Vluchten kan niet meer: Hoe moet de kerk nu omgaan met transgenders?

Opinie 11 december 2023 Theologische studiegroep Rijnsburg
transgenderisme
Shutterstock

Hoe moet de kerk omgaan met transgender mensen? Als theologische werkgroep Rijnsburg verdiepen wij ons in heikele kwesties zoals deze. Wat kunnen we jongeren aanbieden die zoeken naar hun genderidentiteit? En, hoe zit het met de toegang voor transgenders tot de verschillende kerkelijke bedieningen?

Genesis vertelt ons dat onze identiteit ligt in het beelddrager zijn van God (Gen. 1:26). Het onderscheid tussen man en vrouw is hierbij noodzakelijk (Gen. 1:27). Als man én vrouw vervult de mens de opdracht tot beelddrager zijn. Deze functie is in eerste instantie biologisch bepaald want de eerste opdracht (Gen. 1:28) is alleen te vervullen juist door het biologische verschil tussen man en vrouw. Voor het beelddrager zijn van God heb je de biologisch andere nodig.

Omdat het biologische verschil het beelddrager zijn van God door man en vrouw mogelijk maakt kunnen we moeilijk concluderen dat sekse een zelf in te vullen onbepaalde entiteit is. Ook toeval en daarmee ‘foutjes’ heeft geen plaats binnen de Schrift (Psalm 139:13-16). Daarmee lijkt de Bijbel de mens als strikt binair te beschouwen.

Mensen met genderdysforie kunnen zich echter niet identificeren met hun biologische geslacht. Dit kan leiden tot depressieve klachten. Het kan zijn dat genderdysforie komt doordat men is geboren in het “verkeerde lichaam”. Deze zienswijze overheerst het publieke debat. Een andere mogelijkheid is dat veel mannen en vrouwen karaktertrekken hebben die worden geassocieerd met het andere geslacht en een zoektocht naar je “genderidentiteit” daarom heel normaal is, maar dat mensen daar verschillend mee omgaan. Hierbij spelen allerlei zaken een rol, groepsdenken, druk vanuit de maatschappij, vluchtgedrag, onzekerheid, opvoeding etc. Soms leidt dit tot genderdysforie, maar vaak kan iemand deze karaktertrekken tenslotte prima verzoenen met zijn biologische geslacht.

De menselijke identiteit wordt in de eerste plaats niet bepaald door gender of door hoe wij ons profileren in de wereld.

Wat kunnen we zeggen tegen hen die op zoek zijn naar hun identiteit als man of vrouw? Hoewel Gods evenbeeld wordt gevormd door man en vrouw in hun biologisch verschil heeft dit weinig te maken met wie iemand is als mens. Dus het ‘tegenover de ander’ draagt wel wat uit (Het beeld van God) maar zegt weinig over de persoon tegenover God. Dit zien we aan wat de Bijbel zegt over de zogenaamde ’eunuchen’, dit zijn mannen die om politieke redenen waren gecastreerd. Opmerkelijk is dat het voor God niet uitmaakt of iemand biologisch genderloos is, meer belangrijk is dat de eunuch:
‘…mijn sabbat in acht neemt…keuzes maakt naar mijn wil….vasthoudt aan mijn verbond’ (Jesaja 56:4).
Waardoor God de eunuch, die zonder nakomelingen zal zijn, zegent met:
‘…een eeuwige naam, een naam die onvergankelijk is’ (Jesaja 56:5).

De mens tegenover God lijkt hier dus prioriteit te hebben, de menselijke identiteit wordt in de eerste plaats niet bepaald door gender of door hoe wij ons profileren in de wereld. Uiteindelijk is hoe wij tegenover Christus staan bepalend, want zijn liefde zal ons vormen of niet:
‘Hierbij is geen sprake van Jood of Griek, van slaaf of vrije, van mannelijk en vrouwelijk: Gij allen zijt immers één in Christus Jezus’ (Gal. 3:28).

God geeft ons een identiteit door de werking van Zijn liefde in de relatie tot Christus en tot elkaar, die iedere andere identiteit verre overstijgt (Gal. 3:28). Dit antwoord mogen we onze jongeren die op zoek zijn naar hun (gender-)identiteit geven en laten zien (Joh. 13:35).

Aangezien de vrucht uit de liefde is, zou je kunnen zeggen dat je als gemeente op deze manier de keus laat aan God.

Met betrekking tot het invullen van bedieningen in de kerk zouden we ter vermijding van een wettische benadering een ‘geloofssprong’ kunnen maken en een ieder, ook mensen met 'genderissues’, ‘beoordelen’ met het instrument dat Jezus ons zelf geeft:
aan de vruchten herkent men de boom (Matt. 7:15-20, Luc. 6:43-45, 1 Joh. 3:6).

