Vrije Universiteit schaft christelijke teksten bij plechtigheden af: 'Meer inclusief karakter'

Nieuws 30 november 2022 Redactie
VU

De Vrije Universiteit van Amsterdam wil haar onderwijsinstelling zoveel mogelijk ontchristelijken. Daarom worden expliciet christelijke teksten bij academische plechtigheden vanaf 1 januari afgeschaft. Het College van Decanen vindt dat de christelijke traditie niet meer aansluit bij de diversiteit van de universiteit.

Dat maakt men bekend op de website van de universiteit. Tot dusver was de christelijke oorsprong van de universiteit bij academische plechtigheden nog steeds nadrukkelijk aanwezig. Het votum aan het begin van de plechtigheid werd tot altijd begonnen met woorden uit Psalm 124: 'Onze hulp is in de naam des Heren, die hemel en aarde gemaakt heeft.' Deze tekst wordt ook aan het begin van veel kerkdiensten gebruikt. Bij de doxologie, het sluiten van de academische plechtigheid, werd als lofverheffing geciteerd uit Psalm 113: 'De naam des Heren zij geprezen, van nu aan tot in eeuwigheid.'

Maar dat is vanaf 1 januari voorgoed verleden tijd, zo maakt men bekend. ‘De ceremoniële teksten bij academische plechtigheden krijgen vanaf 1 januari 2023 een meer inclusief karakter’, stelt het College van Decanen. ‘Ze gaven lange tijd uitdrukking aan een gedeelde christelijke identiteit van de universiteitsgemeenschap. Die traditie sluit volgens het College vandaag de dag niet meer aan bij de bijzonder diverse VU-gemeenschap.’

Ad Valvas, een onafhankelijke journalistiek platform van de VU Amsterdam, schrijft dat er de laatste jaren steeds meer verzet kwam tegen de christelijke teksten die direct naar het scheppingsverhaal in de Bijbel verwezen. Verschillende hoogleraren deden al hun best om deze te vervangen, maar tot dusver lukte dat niet. Eerder dit jaar besloot een groep promovendi een petitie te starten voor inclusievere teksten. Deze boden ze aan de rector aan, die er mee aan de slag ging met uiteindelijk dus als resultaat dat de christelijke teksten worden vervangen.

De grondslag van de Universiteit werd eerder ook al aangepast omdat het christelijke karakter niet meer bij de huidige tijd en samenstelling van de VU zou passen. Dat gebeurde in 2016. De VU verving de formulering dat men zich liet ‘leiden door het Evangelie van Jezus Christus waarin de mens wordt opgeroepen God en zijn wereld van harte te dienen’. In de nieuwe formulering verdwenen Jezus en God. Daar staat nu dat men ‘bij wil dragen aan een betere wereld, waarin rechtvaardigheid, medemenselijkheid en verantwoordelijkheid voor elkaar en de wereld centraal staan’. Wel wordt daar de christelijke oorsprong van de universiteit nog bij vermeld. Ook bij die verandering gaf men diversiteit als reden. Destijds meldde men nog dat het votum met daarin ‘Onze hulp is in de naam des Heren, die hemel en aarde gemaakt heeft’ zou blijven bestaan.

Geen herkenning bij christelijke identiteit
“De Vrije Universiteit Amsterdam is een plek waar mensen met allerlei achtergronden, levensovertuigingen, tradities en persoonlijkheden samen werken”, reageert de voorzitter van het College van Decanen rector magnificus Jeroen Geurts. “We herkennen elkaar vaak snel als het gaat om fundamentele waarden als respect voor het anders-zijn van de ander, een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor duurzaamheid en vrede, en onze opdracht om door middel van onderwijs en onderzoek kennis te verwerven en te delen zodat onze wereld leefbaarder, eerlijker, en kansrijker wordt. Die onderlinge herkenning is er niet meer als het gaat om de christelijke identiteit of de christelijke formuleringen bij academische plechtigheden. Om die reden is gekozen om de formulering van de teksten bij academische plechtigheden te herzien. Met de nieuwe formulering wordt in breed toegankelijke woorden uitdrukking gegeven aan de kernwaarden van de VU.”

