Mensen ontsporen en kerken verzetten de bakens

Column 22 januari 2025 5 minuten Laurens van der Tang
Laurens van der Tang

‘Ik geloof een heilige, algemene, christelijke kerk’. De meesten van ons horen deze belijdenis iedere zondag. De kerk is dus heilig. Maar als je het kerknieuws leest, valt het nog niet zo mee om daar in te blijven geloven. Mensen ontsporen en kerken verzetten de bakens, vaak op het terrein van seksualiteit. Wat nu? Wat is de remedie?

Bakens verzet
De Kerk van Zweden onderzoekt of de kerk relaties van meer dan twee personen kan erkennen. De behoudende Amerikaanse predikant Steven Lawson werd met onmiddellijke ingang ontheven van zijn ambtelijke taken vanwege een ongepaste relatie met een vrouw. De Jacobikerk in Utrecht, vanouds een Gereformeerde Bondgemeente, besloot ruimte te bieden voor het zegenen van homorelaties in liefde en trouw. De Evangelische Kirche Bremen hervatte de tuchtprocedure tegen de Bremer predikant Olaf Latzel. In Rome vond onder leiding van de paus een bisschoppensynode plaats waar zo ongeveer alles, dus ook een polygaam huwelijk, niet alleen aan de orde kon worden gesteld, maar ook op sympathie kon rekenen.

Het is niet zo moeilijk om verontwaardigd te worden door al die berichten. Maar je kunt het ook relativeren: ‘Gelukkig speelt dit allemaal niet in onze kerk. Daar wordt nog vastgehouden aan Gods Woord’. En daarmee hoofdschuddend overgaan tot de orde van de dag.  

Ook in de meeste reformatorische kerken zijn onmiskenbaar veranderingen gaande.

Relativeren?
Maar zijn er goede redenen om het nieuws te relativeren? Al in 2017 constateerden onderzoekers van de Radboud Universiteit dat evangelische christenen in Nederland niet meer als conservatief aan te duiden zijn. Alleen op het gebied van abortus en euthanasie was nog sprake van ‘merkbare invloed’ van religie op standpunten. Zo’n onderzoek zegt natuurlijk niet alles. Er zijn evangelische christenen en gemeenten waar het anders ligt. Maar het illustreert wel dat er bakens verzet zijn.

Ook in de meeste reformatorische kerken zijn onmiskenbaar veranderingen gaande. Het aantal echtscheidingen neemt toe. Seksualiteit buiten het huwelijk wordt gewoner. Gezinnen worden kleiner. Porno is wijdverbreid. De acceptatie van homoseksuele relaties groeit. Misbruik is een voortwoekerend kwaad. Veel kleding is schaamteloos. Een groeiend aantal moeders ziet moederschap niet meer als eerste verantwoordelijkheid. Meer en meer vaders laten na om in hun gezin geestelijk leiding te geven en het geloof voor te leven.

Overgegeven?
Onheiligheid troef dus. Terwijl in de Apostolische Geloofsbelijdenis het woord ‘heilig’ juist een grote plaats inneemt. ‘Ik geloof in de Heilige Geest. Ik geloof een heilige algemene christelijke kerk. De gemeenschap der heiligen.’ Drie keer het woord het heilig! ‘De heiligheid is Uwen huize sierlijk, HEERE, tot lange dagen’ zingt de psalmist in Psalm 93. ‘Weest heilig, want Ik ben heilig’ zegt Petrus in navolging van wat de HEERE sprak tot Mozes en Aäron. 

Wat gebeurt er wanneer de heiligheid van de kerk wijkt? Dan wijkt God met Zijn Heilige Geest.

Wat gebeurt er wanneer de heiligheid van de kerk wijkt? Dan wijkt God met Zijn Heilige Geest. De profeet Ezechiël beschrijft vanaf hoofdstuk 9 een aangrijpend visioen waarbij de heerlijkheid van de HEERE wegtrekt, eerst uit de tempel, en dan uit de stad. De kerk wordt overgegeven aan zichzelf, dompelt zich in onreinheid en haalt verschrikkelijke oordelen over zich.

