Van den Brink schrok van proefschrift GerGem-predikant: ‘Ernstig en onwetenschappelijk’

Nieuws 25 januari 2024 4 minuten Jeffrey Schipper
ds. G. W. S. Mulder
YouTube

Een predikant uit de Gereformeerde Gemeenten heeft 'ondeugdelijk en onwetenschappelijk werk' geleverd door teksten uit werken van theologen te kopiëren, concludeert dr. Gert van den Brink in de vragenrubriek van Refoweb.nl. Hij verdiepte zich in een proefschrift van ds. G. W. S. Mulder (foto) over de vraag hoe predikanten tussen 1600 en 1800 vanuit de Bijbeltekst tot de toepassing van de preek kwamen. De hersteld hervormde predikant spreekt van ‘een ernstige zaak, een academicus onwaardig’.

“Ik heb twaalf handboeken voor predikkunde bestudeerd. Ik zocht naar theologische, liefst Bijbelse argumenten voor de preekopbouw en toepassing”, stelde Mulder vorig jaar in gesprek met het Reformatorisch Dagblad. Naar eigen zeggen onderzocht de predikant mannen als William Perkins, Guilielmus Amesius, Gisbertus Voetius, Johannes Hoornbeeck, Guiljelmus Saldenus, David Knibbbe, Everhardus van der Hooght, Friedrich Adolph Lampe en anderen die over de preek schreven. Dit zijn theologen uit de periode 1600 tot 1800.

‘Met de bespreking van Saldenus in het boek van ds. Mulder is iets merkwaardigs aan de hand’, zo merkt Van den Brink op. ‘Niet minder dan 12 pagina's (blz. 166-177) in zijn dissertatie worden aan Saldenus’ Latijnse boek gewijd, zonder dat er ook maar één voetnoot is opgenomen die naar de inhoud van het geschrift verwijst. Ik vrees dat de schrijver geen Latijn beheerst, gezien het feit dat hij de titel helemaal verkeerd vertaald heeft. Zijn weergave van de inhoud van het boek lijkt een parafrase te zijn van de samenvatting die G. van den End (een in 2001 overleden hervormde predikant, red.) in diens dissertatie uit 1991 over Saldenus gegeven heeft. Ik ben in Mulders proefschrift niets over Saldenus’ geschrift tegengekomen wat niet eveneens in het werk van Van den End staat.’

‘Alles wijst erop dat Mulder het boek van Saldenus niet bestudeerd heeft, hoewel hij de indruk wil wekken dat wel te hebben gedaan’, vervolgt de hersteld hervormde predikant. ‘Er zijn nog meer aanwijzingen dat niet Saldenus' geschrift maar de samenvatting van Van den End de basis is van het hoofdstuk over Saldenus. Mulder verwijst (evenals Van den End) naar de zeer zeldzame editie van 1677 en niet naar de veel algemenere editie van 1678. Hij vermeldt niet (evenmin als Van den End) dat de editie van 1678 een andere titel had dan de uitgave van 1677. Enkele keren schrijft Mulder “volgens Van den End...”, terwijl wat er dan volgt gewoonlijk letterlijk in het boek van Saldenus zelf staat. Dat maakt duidelijk dat Mulder de bron zelf niet heeft onderzocht.

Ik heb niet uitvoerig onderzocht of Mulder andere werken (o.a. van Martinus, Knibbe, Lampe) wel in het Latijn heeft gelezen. De steekproef die ik deed met het boek van Knibbe was teleurstellend: in de dissertatie wordt soms een evident onjuiste weergave gegeven van wat Knibbe zegt. De bespreking van Lampes Latijnse werk omvat 12 pagina's (blz. 246-257), en ook hier geen enkele verwijzing naar het geschrift. Als Mulder inderdaad (zoals ik vermoed) geen Latijn beheerst, kan hij ook deze geschriften niet nauwkeurig en zelfstandig hebben bestudeerd.  

Bij geschriften waarvan er een Engelse vertaling bestaat (Hyperius en Hemmingius), verwijst Mulder in de voetnoten naar de Engelse vertaling en niet naar het Latijnse origineel. Daarmee wekt hij opnieuw de indruk dat hij de originele Latijnse tekst niet heeft gelezen. Ik vond een voetnoot waarin Mulder naar de Latijnse tekst van Hyperius verwijst (blz. 47 noot 134), maar de verwijzing klopt niet; de verwijzing komt wel precies overeen met die in een boek van Van 't Spijker (een in 2021 overleden christelijke gereformeerde predikant, red.) over Hyperius. Van 't Spijker heeft een andere editie gebruikt dan die Mulder zegt te hebben gebruikt (Mulder verwijst naar de editie van 1614, maar die bestaat niet). Dus Mulder heeft niet Hyperius geraadpleegd, maar simpelweg de voetnoot van Van 't Spijker gekopieerd. 
 