Wel korte Bijbeltekst
Al eerder werd de grondslag van de VU opnieuw geformuleerd. Men gaat dit nu dus ook doorvoeren bij academische plechtigheden waardoor votum en doxologie worden aangepast. Daarbij wordt nog wel verwezen naar levensbeschouwing en het bedrijven van wetenschap met verantwoordelijkheid voor mens en planeet. ‘Met deze formuleringen wordt in breed toegankelijke woorden uitdrukking gegeven aan de kernwaarden van de VU’, laat men weten. ‘Net als bij de tot nu toe gebruikte termen wordt ermee gezegd dat wetenschap niet los staat van levensbeschouwelijke waarden en gedragen wordt door intellectuele bescheidenheid en een verantwoordelijkheid voor een ons overstijgend belang. In het besloten deel van de promotieplechtigheid blijft het gebruik bestaat om een korte bezinnende tekst te lezen, waarbij uiteraard ook een Bijbeltekst kan worden gebruikt.’

Praatmee

Beluister onze podcast

#361 Jeffrey & Andries Knevel over SGP-vrouwen, de nieuwe paus en het Joodse volk
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ursela von der Leyen
Nieuws

Europese Commissie zegt benoeming speciaal EU-gezant geloofsvrijheid toe

Ursula von der Leyen heeft toegezegd een nieuwe speciaal EU-gezant voor geloofsvrijheid te benoemen. Deze toezegging deed ze maandag in een brief aan de co-voorzitters van de intergroep geloofsvrijheid: de Slowaakse Miriam Lexmann (EVP) en Bert-Jan R

Gebedsnacht
Positief nieuws

2.000 Britse jongeren komen tijdens gebedsnacht in kerk bijeen om God te zoeken

In het Verenigd Koninkrijk (VK) lijkt iets bijzonders gaande. Steeds meer jonge mensen keren terug naar de kerk, op zoek naar genezing, vrijheid en ontmoeting met God. Afgelopen weekend kwamen ruim 2.000 jongeren samen in Londen voor een nacht van ge

Mozambique
Nieuws

Christenen in Mozambique lijden onder islamitisch geweld

Christenen in Mozambique lijden zwaar onder terroristische aanvallen van islamitische milities. Dat schrijft Kerk in Nood dat in het land actief is en probeert de lokale bevolking de helpen. De afgelopen dagen zijn er meerdere aanvallen geweest. Het

Pausmobiel
Nieuws

Pausmobiel wordt omgebouwd tot mobiele kliniek voor kinderen in Gaza

Een bijzondere wens van de vorige maand overleden paus Franciscus krijgt binnenkort vorm: zijn voormalige pausmobiel wordt omgebouwd tot mobiele kliniek voor zieke en gewonde kinderen in Gaza. Mobiele kliniek moet half mei operationeel zijnDe transfo

paus
Verdieping

6 dingen die je moet weten over de nieuwe paus Leo XIV

Donderdag kwam er witte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel in Vaticaanstad. Een uur later werd bekend dat de Amerikaanse kardinaal Robert Prevost (69) de nieuwe paus is en de naam Leo XIV zal dragen. Wat weten we over deze nieuwe paus? Cv

Frank Damazio
Nieuws

Voormalig megakerkleider en auteur Frank Damazio (75) overleden

Frank Damazio, jarenlang voorganger van de City Bible Church (nu Mannahouse Church) in Portland, Oregon, is op 75-jarige leeftijd overleden. Dat maakte de kerkelijke gemeente maandagavond bekend op Facebook. 'Met een verslagen hart maken we het overl

Andries Knevel
Podcast

Waar moet de nieuwe paus aan voldoen? Andries Knevel antwoordt

Deze week vindt in Rome het conclaaf plaats. Verschillende kardinalen van de Rooms-Katholieke Kerk komen deze week samen om een nieuwe paus te kiezen. Waar moet een nieuwe paus aan voldoen? Op deze vraag geeft theoloog en journalist Andries Knevel an

Nigeria
Nieuws

Zes christenen vermoord in Nigeria: ‘We vrezen voor een nieuw bloedbad’

In Nigeria zijn afgelopen weekend opnieuw christenen het slachtoffer geworden van gewelddadige aanvallen. Islamitische Fulani-herders vielen op zaterdag 3 en zondag 4 mei twee christelijke dorpen aan in de deelstaat Plateau. Daarbij werden zes christ

Meerartikelen

Nirky en Jan
Interview

Zondag is Nirky Postema te gast in Hour of Power

Zondag is het Moederdag. In Hour of Power is Nirky Postema te gast. Ze wist dat ze geen kinderen kon krijgen. Dat ze zwanger werd, ervaart ze als een gebedsverhoring. Na 24 weken verliest ze echter haar kindje. Vervolgens gebeurt er iets wat nauwelij

