Huiselijk geweld en de rol van de kerk: doorbreek het taboe

Verdieping 12 juli 2024 3 minuten Andries Scherpenzeel
echtscheiding

De kerk heeft een belangrijke rol te spelen in het aanpakken van huiselijk geweld binnen christelijke gezinnen. Het bieden van een veilige ruimte waar slachtoffers terechtkunnen zonder angst voor veroordeling, is een eerste stap. De kerk kan echter nog veel meer doen.

Echtscheiding is een complex en emotioneel geladen proces, dat gepaard kan gaan met huiselijk geweld, helaas ook in christelijke gezinnen. Ambtsdragers binnen de kerkelijke gemeente spelen een cruciale rol in het ondersteunen van mensen die te maken krijgen met deze moeilijke situatie. Het is van groot belang om met lef en moed op te treden, waarbij het doorbreken van het taboe rond huiselijk geweld en het bieden van een veilige ruimte voor slachtoffers centraal staan.

Kindermishandeling
Het doorbreken van het stilzwijgen rond (vermoedens van) huiselijk geweld begint met open communicatie. Een ambtsdrager, de wijkouderling bijvoorbeeld, kan gesprekken op gang brengen door een vertrouwelijke en ondersteunende omgeving te bieden, bijvoorbeeld door te laten merken dat je beschikbaar bent om te luisteren zonder oordeel. Het is essentieel om te begrijpen dat huiselijk geweld niet beperkt blijft tot bepaalde sociale of religieuze groepen; het is van belang deze realiteit onder ogen te zien.

Wanneer een ambtsdrager of contactpersoon vermoedens heeft van huiselijk geweld, is het van belang om lef en moed te tonen door dóór te vragen. Vaak vinden slachtoffers het moeilijk om over hun situatie te praten, uit angst voor oordeel of represailles van de (ex-)partner. Empathie tonen helpt om een 
brug te slaan. Het aannemen van een tegenovergestelde positie kun je het beste vermijden, zowel letterlijk als figuurlijk. Naast slachtoffers staan en begrip 
tonen voor hun pijn en worstelingen, is belangrijk. Vanuit meerzijdige partijdigheid kun je samen (met behulp van de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling) zoeken naar de stappen die gewenst en nodig zijn, om de veiligheid van de betrokken gezinsleden te garanderen. 

Voorlichting 
Echtscheiding en huiselijk geweld hebben niet alleen impact op de betrokken volwassenen, maar ook op de kinderen in het gezin. Voor een ambtsdrager is het 
van groot belang om alert te zijn op de mogelijke gevolgen voor de kinderen, zoals emotionele trauma’s en gedragsproblemen. 

Huiselijk geweld bij echtscheiding is een ernstige kwestie, die niet genegeerd mag worden, zelfs niet binnen de kerk.

Het inschakelen van preventieve hulp op een vroeg moment is cruciaal om verdere schade te voorkomen. Familie of gemeenteleden kunnen een belangrijke rol spelen door te ondersteunen. Ze kunnen bijvoorbeeld de kinderen af en toe opvangen, zodat er voor hen een veilige plek is waar ze tot rust kunnen komen.

Lef tonen
De kerk kan voorlichting en toerusting aanbieden aan haar gemeenteleden over de stappen van de meldcode, zodat er meer bewustzijn ontstaat over huiselijk geweld en de impact ervan op individuen en gezinnen. Om slachtoffers door te verwijzen 
naar passende ondersteuning kan de kerk in veel gevallen samenwerken met professionele hulpverleningsinstanties. Het implementeren van preventieve programma’s, zoals huwelijksbegeleiding en emotionele ondersteuning, kan bijdragen aan het verminderen van spanningen binnen gezinnen.

Huiselijk geweld bij echtscheiding is een ernstige kwestie, die niet genegeerd mag worden, zelfs niet binnen de kerk. Voor een ambtsdrager of andere pastoraal betrokkene is het van groot belang om actief betrokken te zijn, lef en moed te tonen in gesprekken en een veilige omgeving te bieden voor slachtoffers. De kerk kan een sleutelrol spelen in het doorbreken van het taboe rond huiselijk geweld en het bieden van concrete ondersteuning aan getroffen gezinnen. Het is een collectieve verantwoordelijkheid om een liefdevolle en ondersteunende gemeenschap te creëren, waarin mensen in tijden van crisis de helpende hand kunnen vinden die ze nodig hebben.

