Mensen ontsporen en kerken verzetten de bakens

Column 22 januari 2025 5 minuten Laurens van der Tang
Laurens van der Tang

‘Ik geloof een heilige, algemene, christelijke kerk’. De meesten van ons horen deze belijdenis iedere zondag. De kerk is dus heilig. Maar als je het kerknieuws leest, valt het nog niet zo mee om daar in te blijven geloven. Mensen ontsporen en kerken verzetten de bakens, vaak op het terrein van seksualiteit. Wat nu? Wat is de remedie?

Bakens verzet
De Kerk van Zweden onderzoekt of de kerk relaties van meer dan twee personen kan erkennen. De behoudende Amerikaanse predikant Steven Lawson werd met onmiddellijke ingang ontheven van zijn ambtelijke taken vanwege een ongepaste relatie met een vrouw. De Jacobikerk in Utrecht, vanouds een Gereformeerde Bondgemeente, besloot ruimte te bieden voor het zegenen van homorelaties in liefde en trouw. De Evangelische Kirche Bremen hervatte de tuchtprocedure tegen de Bremer predikant Olaf Latzel. In Rome vond onder leiding van de paus een bisschoppensynode plaats waar zo ongeveer alles, dus ook een polygaam huwelijk, niet alleen aan de orde kon worden gesteld, maar ook op sympathie kon rekenen.

Het is niet zo moeilijk om verontwaardigd te worden door al die berichten. Maar je kunt het ook relativeren: ‘Gelukkig speelt dit allemaal niet in onze kerk. Daar wordt nog vastgehouden aan Gods Woord’. En daarmee hoofdschuddend overgaan tot de orde van de dag.  

Ook in de meeste reformatorische kerken zijn onmiskenbaar veranderingen gaande.

Relativeren?
Maar zijn er goede redenen om het nieuws te relativeren? Al in 2017 constateerden onderzoekers van de Radboud Universiteit dat evangelische christenen in Nederland niet meer als conservatief aan te duiden zijn. Alleen op het gebied van abortus en euthanasie was nog sprake van ‘merkbare invloed’ van religie op standpunten. Zo’n onderzoek zegt natuurlijk niet alles. Er zijn evangelische christenen en gemeenten waar het anders ligt. Maar het illustreert wel dat er bakens verzet zijn.

Ook in de meeste reformatorische kerken zijn onmiskenbaar veranderingen gaande. Het aantal echtscheidingen neemt toe. Seksualiteit buiten het huwelijk wordt gewoner. Gezinnen worden kleiner. Porno is wijdverbreid. De acceptatie van homoseksuele relaties groeit. Misbruik is een voortwoekerend kwaad. Veel kleding is schaamteloos. Een groeiend aantal moeders ziet moederschap niet meer als eerste verantwoordelijkheid. Meer en meer vaders laten na om in hun gezin geestelijk leiding te geven en het geloof voor te leven.

Overgegeven?
Onheiligheid troef dus. Terwijl in de Apostolische Geloofsbelijdenis het woord ‘heilig’ juist een grote plaats inneemt. ‘Ik geloof in de Heilige Geest. Ik geloof een heilige algemene christelijke kerk. De gemeenschap der heiligen.’ Drie keer het woord het heilig! ‘De heiligheid is Uwen huize sierlijk, HEERE, tot lange dagen’ zingt de psalmist in Psalm 93. ‘Weest heilig, want Ik ben heilig’ zegt Petrus in navolging van wat de HEERE sprak tot Mozes en Aäron. 

Wat gebeurt er wanneer de heiligheid van de kerk wijkt? Dan wijkt God met Zijn Heilige Geest.

Wat gebeurt er wanneer de heiligheid van de kerk wijkt? Dan wijkt God met Zijn Heilige Geest. De profeet Ezechiël beschrijft vanaf hoofdstuk 9 een aangrijpend visioen waarbij de heerlijkheid van de HEERE wegtrekt, eerst uit de tempel, en dan uit de stad. De kerk wordt overgegeven aan zichzelf, dompelt zich in onreinheid en haalt verschrikkelijke oordelen over zich.