Week van het Gezin
Persbericht

Week van het Gezin over verslavende werking van de smartphone

Met het thema ‘Scherm uit, gezin aan’ brengt de Week van het Gezin (11 t/m 17 mei 2025) een actueel onderwerp onder de aandacht. Uit onderzoek en enquêtes blijkt steeds duidelijker dat overmatig schermgebruik door kinderen en jongeren nadelige effect

Maarten van Rossem
Nieuws

Nieuw seizoen ‘Adieu God?’ met Maarten van Rossem, Angela Groothuizen en Rob Jetten

Vanaf zaterdag 10 mei krijgt het bekende interviewprogramma Adieu God? een prominenter uitzendtijdstip. Op de zaterdagavond om 20.05 uur gaat Tijs van den Brink wekelijks in gesprek met een bekende gast over geloof, ongeloof en alles er tussenin. In

Proponent J. P. Bredenhoff
Video

Prop. J. P. Bredenhoff wijst op listige werkwijze satan om christenen van het avondmaal te houden

"Die tegenstander wijst op de omstandigheden en zegt: 'Het wordt helemaal niks.' Maar u moet niet op de omstandigheden letten, maar op de Heere", aldus proponent J. P. Bredenhoff. In een recente preek vertelde de hervormde proponent op welke listige

Nelleke Plomp
Column

Nooit geleerd om te geloven? Wees fier op gelovige opvoeders

‘We hebben alles, behalve iets dat ons mensen samenbindt. Wij zijn geloof niet verloren, we hebben het nooit geleerd.’ Deze woorden van Freya India over jongeren liegen er niet om. Zij is zelf zo’n jongere: een succesvolle en superslimme Engelse onde

witte rook
Nieuws

Leo XIV eerste Amerikaanse paus: "De wereld heeft Christus nodig"

De Amerikaanse kardinaal Robert Prevost (69) is de nieuwe paus. Donderdagavond iets na 18.00 uur kwam er witte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse kapel. Ruim een uur later werd op het balkon van de Sint Pieterbasiliek bekendgemaakt dat Prevost

Kerk
Nieuws

Protestantse gemeente Zaandam verwelkomt nieuwe dominee: ds. S. A. Blok

De protestantse gemeente te Zaandam heeft een nieuwe predikant: ds. S. A. Blok. De predikant uit Tilburg heeft het op haar uitgebrachte beroep aangenomen. In Zaandam wordt Blok de opvolger van ds. Pieter van der Woel die in 2020 naar Assendelft vertr

Bijbel
Nieuws

Rijkswaterstaat vist enorme Bijbel uit de IJssel

Op Bevrijdingsdag werd er in IJssel bij Zwolle wel een heel bijzondere vondst gedaan. Rijkswaterstaat viste namelijk een enorme Statenbijbel uit het water. Dat meldt RTV Focus Zwolle. De Bijbel is mogelijk gestolen.  Het is puur toeval dat medewerker

 ANP/Alberto Pizzoli
Nieuws

Zwarte rook boven Vaticaan: dit is wat we de komende dagen kunnen verwachten

Woensdagavond kwam er zwarte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel. Dat betekent dat er nog geen nieuwe paus is gekozen. Vandaag wordt het conclaaf hervat en vinden er vier nieuwe stemrondes plaats. Cvandaag zet kort op een rijtje wat we de

Opperrabbijn Jacobs
Column

Hoe ik de periode rondom 4 en 5 mei beleefde

Het is allesbehalve veilig in Nederland voor Joden die zich durven uit te spreken. Maar toch voelde opperrabbijn Jacobs zich veilig welkom en zelfs bijna helemaal thuis toen hij deze week een bezoek aan Urk bracht. Hij vertelt in zijn nieuwe ondersta

EP
Nieuws

Europees Parlement: antisemitisme en geweldverheerlijking moet uit Palestijnse schoolboeken

Het Europees Parlement roept de Palestijnse Autoriteit op om haar schoolboeken zo spoedig mogelijk op te schonen: zonder antisemitisme of het verheerlijken van geweld tegen Joden. Het Europarlement wil dat de Palestijnen dit doen vóór het begin van h

Biechten
Video

Hoe gaat de biecht in z'n werk? Bekijk deze uitlegvideo

Nog nooit gebiecht of is het lang geleden? In deze video wordt stap voor stap uitgelegd hoe biechten in zijn werk gaat. Wat zeg je precies? Hoe bereid je je voor? En wat kun je verwachten? Bekijk de video van het YouTube-kanaal Credo en klik hier voo