Advocaat Viktor Kostov: "Het is niet aan de overheid om te bepalen hoe een kerkgebouw eruit ziet"

Nieuws 18 juli 2024 4 minuten Dr. Viktor Kostov
Dr. Viktor Kostov

“Het is ongekend onrechtvaardig als iemand gedwongen wordt om tegen zijn geloof in God in te gaan”. Dat is waarom dr. Viktor Kostov, voormalig atheïst, zich inzet als advocaat om de vrijheid van godsdienst voor christenen te verdedigen. In de afgelopen jaren heeft dr. Kostov een aantal christelijke kerken en gelovigen verdedigd tegen ongeoorloofde inbreuk door de staat op de vrijheid van godsdienst, zowel voor nationale rechtbanken als aan het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. “Ik zie het als een manier om te getuigen van de waarheid van het Evangelie voor de autoriteiten.”

Rechtszaak
Dr. Kostov reageert in dit artikel op een recente rechtszaak die de protestantse gemeente Breccia di Roma verloren heeft. Van het Italiaanse Hooggerechtshof heeft de Belastingdienst haar gelijk gekregen en is de gemeente veroordeeld om jaarlijks commerciële belastingen af te dragen over haar pand. Volgens de hoogste rechtelijke macht in Italië zijn er sinds de koop van het gebouw “geen structurele veranderingen” aangebracht. Om die reden kan het gebouw niet als plaats voor erediensten worden beschouwd. Volgens dr. Kostov is deze rechtelijke uitspraak "van invloed op de godsdienstvrijheid voor evangelicals in Italië".

Geen aanleiding tot het opleggen van beperkingen
Volgens Viktor Kostov zijn er allereerst geen gerechtvaardigde redenen om beperkingen op te leggen aan de manier waarop de gemeente haar religieuze overtuigingen vormgeeft. “De beperkingen op de uitoefening van het geloof door de leden van de kerk zouden legitiem zijn op grond van artikel 9, lid 2, van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens, indien de praktijk of uitoefening van hun religie of overtuiging een bedreiging zou vormen voor de openbare veiligheid, de bescherming van de openbare orde, de gezondheid en de goede zeden, of de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen. Voor zover ik op de hoogte ben van deze zaak is er geen sprake van dergelijke bedreigingen.”

Desondanks heeft de Italiaanse staat en het Hooggerechtshof grenzen gesteld aan de manier waarop Breccia di Roma haar samenkomsten vorm mag geven. Volgens dr. Kostov is er door de staat “onrechtmatig ingegrepen” door het opleggen van belastingen en niet te erkennen dat de kerk mag samenkomen voor de uitoefening van hun geloof in een gebouw naar keuze. Volgens de Bulgaarse advocaat zijn de overtuigingen van de gemeente door de rechterlijke uitspraak zo gereduceerd dat het gebouw belangrijker lijkt te zijn dan het beleden geloof. “Echter is het een Schriftuurlijk gefundeerde en wijdverbreide opvatting onder christenen van alle tijden en plaatsen dat de kern van het kerkzijn neerkomt op het samenkomen van gelovigen, zonder dat de aanduiding van de plaats voor een dergelijke samenkomst enige betekenis heeft. Het is dus het geloof van de mensen, niet het gebouw, wat bepalend is voor wat een religieuze samenkomst is.”

Inmenging van de staat
“De regering legt beperkingen op aan de vrije uitoefening van het christelijk geloof door zich te bemoeien met de religieuze overtuigingen en praktijken van de kerk. Deze beperkingen worden opgelegd door voor te schrijven in wat voor soort gebouw de kerk haar religieuze samenkomsten moet houden”, zo stelt dr. Kostov vast. Volgens de advocaat heeft de staat “zich schuldig gemaakt aan een inmenging in de ‘geloofsbelijdenis’ van de gemeenteleden van Breccia di Roma”. Deze beperkingen uiten zich vervolgens “door het heffen van belastingen op de plaats van aanbidding door de Italiaanse staat (…) alsof de kerkelijke samenkomst een commerciële activiteit is”. Viktor Kostov vat samen dat volgens de rechtelijke uitspraak “niet de praktijk van de geloofsgemeenschap het doel van het gebouw bepaalt, maar juist het gebouw bepalend is voor welke activiteiten erin kunnen worden uitgevoerd. Dit is onlogisch en een oplegging van beperkingen zonder gerechtvaardigde doelen.”

De advocaat stelt dat de rechterlijke uitspraak “in strijd is met artikel 9 van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (…) waarin staat dat de staat neutraal moet zijn op het gebied van religieuze organisatie, eredienst en expressie. Het is aan de religieuze gemeenschap om te beslissen hoe het interieur en exterieur van het gebouw eruit moeten zien (…) Het is niet aan het Hooggerechtshof of aan een overheidsfunctionaris om religieuze afbeeldingen of vormgeving van het gebouw van samenkomst aan een kerk op te leggen.”

