PKN kiest geen kant in oorlog Gaza: 'Politieke opvattingen staan oplossingen in de weg'

Nieuws 2 april 2024 4 minuten
scriba de reuver
PKN

De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) heeft uit naam van scriba René de Reuver en directeur van Kerk in Actie Jurjen de Groot een uitgebreid statement gepubliceerd over de situatie in Israël en Gaza. Daarin stelt men geen partij te willen kiezen ondanks dat veel mensen en organisaties hen daartoe oproepen. 'De Protestantse Kerk is geroepen tot onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël, maar dat is expliciet niet hetzelfde als de staat Israël, laat staan de Israëlische regering.'

De kerk benadrukt zowel het lijden van Joden als Palestijnen onder ogen te willen zien en doet daarbij direct een oproep: ‘Volharding in politieke opvattingen draagt niet bij aan het verzachten van het leed van Joden, Palestijnen en alle anderen die direct of indirect geraakt worden door de oorlog in en rondom Gaza. Wanneer we anderen willen overtuigen van ons eigen gelijk, leidt dit vrijwel nooit tot meer genuanceerde opvattingen, maar juist bijna altijd tot meer spanningen. Een open en liefdevolle houding, geduld, vriendelijkheid, goedheid en geloof kunnen ons wel verder helpen.” 

Volgens de PKN zijn er nauwelijks onderwerpen waar meer discussie over bestaat dan de situatie in Israël en Gaza: ‘Sinds de barbaarse aanslagen van Hamas in oktober vorig jaar en de naar aanleiding daarvan opgelaaide oorlog, krijgt de Protestantse Kerk uiteenlopende vragen en oproepen om partij te kiezen. Dat varieert van ‘noodhulp aan Gaza betekent steun aan de vijanden van Israël’ tot ‘veroordeel de genocide’. De kerk schetst vervolgens de schrijnende situatie voor zowel Palestijnen als de ‘voortdurende onzekerheid over het eigen bestaansrecht en de angst voor terroristische aanslagen’ in Israël. Daarbij stelt men ook dat het conflict de Joodse gemeenschap en Palestijnen in Nederland raakt. 

'Verbondenheid met het volk Israël is expliciet niet hetzelfde als de staat Israël, laat staan de Israëlische regering.' 

Maar een kant kiezen doet de PKN niet. ‘Voor de Protestantse Kerk is het helder dat het nooit een kwestie van ‘kiezen tussen partijen’ kan zijn, maar dat het een blijvende zoektocht is hoe vrede en humaniteit gediend kan worden. De Protestantse Kerk is geroepen tot onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël, maar dat is expliciet niet hetzelfde als de staat Israël, laat staan de Israëlische regering. Kern van de verbondenheid is dat het christelijk geloof niet denkbaar is zonder joodse wortels en dat de kerk geroepen is tot gesprek met het jodendom.’ 

‘De Protestantse Kerk ziet (volken)recht en in internationale verdragen omschreven mensenrechten als het primaire oriëntatiepunt voor de oplossing van het Israëlische-Palestijns-Arabisch conflict. Een gebruik van religieuze argumenten om grondgebied te claimen, bijvoorbeeld vanuit een visie op ‘Groot-Israël’, blijft de kerk afwijzen, of zo’n claim nu op joods-zionistische, christen-zionistische of ook islamitische uitgangspunten berust. 

De wederzijdse haat en onbegrip, het gepolariseerde debat en het vijanddenken - zowel daar als hier -, staan oplossingen en noodhulp in de weg, met alle gevolgen van dien. Voor het afwenden van een humanitaire ramp, is humaniteit nodig. We moeten ‘de ander’ altijd als mens blijven zien. Als kerk leren we dit verstaan vanuit Bijbelse grondwaarden. Juist met Pasen staan we erbij stil dat in de wonden en de trauma's de wonden van Christus zichtbaar worden. Concreet houdt dit in dat de Protestantse Kerk alles afwijst wat vrede en rechtvaardigheid in de weg staat en voorstander is van alles wat hier juist aan bijdraagt. De huidige politieke loopgraven staan dit in de weg.’

'De PKN wijst alles af wat vrede en rechtvaardigheid in de weg staat en is voorstander van alles wat hier juist aan bijdraagt.' 

Vervolgens stelt de kerk voor een permanent staakt-het-vuren te zijn, net als het vrijlaten van de Israëlische gegijzelden en een samenleving waarin iedereen in vrijheid, gelijkheid, menselijke waardigheid en rechtvaardigheid kan leven. Ook veroordeelt men ‘buitensporig geweld van beide kanten’ en ‘onrecht en uitsluiting’. Verder distantieert de PKN zich van ‘directe of indirecte (financiële) steun aan kolonisten en geweld door hen op de Westbank’. ‘De Israëlische nederzettingen zijn illegaal’, maakt de kerk duidelijk. Tot slot veroordeelt de kerk het feit dat de Joodse gemeenschap in Nederland wordt bedreigd en verantwoordelijk wordt gehouden voor de situatie in Israël en Gaza: ‘Dit is antisemitisme.’ 

