Van den Brink schrok van proefschrift GerGem-predikant: ‘Ernstig en onwetenschappelijk’

Nieuws 25 januari 2024 4 minuten Jeffrey Schipper
ds. G. W. S. Mulder
YouTube

Een predikant uit de Gereformeerde Gemeenten heeft 'ondeugdelijk en onwetenschappelijk werk' geleverd door teksten uit werken van theologen te kopiëren, concludeert dr. Gert van den Brink in de vragenrubriek van Refoweb.nl. Hij verdiepte zich in een proefschrift van ds. G. W. S. Mulder (foto) over de vraag hoe predikanten tussen 1600 en 1800 vanuit de Bijbeltekst tot de toepassing van de preek kwamen. De hersteld hervormde predikant spreekt van ‘een ernstige zaak, een academicus onwaardig’.

“Ik heb twaalf handboeken voor predikkunde bestudeerd. Ik zocht naar theologische, liefst Bijbelse argumenten voor de preekopbouw en toepassing”, stelde Mulder vorig jaar in gesprek met het Reformatorisch Dagblad. Naar eigen zeggen onderzocht de predikant mannen als William Perkins, Guilielmus Amesius, Gisbertus Voetius, Johannes Hoornbeeck, Guiljelmus Saldenus, David Knibbbe, Everhardus van der Hooght, Friedrich Adolph Lampe en anderen die over de preek schreven. Dit zijn theologen uit de periode 1600 tot 1800.

‘Met de bespreking van Saldenus in het boek van ds. Mulder is iets merkwaardigs aan de hand’, zo merkt Van den Brink op. ‘Niet minder dan 12 pagina's (blz. 166-177) in zijn dissertatie worden aan Saldenus’ Latijnse boek gewijd, zonder dat er ook maar één voetnoot is opgenomen die naar de inhoud van het geschrift verwijst. Ik vrees dat de schrijver geen Latijn beheerst, gezien het feit dat hij de titel helemaal verkeerd vertaald heeft. Zijn weergave van de inhoud van het boek lijkt een parafrase te zijn van de samenvatting die G. van den End (een in 2001 overleden hervormde predikant, red.) in diens dissertatie uit 1991 over Saldenus gegeven heeft. Ik ben in Mulders proefschrift niets over Saldenus’ geschrift tegengekomen wat niet eveneens in het werk van Van den End staat.’

‘Alles wijst erop dat Mulder het boek van Saldenus niet bestudeerd heeft, hoewel hij de indruk wil wekken dat wel te hebben gedaan’, vervolgt de hersteld hervormde predikant. ‘Er zijn nog meer aanwijzingen dat niet Saldenus' geschrift maar de samenvatting van Van den End de basis is van het hoofdstuk over Saldenus. Mulder verwijst (evenals Van den End) naar de zeer zeldzame editie van 1677 en niet naar de veel algemenere editie van 1678. Hij vermeldt niet (evenmin als Van den End) dat de editie van 1678 een andere titel had dan de uitgave van 1677. Enkele keren schrijft Mulder “volgens Van den End...”, terwijl wat er dan volgt gewoonlijk letterlijk in het boek van Saldenus zelf staat. Dat maakt duidelijk dat Mulder de bron zelf niet heeft onderzocht.

Ik heb niet uitvoerig onderzocht of Mulder andere werken (o.a. van Martinus, Knibbe, Lampe) wel in het Latijn heeft gelezen. De steekproef die ik deed met het boek van Knibbe was teleurstellend: in de dissertatie wordt soms een evident onjuiste weergave gegeven van wat Knibbe zegt. De bespreking van Lampes Latijnse werk omvat 12 pagina's (blz. 246-257), en ook hier geen enkele verwijzing naar het geschrift. Als Mulder inderdaad (zoals ik vermoed) geen Latijn beheerst, kan hij ook deze geschriften niet nauwkeurig en zelfstandig hebben bestudeerd.  

Bij geschriften waarvan er een Engelse vertaling bestaat (Hyperius en Hemmingius), verwijst Mulder in de voetnoten naar de Engelse vertaling en niet naar het Latijnse origineel. Daarmee wekt hij opnieuw de indruk dat hij de originele Latijnse tekst niet heeft gelezen. Ik vond een voetnoot waarin Mulder naar de Latijnse tekst van Hyperius verwijst (blz. 47 noot 134), maar de verwijzing klopt niet; de verwijzing komt wel precies overeen met die in een boek van Van 't Spijker (een in 2021 overleden christelijke gereformeerde predikant, red.) over Hyperius. Van 't Spijker heeft een andere editie gebruikt dan die Mulder zegt te hebben gebruikt (Mulder verwijst naar de editie van 1614, maar die bestaat niet). Dus Mulder heeft niet Hyperius geraadpleegd, maar simpelweg de voetnoot van Van 't Spijker gekopieerd. 
 