Is dat ook wat er nu plaatsvindt in westerse kerken? En als dat zo is, wat is dan de remedie? Het eerste wat we dan nodig hebben is ontdekkend licht. Onze ogen moeten ervoor geopend worden om te zien in welke ontzettende toestand we terecht zijn gekomen. Want zonder ontdekking geen verootmoediging. Zonder verootmoediging geen bekering. Zonder bekering geen herstel. Zonder herstel geen opwekking.

In de kerk van het Oude Testament gebruikte de Heere profeten als Ezechiël om dit te bewerkstelligen. Is dat niet wat we op dit moment misschien het allermeest nodig hebben? Door God gezonden profeten die de wetten en oordelen Gods verkondigen en oproepen tot bekering?

Visioen
Aan het einde van het Ezechiël staat een moeilijk te begrijpen visioen. Het gaat over een nieuwe tempel. Het hoofdpunt daarvan is echter duidelijk: er komt een nieuwe tempel en een nieuwe stad, heerlijker dan de oude ooit geweest is. En wat veel meer is dan dit: de heerlijkheid van de HEERE gaat die tempel weer vervullen. Die kerk is heilig. Die kerk is katholiek.

Er worden huiveringwekkende maar rechtvaardige oordelen voltrokken.

En dan spreekt er een Man die belooft: ‘Mensenkind, dit is de plaats Mijn troons en de plaats der zolen Mijner voeten, alwaar ik wonen zal in het midden der kinderen Israëls in eeuwigheid; en die van het huis Israëls zullen Mijn heiligen Naam niet meer verontreinigen, zij noch hun koningen, met hun hoererij….’ (Ezechiël 43:7).

Maar er gebeurt heel veel tussen Ezechiël 9 en Ezechiël 43! Er worden huiveringwekkende maar rechtvaardige oordelen voltrokken. Alleen degenen die een teken aan hun voorhoofd hadden gekregen, die zuchtten en uitriepen over de gruwelen die worden gedaan, werden gespaard.  

Geheel anders
Tijdens de laatste appelavond van Bijbels Beraad M/V werd de avond geopend door ds. A. Verschuure. Hij wees op Lot in Sodom. Op Lot viel erg veel aan te merken. Maar dit had hij door genade: dag in dag uit kwelde hij zijn rechtvaardige ziel vanwege het zien en horen van de ongerechtige werken om zich heen (1 Petrus 2:8).

Hoe onheiliger de kerk in algemene zin wordt, hoe krachtiger het getuigenis dat uitgaat van personen, gezinnen en gemeenten die ‘geheel anders’ zijn.

Petrus verbindt daar onmiddellijk deze gevolgtrekking aan: ‘Zo weet de Heere de godzaligen uit de verzoekingen te verlossen, en de onrechtvaardigen te bewaren tot den dag des oordeels, om gestraft te worden.’ Persoonlijke godzaligheid, als vrucht van de wassing door Christus’ bloed en de verzegeling door de Heilige Geest (art. 27 NGB), daar komt het dus allereerst op aan in deze tijd van een onheilige verdeelde christelijke kerk.

Maar de gemeenschap der heiligen hoort daar helemaal bij. Niet voor niets belijdt de kerk die in één adem met het geloof in ‘een heilige kerk’. Die gemeenschap wordt in de eerste plaats beoefend in de plaatselijke gemeente. Zo’n gemeente moet een hechte gemeenschap zijn. Een ‘contrasterende gemeenschap’ ook (James Kennedy). Hoe onheiliger de kerk in algemene zin wordt, hoe krachtiger het getuigenis dat uitgaat van personen, gezinnen en gemeenten die ‘geheel anders’ zijn.