Dit zijn de vruchten van de Geest (Gal. 5:22-23), die zijn gevormd zijn door de inwerking van de Geest én de keus van de mens. De inwoning (vervulling) van de Geest en hoe hij door de persoon ontvangen wordt is dus aan de vruchten te zien en vormde in de eerste gemeente de criteria voor het aanstellen van leiderschap. (Hand. 6:1-7).

Aangezien de vrucht uit de liefde is, zou je kunnen zeggen dat je als gemeente op deze manier de keus laat aan God, en dat de gemeente slechts tot taak heeft deze te (h)erkennen. Hoewel dit voorstel misschien revolutionair lijkt, kunnen we onszelf afvragen of dit werkelijk anders uitwerkt dan een beleid waarin bepaalde kerkelijke functies voor transgenders zijn gesloten. Als 'transgenderisme' inderdaad een zonde is, zal er geen goede vrucht zijn, en zal men dus niet in aanmerking komen voor de functie.

Bovenstaand artikel is afkomstig van de theologische studiegroep Rijnsburg, die bestaat uit Jan Valstar, Arthur Wassenaar, Henrieke Schutte-Meerdink en Willem Schutte.

Praatmee

Beluister onze podcast

#360 Gerdien Lassche en ds. M. Messemaker over LHBTI en refoscholen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Open Doors - Het teken van het kruis
Video

Open Doors deelt in aanloop naar Pasen prachtige single: 'Het teken van het kruis'

"Ik strek mijn handen uit en roep om U, mijn Heer. U heeft mijn hart gehoord en antwoordt elke keer. Uw woord is het begin en geeft mijn leven zin. Van U komt de genade waar ik mijn rust in vind." Deze woorden zijn afkomstig uit het lied 'Het teken v

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vertelt over christen die bekering voor zich uitschoof: "Totdat het te laat was"

"Wij hebben nog tijd. Maar eens zal het te laat wezen", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant vertelde in een recente preek over een christen bij wie het nooit tot een bekering kwam. Niet vanwege een prediking waarbij bekering slechts voor

Joël Boertjens
Video

Joël Boertjens: "Overal waar de Rabbi gaat, reist reuring met Hem mee"

"Overal waar de Rabbi gaat, reist reuring met Hem mee", aldus Joël Boertjens. De voorganger van Mozaiek020 zoomde afgelopen zondag in op de bekende gelijkenis van de verloren zoon. Daar waar de jongste zoon het familievermogen verkwist, leeft de ouds

Israëlische vlag met daarachter Jeruzalem
Nieuws

Nieuw onderzoek: Ierse christenen hebben 'zorgwekkende opvattingen' over Joden 

Een nieuw onderzoek naar christelijke opvattingen over Joden stelt dat antisemitisme onder Ierse christenen aanzienlijk hoger zou liggen dan onder Amerikaanse gelovigen. Dat schrijft Christian Today. “Het lijkt alsof we terug zijn in de middeleeuwen"

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp roept je op om te leven uit de wet van de vrijheid

"Telkens als je spreekt en handelt, mag je jezelf afvragen: ademen mijn woorden en mijn daden de vrijheid van Christus? Als je daar door de Geest 'ja' op kunt zeggen, leef je volgens Jakobus volgens de wet van de vrijheid", aldus Wilkin van de Kamp.

Ds. Paul Visser
Video

Videoboodschap ds. Paul Visser: "Jezus werd in het gezicht gespuwd"

"Op het moment dat de waarheid aan het licht komt, barst de woede los. Dat kan gebeuren. In het lijdensverhaal van Jezus, maar ook vandaag de dag", vertelt ds. Paul Visser. "Als jij voor de waarheid uitkomt kan het gebeuren dat het niet verdragen wor

Bram Moszkowicz
Video

Mozaiek020 Ontmoet: in gesprek met Bram Moszkowicz

Onlangs verwelkomde Mozaiek020 tijdens een nieuwe editie van Mozaiek Ontmoet een bijzondere gast: Bram Moszkowicz. De bekende oud-strafpleiter en mediapersoonlijkheid deelde in deze dienst openhartig over zijn leven, zijn zoektocht en het belang van

Dagmar Burggraaf
Video

Dagmar Burggraaf blikt vooruit op het vijfde seizoen van The Chosen

Er komt weer een nieuw seizoen van de populaire serie The Chosen aan. De eerste 2 afleveringen zijn vanaf deze week in de bioscoop te zien. Dagmar Burggraaf van The Chosen Nederland vertelt in het Family7-programma Uitgelicht! wat je kan verwachten i

