Waarom is er in ons land zoveel tolerantie voor duidelijke misstanden?

Column 14 september 2024 3 minuten Dr. G. Leertouwer
demonstratie
Shutterstock

Nederland is een demonstratielustig landje. Op allerlei plaatsen en op allerlei manieren maken groepen burgers hun mening kenbaar. Idealiter gebeurt dat op een fatsoenlijke en werkbare wijze. Zo gaat dat bijvoorbeeld vaak voor de deur van de Tweede Kamer: een groepje mensen op de stoep, wat spandoeken aan stokken, een roeptoeter in de hand en na een uurtje is het afgelopen.

Fout acties
Helaas hebben we in de afgelopen jaren steeds vaker te maken met foute acties. Mensen lijmen zich in het Mauritshuis vast aan het ‘Meisje met de parel’ van Vermeer om een vuist te maken tegen de fossiele industrie. Organisaties zoals Extinction Rebellion voeren snelwegblokkades uit om overheden of bedrijven tot ander beleid te dwingen. Die acties eisen hun tol. Recent bleek dat de 35 onrechtmatige blokkades van de A12 door deze organisatie in 2023 en 2024 de inzet van in totaal bijna 16.000 (politie)functionarissen noodzakelijk maakten. De kerntaak van de overheid om de veiligheid te waarborgen kreunt onder een misplaatst beroep op vrije meningsuiting.

Rechtspraak
In weerwil van deze feiten blijft de vrijheid om te zeggen wat je denkt, om ‘je punt te maken’, bijkans heilig. In weerwil van deze feiten blijft de vrijheid om te zeggen wat je denkt, om ‘je punt te maken’, bijkans heilig. Hoewel snelwegdemonstraties doorgaans vooraf door de burgemeester worden verboden, blijft de politie de demonstranten faciliteren als zij zich desondanks aan de rand van het asfalt melden. Slechts een zeer beperkt deel van de demonstranten wordt voor deze strafbare feiten vervolgd en veroordeeld. De politierechter verminderde de straf van de Mauritsactivisten om te voorkomen dat het recht om te demonstreren te veel zou worden ontmoedigd. Een pareltje van een gerechtelijke uitspraak als je wilt illustreren waarom bij veel burgers ook het vertrouwen in de rechtspraak onder druk staat. Het is kennelijk niet aantrekkelijk om je vingers te branden aan dit gouden kalf van de liberale democratie. De praktijk in landen als Rusland leert ons dat we niet 
lichtvaardig mogen omgaan met het demonstratierecht, maar waarom is er zoveel tolerantie voor duidelijke misstanden?

Gelovigen
In de westerse samenleving schuilt overigens wel een tegenstrijdigheid. De bewieroking van het demonstratierecht staat in schril contrast met de manier waarop godsdienstige overtuigingen in de publieke ruimte worden behandeld. Terwijl belangenorganisaties zoals Extinction Rebellion zelfs de grenzen van de wet mogen overschrijden en grote hinder creëren voor medeburgers, worden gelovigen die hun overtuiging willen beleven en uitdragen in de buurt van een abortuskliniek, steeds strenger aangepakt, ook als zij niemand tot last zijn. 

In Engeland hebben inmiddels meerdere personen een boete gekregen wegens bidden in de buurt van een abortuskliniek. Het Lagerhuis keurde in 2023 een 
wetsvoorstel goed dat bidden bij een kliniek verbood. Juridisch gezien is dat natuurlijk een spotvertoning. Immers, hoe kan de overheid bijvoorbeeld vaststellen dat iemand aan het bidden is ‘met de pet op’? Intussen blijft het in een rechtsstaat zeer zorgwekkend dat de politie op deze intimiderende manier optreedt. Zouden de ‘overheden in de lucht’ beducht zijn voor deze geestelijke wapens?

Mondig
Intrigerende vraag blijft natuurlijk waarom burgers steeds vaker op steeds extremere wijze hun mening willen uiten. Zou er een verband zijn met hoe we onze kinderen opvoeden en hoe we hen onderwijzen? De pedagogen Imelman en De Mönnink wezen erop dat het begrip mondigheid door het antiautoritaire denken vanaf de jaren zestig gedevalueerd is tot ‘gebekt zijn’. Mondigheid betekent goed beschouwd niet dat we overal snel onze mond opentrekken, maar het begint bij het vormen van een eigenstandige overtuiging waarmee we niet meedeinen op de 
mening van de massa. Kweken we thuis en in school echter niet een volkje van luidruchtige demonstranten als we met een minimum aan kennis een maximum aan assertiviteit bevorderen? Het geeft te denken dat sommige studenten bij protesten in de afgelopen maanden aangaven eigenlijk niet eens goed te weten waarom ze meeliepen. 