Mulder heeft bijna 40 Latijnse titels in zijn bibliografie opgenomen. Hoeveel daarvan heeft hij geraadpleegd, laat staan gelezen, laat staan bestudeerd...? Daarnaast komen er titels in de bibliografie voor, die in de dissertatie niet voorkomen. Waar heeft hij die vandaan? Kortom, Mulder heeft ondeugdelijk en onwetenschappelijk werk geleverd. Hij weet dat hij Saldenus (en wellicht ook meerdere andere auteurs) zelf niet heeft bestudeerd alhoewel hij de suggestie wekt dat wel te hebben gedaan. Dat is een ernstige zaak, een academicus onwaardig’, stelt Van den Brink vast.

Cvandaag nam contact op met Van den Brink. In antwoord op de vraag of er sprake is van plagiaat, antwoordt hij: “Dat is een juridische kwestie. Daar gaat de Vrije Universiteit Amsterdam over.” Ook nam Cvandaag contact op met ds. Mulder zelf. De predikant van de GerGem in Ridderkerk was niet bereikbaar voor commentaar.

Lees de volledige vragenbeantwoording op de site van Refoweb.

Praatmee

Beluister onze podcast

#383 Patrick & Jeffrey over de campagnes en zetels van CDA, ChristenUnie en SGP
Of beluister op:

Meerartikelen

Kees
Opinie

Abortusdiscussie raakt een open zenuw

De voorstanders van abortus maken zich enorme zorgen en zijn bang dat, net als in Amerika, ook in Nederland abortus verder ingeperkt gaat worden. Juist omdat in de afgelopen jaren er een verruiming is geweest van de abortuswetgeving is bevochten. Imm

 Rosanne Krijgsman
Nieuws

Singer-songwriter Rosanne Krijgsman brengt nieuwe single uit: 'Geef het maar over'

De christelijke singer-songwriter Rosanne Krijgsman heeft onlangs een nieuwe single uitgebracht: ‘Geef het maar over.' Het nummer ademt eerlijkheid en hoop, en vertelt over loslaten, vertrouwen en het vinden van rust te midden van verandering. De sin

Cvandaag podcast
Podcast

Cvandaag podcast: terugblik op campagnes CDA, CU en SGP

Wat betekenen de verkiezingsuitslagen voor de christelijke politiek in Nederland? In deze nieuwspodcast blikken Cvandaag-redacteuren Jeffrey Schipper en Patrick Simons terug op de campagnes van het CDA, de SGP en de ChristenUnie. Ze bespreken opvalle

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant wijst op eenstaatoplossing in conflict tussen Israël en Gaza

De zogeheten ‘tweestatenoplossing’ wordt door velen gezien als de manier om voorgoed een einde te maken aan het conflict tussen Israël en Hamas. Ds. J. Koppelaar, emerituspredikant binnen de Hersteld Hervormde Kerk (HHK), merkte in een recente preek

worship
Video

Wat betekent het woord ‘evangelisch’? Bekijk de uitlegvideo

Wat bedoelen we eigenlijk als we zeggen dat iemand of een kerk evangelisch is? In deze video wordt stap voor stap uitgelegd wat de term ‘evangelisch’ betekent. Van de oorspronkelijke betekenis ‘volgens het Evangelie’ tot de invloed van theologen, en

Licht onder de rivieren
Persbericht

Nieuw boek belicht evangelische stroming Zuid-Nederland

Onlangs is in de Baptistengemeente Brunssum-Treebeek het boek Licht onder de rivieren gepresenteerd. Onder redactie van Hans Riphagen en Jack Barentsen brengt dit werk de rijke, maar vaak vergeten geschiedenis in beeld van evangelische, baptisten- en

Robert Plomp
Column

Waarom zitten zoveel christenen naast Jona te mopperen?

In een wereld vol cynisme, woede en veroordeling raakt een tiener met zijn jasje de kern van ons probleem: “People are shit.” Hard, maar pijnlijk waar. Toch eindigt zijn moeder niet bij dat oordeel, maar bij genade: “That’s why Jesus died.” In deze i

Opperrabbijn
Column

Zondvloed bij ons thuis en een nieuw baantje als stemadviseur

Het lijkt bij opperrabbijn Jacobs thuis op dit moment de zondvloed wel, zo vertelt hij in zijn nieuwe onderstaande dagboek. Ook legt hij uit hoe het jodendom naar het huwelijk kijkt en wat daarbij de gebruiken zijn. Verder was de opperrabbijn aanwezi