Laurens van der Tang is ouderling binnen de Gereformeerde Gemeenten in Nederland te Rhenen. Verder is hij ondernemer en op diverse manieren kerkelijk en maatschappelijk actief. Hij schreef bovenstaand artikel op persoonlijke titel. Het artikel verscheen op de site van Bijbels Beraad M/V en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Levensreddende hulpdienst
Positief nieuws

Levensreddende hulpdienst: christenen en Joden slaan de handen ineen

In een tijd waarin Israël te maken heeft met terreur en het verlies van vele militairen, groeit de verbondenheid tussen christenen en Joden. Dat wordt zichtbaar in de steun aan Magen David Adom, de nationale hulpdienst van Israël. Deze organisatie ve

Nico van der Voet
Podcast

Theoloog heeft boodschap voor evangelischen én gereformeerden: “Erken dat de ander een punt heeft”

Theoloog Nico van der Voet pleit in de Cvandaag podcast voor een veel eerlijker én vrijmoediger gesprek over de doop. Niet door muren te bouwen tussen baptisten, evangelischen en gereformeerden, maar door te erkennen dat iedere traditie sterke kanten

Daniël en Mirjam Krol
Interview

Ouders van de vermiste Yoran Krol hielden vast aan God: “We laten elkaar en God niet los”

“Yorans fiets staat midden op de brug en diep van binnen voelde ik dat ons leven vanaf dat moment veranderd was.” In de laatste uitzending van dit jaar van Hour of Power vertelden Daniël en Mirjam Krol afgelopen zondag hoe de vermissing van hun zoon

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt luisteraars wat ze zullen zeggen als ze God ontmoeten

'Wat zul je zeggen als je voor God komt te staan?', die vraag stelde ds. G. van Zanden onlangs in een preek. De hervormde predikant preekte over Amos 4 waar de profeet zegt: 'Zo schik u, o Israël! om uw God te ontmoeten.' De predikant wees zijn toeho

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom snelle geestelijke groei niet Gods werkwijze is

Als mensen willen we graag snelle groei en snelle oplossingen. Of dit nu onze carrière betreft, onze relaties met mensen of onze wens om in korte tijd veel overgewicht te verliezen. Geestelijk gezien is het niet anders, constateert Wilkin van de Kamp

Inloophuis Rotterdam Delfshaven
Persbericht

Inloophuis opent deuren op nieuwe locatie in hart van Rotterdam Delfshaven

Een vertrouwde plek in Rotterdam Delfshaven krijgt een nieuw hoofdstuk: deze maand verhuisde Inloophuis De Brug naar de Spanjaardstraat. Na 34 jaar van groei, ontmoeting en ondersteuning kiest het inloophuis voor een locatie die nog beter aansluit bi

Jan Braal
Dagelijks leven

Als je eenmaal op straat leeft, verandert er iets fundamenteels

Soms komt er iemand binnenlopen bij onze inloop in Rotterdam en weet je meteen: dit wordt een ontmoeting die je bijblijft. Zo was het met Evan, schrijft Jan Braal, veldwerker bij Stichting Ontmoeting. Een man met een verleden vol geweld, misbruik en

Dr. Michael Mulder
Interview

Theoloog Michael Mulder: “Gods trouw aan Israël is ook onze hoop”

Volgens dr. Michael Mulder kunnen christenen het Nieuwe Testament niet begrijpen zonder de blijvende verbondenheid tussen God en Israël te erkennen. “Als God zijn belofte aan Israël zou intrekken, hoe zeker kan ik dan zijn van zijn belofte aan mij?”

Meerartikelen

Erik Bakker
Column

De vergeten oorsprong van ‘gender’: waarom christenen alert moeten zijn

In onze hedendaagse samenleving worden we overspoeld met nieuwe ideeën over identiteit, seksualiteit en gender. Wat ooit glashelder leek, namelijk dat God de mens schiep als man en vrouw, staat nu ter discussie. Maar hoe zijn we op dit punt beland? A

Opperrabbijn Binyomin Jacobs
Nieuws

Hoe ik door Chanoeka herinnerd werd aan de man die mijn moeder redde

Hoewel Chanoeka al weer even geleden is, blijft de gebeurtenis in het hoofd van opperrabbijn Binyomin Jacobs terugkomen. Het herinnerde hem aan de man die het leven van mijn moeder, haar twee broers en haar beide ouders redde. Nadat we in Leeuwarden