Andries Scherpenzeel is aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en coördinator van de minor Aanpak huiselijk geweld op de CHE.

Praatmee

Beluister onze podcast

#380 Jeffrey & dr. Wim Dekker over de Bond tegen vloeken, Bijbelvertalingen en Eva Jinek
Of beluister op:

Meerartikelen

Nigeri
Nieuws

CU organiseert stille tocht tegen christenvervolging en hoopt op massale opkomst

In samenwerking met Open Doors en SDOK organiseert de ChristenUnie donderdag 23 oktober in Amsterdam een stille tocht tegen christenvervolging. De Walk of Hope, zoals ze het noemen. De partij wil hiermee een signaal afgeven dat geloofsvervolging niet

bidden
Nieuws

Oklahoma schrapt verplichting voor Bijbels in openbare scholen

De nieuwe onderwijsdirecteur van de Amerikaanse staat Oklahoma, Lindel Fields, heeft een omstreden maatregel geschrapt die scholen verplichtte om Bijbels in elk klaslokaal te plaatsen. De regel werd vorig jaar ingevoerd door zijn voorganger Ryan Walt

Trump
Nieuws

Eric Trump ziet ‘de hand van God’ in het leven van zijn vader: "Hij redt het christendom"

Eric Trump, de zoon van de Amerikaanse president Donald Trump, zegt dat zijn vader “het christendom redt” en “door God wordt geleid”. Volgens hem is Trump “op weg naar de hemel” en speelt het geloof een belangrijke rol in zijn presidentschap. De pres

Donovan Spaanstra
Video

Aanstaande zondag is Donovan Spaanstra te gast in Hour of Power

In Hour of Power is kunstenaar Donovan Spaanstra te gast. Hij groeide op in verschillende internaten en pleeggezinnen en had hij eigenlijk geen thuis. Totdat hij in een droom geraakt wordt door de Heilige Geest. Wat dat met hem deed, vertelt Sven zon

Ds. K. Hoefnagel
Video

CGK-predikant vertelt waarom hij graag 'simpel' preekt: "Iedereen moet het kunnen volgen"

Van moeilijke redeneringen of oraties op de preekstoel moet ds. K. Hoefnagel weinig hebben. De CGK-emerituspredikant vertelt in de tweede aflevering van de vijfdelige serie 'Getuigend Gesprek' aan presentator Robert Jansema waarom hij het liefst zo e

China
Nieuws

China dwingt studenten tot atheïsme: christenen steeds verder in het nauw

Een Chinees beroepscollege zou studenten verplichten om zich als atheïst te registreren via een schoolapp. Dat meldt de christelijke mensenrechtenorganisatie ChinaAid. De maatregel roept zorgen op over de voortdurende inperking van religieuze vrijhei

Afghanen
Podcast

Terugluisteren: Deze Afghaan was moslim en werd christen

Afghaanse christenen leven onder de radar. In deze aflevering hoor je het indringende verhaal van een man die opgroeide als overtuigd moslim, de Bijbel ging lezen, Jezus ontmoette en alles riskeerde om Hem te volgen - plus wat jij vandaag voor Afghaa

ds. J. A. Mol
Dagelijks leven

Twijfel is volgens ds. Mol geen teken van ongeloof

In de vragenrubriek van Refoweb reageert ds. J. A. Mol op een indringende vraag van een jonge vrouw die worstelt met geloofstwijfel. Hoewel ze gelooft dat Jezus haar Redder is, wordt ze regelmatig overspoeld door onzekerheid en de angst dat haar gelo

Meerartikelen

CU SGP
Nieuws

CU en SGP gaan weer gelijk op in peilingen

Zo'n anderhalve week voor de verkiezingen scoren zowel de ChristenUnie als de SGP weer drie zetels bij de peiling van Ipsos I&O. Een week geleden daalde CU naar twee en werd SGP juist op vier zetels gezet. CDA stijgt verder en zou volgens de peiling

Prof. dr. Arnold Huijgen
Column

Tussen kruis en vlag: zijn christenen geroepen tot een cultuurstrijd?

