Van den Brink schrok van proefschrift GerGem-predikant: ‘Ernstig en onwetenschappelijk’

Nieuws 25 januari 2024 4 minuten Jeffrey Schipper
ds. G. W. S. Mulder
YouTube

Een predikant uit de Gereformeerde Gemeenten heeft 'ondeugdelijk en onwetenschappelijk werk' geleverd door teksten uit werken van theologen te kopiëren, concludeert dr. Gert van den Brink in de vragenrubriek van Refoweb.nl. Hij verdiepte zich in een proefschrift van ds. G. W. S. Mulder (foto) over de vraag hoe predikanten tussen 1600 en 1800 vanuit de Bijbeltekst tot de toepassing van de preek kwamen. De hersteld hervormde predikant spreekt van ‘een ernstige zaak, een academicus onwaardig’.

“Ik heb twaalf handboeken voor predikkunde bestudeerd. Ik zocht naar theologische, liefst Bijbelse argumenten voor de preekopbouw en toepassing”, stelde Mulder vorig jaar in gesprek met het Reformatorisch Dagblad. Naar eigen zeggen onderzocht de predikant mannen als William Perkins, Guilielmus Amesius, Gisbertus Voetius, Johannes Hoornbeeck, Guiljelmus Saldenus, David Knibbbe, Everhardus van der Hooght, Friedrich Adolph Lampe en anderen die over de preek schreven. Dit zijn theologen uit de periode 1600 tot 1800.

‘Met de bespreking van Saldenus in het boek van ds. Mulder is iets merkwaardigs aan de hand’, zo merkt Van den Brink op. ‘Niet minder dan 12 pagina's (blz. 166-177) in zijn dissertatie worden aan Saldenus’ Latijnse boek gewijd, zonder dat er ook maar één voetnoot is opgenomen die naar de inhoud van het geschrift verwijst. Ik vrees dat de schrijver geen Latijn beheerst, gezien het feit dat hij de titel helemaal verkeerd vertaald heeft. Zijn weergave van de inhoud van het boek lijkt een parafrase te zijn van de samenvatting die G. van den End (een in 2001 overleden hervormde predikant, red.) in diens dissertatie uit 1991 over Saldenus gegeven heeft. Ik ben in Mulders proefschrift niets over Saldenus’ geschrift tegengekomen wat niet eveneens in het werk van Van den End staat.’

‘Alles wijst erop dat Mulder het boek van Saldenus niet bestudeerd heeft, hoewel hij de indruk wil wekken dat wel te hebben gedaan’, vervolgt de hersteld hervormde predikant. ‘Er zijn nog meer aanwijzingen dat niet Saldenus' geschrift maar de samenvatting van Van den End de basis is van het hoofdstuk over Saldenus. Mulder verwijst (evenals Van den End) naar de zeer zeldzame editie van 1677 en niet naar de veel algemenere editie van 1678. Hij vermeldt niet (evenmin als Van den End) dat de editie van 1678 een andere titel had dan de uitgave van 1677. Enkele keren schrijft Mulder “volgens Van den End...”, terwijl wat er dan volgt gewoonlijk letterlijk in het boek van Saldenus zelf staat. Dat maakt duidelijk dat Mulder de bron zelf niet heeft onderzocht.

Ik heb niet uitvoerig onderzocht of Mulder andere werken (o.a. van Martinus, Knibbe, Lampe) wel in het Latijn heeft gelezen. De steekproef die ik deed met het boek van Knibbe was teleurstellend: in de dissertatie wordt soms een evident onjuiste weergave gegeven van wat Knibbe zegt. De bespreking van Lampes Latijnse werk omvat 12 pagina's (blz. 246-257), en ook hier geen enkele verwijzing naar het geschrift. Als Mulder inderdaad (zoals ik vermoed) geen Latijn beheerst, kan hij ook deze geschriften niet nauwkeurig en zelfstandig hebben bestudeerd.  

Bij geschriften waarvan er een Engelse vertaling bestaat (Hyperius en Hemmingius), verwijst Mulder in de voetnoten naar de Engelse vertaling en niet naar het Latijnse origineel. Daarmee wekt hij opnieuw de indruk dat hij de originele Latijnse tekst niet heeft gelezen. Ik vond een voetnoot waarin Mulder naar de Latijnse tekst van Hyperius verwijst (blz. 47 noot 134), maar de verwijzing klopt niet; de verwijzing komt wel precies overeen met die in een boek van Van 't Spijker (een in 2021 overleden christelijke gereformeerde predikant, red.) over Hyperius. Van 't Spijker heeft een andere editie gebruikt dan die Mulder zegt te hebben gebruikt (Mulder verwijst naar de editie van 1614, maar die bestaat niet). Dus Mulder heeft niet Hyperius geraadpleegd, maar simpelweg de voetnoot van Van 't Spijker gekopieerd. 
 