Mulder heeft bijna 40 Latijnse titels in zijn bibliografie opgenomen. Hoeveel daarvan heeft hij geraadpleegd, laat staan gelezen, laat staan bestudeerd...? Daarnaast komen er titels in de bibliografie voor, die in de dissertatie niet voorkomen. Waar heeft hij die vandaan? Kortom, Mulder heeft ondeugdelijk en onwetenschappelijk werk geleverd. Hij weet dat hij Saldenus (en wellicht ook meerdere andere auteurs) zelf niet heeft bestudeerd alhoewel hij de suggestie wekt dat wel te hebben gedaan. Dat is een ernstige zaak, een academicus onwaardig’, stelt Van den Brink vast.

Cvandaag nam contact op met Van den Brink. In antwoord op de vraag of er sprake is van plagiaat, antwoordt hij: “Dat is een juridische kwestie. Daar gaat de Vrije Universiteit Amsterdam over.” Ook nam Cvandaag contact op met ds. Mulder zelf. De predikant van de GerGem in Ridderkerk was niet bereikbaar voor commentaar.

Lees de volledige vragenbeantwoording op de site van Refoweb.

Praatmee

Beluister onze podcast

#350 Jeffrey & ds. Marien Kollenstaart over intercultureel kerk-zijn en migrantenchristenen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Michael Tait
Nieuws

Leadzanger Newsboys stopt na vijftien jaar: "Met bidden en vasten tot beslissing gekomen"

Na vijftien jaar heeft Michael Tait (links op de foto) aangekondigd te stoppen als leadzanger van de christelijke rockband Newsboys. De 58-jarige muzikant deelde dit nieuws via een persoonlijke verklaring op sociale media, waarin hij reflecteerde op

Soedan
Nieuws

Soedanese christen verstoten door familie na bekering tot christendom

Een jonge christen in Sudan heeft zijn huis en gezin verloren nadat hij zich bekeerde van de islam tot het christendom. Zijn familie verstootte hem en dwong zijn vrouw om te scheiden, meldt een bron in de regio aan Morning Star News. De man uit El Ge

leuven
Nieuws

Onderzoek naar mogelijk misbruik in vier abdijen Nederland en België

Er loopt op dit moment een onderzoek naar mogelijk seksueel misbruik en grensoverschrijdend gedrag in vier verschillende abdijen in Nederland en België. Naar aanleiding van beschuldigingen richting een aantal monniken, zijn er onderzoeken gestart. Da

Marijke
Video

Marijke Gootjes is zondag te gast in Hour of Power

Zondag is Marijke Gootjes te gast in Hour of Power. Zij worstelde met mentale klachten. Ze vertelt hierover vanuit persoonlijke ervaring, met name om anderen te helpen die hiermee kampen. Marijke worstelde met een burn-out. Op de vraag waar God was i

priesters
Nieuws

Steeds meer priesters in Burkina Faso ondanks terrorisme

Ondanks dat priesters en katholieke catechisten de belangrijkste doelwitten zijn van terroristen in Burkina Faso, heeft het land de afgelopen jaren een groei gezien in het aantal mannen dat priester wil worden. Dat schrijft Kerk in Nood.  Vanwege de

Christenjongeren
Nieuws

Bidden: gesprek of ritueel? Christenjongeren in gesprek

In deze aflevering van ChristenDOM? gaan Kristina, Bagtowar en Joshua met elkaar in gesprek over gebed. Hoe moet je bidden, wat is een goede structuur in je gebed? En moet je je ogen dicht doen en je handen vouwen? Dit en nog veel meer komt voorbij i

ds. K. Hak
Video

Ds. Hak daagde zijn broer uit: "Ga één keer met mij mee naar de kerk"

"Eén van mijn broers ging niet meer naar de kerk. Ik confronteerde hem daarmee. Hij was helemaal klaar met dat gezeur van mij. 'Je moet eens stoppen met je gezeik', zei hij. Ik zei: 'Dat is goed. Als je één keer met mij mee naar de kerk gaat. Dan ben

Koen Carlier
Video

Christenen voor Israël helpt Joden Oekraïne in moeilijke omstandigheden

Naast de oorlog die Israël voert op vele fronten, is er ook de oorlog in Oekraïne. Al bijna drie jaar werkt het Oekraïense team van Christenen voor Israël in uiterst moeilijke omstandigheden onder de Joodse bevolking. Met welke uitdagingen hebben zij