Is dat ook wat er nu plaatsvindt in westerse kerken? En als dat zo is, wat is dan de remedie? Het eerste wat we dan nodig hebben is ontdekkend licht. Onze ogen moeten ervoor geopend worden om te zien in welke ontzettende toestand we terecht zijn gekomen. Want zonder ontdekking geen verootmoediging. Zonder verootmoediging geen bekering. Zonder bekering geen herstel. Zonder herstel geen opwekking.

In de kerk van het Oude Testament gebruikte de Heere profeten als Ezechiël om dit te bewerkstelligen. Is dat niet wat we op dit moment misschien het allermeest nodig hebben? Door God gezonden profeten die de wetten en oordelen Gods verkondigen en oproepen tot bekering?

Visioen
Aan het einde van het Ezechiël staat een moeilijk te begrijpen visioen. Het gaat over een nieuwe tempel. Het hoofdpunt daarvan is echter duidelijk: er komt een nieuwe tempel en een nieuwe stad, heerlijker dan de oude ooit geweest is. En wat veel meer is dan dit: de heerlijkheid van de HEERE gaat die tempel weer vervullen. Die kerk is heilig. Die kerk is katholiek.

Er worden huiveringwekkende maar rechtvaardige oordelen voltrokken.

En dan spreekt er een Man die belooft: ‘Mensenkind, dit is de plaats Mijn troons en de plaats der zolen Mijner voeten, alwaar ik wonen zal in het midden der kinderen Israëls in eeuwigheid; en die van het huis Israëls zullen Mijn heiligen Naam niet meer verontreinigen, zij noch hun koningen, met hun hoererij….’ (Ezechiël 43:7).

Maar er gebeurt heel veel tussen Ezechiël 9 en Ezechiël 43! Er worden huiveringwekkende maar rechtvaardige oordelen voltrokken. Alleen degenen die een teken aan hun voorhoofd hadden gekregen, die zuchtten en uitriepen over de gruwelen die worden gedaan, werden gespaard.  

Geheel anders
Tijdens de laatste appelavond van Bijbels Beraad M/V werd de avond geopend door ds. A. Verschuure. Hij wees op Lot in Sodom. Op Lot viel erg veel aan te merken. Maar dit had hij door genade: dag in dag uit kwelde hij zijn rechtvaardige ziel vanwege het zien en horen van de ongerechtige werken om zich heen (1 Petrus 2:8).

Hoe onheiliger de kerk in algemene zin wordt, hoe krachtiger het getuigenis dat uitgaat van personen, gezinnen en gemeenten die ‘geheel anders’ zijn.

Petrus verbindt daar onmiddellijk deze gevolgtrekking aan: ‘Zo weet de Heere de godzaligen uit de verzoekingen te verlossen, en de onrechtvaardigen te bewaren tot den dag des oordeels, om gestraft te worden.’ Persoonlijke godzaligheid, als vrucht van de wassing door Christus’ bloed en de verzegeling door de Heilige Geest (art. 27 NGB), daar komt het dus allereerst op aan in deze tijd van een onheilige verdeelde christelijke kerk.

Maar de gemeenschap der heiligen hoort daar helemaal bij. Niet voor niets belijdt de kerk die in één adem met het geloof in ‘een heilige kerk’. Die gemeenschap wordt in de eerste plaats beoefend in de plaatselijke gemeente. Zo’n gemeente moet een hechte gemeenschap zijn. Een ‘contrasterende gemeenschap’ ook (James Kennedy). Hoe onheiliger de kerk in algemene zin wordt, hoe krachtiger het getuigenis dat uitgaat van personen, gezinnen en gemeenten die ‘geheel anders’ zijn.