Mulder heeft bijna 40 Latijnse titels in zijn bibliografie opgenomen. Hoeveel daarvan heeft hij geraadpleegd, laat staan gelezen, laat staan bestudeerd...? Daarnaast komen er titels in de bibliografie voor, die in de dissertatie niet voorkomen. Waar heeft hij die vandaan? Kortom, Mulder heeft ondeugdelijk en onwetenschappelijk werk geleverd. Hij weet dat hij Saldenus (en wellicht ook meerdere andere auteurs) zelf niet heeft bestudeerd alhoewel hij de suggestie wekt dat wel te hebben gedaan. Dat is een ernstige zaak, een academicus onwaardig’, stelt Van den Brink vast.

Cvandaag nam contact op met Van den Brink. In antwoord op de vraag of er sprake is van plagiaat, antwoordt hij: “Dat is een juridische kwestie. Daar gaat de Vrije Universiteit Amsterdam over.” Ook nam Cvandaag contact op met ds. Mulder zelf. De predikant van de GerGem in Ridderkerk was niet bereikbaar voor commentaar.

Lees de volledige vragenbeantwoording op de site van Refoweb.

Praatmee

Beluister onze podcast

#373 Jeffrey & Petra van de Weetering over Israël, de kerk en geloven vanuit de schuilkelder
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

GNR
Persbericht

Groot Nieuws Radio lanceert eigen nieuwspodcast

Groot Nieuws Radio start op vrijdag 5 september met een nieuwe podcast: Groot Nieuws van de Week. Hierin hoor je de actualiteit op een manier die kenmerkend is voor Groot Nieuws Radio: met ruimte voor kritische vragen, maar altijd met een geluid van

Robin M. Westman
Nieuws

Schutter katholieke kerk Minneapolis worstelde met identiteit

De katholieke gemeenschap van Minneapolis is diep geschokt door de schietpartij van vorige week in de Annunciation Catholic School and Church. Tijdens de openingsmis van het schooljaar opende een oud-leerling het vuur op kinderen en andere gelovigen.

SGP
Verdieping

Verkiezingsprogramma SGP: dit zijn de belangrijkste standpunten

De SGP heeft dinsdag het conceptverkiezingsprogramma voor de Tweede Kamerverkiezingen gepresenteerd. Opkomen voor kwetsbaar leven en het gezin zijn belangrijke speerpunten van de partij. Ook streeft men naar christelijke waarden in Nederland en is er

Josh Sullivan
Nieuws

Amerikaanse zendeling keert terug naar land waar hij eerder ontvoerd werd

De Amerikaanse zendeling Josh Sullivan (34) is tijdelijk teruggekeerd naar zijn zendingspost in Zuid-Afrika. In april werd hij daar nog door vier gewapende mannen ontvoerd en zes dagen lang vastgehouden. Na een schietpartij werd hij uiteindelijk door

Politie
Nieuws

Tiener aangeklaagd voor moord op petekind van bekende pastor uit Chicago 

In Chicago is een 18-jarige jongen aangeklaagd voor de moord op Christion Tucker (21). Hij was het petekind van Corey Brooks, een bekende Amerikaanse voorganger van de New Beginnings Church en leider van de organisatie Project HOOD. De politie meldt

Júlia Herku
Interview

Is er hoop voor generatie Z? Jonge Theoloog des Vaderlands Júlia Herku geeft antwoord

"Ik kijk ernaar uit om Jezus te ontmoeten", zegt Júlia Herku (21) zonder aarzeling. Haar geloof staat stevig op een fundering die door de jaren heen is gegroeid. Als Jonge Theoloog des Vaderlands reist ze door heel Nederland om haar generatie te vert

Wilkin van de Kamp
Video

Videoboodschap Wilkin van de Kamp over indringende uitnodiging van Jezus

"Drinken is een actief proces", zegt Wilkin van de Kamp. "Je kunt de doop in de Heilige Geest niet vanuit een negatieve of passieve houding ontvangen. Niemand kan drinken met gesloten mond. Zoals in het natuurlijke, zo is het ook in het geestelijke."

familie Kooijman
Video

Hoe de familie Kooijman zich voorbereidt op zendingswerk in Japan

Hoe bereid je je voor op een verhuizing naar de andere kant van de wereld? De familie Kooijman deelt in deze video van Daniël Online hun verhaal over de roeping naar Japan. Ze vertellen hoe ze Gods leiding ervoeren, hoe de kinderen reageren op het ve

