Vluchten kan niet meer: Hoe moet de kerk nu omgaan met transgenders?

Opinie 11 december 2023 Theologische studiegroep Rijnsburg
transgenderisme
Shutterstock

Hoe moet de kerk omgaan met transgender mensen? Als theologische werkgroep Rijnsburg verdiepen wij ons in heikele kwesties zoals deze. Wat kunnen we jongeren aanbieden die zoeken naar hun genderidentiteit? En, hoe zit het met de toegang voor transgenders tot de verschillende kerkelijke bedieningen?

Genesis vertelt ons dat onze identiteit ligt in het beelddrager zijn van God (Gen. 1:26). Het onderscheid tussen man en vrouw is hierbij noodzakelijk (Gen. 1:27). Als man én vrouw vervult de mens de opdracht tot beelddrager zijn. Deze functie is in eerste instantie biologisch bepaald want de eerste opdracht (Gen. 1:28) is alleen te vervullen juist door het biologische verschil tussen man en vrouw. Voor het beelddrager zijn van God heb je de biologisch andere nodig.

Omdat het biologische verschil het beelddrager zijn van God door man en vrouw mogelijk maakt kunnen we moeilijk concluderen dat sekse een zelf in te vullen onbepaalde entiteit is. Ook toeval en daarmee ‘foutjes’ heeft geen plaats binnen de Schrift (Psalm 139:13-16). Daarmee lijkt de Bijbel de mens als strikt binair te beschouwen.

Mensen met genderdysforie kunnen zich echter niet identificeren met hun biologische geslacht. Dit kan leiden tot depressieve klachten. Het kan zijn dat genderdysforie komt doordat men is geboren in het “verkeerde lichaam”. Deze zienswijze overheerst het publieke debat. Een andere mogelijkheid is dat veel mannen en vrouwen karaktertrekken hebben die worden geassocieerd met het andere geslacht en een zoektocht naar je “genderidentiteit” daarom heel normaal is, maar dat mensen daar verschillend mee omgaan. Hierbij spelen allerlei zaken een rol, groepsdenken, druk vanuit de maatschappij, vluchtgedrag, onzekerheid, opvoeding etc. Soms leidt dit tot genderdysforie, maar vaak kan iemand deze karaktertrekken tenslotte prima verzoenen met zijn biologische geslacht.

De menselijke identiteit wordt in de eerste plaats niet bepaald door gender of door hoe wij ons profileren in de wereld.

Wat kunnen we zeggen tegen hen die op zoek zijn naar hun identiteit als man of vrouw? Hoewel Gods evenbeeld wordt gevormd door man en vrouw in hun biologisch verschil heeft dit weinig te maken met wie iemand is als mens. Dus het ‘tegenover de ander’ draagt wel wat uit (Het beeld van God) maar zegt weinig over de persoon tegenover God. Dit zien we aan wat de Bijbel zegt over de zogenaamde ’eunuchen’, dit zijn mannen die om politieke redenen waren gecastreerd. Opmerkelijk is dat het voor God niet uitmaakt of iemand biologisch genderloos is, meer belangrijk is dat de eunuch:
‘…mijn sabbat in acht neemt…keuzes maakt naar mijn wil….vasthoudt aan mijn verbond’ (Jesaja 56:4).
Waardoor God de eunuch, die zonder nakomelingen zal zijn, zegent met:
‘…een eeuwige naam, een naam die onvergankelijk is’ (Jesaja 56:5).

De mens tegenover God lijkt hier dus prioriteit te hebben, de menselijke identiteit wordt in de eerste plaats niet bepaald door gender of door hoe wij ons profileren in de wereld. Uiteindelijk is hoe wij tegenover Christus staan bepalend, want zijn liefde zal ons vormen of niet:
‘Hierbij is geen sprake van Jood of Griek, van slaaf of vrije, van mannelijk en vrouwelijk: Gij allen zijt immers één in Christus Jezus’ (Gal. 3:28).

God geeft ons een identiteit door de werking van Zijn liefde in de relatie tot Christus en tot elkaar, die iedere andere identiteit verre overstijgt (Gal. 3:28). Dit antwoord mogen we onze jongeren die op zoek zijn naar hun (gender-)identiteit geven en laten zien (Joh. 13:35).

Aangezien de vrucht uit de liefde is, zou je kunnen zeggen dat je als gemeente op deze manier de keus laat aan God.

Met betrekking tot het invullen van bedieningen in de kerk zouden we ter vermijding van een wettische benadering een ‘geloofssprong’ kunnen maken en een ieder, ook mensen met 'genderissues’, ‘beoordelen’ met het instrument dat Jezus ons zelf geeft:
aan de vruchten herkent men de boom (Matt. 7:15-20, Luc. 6:43-45, 1 Joh. 3:6).