Italiaanse casus niet uniek
In zijn reactie op de rechtszaak geeft dr. Viktor Kostov aan dat er heel recent in zijn eigen Bulgaarse stad een vergelijkbare situatie zich voordeed. Zo vertelt hij dat een evangelische gemeente een winkelpand had gekocht, maar dat zij van de lokale overheid geen vrijstelling van belastingen kreeg. Volgens de Bulgaarse wet zijn kerken vrijgesteld van belastingen, mits hun gebouwen geregistreerd staan in een nationaal register, waarbij er geen vereisten gelden met betrekking tot hoe een gebouw eruit moet zien. “De kerk kreeg te horen dat ze het bestemmingsplan van het gebouw moesten veranderen, wat een zeer dure en trage procedure is. De kerk heeft besloten om de belastingen te betalen, alsof de plaats van samenkomst nog steeds een winkelpand is, in plaats van het bestemmingsplan te wijzigen of de lokale overheid voor de rechter te dagen.”

Dr. Viktor Kostov is missioloog en advocaat op het gebied van mensenrechten en godsdienstvrijheid. Daarnaast is hij voorganger in een kleine gemeente in Noordwest Bulgarije.

Bovenstaand artikel verscheen op de website van Stichting IRS en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

pakistan
Nieuws

Pakistaanse rechter weigert voogdij over christelijk meisje aan moslimontvoerder

Een Pakistaanse rechter heeft de voogdij over een 14-jarig christelijk meisje geweigerd aan de volwassen moslimman die haar ontvoerde, dwong zich te bekeren tot de islam en met haar trouwde. De rechtbank concludeerde dat ze minderjarig was en verklaa

Tom
Nieuws

Zeeuwse politieke partij tegen komst Frontrunners: "We komen toch lekker naar Zeeland"

Frontrunners Ministries breidt uit. De kerk maakte afgelopen periode bekend in zowel Zeeland als Eindhoven een nieuwe kerk te starten. In Zeeland is daar de nodige commotie over ontstaan. De Zeeuwse afdeling van GroenLinks/PvdA wil dat de provincie z

syrie
Nieuws

VS schrapt terreurstatus HTS in Syrië; grote zorgen christenen

De Verenigde Staten hebben de terreurstatus van de islamistische militie Hayat Tahrir al-Sham (HTS) ingetrokken. Die beslissing komt zeven maanden nadat de groep het Syrische regime van Bashar al-Assad omverwierp en de macht greep in Damascus. Christ

prof. dr. Wim Verboom
Nieuws

Prof. dr. Wim Verboom (82) overleden

Op maandag 7 juli 2025 is prof. dr. Wim Verboom op 82-jarige leeftijd overleden. Met zijn heengaan verliest de kerk in Nederland een theoloog die decennialang stem gaf aan het hart van de gereformeerde traditie: de troost van het evangelie in de Heid

Eucharistie
Nieuws

Episcopaalse priester in gelijk gesteld na communievasten uit protest tegen racisme

Een kerkelijke rechtbank van de Episcopaalse Kerk in de Verenigde Staten heeft priester B. Cayce Ramey in het gelijkgesteld. Hij werd eerder door zijn bisdom in Virginia berispt omdat hij bewust geen heilige communie meer uitdeelde — uit protest tege

Baylor University
Nieuws

Christelijke universiteit ontvangt ruim vijf ton om LHBTI-acceptatie in kerken te bevorderen

De christelijke Baylor University in Texas ligt onder vuur nadat de school bekendmaakte een subsidie van bijna 650.000 dollar (circa 554.500 euro) heeft ontvangen van de progressieve Baugh Foundation. Het geld is bedoeld voor een onderzoek dat moet b

Archeoloog
Nieuws

Nieuwe vondsten versterken bewijs voor Bijbelse locatie van Kana

Een team van archeologen heeft nieuwe bewijzen gevonden die erop wijzen dat Jezus Zijn eerste wonder verrichtte in het dorp Khirbet Qana, en niet op de traditionele plek Kafr Kanna. Het gaat om de bekende gebeurtenis waarbij Jezus water in wijn veran

Ds. J. R. van Vugt
Video

HHK-predikant over omstreden motie Kati Piri: "Wat gebeurt er in ons land?"