De Reuver en de Groot besluiten hun statement met een oproep: ‘We roepen iedereen op die op wat voor wijze ook daar een bijdrage aan kan leveren, om alles te doen om honger, ontheemding, vluchtelingenstromen, doden en andere vormen van rampspoed te voorkomen. Politieke opvattingen en vooronderstellingen staan oplossingen veelal in de weg. Elk mens is geliefd door God en naastenliefde begint met het leren aanraken van elkaars wonden. Herkenning en erkenning van elkaars leed zijn noodzakelijk om samen verder te komen.’ 

Wij vragen ons af...

Hoe beoordeelt u dit statement van de PKN?

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Donald Trump
Nieuws

Trump regeert met militaire aanval op geweld tegen Nigeriaanse christenen

De Verenigde Staten hebben op Eerste Kerstdag een militaire aanval uitgevoerd op islamitische extremisten in het noordwesten van Nigeria. De aanval was gericht op terroristen die gelieerd zijn aan Islamitische Staat en kwam tot stand in nauwe samenwe

Sharon Kips
Interview

De kerstboodschap van zangeres Sharon Kips: “Love came down”

“Love came down”; woorden die voor Sharon Kips (42) de kern van kerst raken. De zangeres beleeft december als een intensieve, maar betekenisvolle periode. Naast optreden, moeder-zijn en lesgeven wilt ze Gods liefde, Die met kerst naar de aarde kwam,

Baby Lieke
Interview

Rond kerst koos Lieke voor het leven: “Mijn dochter is het licht dat bleef”

Vijf jaar geleden stond Lieke, toen negentien jaar, voor de deur van een abortuscentrum. Het was vlak voor kerst. Onder zware druk van haar toenmalige partner was ze gekomen om haar zwangerschap af te breken. Maar juist op dat beslissende moment werd

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Meerartikelen

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel: "Je wordt niet minder Gods kind als je een zondig kind bent"

Als christenen geloven we dat God liefdevol en trouw is, maar wat bedoelen we hier eigenlijk mee? Predikant Ron van der Spoel legt het je aan de hand van Psalm 89 uit in een nieuwe gebedsvlog van IZB. Van der Spoel: "God accepteert het niet als we be

Nigeriaanse christen vrijgelaten
Nieuws

Ter dood veroordeelde christelijke boer na tien jaar gevangenschap vrijgelaten

Een christelijke boer uit Nigeria is na ruim tien jaar gevangenschap vrijgelaten. Dat meldt The Christian Post. De man, die zelfs door de Nigeriaanse rechtbank in 2021 zelfs ter dood veroordeeld werd, kwam na internationale druk vrij. Onder meer poli

Armane
Video

Van afwijzing naar genezing: Armanes verhaal met Mercy Ships

In deze indringende video van Mercy Ships staat het verhaal van Armane centraal. Hij werd geboren met een gespleten lip en werd afgewezen in zijn dorp. Zijn moeder Roseline leefde met angst en eenzaamheid. Aan boord van de Africa Mercy veranderde één

Klassiek Eigentijdse Psalmberijming
Persbericht

IKC publiceert eerste deeluitgave Klassiek Eigentijdse Psalmberijming

Het IKC-project Zingen uit de Bron bereikt een belangrijke mijlpaal in het streven om de inhoud van de psalmen te bewaren voor een nieuwe generatie. Begin december verscheen de eerste fysieke deeluitgave met daarin 30 psalmen in de Klassiek Eigentijd

Studiedag klimaat
Persbericht

Studiedag wil voorgangers helpen spreken over klimaat zonder te vervreemden

Hoe preek je over klimaat en zorg voor Gods schepping zonder moralistisch te klinken of gemeenteleden van je te vervreemden? Met die vraag organiseert de Theologische Universiteit Utrecht samen met GroeneKerken een studiedag voor predikanten, voorgan

Kerst
Boekfragment

Kerst begint bij een bewogen God: liefde die alles kost

Ik hoorde eens iemand zeggen dat je kunt sterven aan een gebroken hart. Ooit dacht ik dat dat slechts beeldspraak was, maar het blijkt echt te bestaan: het gebrokenhartsyndroom. Een tijdelijke, maar serieuze aandoening die kan ontstaan door extreme e

Jac de Gooijer
Interview

Messiasbelijdende Jood roept kerk op tot inkeer: "We hebben de stam verlaten"

Hij groeide op in een gereformeerd gezin waar God vooral werd gevreesd. Pas veel later ontdekte Jac de Gooijer dat hij Joodse wortels had. Tegenwoordig woont hij op een afgelegen eiland in Indonesië, waar hij christelijke voorgangers lesgeeft in het

Hans Reinders
Column

Jezus eist de nacht op: Kerst als overwinning op de duisternis

De nacht roept angst op, onveiligheid en duisternis. In onze tijd eisen we de nacht op in naam van vrijheid, maar de Bijbel spreekt opvallend realistisch over wat de nacht betekent. Van Job tot Judas, van Jakob tot de herders in Efrata: de nacht is h