Meerartikelen

André Nieuwkoop
Video

André Nieuwkoop deelt voorspel Psalm 42 vers 2 en 3

'Het voorspel wat ik gebruik heb ik jaren geleden al eens in Gorinchem gespeeld. Echter leek het mij mooi dit nog eens te doen', laat organist André Nieuwkoop weten. 'Hopelijk mag het voor een ieder tot zegen zijn in het strijdperk van dit leven. Wan

Felix Govers
Video

Christenondernemer vertelt over zijn drijfveren en commerciële verantwoordelijkheid

Felix Govers wil met zijn bedrijf missionair zijn. Echter, komt daar ook een commerciële verantwoordelijkheid bij kijken. In dit gesprek gaat hij dieper in op zijn positie als christelijke ondernemer, welke rol God geeft (of Hij heeft) en hoe je de b

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 61

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

Mr. Lineke Blijdorp
Opinie

Ongemakkelijke waarheid: christenen krijgen geen voorkeursbehandeling

Duidelijk is dat met het vertrek van Kees van der Staaij het staatsrechtelijke geweten van de SGP (en regelmatig ook van de Tweede Kamer zelf) ons parlement definitief heeft verlaten. Ongeacht zijn eigen diepchristelijke overtuiging, was voor Van der

Jemen
Verdieping

Christenen in Jemen zijn vogelvrij: 5 vragen en antwoorden

'Christenen in Jemen zijn in principe vogelvrij.' Dat is de pijnlijke en harde conclusie die Open Doors trekt naar aanleiding van de situatie in dat land. Wat weten we over Jemen dat op de derde plaats staat van de nieuwe Ranglijst Christenvervolging

Stad van David
Nieuws

Archeologische werpt licht op religieuze rituelen uit tijd koning Hizkia

In de Stad van David, aan de oostelijke helling, is een unieke ruimte ontdekt die teruggaat tot de Eerste Tempelperiode. Israel Antiquities Authority (IAA) onthulde dat de vondst, bestaande uit acht uitgehouwen kamers, gebruikt werd voor religieuze r

Vincent Karremans
Nieuws

Staatssecretaris wil geen onderzoek naar stijgende abortuscijfers: 'Verbijsterend'

Het aantal abortussen in Nederland is in 2023 fors gestegen. De stijging trok vooral de aandacht van de christelijke partijen SGP en ChristenUnie. Zij pleitten onlangs voor een onderzoek naar de explosieve stijging. Staatssecretaris Vincent Karremans

Bijbel
Dagelijks leven

Filmpjes over de Bijbel populairder dan ooit op social media

De Bijbel brak in 2024 records in de sociale media. Dat zeggen de kijkcijfers van het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap. Het TikTok-filmpje over de Zij Lacht Bijbel werd 168.000 keer bekeken; video’s op TikTok, YouTube en Instagram over de Jongeren

brandweer
Nieuws

Kerkgebouw Breda vrijwel volledig afgebrand

In Breda is maandag een gebouw, waarin een kerk diensten organiseerde, vrijwel volledig verwoest door een grote brand. Het gaat om de Kerk van de Nazarener. Voorganger ds. Stephen Overduin maakt het nieuws zelf bekend op social media.  ‘Gisteren werd

Nigeria
Nieuws

Kamervragen naar aanleiding van Ranglijst Christenvervolging

Het is inmiddels haast een trieste traditie geworden: enkele dagen na de publicatie van de Ranglijst Christenvervolging van Open Doors worden er Kamervragen gesteld over het onderwerp. Ook dit jaar is dat weer het geval. De christelijke partijen en N

tabernakel
Positief nieuws

Brandweerman redt tabernakel uit puin van verwoeste kerk Los Angeles

Een brandweerman in Los Angeles heeft op 11 januari een tabernakel gered uit de ruïnes van de Corpus Christi-kerk in Pacific Palisades. De kerk werd volledig verwoest door een allesverwoestende brand die begin januari uitbrak. Dat schrijft Catholicvo

ds. P. den Ouden
Video

HHK-predikant: "Ook reformatorische christenen kunnen grof over mensen praten"

"Ook in de reformatorische gezindte kunnen mensen hard en grof over mensen praten en op anderen neerkijken. Hoe gaan we met die ander om, ongeacht iemands huidskleur, karakter of positie? We zijn geroepen om met eerbied en respect met medemensen om t