Laurens van der Tang is ouderling binnen de Gereformeerde Gemeenten in Nederland te Rhenen. Verder is hij ondernemer en op diverse manieren kerkelijk en maatschappelijk actief. Hij schreef bovenstaand artikel op persoonlijke titel. Het artikel verscheen op de site van Bijbels Beraad M/V en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Sarah Floor
Nieuws

Sarah Floor brengt nieuwe single uit in aanloop naar Kerst: 'Immanuel'

'Immanuel', zo heet de nieuwste single van de christelijke zangeres Sarah Floor. De single is een vrolijk nummer die bij uitstek geschikt is voor samenzang. De zangeres laat aan Cvandaag weten dat samen zingen en samen verbinden juist in deze tijd en

Ds. A. T. Vergunst
Video

GerGem-predikant verbindt strijd met zelfbeeld aan geloof in Christus

In een recente preek deelde ds. A. T. Vergunst (GerGem) een pastorale ontmoeting waarin een vrouw jarenlang worstelde met minderwaardigheid, terwijl haar man haar steeds opnieuw wees op zijn onvoorwaardelijke liefde. Het voor veel mensen herkenbare t

Het Omega Project
Verdieping

Gods Koninkrijk is gekomen maar moet nog doorbreken: hoe zit dat? Bekijk de tutorial

In tijden van polarisatie en populisme is het belangrijk om te begrijpen dat het christelijk geloof vol paradoxen zit. Een spannende vraag is hoe we voorkomen dat we teveel of juist te weinig van Gods kracht verwachten. Hoewel Gods Koninkrijk gekomen

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt Psalm 88: 'Een klaaglied van mensen die een afwezige God ervaren'

In een nieuwe video van IZB behandelt predikant Ron van der Spoel Psalm 88. In deze Psalm klinkt een gezamenlijk klaaglied waarin mensen samen hun nood uitspreken. Gedeelde smart wordt zo werkelijk halve smart. De psalm verwoordt het gevoel van Gods

Leander Janse
Video

Gods wake-up call midden op zee: een Bijbelstudie over Jona

Jona probeert weg te komen van God, maar op zee wordt hij ingehaald door een storm die God zelf laat opkomen. Niet als straf, maar als een liefdevolle wake-up call. Leander Janse laat in deze Bijbelstudie dat God soeverein is en dat zelfs de stormen

Dahlia Shaham
Video

Psalm 122: roep om vrede van rabbi uit Israël

Rabbi Dahlia Shaham zingt Psalm 122 over vrede in Gods huis. Ze zingt zowel ‘shalom’ als ‘salam’ als gebed voor vrede tussen Israëliërs en Palestijnen. Zij is betrokken bij de organisatie Rabbi's voor mensenrechten, partner van Kerk in Actie. Dat is

Sisters Vocal Group
Persbericht

Sisters Vocal Group brengt licht aan huis én op de Wallen

In de weken voor kerst worden de dagen korter en valt de duisternis snel in. Juist dan trekt Sisters Vocal Group, bekend om hun warme stemmen en lichtsnoeren om de nek, eropuit om hoop en troost te brengen waar dat het hardst nodig is. Wat begon met

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

SGP wil opheldering stopzetting EU-subsidies aan christelijke organisaties

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen wil opheldering over de stopzetting van EU-subsidies aan christelijke organisaties. Dit vraagt Ruissen in een brief die hij met collega-Europarlementariërs stuurt aan Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. D

Meerartikelen

Kerkscheuring CGK
Nieuws

Deputaten zien scheuring CGK steeds meer zichtbaar worden: 'We ervaren verdriet en verwarring'

Deputaten vertegenwoordiging van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) reageren op het convent dat op 29 november in Veenendaal werd gehouden. Tijdens dat convent besloten tientallen gemeenten, verbonden rond Rijnsburg, dat zij op 21 maart 2026

Poster
Nieuws

Grootse posteractie in Duitsland moet mensen weer naar de kerk brengen

Door heel Duitsland hangen sinds kort 30.000 grote posters die mensen willen aanmoedigen om opnieuw na te denken over God en geloof. Dat meldt Evangelical Focus. De campagne, ‘Die Erinnerung 2026’, is een initiatief van de christelijke omroep Bibel T