Meerartikelen

Heilige Grond
Podcast

Theologie in de modder: verbonden met de aarde

Hoe zijn wij als mensen verbonden met de aarde waarop we leven? In deze podcastaflevering van Heilige Grond gaan Mirella Klomp en David Onnekink in gesprek over grote vraagstukken rondom klimaat, consumptie, voedselproductie en duurzaamheid. Ze laten

bijbelapp
Nieuws

's Werelds meest populaire Bijbel-app verzamelt veel data van gebruikers

De ‘Holy Bible’ app van YouVersion is wereldwijd de meest gebruikte Bijbelapp. Ook in Nederland is de app ontzettend populair. Maar experts maken zich zorgen omdat deze app gevaren oplevert voor de privacy van gebruikers. De app wordt veelvuldig gebr

Heilige Grond
Podcast

Wat als je kerkgebouw niet meer van jezelf is? Beluister deze podcast

Wat betekent een kerkgebouw voor de gemeenschap die er samenkomt? En wat gebeurt er als dat gebouw moet worden gedeeld, herbestemd of zelfs gesloten? In deze podcastaflevering van Heilige Grond spreekt Koos met Henk de Roest en Elza Kuyk over de pijn

Haren
Nieuws

Jonge twintiger in Brabant koopt kerk om te gebruiken waar deze voor bedoeld is

Kerken verdwijnen de laatste jaren in een rap tempo in Nederland. Vooral het aantal katholieke kerken neemt snel af. Zo vond in de Sint-Lambertuskerk in het Brabantse dorp Haren anderhalf jaar geleden de laatste kerkdienst plaat. Waar iedereen vermoe

india
Nieuws

Indiase dorpen verbieden christelijke activiteiten

In de Indiase deelstaat Chhattisgarh hebben zes dorpen in het district Kanker nieuwe regels ingevoerd die alles wat christelijk is verbieden. Bij de dorpsingangen zijn grote blauwe borden geplaatst met de waarschuwing dat christelijke activiteiten ni

Yvonne
Opinie

Menselijk leven kweek je niet, dat koester je

Komende woensdag debatteert de Tweede Kamer over het wetsvoorstel dat het mogelijk maakt om embryo’s te kweken, speciaal voor onderzoek. Wanneer embryokweek toegestaan wordt, gaat een belangrijke wissel om. Er ontstaat een nieuwe categorie van mensel

Hans Reinders
Verdieping

Symboliek of letterlijke profetie? De strijd om Gog uitgelegd

Gog in Ezechiël 38-39 maakt pennen los. Wie is Gog eigenlijk? Een bekende schrijver als Hal Lindsey (1929-2024) meent dat het voornamelijk om Rusland gaat. Andere schrijvers menen dat het om Turkije gaat. Er is dus verdeeldheid. Toch is de populairst

siloam
Nieuws

Archeologen ontdekken indrukwekkende muur bij badwater van Siloam

In Jeruzalem hebben archeologen een monumentale muur blootgelegd die deel uitmaakte van de oorspronkelijke waterwerken rond de vijver van Siloam. Dit is de plaats waar Jezus een man genas die vanaf zijn geboorte blind was en in het badwater zijn ogen

Oeganda
Nieuws

Oegandese man vermoord na bekering vanuit islam tot Christus

In Oost-Oeganda is een man die zich recent vanuit de islam tot het christelijk geloof had bekeerd, op gruwelijke wijze om het leven gebracht. De 38-jarige Mohammed Nagi uit het district Budaka werd op 19 augustus vermoord, nadat hij door een vroegere

Pearl Jozefzoon
Interview

Pearl Jozefzoon: "Ik zag hoe de kerk in Rwanda werkt aan verzoening en vrede"

Zangeres Pearl Jozefzoon bezocht als ambassadeur van Tearfund het Afrikaanse Rwanda, een land met een pijnlijke geschiedenis én zichtbare hoop. De verhalen van veerkracht, vergeving en wederopbouw maakten diepe indruk. Deze inspirerende ervaringen ne

Opperrabbijn
Dagelijks leven

O Nederland let op uw saeck

Opperrabbijn Jacobs mag de toekomst van Joods-Nederland dan somber inzien, hij is vastbesloten om niet te zwichten voor angst. Wel hoort hij steeds vaker om zich heen dat mensen zich zorgen maken over onder meer godsdienstvrijheid in de toekomst. Daa

Israël-Palestinaconflict
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller zet vraagtekens bij onvoorwaardelijke steun voor Israël

In de vragenrubriek van Refoweb stelde een lezer een indringende vraag over het Israël-Palestinaconflict. Hij vroeg zich af waarom christenen Bijbels gezien vaak aan de kant van Israël staan, terwijl Palestijnen door de geschiedenis heel hun land ver