De relatie tussen christelijk geloof en vormen van nationalisme is misschien wel spannender dan ooit. Dat geldt internationaal: de herdenkingsbijeenkomst na de moord op Charlie Kirk was een mix van nationalistisch vlagvertoon en trumpisme enerzijds e

Gerben van Dijk
Interview

ChristenUnie Rotterdam botst met wethouder na verbod op 'klimaatklokken'

In heel Nederland luiden kerken deze maand hun klokken voor het klimaat. Het initiatief, afkomstig van de Jonge Klimaatbeweging, Grootouders voor het Klimaat en Groene Kerken, moet letterlijk een klimaatalarm laten horen: het is vijf voor twaalf, zo

Geloof
Interview

Tijdens een nacht riep moslim Charles Yabaga tot God: “Vertel mij wat de waarheid is!”

“Alles wat ik wist over christenen was negatief", vertelt *Charles Yabaga Diarra. “Ze zouden slechte mensen zijn die niet bidden, alcohol drinken en geen enkel respect voor God hebben.” Charles groeide op in een streng islamitisch gezin in Timboektoe

Geldstapel met klok/inzet: Tonnis, CGMV
Nieuws

Ik heb wat gebroken: moet ik op mijn werk verschijnen?

Beste Tonnis, Bij een ongelukkige val heb ik mijn pink gebroken en zit ik sinds twee dagen thuis met mijn pink in het gips, zegt vragensteller Annemarie tegen Tonnis van CGMV. Ik werk in de zorg en nu wil mijn leidinggevende dat ik morgen weer op het

Massale Israëlvlag
Persbericht

Christenen vieren vrijlating gijzelaars door enorme Israël-vlag uit te rollen

Na twee gitzwarte jaren vielen maandagochtend twintig Israëlische gijzelaars hun familie, vrienden en bekenden weer in de armen. Een ongekende en onbeschrijfelijke blijdschap vervult het hart van de Israëli’s. Maar niet alleen in Israël is er vreugde

Holy Family Catholic Church Gaza
Nieuws

Priester in Gaza roept op tot vergeving en verzoening na staakt-het-vuren

Nu het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas is ingegaan, roept pater Gabriel Romanelli, priester van de Heilige Familiekerk in Gaza, zijn parochianen op tot vergeving en verzoening. “Vergeef allen die hebben gefaald, vrijwillig of onvrijwillig, en

Tentoonstelling
Nieuws

Tentoonstelling in kathedraal zorgt voor ophef: curator gekwetst door reacties christenen

De curator van de kathedraal van Canterbury, Jacquiline Creswell, zegt diep geraakt te zijn door de felle reacties van christenen op een tijdelijke kunsttentoonstelling in de kerk. De expositie, genaamd Hear Us, bestaat uit graffiti-stickers op de st

SGP
Video

Zien: SGP-leider Chris Stoffer krijgt bij NOS kijkersvraag over persoonlijk geloof

In campagnetijd zien we politici vaak op plaatsen waar je zo normaal gesproken niet zo snel tegenkomt. Zo was SGP-leider Chris Stoffer deze week te gast bij het Jeugdjournaal. Hij beantwoordde daar vragen van jeugdige kijkers. Stoffer kreeg daarbij o

Nigeria
Nieuws

Dertien doden bij nieuwe aanval op christelijke dorpen in Nigeria: ‘We hadden de autoriteiten gewaarschuwd’

In de Nigeriaanse deelstaat Plateau zijn begin deze week opnieuw christelijke dorpen aangevallen door gewapende Fulani-milities. Volgens lokale bronnen vielen er minstens dertien doden bij gecoördineerde aanvallen op onder meer de dorpen Rawuru, Tatu

Tamara Wallace
Nieuws

Amerikaanse burgemeester treedt af na zelfmoordpoging en diefstal van kerkgeld

De burgemeester van South Lake Tahoe in Californië, Tamara Wallace, is afgetreden na een zelfmoordpoging én een bekentenis dat zij geld verduisterd heeft van de Lake Tahoe Community Presbyterian Church. Dat meldt The Christian Post.  In haar ontslagm

Pastor Trent Stewart
Nieuws

Amerikaanse pastor én aanstaande bruidegom komt om het leven bij fabrieksexplosie

De gemeenschap in Waverly, Tennessee, is in rouw na een fatale explosie bij een fabriek nabij Bucksnort. Zestien mensen kwamen daarbij om het leven, onder wie pastor Trent Stewart, die over enkele weken zou trouwen. Dat meldt the Christian Post.  De