Van den Brink schrok van proefschrift GerGem-predikant: ‘Ernstig en onwetenschappelijk’

Nieuws 25 januari 2024 4 minuten Jeffrey Schipper
ds. G. W. S. Mulder
YouTube

Een predikant uit de Gereformeerde Gemeenten heeft 'ondeugdelijk en onwetenschappelijk werk' geleverd door teksten uit werken van theologen te kopiëren, concludeert dr. Gert van den Brink in de vragenrubriek van Refoweb.nl. Hij verdiepte zich in een proefschrift van ds. G. W. S. Mulder (foto) over de vraag hoe predikanten tussen 1600 en 1800 vanuit de Bijbeltekst tot de toepassing van de preek kwamen. De hersteld hervormde predikant spreekt van ‘een ernstige zaak, een academicus onwaardig’.

“Ik heb twaalf handboeken voor predikkunde bestudeerd. Ik zocht naar theologische, liefst Bijbelse argumenten voor de preekopbouw en toepassing”, stelde Mulder vorig jaar in gesprek met het Reformatorisch Dagblad. Naar eigen zeggen onderzocht de predikant mannen als William Perkins, Guilielmus Amesius, Gisbertus Voetius, Johannes Hoornbeeck, Guiljelmus Saldenus, David Knibbbe, Everhardus van der Hooght, Friedrich Adolph Lampe en anderen die over de preek schreven. Dit zijn theologen uit de periode 1600 tot 1800.

‘Met de bespreking van Saldenus in het boek van ds. Mulder is iets merkwaardigs aan de hand’, zo merkt Van den Brink op. ‘Niet minder dan 12 pagina's (blz. 166-177) in zijn dissertatie worden aan Saldenus’ Latijnse boek gewijd, zonder dat er ook maar één voetnoot is opgenomen die naar de inhoud van het geschrift verwijst. Ik vrees dat de schrijver geen Latijn beheerst, gezien het feit dat hij de titel helemaal verkeerd vertaald heeft. Zijn weergave van de inhoud van het boek lijkt een parafrase te zijn van de samenvatting die G. van den End (een in 2001 overleden hervormde predikant, red.) in diens dissertatie uit 1991 over Saldenus gegeven heeft. Ik ben in Mulders proefschrift niets over Saldenus’ geschrift tegengekomen wat niet eveneens in het werk van Van den End staat.’

‘Alles wijst erop dat Mulder het boek van Saldenus niet bestudeerd heeft, hoewel hij de indruk wil wekken dat wel te hebben gedaan’, vervolgt de hersteld hervormde predikant. ‘Er zijn nog meer aanwijzingen dat niet Saldenus' geschrift maar de samenvatting van Van den End de basis is van het hoofdstuk over Saldenus. Mulder verwijst (evenals Van den End) naar de zeer zeldzame editie van 1677 en niet naar de veel algemenere editie van 1678. Hij vermeldt niet (evenmin als Van den End) dat de editie van 1678 een andere titel had dan de uitgave van 1677. Enkele keren schrijft Mulder “volgens Van den End...”, terwijl wat er dan volgt gewoonlijk letterlijk in het boek van Saldenus zelf staat. Dat maakt duidelijk dat Mulder de bron zelf niet heeft onderzocht.

Ik heb niet uitvoerig onderzocht of Mulder andere werken (o.a. van Martinus, Knibbe, Lampe) wel in het Latijn heeft gelezen. De steekproef die ik deed met het boek van Knibbe was teleurstellend: in de dissertatie wordt soms een evident onjuiste weergave gegeven van wat Knibbe zegt. De bespreking van Lampes Latijnse werk omvat 12 pagina's (blz. 246-257), en ook hier geen enkele verwijzing naar het geschrift. Als Mulder inderdaad (zoals ik vermoed) geen Latijn beheerst, kan hij ook deze geschriften niet nauwkeurig en zelfstandig hebben bestudeerd.  

Bij geschriften waarvan er een Engelse vertaling bestaat (Hyperius en Hemmingius), verwijst Mulder in de voetnoten naar de Engelse vertaling en niet naar het Latijnse origineel. Daarmee wekt hij opnieuw de indruk dat hij de originele Latijnse tekst niet heeft gelezen. Ik vond een voetnoot waarin Mulder naar de Latijnse tekst van Hyperius verwijst (blz. 47 noot 134), maar de verwijzing klopt niet; de verwijzing komt wel precies overeen met die in een boek van Van 't Spijker (een in 2021 overleden christelijke gereformeerde predikant, red.) over Hyperius. Van 't Spijker heeft een andere editie gebruikt dan die Mulder zegt te hebben gebruikt (Mulder verwijst naar de editie van 1614, maar die bestaat niet). Dus Mulder heeft niet Hyperius geraadpleegd, maar simpelweg de voetnoot van Van 't Spijker gekopieerd. 
 