Meerartikelen

CGK-synode
Nieuws

Broederlijk gesprek op komst: deputaten CGK reiken 'Rijnsburg' de hand

Deputaten vertegenwoordiging van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) willen graag in gesprek gaan met de kerkenraad van Rijnsburg, of - als dat beter past - met de commissie die namens de daar betrokken kerken het overleg voert. Dat schrijven

Sagrada Familia
Nieuws

Spaanse Sagrada Familia nu officieel de hoogste kerk ter wereld

De Sagrada Familia in Barcelona heeft de Ulmer Münster in Duitsland van de eerste plaats gestoten als het gaat om de hoogste kerktoren ter wereld. Donderdag werd het eerste deel van het torenkruis op de hoofdtoren van de beroemde, nog steeds onafgebo

Jaap Smit
Video

Zondag is voormalig Commissaris van de Koning Jaap Smit te gast in Hour of Power

Voormalig Commissaris van de Koning en dominee Jaap Smit deelt in Hour of Power inspirerende levenslessen en persoonlijke anekdotes. Hij vertelt over een bijzondere ontmoeting uit zijn tijd als godsdienstleraar. Zijn boodschap verpakt hij in een conf

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden stelt dat christelijke opvoeding ook vandaag vreugdevol kan zijn

'In wat voor tijd groeien onze kinderen op?' Het is een veelgehoorde vraag die veel christelijke ouders vandaag de dag stellen. We leven in een tijd waarin wereldwijd veel oorlogen woeden, terwijl ons land steeds seculierder wordt en daarmee bepaalde

Johan Schep
Video

Johan Schep wijst op ingrijpende gevolgen zondeval én Gods reddingsplan

In aflevering zes van de serie 'Jezus in het Oude Testament' staat Genesis 6 centraal. Evangelist Johan Schep vertelt dat onze natuur sinds de zondeval veranderd is. De harten van mensen werden met zonden vervuld en God kreeg zelfs spijt dat hij de m

Khajavi
Nieuws

Christelijke bekeerlinge vrijgelaten uit Iraanse gevangenis na twee jaar detentie

De 61-jarige Iraanse christen Mina Khajavi is op 20 oktober vrijgelaten uit de beruchte Evin-gevangenis in Teheran. Ze had daar bijna twee jaar vastgezeten vanwege haar geloof. Khajavi was veroordeeld voor het “handelen tegen de nationale veiligheid”

Rick Warren
Nieuws

Rick Warren: "Wereldwijde kerk moet veel meer op eerste christengemeenten gaan lijken"

De wereldwijde kerk moet veel meer op de eerste christengemeenten gaan lijken als ze in 2033 de 'Grote Opdracht' wil volbrengen. Dat zei de Amerikaanse voorganger Rick Warren tijdens de algemene vergadering van de World Evangelical Alliance. Met nog

Huwelijk
Nieuws

Amerikaanse kerk krijgt boete voor houden van huwelijksdiensten: "We worden gediscrimineerd"

Een kerk in de Amerikaanse staat Michigan zegt slachtoffer te zijn van discriminatie door de lokale overheid. Dat meldt The Christian Post. De gemeente Windsor Township zou de kerk hebben tegengewerkt bij het organiseren van samenkomsten en huwelijks

Indonesie
Nieuws

Honderden moslims protesteren tegen bouw kerk in Indonesië

In de Indonesische stad Palembang, op het eiland Sumatra, hebben honderden moslims op 14 oktober gedemonstreerd tegen de bouw van een nieuwe kerk van de Huria Kristen Batak Protestant (HKBP). De betogers vinden dat de geplande kerk niet past in hun o

Mirjam Cappon-Oldengarm
Nieuws

Mirjam Cappon deelt aangrijpend getuigenis in ‘De Podcast van je Leven!’

In een aflevering van De Podcast van je Leven! vertelt Mirjam Cappon-Oldengarm een aangrijpend en eerlijk verhaal over haar dochtertje, dat werd geboren met Trisomie 13 (het syndroom van Patau). In het gesprek deelt ze haar verdriet, haar geloof en h

Wake Me Up
Persbericht

Nieuwe jongerenpodcast van NBG en Move: Wake Me Up

‘Hoe je wakker wordt, zet de toon voor de rest van je dag. Start je dag positief met de spraakberichten van onze ‘wekkers’: jonge mensen die jou willen inspireren in je leven met God!’ Zo start de podcast Wake Me Up, waarnaar ruim 4.000 jongvolwassen

Belder
Opinie

Wat zou Luther zeggen als hij ziet wat er van de Reformatie is geworden?

“Ach, leefde Luther nog maar”, verzuchtte Calvijn na diens dood. Hij noemde hem “mijn hooggeëerde vader.” Deze respectvolle houding was wederzijds, ondanks het grillige karakter van de man uit Wittenberg. Als Luther zijn ogen nog eens zou opslaan en