Meerartikelen

Leander Janse
Video

Leander Janse wijst aan de hand van Filippenzen 4 op Gods nabijheid

In zijn Bijbelstudie over Filippenzen 4 benadrukt Leander Janse hoe actueel Paulus’ woorden nog steeds zijn. Hij wijst op de nabijheid van God – zowel nu als in Jezus' spoedige terugkomst – als bron van hoop. Paulus’ advies is praktisch: pieker niet,

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 66

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

keukenhof
Nieuws

SGP springt in de bres voor mantelzorgers: "Ze verdienen onze steun"

Mensen die mantelzorg bieden aan hun naaste moeten niet gekort worden op hun uitkering omdat zij samenwonen, ook niet als zij dat tijdelijk doen om zorg te verlenen. De SGP heeft hiervoor een voorstel ingediend, bestaande uit twee amendementen. Door

Jan Schippers
Opinie

Is een islamitische gebedsoproep hetzelfde als een kerkklok luiden?

Is een gebedsoproep vanaf de moskee hetzelfde als het beieren van een kerkklok? Die vraag houdt de gemoederen bezig nu de fracties van SGP en JA21 in de Tweede Kamer een voorstel hebben gedaan om versterking van het geluid bij gebedsoproepen niet lan

Mariann Edgar Budde
Boekfragment

Genade in gebrokenheid: Paulus ging het lijden niet uit de weg

Aanvaarden wat we niet hebben gekozen, betekent steevast in het reine zien te komen met lijden, een thema dat zowel in joodse als christelijke heilige geschriften veelvuldig aanwezig is. Voor de apostel Paulus, de auteur van de meeste brieven in het

Kees Jan Hooglander (inzet) en Myint Thu
Interview

Zo is het in Myanmar: "Herstel lijkt mogelijk, maar conflicten zitten dieper"

De afgelopen weken stond Kees Jan Hooglander namens ZOA zij aan zij met Myanmarese hulpverleners. De nood in het land is onverminderd hoog, zag hij, en de bevolking is erg geschrokken. “Mensen slapen vaak in tentjes, al is hun huis nog onbeschadigd.”

Ds. van Reenen
Column

Pasen in Drenthe: 5 redenen voor hoop

Mij is gevraagd vijf redenen te geven waarom Pasen belangrijk is. Nu ik dit schrijf verblijf ik in Drenthe. Daar heb ik mij de afgelopen dagen af zitten te vragen, of Pasen hier anders is dan op Urk of elders op de Biblebelt. Wat maakt het hier (extr

NGK-synode
Nieuws

Zes theologen uiten bezorgdheid over koers NGK na 'homobesluiten'

Homoseksuele gemeenteleden met een relatie zijn binnen de Nederlandse Gereformeerde Kerken (NGK) welkom aan het avondmaal en in de ambten, zo werd onlangs besloten tijdens de generale synode. Zes prominente stemmen uit de NGK spreken via het Reformat

Jan en Ton
Video

Dominee Ton Heemskerk te gast in Hour of Power

Zondag is het is Pasen! In Hour of Power spreekt Jan van den Bosch met de enthousiaste dominee Ton Heemskerk. Hij legt uit wat Pasen inhoudt en wat dat voor hem persoonlijk betekent. Jarenlang was hij zoekende: "Ik heb Zijn opstandingskracht ervaren,

Ds. W. P. Emaus
Video

Ds. Emaus vertelt waargebeurd verhaal over Luther en een brandende boerderij

In het doopformulier staat dat als we in de naam van de Vader gedoopt zijn, Hij ons met al het goede wil verzorgen en al het kwade van ons zal weren of dat ten goede wil gebruiken. De hervormde predikant ds. W. P. Emaus vertelde op basis daarvan in e

Johan Schep
Video

Johan Schep vertelt hoe Juda vrijwillig slaaf wilde worden in plaats van Benjamin

In de serie 'Jozef' van Growing Faith Nederland behandelt evangelist en Bijbelleraar Johan Schep het levensverhaal van Jozef. Zijn broers verkochten Jozef op jonge leeftijd als slaaf. Uiteindelijk zou Jozef terechtkomen in Egypte, waar hij zou dienen

Engelse kerk
Nieuws

Church of England ziet belangstelling voor kerkdiensten via social media sterk toenemen

De Church of England kijkt met hoop naar de toekomst en dat is niet zonder reden. Het aantal mensen dat via sociale media belangstelling toont voor kerkdiensten is de afgelopen tijd met maar liefst 268 procent gestegen. Dat meldt de kerk op basis van