijn moeder Roseline leefde met angst en eenzaamheid. Aan boord van de Africa Mercy veranderde één

Klassiek Eigentijdse Psalmberijming
Persbericht

IKC publiceert eerste deeluitgave Klassiek Eigentijdse Psalmberijming

Het IKC-project Zingen uit de Bron bereikt een belangrijke mijlpaal in het streven om de inhoud van de psalmen te bewaren voor een nieuwe generatie. Begin december verscheen de eerste fysieke deeluitgave met daarin 30 psalmen in de Klassiek Eigentijd

Studiedag klimaat
Persbericht

Studiedag wil voorgangers helpen spreken over klimaat zonder te vervreemden

Hoe preek je over klimaat en zorg voor Gods schepping zonder moralistisch te klinken of gemeenteleden van je te vervreemden? Met die vraag organiseert de Theologische Universiteit Utrecht samen met GroeneKerken een studiedag voor predikanten, voorgan

Jac de Gooijer
Interview

Messiasbelijdende Jood roept kerk op tot inkeer: "We hebben de stam verlaten"

Hij groeide op in een gereformeerd gezin waar God vooral werd gevreesd. Pas veel later ontdekte Jac de Gooijer dat hij Joodse wortels had. Tegenwoordig woont hij op een afgelegen eiland in Indonesië, waar hij christelijke voorgangers lesgeeft in het

Handy en Mirjam Tims
Video

Speciale kerstuitzendingen van Hour of Power: Handy en Mirjam Tims zijn te gast op eerste kerstdag

Het is bijna kerst! Op 25 december hoor je bij Hour of Power het aangrijpende verhaal van Handy en Mirjam Tims. Ooit vierden zij Kerst gescheiden van elkaar: Handy op straat, Mirjam alleen met de kinderen. Nu vertellen ze openhartig wat er veranderde

Jacobs
Column

Chanoeka heeft ons geleerd dat er wonderen kunnen plaatsvinden

Chanoeka is achter de rug. In zijn meest recente dagboek blikt opperrabbijn Jacobs terug op de afgelopen periode. Daarbij vertelt hij onder meer dat hij kampt met een schuldcomplex dat hij probeert van zich af te schrijven. Ook vertelt de opperrabbij

SGP
Nieuws

Besluit over vrouwen op SGP-kieslijsten wordt overgelaten aan volgend kabinet

Het demissionaire kabinet neemt geen definitief standpunt in over het wettelijk verplichten van vrouwen op de kieslijsten van de SGP. Die beslissing wordt overgelaten aan een volgend kabinet. Dat blijkt uit een brief van minister Rijkaart van Binnenl

Kerst
Analyse

Kerst vieren voor miljoenen christenen levensgevaarlijk: hoe zit dat in het Westen?

De geboorte van Christus openlijk vieren met familie en vrienden is voor veel mensen vanzelfsprekend. Maar heel veel christenen wereldwijd hebben die luxe niet. Sommige vieren kerst in het geheim omdat openlijk christen-zijn in hun land of omgeving l