Mark en Ellen Hoefnagel
Video

Komende zondag zijn Mark en Ellen Hoefnagel te gast in Hour of Power

In Hour of Power zijn Mark Hoefnagel en zijn moeder Ellen Hoefnagel te gast. Tijdens een vakantie in Duitsland gebeurde iets wat je alleen in films ziet: het hotel stortte in. Mark lag dertien uur lang onder het puin, zonder te weten of iemand hem no

Jan Dirk
Video

Terugkijken: directeur Stichting Hulp Vervolgde Christenen vertelt over bezoek aan Nigeria

Nigeria wordt op dit moment geteisterd door conflicten en toenemend geweld, waardoor het land in grote chaos verkeert. Ontvoeringen en gewelddaden zijn aan de orde van de dag. Ook christenen zijn regelmatig doelwit en worden getroffen door ernstig ge

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vertelt over begin predikantschap: "Wat een vreugde om de Heere te dienen"

"Wat een vreugde om voluit in de dienst des Heeren te mogen staan, voltijds Hem te mogen dienen en vooral een eigen gemeente te hebben die je op de preekstoel bedienen mag", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde predikant vertelde onlangs in de serie

President Donald Trump
Nieuws

Trump staat open voor gesprek met paus na stevige kritiek op immigratiebeleid

De Amerikaanse president Donald Trump zegt bereid te zijn om paus Leo XIV te ontmoeten. Dat vertelde hij in een interview met Politico. Trump stelde in datzelfde interview dat hij niet wist van de kritiek die de paus eerder op zijn immigratiebeleid u

Harimalala
Video

Mercy Ships biedt hoop: hoe één operatie Harimalala weer liet ademen

Harimalala uit Madagaskar leefde jarenlang met een snel groeiend gezwel in haar nek. De zwelling maakte tillen moeilijk, later zelfs slikken en ademen. Hulp was nergens te vinden, totdat de Africa Mercy aanmeerde. Aan boord van het ziekenhuisschip va

Jongerenkoor Chenánja
Video

Lied vol verwachting: Chenánja brengt krachtige kerstboodschap ten gehore

Het Reformatorisch Jongerenkoor Chenánja brengt een krachtige en sfeervolle uitvoering van Het volk dat in duisternis wandelt, opgenomen tijdens het kerstconcert in de Oude Kerk in Ede. De woorden uit Jesaja 9 klinken hoopvol en wijzen vooruit naar h

Advent
Video

Wat houdt Advent precies in? Bekijk de video

We leven in de Adventsperiode. Voor veel christenen is dit een tijd van verwachting en voorbereiding. Maar wat houdt Advent precies in en welke gebruiken horen daarbij? Credo maakte een duidelijke en toegankelijke video die laat zien hoe katholieken

Leander Janse
Video

Leander Janse legt uit waarom christenen soms net Jona zijn

Spreker Leander Janse laat zien hoe Jona niet alleen vlucht voor zijn opdracht, maar ook voor God: een herkenbare beweging voor veel gelovigen. Wat drijft ons om weg te lopen wanneer Gods weg moeilijk lijkt? En hoe openbaart God juist in onze vlucht

Hans Reinders
Column

Hoogbegaafden in de kerk: een mismatch?

Het winterwerk in kerken is een spannende tijd voor zowel de catecheten als voor de catechisanten. Spannend is het vooral voor catechisanten die zich ongemakkelijk voelen in groepen. Voor hen is catechisatie soms zelfs een lijdensweg. Dit zijn vaak c

Ds. A. C. Uitslag
Opinie

In de CGK worden feiten verdraaid en met modder gegooid

Met verbazing en verbijstering heb ik de column van collega Bram Hofland gelezen. Zijn pijn deel ik. Het verdriet om de situatie binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) ook. Zijn behoefte om met modder te gaan gooien bedroeft mij echter. Zi