Mulder heeft bijna 40 Latijnse titels in zijn bibliografie opgenomen. Hoeveel daarvan heeft hij geraadpleegd, laat staan gelezen, laat staan bestudeerd...? Daarnaast komen er titels in de bibliografie voor, die in de dissertatie niet voorkomen. Waar heeft hij die vandaan? Kortom, Mulder heeft ondeugdelijk en onwetenschappelijk werk geleverd. Hij weet dat hij Saldenus (en wellicht ook meerdere andere auteurs) zelf niet heeft bestudeerd alhoewel hij de suggestie wekt dat wel te hebben gedaan. Dat is een ernstige zaak, een academicus onwaardig’, stelt Van den Brink vast.

Cvandaag nam contact op met Van den Brink. In antwoord op de vraag of er sprake is van plagiaat, antwoordt hij: “Dat is een juridische kwestie. Daar gaat de Vrije Universiteit Amsterdam over.” Ook nam Cvandaag contact op met ds. Mulder zelf. De predikant van de GerGem in Ridderkerk was niet bereikbaar voor commentaar.

Lees de volledige vragenbeantwoording op de site van Refoweb.

Praatmee

Beluister onze podcast

#384 David ten Voorde & Wim Verkerk over de vergeten strategie van Jezus (en kerkgroei in Iran)
Of beluister op:

Meerartikelen

ELINE
Interview

Zangeres ELINE veranderde van Martha in Maria: "Ik wilde altijd maar een betere christen worden"

Met haar nieuwe album Zielsgeluk laat zangeres ELINE zich recht in haar hart kijken. Thema’s als eenzaamheid, onzekerheid en streberig zijn gaat ze daarbij niet uit de weg. In een openhartig interview met Cvandaag vertelt ze over haar nieuwe album, s

Beeld van bijbelstudie bij OM
Verdieping

Week van gebed voor mensen die Jezus nog niet kennen: zie wat Jezus ziet

Deze week is het de Week van gebed voor mensen die Jezus nog niet kennen. Vijf organisaties roepen ons ertoe op voor hen te bidden. Wat heeft mijn directe omgeving nodig? Wie van mijn buren heeft Gods liefde nodig? Stel die vragen eens in gebed. En v

Bijbel
Nieuws

Britse atheïst lanceert website die de Bijbel 'zichzelf laat tegenspreken'

Een Britse ontwikkelaar heeft een website gemaakt die beweert te laten zien dat de Bijbel zichzelf tegenspreekt. De website, Bible Both Ways, is half oktober gelanceerd door Jon James, een agnostische atheïst. Volgens James kan zijn site aantonen dat

Patricia
Getuigenis

Patricia getuigt hoe Jezus haar bevrijdde uit occulte gebondenheid

Als jong meisje groeide Patricia op in een omgeving van angst, misbruik en geestelijke duisternis. Wat begon als een jeugd vol pijn, eindigde dankzij de kracht van Jezus in een leven vol vrijheid. “De mensen die je het meest hoort te kunnen vertrouwe

Jaap Smit
Interview

Voormalig commissaris van de Koning: "Ben ik mijn broeders hoeder? Het antwoord is ja"

Hij begon als godsdienstdocent, werd daarna predikant, vakbondsvoorzitter en uiteindelijk commissaris van de Koning in Zuid-Holland. Jaap Smit (66) noemt zichzelf een bevoorrecht mens, maar vooral iemand die zijn talenten niet heeft willen begraven.

Ds. A. T. Vergunst
Video

Ds. A. T. Vergunst vertelt over zijn eerste vrouw die op 29-jarige leeftijd overleed

Ds. A. T. Vergunst verloor in 1996 zijn eerste vrouw ten gevolge van een ernstige hersentumor. Ze werd slechts 29 jaar oud en de predikant bleef met vijf jonge kinderen achter. In een recente lezing, waarin rouw centraal stond, merkte de GerGem-predi

Nigeria
Nieuws

17 christenen gedood bij aanvallen in Nigeria kort na waarschuwing Trump

In de nacht van vrijdag op zaterdag zijn in de grensregio tussen de Nigeriaanse staten Plateau en Kaduna zeker zeventien christenen om het leven gekomen bij aanvallen van vermoedelijk islamitische Fulani-milities. De aanslagen vonden plaats slechts e

Indiase christen
Nieuws

Indiase christenen vrijgesproken van valse aanklachten maar 'schade is al geleden'

Het Indiase Hooggerechtshof heeft alle strafzaken tegen een groep christenen in de deelstaat Uttar Pradesh nietig verklaard. De rechters spraken harde woorden over de manier waarop lokale autoriteiten de wet gebruikten als “middel om onschuldige mens