De aandoening van emotionele incontinentie lijkt bij steeds meer mensen voor te komen. Bij het minste of geringste laten we onze mening de vrije loop. Misschien verdienen de deugden van matigheid, zelfbeheersing en zwijgzaamheid weer iets meer aandacht. Wie zijn geest beheerst, is immers sterker dan wie een stad inneemt (Spr.17:32). 

Dr. G. Leertouwer uit Dordrecht is lid van de redactie van De Waarheidsvriend. Maak gebruik van deze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!

Praatmee

Beluister onze podcast

#369 Ds. Bram Hofland & ds. John de Groot over de hel, eeuwige straf en het laatste oordeel
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

 Proponent L. Schouten
Nieuws

Preekbevoegdheid verleend aan PKN-proponent door Hersteld Hervormde Kerk

Het breed moderamen van de Hersteld Hervormde Kerk (HHK) heeft proponent L. Schouten uit Elspeet per dinsdag preekbevoegdheid toegekend. Dat meldt het kerkverband op haar website. Schouten is al zo’n 35 jaar als proponent actief binnen de voormalige

Willem Lingeman
Video

Echtpaar noemt huwelijk "één groot drama": Willem Lingeman reageert

Bijbelleraar Willem Lingeman reageert in een videoboodschap op een pijnlijke huwelijksgeschiedenis van een echtpaar. Volgens het stel was hun huwelijk “zeker niet Gods wil” en noemt men het “één groot drama”. Inmiddels zijn ze gescheiden en beiden he

Apollinaris Darmawan
Nieuws

Indonesische christen op leeftijd vrijgelaten na jarenlange gevangenisstraf

Na meer dan vier jaar gevangenschap is de christelijke bekeerling Apollinaris Darmawan vrijgelaten uit de Kebon Waru-gevangenis in Indonesië. De man werd in november 2024 vervroegd vrijgelaten, nadat hij meerdere strafverminderingen kreeg. Darmawan z

Indonesische vlag
Nieuws

Honderden moslims protesteren tegen bouw Indonesische kerk

In het Indonesische Kalibaru, een dorp in de stad Depok (West-Java), protesteerden op 5 juli honderden moslims tegen de bouw van een christelijke kerk. Dit gebeurde ondanks dat de kerk alle benodigde vergunningen bezit. Op videobeelden is te zien hoe

Ds. P. den Ouden
Video

Waaraan kun je genade in je hart herkennen? HHK-predikant antwoordt

Waaraan kun je herkennen dat er genade in je hart gekomen is? Op die vraag gaf ds. P. den Ouden in een recente preek antwoord. De HHK-predikant uit Katwijk aan Zee gebruikte in zijn antwoord een citaat van Augustinus. De kerkvader had ooit een briefw

Ann Michelle Lee
Video

Aanbiddingsleidster Ann Michelle Lee aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Aanbiddingsleidster Ann Michelle Lee is aanstaande zondag te gast bij Hour of Power. Ze vertelt daar hoe ze God echt leerde kennen. Ook deelt ze haar droom en boodschap voor de jongere generatie. "Ik wil zoveel mogelijk mensen brengen naar het hart v

Mexico
Nieuws

Mexico: een jaar ontheemd en geen zicht op terugkeer

De maand juli markeert de trieste ‘verjaardag’ van de vlucht van honderden christenen uit hun gemeenschappen in de Mexicaanse deelstaat Chiapas. Ze moesten vrijwel alles achterlaten: hun land, huizen en dieren. Meer dan honderd christenen - van piepj

Arthur Alderliesten
Nieuws

Dolle Mina’s verstoren bijeenkomst Schreeuw om leven: directeur reageert

Afgelopen maandag verstoorden pro-abortus demonstranten een bijeenkomst van Schreeuw om leven in Gouda. De avond was bedoeld om mensen uit de achterban te informeren over het waken bij abortusklinieken. De circa 25 demonstranten - die zich presenteer

Meerartikelen

Syrie
Interview

Syrische christenen houden stand in vijandige omgeving: "God gebruikt de kerk"

"Voor veel mensen wordt de droom van een islamitische staat in Syrië steeds meer werkelijkheid. En daarin is geen plaats voor ongelovigen, zoals christenen." Aan het woord is Ibrahim Lahdo, tot voor kort woonachtig in Syrië. Cvandaag sprak met hem ov

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

De wereld kijkt niet naar je preek, maar naar je daden

Tijdens een zendingsreis in Zuid-Afrika kreeg ik onverwacht de gelegenheid om een van de meest gevaarlijke townships in Kaapstad te bezoeken. Kolonel Bazil Vellai, lid van de kerk waar ik te gast was, had ons persoonlijk uitgenodigd om Manenberg - de

Ds. M. van Reenen
Column

Overvolle huizen: spullen verzamelen of schatten in de hemel?