Dit zijn de vruchten van de Geest (Gal. 5:22-23), die zijn gevormd zijn door de inwerking van de Geest én de keus van de mens. De inwoning (vervulling) van de Geest en hoe hij door de persoon ontvangen wordt is dus aan de vruchten te zien en vormde in de eerste gemeente de criteria voor het aanstellen van leiderschap. (Hand. 6:1-7).

Aangezien de vrucht uit de liefde is, zou je kunnen zeggen dat je als gemeente op deze manier de keus laat aan God, en dat de gemeente slechts tot taak heeft deze te (h)erkennen. Hoewel dit voorstel misschien revolutionair lijkt, kunnen we onszelf afvragen of dit werkelijk anders uitwerkt dan een beleid waarin bepaalde kerkelijke functies voor transgenders zijn gesloten. Als 'transgenderisme' inderdaad een zonde is, zal er geen goede vrucht zijn, en zal men dus niet in aanmerking komen voor de functie.

Bovenstaand artikel is afkomstig van de theologische studiegroep Rijnsburg, die bestaat uit Jan Valstar, Arthur Wassenaar, Henrieke Schutte-Meerdink en Willem Schutte.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Syrische vrouw
Positief nieuws

Syrische ex-moslima Warda: "God heeft mijn tranen in zegeningen veranderd"

Warda wordt geboren in Syrië in een moslim gezin. Ze trouwt en krijgt drie kinderen. Het huwelijk loopt echter uit op een scheiding, wat ertoe leidt dat haar eigen familie haar verwerpt. Ze werkt hard om het hoofd boven water te houden, maar wordt op

Gerben Bremmer
Interview

Gerben Bremmer: "Maak het Evangelie niet los van het welzijn van mensen"

Een lego-uitleen, een tekencursus, een cursus bewegen voor ouderen op muziek: in missionaire plek Het Badhuis in Zwijndrecht komt de liefde van God voor mensen op allerlei manieren tot uiting. We spreken met missionair werker Gerben Bremmer over zijn

Ruben Hadders
Opinie

Van twee terug naar één: hoe we in de CGK de crux missen

Van een kenner van het Bijbels Hebreeuws leerde ik dat je de Bijbelse boodschap kunt samenvatten in één woord: אבא (abba). In het Hebreeuws zijn letters ook cijfers. Getalsmatig lees je dan 1-2-1. Van één naar twee en van twee weer terug naar één. Wi

Chris Stoffer
Video

SGP wil dat kabinet optreedt tegen toenemende onveiligheid voor Nederlandse Joden

Joden die geen keppeltje durven te dragen, Joodse artiesten die door theaters geweigerd worden en Joodse bijeenkomsten die genoodzaakt worden afgeblazen. In toenemende mate voelen steeds meer Joden zich onveilig in Nederland. Als het aan SGP-leider C

Nico van der Voet
Podcast

Nico van der Voet: “Gereformeerden en evangelischen staan in doopdebat dicht bij elkaar”

Theoloog Nico van der Voet roept christenen op om met meer mildheid en wederzijds begrip naar elkaars dooppraktijk te kijken. In een aflevering van de Cvandaag podcast laat hij zien hoe gereformeerde en evangelische christenen theologisch misschien v

Nederland Zingt
Video

Nederland Zingt staat stil bij Joodse gemeenschap na aanslag

De EO-uitzending Nederland Zingt heeft met een korte, indringende muziekvideo stilgestaan bij het leed van de Joodse gemeenschap in Australië na de recente terroristische aanslag. Terwijl het Joodse feest Chanoeka, het feest van licht en hoop, zou be

Ds. G. H. Molenaar
Nieuws

Hervormde gemeente Papendrecht brengt beroep uit op ds. G. H. Molenaar

De hervormde gemeente te Papendrecht (Wijk Oost) heeft een beroep uitgebracht op ds. G. H. Molenaar (foto). De predikant moet in de Grote Kerk ds. C. H. Bijl vervangen. Laatstgenoemde predikant vertrok vorig jaar naar Katwijk aan Zee. Molenaar is op

Mark Hoefnagel
Interview

Marks hotel stortte in en hij lag uren onder het puin: “Mijn enige hoop was Jezus”

Afgelopen zondag was in Hour of Power het aangrijpende verhaal te zien van Mark Hoefnagel. Wat begint als een onbezorgde vakantie met een jonge gezin, verandert abrupt in een nachtmerrie wanneer het hotel waarin hij verblijft plotseling instort. Mark

Meerartikelen

Ds. J. R. van Vugt
Video

HHK-predikant stelt dat christenen niet moeten worstelen met de vraag of ze uitverkoren zijn