Rose Docherty
Nieuws

Schotse vrouw (75) aangeklaagd: nodigde met bord bij abortuskliniek mensen uit te praten

In Glasgow is de 75-jarige Rose Docherty aangeklaagd omdat ze bij een ziekenhuis mensen uitnodigde om met haar te praten. Ze hield daarvoor een bord omhoog en schond volgens de aanklager de wet die een bufferzone in stand moet houden bij abortusklini

Handy en Mirjam Tims
Interview

Hun huwelijk viel uiteen, maar kerst bracht een nieuw begin: “God liet ons niet los”

De echtscheiding van Handy en Mirjam Tims maakte meer kapot dan lief was. Handy raakte dakloos en verslaafd, Mirjam bleef achter met de kinderen. Op eerste kerstdag vertelden zij in de kerstuitzending van Hour of Power hoe hun huwelijk vastliep en ho

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker: "Jezus zoekt geen bekeerde of vrome mensen maar zondaren"

"Wij denken wel eens dat Hij bekeerde mensen zoekt of mensen die heel vroom zijn en zich heel strak aan de wet houden. Maar wat denkt uzelf? Hij zoekt zondaren, want zo is mijn Jezus", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde dominee preekte onlangs uit

Bijbel in het Komba
Nieuws

Ghana's Komba-volk heeft voor het eerst volledige Bijbel in handen

Na zestien jaar vertalen aan een volledige Bijbel is deze afgelopen maand in het noordoosten van Ghana gepresenteerd. Nadat in de jaren 50 zendelingen de eerste gemeente stichtten bij het Komba-volk, is er nu ook de volledige Bijbel beschikbaar. De B

Annelies Martijn
Video

Van topsport naar theologie: Annelies raakte gefascineerd door de Bijbel

Wat heeft topsport te maken met theologie en bezieling? In deze video van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) vertelt Annelies Martijn haar bijzondere verhaal. Hoewel ze zichzelf niet religieus noemt, raakte ze via filosofie en bijbeluit

Dahlia Shaham
Video

Psalm 122: roep om vrede van rabbi uit Israël

Rabbi Dahlia Shaham zingt Psalm 122 over vrede in Gods huis. Ze zingt zowel ‘shalom’ als ‘salam’ als gebed voor vrede tussen Israëliërs en Palestijnen. Zij is betrokken bij de organisatie Rabbi's voor mensenrechten, partner van Kerk in Actie. Dat is

3xM
Persbericht

45 jaar 3xM: stichting bereikt miljoenen in het moeilijkste zendingsgebied

Zo’n 85 miljoen views in een jaar tijd. De stichting 3xM, die dit jaar 45 jaar bestaat, bereikt via sociale media vele miljoenen mensen in landen als Pakistan, Somalië, Bangladesh en Japan met het Evangelie. “Deze moderne media maken het mogelijk om

Ds. Jaap van der Windt
Interview

Ds. Van der Windt verloor zijn geloof tijdens zijn studie: “Mensen zeiden: stop er maar mee”

“Mensen zeiden: ‘Stop er maar mee. Maar het was m’n dominee in Soest die zei: ‘Als jij niet kan zingen, laat ons maar zingen. Als jij niet kan bidden, laat ons maar bidden’, vertelt ds. Jaap van der Windt. De predikant is sinds juli dit jaar actief i

Gavin Ortlund
Boekfragment

Jezus en de kunst van standvastigheid: vriendelijkheid is niet genoeg

Mijn favoriete karaktertrek van Christus is misschien wel dat Hij niet terugdeinst voor de farizeeën. Zelfs wanneer de temperatuur zo hoog oploopt dat ze Hem willen kruisigen, geeft Hij niet toe, zelfs niet het kleinste beetje. Hij spreekt voortduren

Donald Trump
Nieuws

Trump regeert met militaire aanval op geweld tegen Nigeriaanse christenen

De Verenigde Staten hebben op Eerste Kerstdag een militaire aanval uitgevoerd op islamitische extremisten in het noordwesten van Nigeria. De aanval was gericht op terroristen die gelieerd zijn aan Islamitische Staat en kwam tot stand in nauwe samenwe