Een verhuizing levert veel op: stress, chaos, drukte, dozen, helpers, een verhuiswagen die de bocht niet kan halen... Maar ook: bezinning. Al die spullen die je uit het ene huis haalt en in het andere weer neerzet, waar komt het vandaan, waar moet he

Kerk van de Heilige Familie
Nieuws

Drie doden bij aanval op katholieke kerk in Gaza: Israël start onderzoek

Bij een aanval op de Kerk van de Heilige Familie in Gaza-stad zijn donderdag drie mensen omgekomen en raakten er meerdere gewond, onder wie de priester van de parochie. De kerk, waar sinds het uitbreken van de oorlog honderden christenen schuilen, we

Jan Pool
Column

Dankbaarheid is geen luxe; het is een manier van leven

Het leven kent zowel prachtige als pijnlijke momenten. Onlangs kreeg ik de sleutel van een prachtige auto, een cadeau van een dierbare vriend voor wie ik al vijftien jaar een mentor mag zijn. Ik ontving hem met tranen van ontroering in mijn ogen. Wat

Josephat Gwajima
Nieuws

Tanzania sluit grote pinksterkerk na kritiek op mensenrechtenschendingen

De Tanzaniaanse overheid heeft de grote protestantse kerk Glory of Christ Tanzania Church gesloten. Reden: een preek waarin voorganger Josephat Gwajima sprak over mensenrechtenschendingen in het land. Zes weken na de sluiting is de kerk nog altijd di

Ds. D. J. Budding
Video

Hervormde predikant wijst op kerken waar het evangelie niet ten volle klinkt

Als je op het volmaakte offer van de Heere Jezus ziet, dan mag je weten dat je zalig wordt. Toch zijn er, met name aan de rechterflank van de reformatorische gezindte, christenen die zich afvragen of zij wel zalig kunnen worden. Die worsteling leidt

Wilkin van de Kamp
Nieuws

Wilkin van de Kamp nodigt je uit om de Plaatsvervanger van Jezus beter te leren kennen

"De Heilige Geest is de Geest van Jezus in jou Die het leven van Jezus in en door jou wil leiden", aldus Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God'. De spreker en schrijver nodigt je in deze aflevering - en in de

Päivi Räsänen
Nieuws

Finse politica overweegt om haar kerk te verlaten na jarenlange LHBTI-strijd

De Finse politica Päivi Räsänen overweegt een definitief afscheid van de Evangelisch-Lutherse Kerk van Finland. De aanleiding: de groeiende acceptatie van homorelaties binnen de kerk en het recente besluit van een bisschop om kerken open te stellen v

Naomi Oosterhof
Podcast

Wat houdt ware vriendschap in? Beluister deze podcast

In deze podcastaflevering staat Naomi Oosterhof (foto) stil bij een thema dat ons allemaal raakt: vriendschap. Wat onderscheidt een gewone vriend van een broeder of zuster voor het leven? En hoe kijkt God eigenlijk naar vriendschappen? Naomi neemt je

Groot Letter-uitgave
Persbericht

Bijbelvereniging introduceert Groot Letter Nieuwe Testament (HSV)

Sinds vorige maand is bij de Bijbelvereniging het Nieuwe Testament in Groot Letter-uitgave verkrijgbaar. Deze speciale editie is gedrukt in de Herziene Statenvertaling (HSV) en bedoeld voor mensen die gebaat zijn bij grotere letters, zoals ouderen en

Serhii Burlaka met Oekraïense militairen
Interview

Serhii werkt voor ZOA én is legerpredikant: "Er is een wonder nodig voor Oekraïne"

Als ZOA-medewerker voorziet Serhii Burlaka mensen in de ‘bevrijde gebieden’ rond Cherson (Oekraïne) van voedsel. Maar één week in de maand werkt hij als legerpredikant aan het front. “Ik preek in zo’n week soms maar twee minuten. Het is veel belangri