Kerk in Leek bood drie weken lang onderdak aan veertig vluchtelingen

Dagelijks leven 2 januari 2023 Anna Klappe, Stichting Gave
Tom Waalewijn

Het kan niemand in Nederland zijn ontgaan: de schrijnende beelden van de opvang van vluchtelingen in Ter Apel. Of eigenlijk het gebrek aan opvang. Honderden ontheemden wachtten afgelopen zomer dagelijks buiten de poorten van het landelijke aanmeldcentrum op onderdak, eten en medische verzorging. Maar het meest van alles op een adequaat handelen van de overheid. Eind augustus besluiten kerken in de regio in actie te komen. De Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt in Leek bood drie weken lang onderdak aan veertig vluchtelingen.

“Toen ik met een ouderling en diaken op zaterdagmiddag naar het spoedoverleg ging dat INLIA* organiseerde, vroeg ik me oprecht af: wat kunnen wij daar nou concreet aan doen?”, bekent dominee Tom Waalewijn (foto) van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt in Leek.

Zijn gemeente is ruim zeventig kilometer verwijderd van het aanmeldcentrum in Ter Apel. “Er sliepen op dat moment inmiddels zevenhonderd vluchtelingen buiten als gevolg van het beleid van de overheid en het COA. De mensen zaten onder de schurft en er was geweld. Het was gewoon een bende, een gênante vertoning”, klinkt het verontwaardigd.

“De gemeenteleden verzamelden beddengoed en handdoeken en kookten pannen met soep. Een rustdag kon je die zondag niet meer noemen.”

Bedden tellen
Als tijdens het overleg de concrete vraag wordt gesteld wat de kerken kunnen doen, gebeurt er iets bij de predikant. “Ik begon ineens in mijn hoofd te tellen hoeveel bedden er in ons kerkgebouw zouden passen. Vervolgens tikte ik de ouderling naast mij aan en hij bleek precies hetzelfde te denken”, blikt Waalewijn terug op dat beslissende moment. “We kunnen als kerken toch niet wegkijken als er iemand in de greppel ligt?”, vraagt hij retorisch.

Ze laten er geen gras over groeien en gaan onmiddellijk over tot actie. Onderweg naar huis bellen ze vanuit de auto een aantal mensen van de kerk op om een taakgroep te vormen. “Diezelfde avond zaten we bij elkaar. Natuurlijk hadden we ook onze vragen: wie zijn het, wat moeten we daarmee en moeten we dat wel willen? Zitten de vluchtelingen onze gemeenteleden dan niet in de weg op zondag in de kerk?”

Wat zou Jezus doen?
Ondanks al deze vragen, besluiten ze toch ervoor te gaan. “Want de allerbelangrijkste vraag was: vinden we het normaal dat mensen, die recht hebben op een goed asielproces, buiten moeten slapen? Wat zou Jezus hebben gedaan? Dan komt Mattheüs 25 in mijn gedachten: ‘Wat je aan de minste van Mijn broeders hebt gedaan, dat heb je Mij gedaan.’ En dan is er ook de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Maar welke vragen je ook hebt; je moet gewoon hulp bieden.”

De volgende morgen delen ze hun beslissing mee in de zondagse samenkomst en doen een oproep voor vrijwilligers. “De reacties waren heel positief. Vijftig gemeenteleden meldden zich direct aan, de volgende dag waren het er al 120.”

Geen rustdag
Dezelfde avond nog komen er veertig vluchtelingen naar Leek. In allerijl richten de vrijwilligers drie bijzalen van de kerk in als slaapvertrekken. Twee andere zalen krijgen een nieuwe bestemming als eetzaal en recreatieruimte. “De gemeenteleden verzamelden beddengoed en handdoeken en kookten pannen met soep. Een rustdag kon je die zondag niet meer noemen.”

Vervolgens neemt de ‘herder’ dagelijks een kijkje bij zijn ‘schapen uit een andere stal’. “Dan zie ik ze liggen en denk: wat hebben ze meegemaakt? Hoe zijn ze in Ter Apel gekomen? Sommigen hebben alles achtergelaten en hebben nu niks meer. Anderen zijn bij het aanmeldcentrum beroofd.” Het raakt hem. “In Nederland horen we ‘gelijk’ te zijn, maar dat is niet zo. Zij zijn ‘per ongeluk’ in een ander land geboren met minder kansen. Dat grijpt me elke keer weer aan.”

“Dit hoort ook bij kerk-zijn. Als christen moet je je ogen en je hart openstellen voor wie er op je pad komt.”