"U moet helemaal niet worstelen met de vraag of u uitverkoren bent, maar wie de Heere Jezus Christus voor u is", aldus ds. J. R. van Vugt. De hersteld hervormde predikant stelde in een recente preek dat christenen niet zouden moeten worstelen met vra

Maria
Nieuws

Theoloog kritisch op document Vaticaan waarin Maria's rol in Gods heilsplan onderzocht wordt

Het Vaticaan publiceerde onlangs een document over de 'rol' van Maria in het heilsplan van God. Het document, genaamd Mater Populi Fidelis, onderzoekt de vraag hoe Maria 'meegewerkt heeft aan het verlossingsplan van Jezus'. Juist dat punt roept opnie

begraafplaats
Interview

Kruisiging in Mozambique: wat zegt dit over christenvervolging in dat land?

Vorige week deelde Cvandaag het gruwelijke verhaal van de christelijke Ernesto die in Mozambique door moslimextremisten werd gekruisigd en in brand gestoken. Op wonderlijke wijze overleefde hij. Worden christenen vaker gekruisigd? En wat is de situat

Dorine Sommer
Persbericht

Dorine Sommer nieuwe directeur-bestuurder van Alpha Nederland

Dorine Sommer wordt per 1 maart 2026 de nieuwe directeur-bestuurder van Alpha Nederland. Zij volgt daarmee Arnoud Drop op, die een functie voor Alpha Global gaat vervullen. Na haar studie Theologie vervolgde Dorine (34) haar academische ontwikkeling

Theoloog Maaike Harmsen en prof dr. Willem Ouweneel
Interview

Wie is mijn naaste? Theologen reageren op omstreden uitspraak Wierd Duk

Journalist en opiniemaker Wierd Duk zei onlangs in gesprek met het Reformatorisch Dagblad dat christenen eerst moeten zorgen voor hun eigen huisgenoten, alvorens ze mensen elders of ver weg helpen. Duk baseerde zich daarbij op 1 Timotheüs 5:8 waar de

William den Boer
Verdieping

De ‘Quiet Revival’: is er een stille opwekking gaande in het Westen?

Is er werkelijk sprake van een nieuwe opwekking in het seculiere Westen? Tijdens de conferentie Responding to the Rebirth in Londen kwamen onlangs christenen uit de hele wereld samen om deze vraag onder ogen te zien. Onderzoekers, kerkleiders en denk

Chanoeka
Analyse

Waarom Chanoeka juist nu relevant is voor christenen

In de donkere wintermaanden wordt in Joodse huizen deze week een bijzonder licht ontstoken: het licht van Chanoeka. Dit feest vindt zijn oorsprong in een turbulente periode tussen het Oude en Nieuwe Testament, waarin trouw aan God onder zware druk st

Politie Argentinië
Getuigenis

Meer dan driehonderd toekomstige politieagenten laten zich dopen in Argentinië

Meer dan driehonderd aspirant-politieagenten van de provinciale politie van Buenos Aires hebben deze maand openlijk hun christelijk geloof beleden. Dat deden zij door zich te laten dopen op de Juan Vucetich Politieacademie. Bij de bijeenkomst in Arge

Kamerdebat
Nieuws

Kamer stemt voor embryokweek, christelijke partijen slaan alarm

Menselijke waardigheid stond dinsdag centraal in het debat over embryokweek, maar woog voor een Kamermeerderheid uiteindelijk niet zwaar genoeg. Dat stelt SGP-Kamerlid Diederik van Dijk na de aanvaarding van de initiatiefwet van D66 en VVD, die het m

Frank van Oordt
Opinie

Wordt antisemitisme normaal? Christenen mogen hier niet zwijgen

Het bloedbad tijdens het Chanoekafeest in Australië van afgelopen zondag vervult ons met afschuw. De verschrikkelijke beelden staan op ons netvlies, wereldleiders spreken hun medeleven uit met de nabestaanden. Zeker vijftien mensen werden ruw uit het

Chanoeka
Nieuws

SGP organiseert Chanoeka-bijeenkomst uit solidariteit met Joodse gemeenschap

De SGP organiseert op woensdag 17 december opnieuw een Chanoeka-bijeenkomst in de Tweede Kamer. Samen met andere fracties wil de partij zichtbaar opstaan voor de Joodse gemeenschap en een krachtig signaal afgeven tegen antisemitisme. Aan de bijeenkom

KRO-NCRV
Persbericht

KRO-NCRV vertelt kerstverhaal op vele manieren

KRO-NCRV brengt ook dit jaar een uitgebreid kerstprogramma op televisie, radio en online. In de dagen rond Kerst staat het Bijbelse kerstverhaal centraal. In muziek, verhalen en vieringen klinkt de boodschap van hoop, troost en verbondenheid. De prog