Meerartikelen

Pakistan
Nieuws

Christenen Pakistan teleurgesteld: geen onderzoek naar Jaranwala-aanvallen

In Pakistan lijkt de hoop op gerechtigheid voor de slachtoffers van het geweld tegen christenen in de stad Jaranwala definitief vervlogen. Het Hooggerechtshof in Lahore verwierp op 22 oktober alle verzoeken van burgers en christelijke organisaties om

Ceder
Nieuws

Don Ceder had met voorkeurstemmen in Tweede Kamer kunnen komen bij verlies CU-zetel

Zowel bij de ChristenUnie als de SGP heeft de nummer drie van de kandidatenlijst meer stemmen behaald dan de nummer twee. Dat blijkt uit een analyse van Omied Chalebyani, die zijn bevindingen in een sheet deelt op social media. De officiële en totale

moskee
Nieuws

Raad van State maakt SGP-voorstel om versterkte gebedsoproepen te verbieden met grond gelijk

Geluidsversterkende gebedsoproepen van moskeeën verbieden is mogelijk discriminerend en in strijd met de grondwettelijke vrijheid van godsdienst. Dat stelt de Raad van State in een advies waarin een wetsvoorstel van SGP en JA21 met de grond gelijk wo

Gavin Ortlund
Column

Hoe blijf je vriendelijk tijdens een verhit gesprek? Vijf handreikingen

Vriendelijkheid in een gesprek is krachtig, vooral wanneer we praten met iemand met wie we het niet eens zijn. Vriendelijkheid opent niet alleen relationele, maar ook intellectuele deuren. Met andere woorden: het helpt ons niet alleen om elkaar aardi

Johan van Heuven
Interview

Johan brak met jarenlange pornoverslaving: “God hielp mij moedig te zijn”

“Je schaamt je oog uit je kop, maar je durft het niet op te biechten", vertelt Johan van Heuven. Jarenlang zat hij gevangen in een pornoverslaving die hem twee huwelijken kostte. Ook zijn geloofsleven stond op losse schroeven. Maar toen het niet slec

Christian Stier
Boekfragment

God herstelt Israël in de eindtijd: wat bedoelen we hiermee?

Er zijn van die uitspraken die als vanzelf worden overgenomen, maar ondertussen voor veel ‘ruis op de lijn’ zorgen. Een bekende is: “God herstelt Israël in de eindtijd”. Wat wordt daar eigenlijk mee bedoeld? We bekijken drie uitspraken. Uitspraak 1:

pakistan
Nieuws

Blinde Pakistaanse christen aangeklaagd voor godslastering na jarenlange pesterijen

Een 49-jarige blinde christen uit Pakistan is gearresteerd op beschuldiging van godslastering, een misdrijf dat in het land met de dood kan worden bestraft. Volgens zijn familie gaat het om een valse aanklacht die voortkomt uit jarenlange pesterijen

coa
Nieuws

SGP stelt Kamervragen na geweld en intimidatie tegen Syrisch christelijk gezin in Zeeuws azc

SGP heeft Kamervragen gesteld over geweld en intimidatie waar christelijke asielzoekers in Nederland mee te maken krijgen. Directe aanleiding van de Kamervragen is de situatie van een christelijk Syrisch gezien in een azc in Goes, waar verschillende

L. van 't Wout
Video

CGK-predikant stelt dat christenen te weinig verwachting van het gebed hebben

Als iemand ziek is, bijvoorbeeld binnen onze familiekring of onder onze collega's, zeggen we al heel snel: 'Ik kan niets voor je doen, behalve bidden.' Maar in hoeverre verwachten we dat God daadwerkelijk onze gebeden wil verhoren en vervolgens ieman

Trump
Nieuws

Trump wil militair ingrijpen als geweld tegen Nigeriaanse christenen niet stopt

De Amerikaanse president Donald Trump heeft gedreigd met militair ingrijpen als het geweld tegen Nigeriaanse christenen door blijft gaan. Ook zijn minister van Oorlog bevestigde dat voornemen. Verder zetten de Verenigde Staten dan per direct alle hul

Stichting Israël en de Bijbel
Video

De twaalf toonbroden: teken van Gods blijvende trouw aan Israël

In een YouTube-fragment van Israël en de Bijbel spreekt David van Wijck over de diepe symboliek van de twaalf toonbroden in de tempel. Deze broden, die voortdurend voor Gods aangezicht lagen, zijn niet alleen een teken van aanbidding, maar ook van Zi

Donkey Mobile
Persbericht

Donkey Mobile en Kerkdienstgemist bundelen krachten

Donkey Mobile, ontwikkelaar van kerk-apps, neemt deze maand streamingplatform Kerkdienstgemist over. Met deze overname ontstaat het grootste christelijke techbedrijf van Nederland dat meer dan 2.000 kerken bedient met hoogwaardige digitale oplossinge