Open hart
De aanwezigheid van de buitenlandse gasten beperkt zijn gemeente in de eigen activiteiten. De zalen kunnen hierdoor niet meer worden gebruikt voor bijvoorbeeld bijbelstudies en vergaderingen. “Maar we kregen uit het dorp veel steun en hulp om onze activiteiten elders te laten doorgaan.” Het is voor hem ook geen reden om het niet te doen. “Dit hoort ook bij kerk-zijn. Als christen moet je je ogen en je hart openstellen voor wie er op je pad komt.”

Overigens zijn niet alle gemeenteleden enthousiast, weet Waalewijn. “Dat wordt natuurlijk ook versterkt door het politieke debat. Er is een groep die bewust spreekt van ‘gelukszoekers’ en ‘veiligelanders’. Dat zijn harde woorden. Maar vluchtelingen zijn medemensen die op zoek zijn naar geborgenheid en veiligheid. Net als wij.”

Voorbeeld
De dominee wijst hierbij op het karakter van God. “God is almachtig. Als Hij spreekt, kan Hij geweld gebruiken. Maar toch kiest Hij daar niet voor; Hij spreekt juist met liefde en genade. Jezus ging ook niet tegen zondaars tekeer, maar ging zitten naast degenen die het nodig hadden. Hij is er voor je. Dat is ons grote voorbeeld.”

* INLIA (Internationaal Netwerk van Lokale Initiatieven met Asielzoekers) in Groningen helpt asielzoekers en vluchtelingen in nood. Bij deze organisatie zijn meerdere geloofsgemeenschappen aangesloten, waaronder de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt in Leek.

Bovenstaand artikel verscheen eerder op de website van Stichting Gave en is met toestemming overgenomen door Cvandaag.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. P. D. Teeuw
Nieuws

Nieuwe dominee voor hervormde gemeente Arnemuiden: ds. P. D. Teeuw

De hervormde gemeente Arnemuiden verwelkomt binnenkort een nieuwe predikant. Ds. P. D. Teeuw uit Sliedrecht heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In het Zeeuwse stadje volgt hij ds. M. Klaassen op die in 2022 vertrok en sinds juni 2024 ver

Regenboogvlag
Nieuws

Duitsers verdeeld over regenboogvlag op kerken: slechts 2 op de 10 zijn voor

Slechts twintig procent van de Duitsers vindt het gepast om de regenboogvlag te hijsen. Deze vlag is een symbool van de LHBTI-beweging en wordt op sommige overheidsgebouwen en kerken geplaatst. Een opiniepeiling van Insa-Consulere, uitgevoerd in opdr

Politieagent Amerikaanse immigratiedienst
Nieuws

Christelijke asielzoekers opgepakt tijdens bezoek aan Amerikaans immigratiekantoor

Pastor Ara Torosian van de Cornerstone Church in West-Los Angeles is diep geschokt na de arrestatie van een Iraans christelijk gezin uit zijn gemeente. De ouders en hun 3-jarig kind werden vorige maand opgepakt tijdens een afspraak bij een immigratie

Benjamin Netanyahu
Nieuws

Onderzoek: Ben-Gurion verwees vaker naar Bijbel dan Netanyahu

Uit een nieuwe studie blijkt dat David Ben-Gurion, Israëls eerste premier, in zijn toespraken tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog (1948–1949) vaak verwees naar de Bijbel en Joodse geschiedenis. De huidige premier Benjamin Netanyahu (foto) doet dat mi

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker vraagt kerkgangers wat er straks op hun grafsteen komt te staan

"Wat mag er straks op uw grafsteen staan?", zo vroeg ds. M. Messemaker in een recente preek aan zijn toehoorders. De hervormde predikant uit Cillaarshoek preekte over Zondag 22 uit de Heidelbergse Catechismus, waarin de troost van de opstanding centr

Iran
Nieuws

Iraanse christen uitgezet uit Turkije en gearresteerd bij terugkeer in Iran

Een Iraanse christen die eerder dit jaar zijn land ontvluchtte vanwege een zware gevangenisstraf, is door Turkije uitgezet. Direct na aankomst in Iran werd hij gearresteerd. De 37-jarige Mehran Shamloui is een voormalige moslim die zich tot het chris

Jeffrey Schipper
Hoofdredactioneel commentaar

Het water van twee radicale evangelisten stinkt naar hoogmoed

De evangelisten Bert Put en Leendert van den Heuvel slaan wild om zich heen. Dit doen ze naar eigen zeggen uit bewogenheid met mensen die binnen de reformatorische gezindte worstelen met geloofszekerheid. Ik ken meerdere mensen die hetzelfde constate

Petra van Aalst
Column

Tussen Psalm 104 en Boeddhabeelden: geestelijke strijd in Alpengebied

De zomervakantie is aanstaande. Veel Nederlanders zullen weer genieten van de prachtige bergnatuur hier in Oostenrijk. De schoonheid van de schepping is hier zo sprekend. Veel Bijbelgedeelten gaan leven. Psalm 104 bijvoorbeeld. In de Herziene Statenv