GroenLinks-PvdA Kamerlid Kati Piri riep onlangs het kabinet via een motie op om een volledig wapenembargo tegen Israël in te stellen. Piri stelde in haar motie - die het overigens lang niet haalde - ook voor om te stoppen met het leveren van onderdel

Meerartikelen

Kinderen in Zuid-Soedan
Nieuws

Grote Kerk Elst: Rustpunt én zegenplek tijdens de Nijmeegse Vierdaagse

Op dinsdag 15 juli vormt de Grote Kerk in Elst opnieuw een geliefd rustpunt op de route van de Nijmeegse Vierdaagse. Wandelaars en toeschouwers zijn van harte welkom voor koffie, thee, koek en fruit, een vriendelijk woord én, dit jaar voor het eerst,

Debby van Galen
Boekfragment

Profetie is geen show: wat leert de Bijbel écht hierover?

Lang niet alle profeten werden als zodanig bekend. Dat komt omdat een profeet niet noodzakelijkerwijs op een specifieke missie werd gestuurd. Ook ontving de profeet niet altijd een opdracht om een boodschap voor de eeuwigheid, of zelfs voor zijn eige

Bert Put en Leendert van den Heuvel
Nieuws

GerGem Dordrecht waarschuwt tegen evangelisten: ‘Ga het gesprek niet aan’

‘Ga niet in gesprek of discussie met deze mensen, dat is vruchteloos en kan hooguit leiden tot escalatie.’ Met deze oproep waarschuwt de kerkenraad van de gereformeerde gemeente in Dordrecht tegen twee evangelisten die de confrontatie niet schuwen. B

Avi Mizrachi
Positief nieuws

Mensen in Israël ontdekken: "Jezus is ook de Messias voor Joden"

Terwijl de raketten vanuit Iran neerregenden en haar twee jonge kinderen op straat stonden, gooide D’vora M.B. zich over hen heen als menselijk schild. “We lagen op de grond, in de open lucht, zonder bescherming. Mijn dochter raakte lichtgewond door

Utrecht
Nieuws

PKN spreekt zich uit tegen asielplannen: "Hulp bieden is geen misdaad"

Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer toonde zich afgelopen week voorstander van de Asielnoodmaatregelenwet. Daarin staat onder meer dat illegaliteit én hulp aan illegaal in Nederland verblijvende mensen strafbaar wordt. De SGP stemde voor de wet

Soedan
Verdieping

Soedanese kerkleider over christenen in oorlog en chaos: "Ze zijn bijzonder kwetsbaar"

De oorlog in Soedan is geen hoofdonderwerp in het nieuws. Los van korte updates of een keer een achtergrondverhaal lijkt de strijd en humanitaire crisis zich af te spelen buiten het zicht van de rest van de wereld. Met zeker 11,6 miljoen mensen die i

Spanje
Nieuws

Pastorale hulp mogelijk strafbaar door wetsvoorstel met verbod op conversietherapie in Spanje

De Spaanse Evangelische Alliantie (AEE) slaat alarm over een wetsvoorstel waarin conversietherapieën verboden worden. Volgens de AEE zorgt de nieuwe wet ervoor dat pastorale hulp aan mensen die worstelen met hun seksuele geaardheid of genderidentitei

Forrest Frank
Nieuws

Christelijke muziek aan opvallende opmars bezig in Amerikaanse hitlijsten

In de Verenigde Staten maken christelijke en traditionele popsongs een opvallende opmars in de hitlijsten. Verschillende artiesten met een geloofsachtergrond breken door naar het grote publiek. Volgens het muziekplatform Billboard is er sprake van ee

Overstromingen Texas
Nieuws

Dodental christelijk zomerkamp Texas stijgt naar 27: ‘Onze harten zijn gebroken’

Het dodental na de overstromingen in Texas is maandag opgelopen tot 90. Onder de slachtoffers zijn inmiddels 27 meisjes en begeleiders van het christelijke zomerkamp Camp Mystic bevestigd. Tien meisjes en één begeleider zijn nog vermist. De situatie

Ds. W. van Klinken
Video

HHK-predikant merkt op dat dominees het steeds moeilijker vinden om voor Israël te bidden

De oorlog tussen Israël en Hamas zorgt voor verdeeldheid binnen de kerk. Waar veel christenen zich vanwege de Joodse wortels van de Bijbel met Israël verbonden voelen, zijn er ook christenen die zich achter de Palestijnen scharen. HHK-predikant W. va

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over de Heilige Geest: "Hij wil een intieme relatie met jou"

"Toen jij opnieuw geboren werd, kwam de Heilige Geest ook in jou wonen. De Heilige Geest verlangt ernaar om een intieme relatie met jou te hebben. Neem dus de tijd om de stem van de Goede Herder te leren kennen", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieu

Elvis E
Levensverhaal

Topmuzikant Elvis E groeide op als prins in Nigeria: "God betekent alles voor mij"

Elvis E heeft een bijzonder levensverhaal en vertelde daar afgelopen zondag uitgebreid over bij Hour of Power.  De musicus groeide op in Nigeria en werd als prins geboren. Hij kende daar rijkdom en armoede. God betekent alles in zijn leven. "Waar ik