Meerartikelen

Farshid Seyed Mehdi
Podcast

Farshid Seyed Mehdi wijst op actualiteit Bijbelse profetie: “God heeft een plan met Iran”

In de Cvandaag podcast verbindt evangelist Farshid Seyed Mehdi de profetie uit Jeremia 49 met de huidige situatie in Iran en de wereldwijde verspreiding van Iraniërs. Volgens hem zien we vandaag de vervulling van wat de profeet Jeremia eeuwen geleden

Pastor Arm en zijn vrouw Nina
Interview

Kerkplanting in boeddhistisch Thailand: “Als Hij zegt ‘ga’, dan gaan we”

Pastor Arm en zijn vrouw Nina zijn vier jaar geleden samen met de Nederlandse Ab en Clarine Mol begonnen met het stichten van een gemeente, in het boeddhistische NoonSuung in Thailand. In het begin bestond de gemeente slechts uit zes mensen, inclusie

Britse Lagerhuis
Nieuws

Ochtendgebeden in Brits parlement worden niet afgeschaft

In het Britse Lagerhuis wordt al eeuwenlang elke werkdag begonnen met gebed. Deze gewoonte ligt echter opnieuw onder vuur. Humanists UK noemt de praktijk “oneerlijk” voor parlementsleden die geen christen zijn en pleit voor afschaffing. Toch gaf de h

Nigeria geweld
Nieuws

Nigeriaanse christenen gedood na nieuwe aanvallen Fulani-herders

In Nigeria zijn christenen opnieuw slachtoffer geworden van geweld. Fulani-herders vielen maandagavond twee dorpen aan in de staat Kaduna, waarbij twee christenen werden gedood en drie anderen gewond raakten. Dit melden lokale bewoners aan Christian

Ursula von der Leyen
Nieuws

Haat tegen christenen neemt toe: Spaanse organisatie roept EU op tot actie

De Spaanse organisatie Observatorium voor Godsdienstvrijheid (OLRC) heeft deze week een dringende oproep gedaan aan Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. Ze vragen om de aanstelling van een speciale EU-coördinator die haatmisdri

Europese Unie
Nieuws

Hongaarse politica slaat alarm na ‘antichristelijk’ rapport

"Binnen de Europese Unie (EU) wordt goddeloosheid steeds meer zichtbaar", waarschuwt de Hongaarse regeringscommissaris Bernadett Petri. Aanleiding is een rapport van het European Parliamentary Forum for Sexual and Reproductive Rights (EPF), dat volge

Rafael en Remilyn
Getuigenis

Rafael: van gangster tot Gods dienaar

Rafael, uit Cavite op de Filipijnen was gevreesd, gewelddadig en verslaafd. Maar toen Gods Woord hun gezin bereikte via het Project Filippus van Bible League, begon er iets te veranderen. Vandaag leidt hij zijn gezin in gebed en verspreidt hij het Ev

Kenneth Moales Jr
Nieuws

Amerikaanse voorganger overleeft gewelddadige carjacking: "Een wonder dat ik nog leef"

Voorganger Kenneth Moales Jr. uit de Amerikaanse staat Connecticut overleefde eind juni een gewelddadige carjacking in Baltimore. Tijdens de carjacking werd hij door een 16-jarige jongen met een vuurwapen bedreigd. Moales, verbonden aan de Pentecosta

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant vraagt toehoorders of hij hun internetgeschiedenis mag zien

"Mag ik jullie internetgeschiedenis eens zien? Nee, hé? Dat dacht ik wel", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee stelde deze vraag in een recente preek aan zijn luisteraars. De predikant wees hen erop dat ze een streep m

Ds. D. M. Heikoop
Boekfragment

Wees nuchter en waakzaam: Petrus’ alarm tegen de duivel

Achter alle weerstand die christenen in hun omgeving ontmoeten en achter alle kwaadsprekerij over hen, ziet Petrus één vijand bezig: de duivel (Grieks: diabolos) (vs. 8), de grote tegenstander van God en Zijn gemeente. En daarom roept hij met een tweevou

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Het is essentieel om Gods Geest alle ruimte te geven"

Als je wil dat Gods Geest werkzaam wordt in je leven, moet je Hem wel de ruimte geven. Dat stelt spreker en schrijver Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Levenslicht'. Van de Kamp behandelt in deze video Handelingen 19 waar Paul

Gerdien Lassche - Nelleke Plomp
Interview

Steeds minder mensen krijgen kinderen: slecht nieuws? Christenen reageren

Wereldwijd daalt het geboortecijfer en dat baart de Verenigde Naties (VN) zorgen. In veel landen besluiten mensen minder of zelfs helemaal geen kinderen te willen krijgen. Oorlogen, de klimaatcrisis én financiële onzekerheid spelen daarin een grote r