God schiep verschillende persoonlijkheden: deze vier evangelisten zijn het levende bewijs

God 30 november 2022 Marjan Groenendijk
Marjan Groenendijk

“Echt?” Met grote verbaasde ogen kijkt ze me aan. “Kun je dan ook anders reageren? Hoe dan?” Voor me zit een jonge dame. Samen praten we over wat er uit haar Myers-Briggs typeindicator (MBTI) vragenlijst naar voren is gekomen en welk persoonlijkheidsprofiel het beste bij haar past. Ik merk wel vaker dat mensen verbaasd zijn over hoe verschillend mensen kunnen reageren in dezelfde situaties. Tijdens de gesprekken over persoonlijkheidsprofielen zie ik dat mensen gaan begrijpen waar deze verschillen vandaan komen. Ik maak dan ook geregeld mee dat er kwartjes vallen: “Nu begrijp ik ineens waarom mijn collega mij frustreert.” “O… en ook andersom!”

Verschillen in reactie en beleving komen net zo goed voor in het geestelijke leven als in het alledaagse leven. Gebed en geloofsbeleving zijn persoonlijk en kunnen onderling flink verschillen. Ik denk dat het goed is om jezelf te (leren) kennen op dit gebied. Een diep gebeds- en geloofsleven floreert door een goede zelfkennis. Daarnaast is het ook leerzaam om te ontdekken welke verschillen er zijn.

Hoewel MBTI uitgaat van 16 persoonlijkheden, kun je ook een grovere indeling maken. Bijvoorbeeld op basis van vier voorkeuren. Ik vind het fascinerend om deze verschillende voorkeuren te ontdekken in de Bijbel. Het Nieuwe Testament begint met vier evangeliën die alle vier hun eigen kleur, hun eigen voorkeur hebben. Je kunt vier persoonlijkheidsvoorkeuren terugvinden in de stijl van schrijven.

Het Nieuwe testament begint met vier evangeliën die alle vier hun eigen kleur, hun eigen voorkeur hebben. Je kunt vier persoonlijkheidsvoorkeuren terugvinden in de stijl van schrijven.

Mattheüs
Allereerst is er het Mattheüs-evangelie, een logisch opgebouwd boek. Het is Mattheüs die vele verwijzingen naar het Oude Testament geeft. Hij beschrijft discussies en argumenten. Met name in dit evangelie ligt er een grote nadruk op gehoorzaamheid. Zie bijvoorbeeld de verzoeking in de woestijn, de doop van Jezus en de grote opdracht in hoofdstuk 28.

Dit sluit aan bij de mensen die volgens MBTI een Thinking voorkeur hebben. Dit zijn de mensen die heel rationeel in het leven staan, het belangrijk vinden dat de waarheid wordt gevonden en een stevige discussie niet uit de weg gaan. In hun geloofsleven is het denken (hoofd) belangrijk. Emoties zijn dat minder, en net als Abraham vinden ze het fijn om met God te redeneren. Rechtvaardigheid en gehoorzaamheid zijn termen die bij hen passen. Soms vinden zij het moeilijk om hun meer verstandelijke relatie met God als volwaardig geloofs-of gebedsleven te zien.

Markus
Het eenvoudige, korte verhaal van een ooggetuige is van de hand van Markus. Opvallend is dat Markus veel details toevoegt aan zijn beschrijvingen die we in de andere evangeliën niet terugvinden. We lezen bij de spijziging van de 5000 dat het gras waarop ze zaten groen was. Ook vertelt Markus dat Jezus op een kussen lag te slapen tijdens de storm op het meer. Of dat hij zijn armen om de kinderen heensloeg toen hij ze zegende.

Deze aandacht voor details en het leven in het hier en nu (Markus gebruikt geregeld het woord terstond of onmiddellijk) is typerend voor mensen met een Sensing voorkeur. Mensen die informatie vooral via hun zintuigen opnemen. Dit zijn vaak ook de creatievere types. Zij zetten hun zintuigen in bij hun gebedsleven. Bijvoorbeeld door verschillende gebedshoudingen aan te nemen, door artistieke uitingen zoals tekenen, schilderen of gedichten. Maar je kunt hierbij ook denken aan het gebruik van voorwerpen die een diepe symbolische waarde vertegenwoordigen.

Om tot een volle aanbidding van God te komen die Hem toekomt hebben we elkaar hard nodig. Daarbij is de een niet meer dan de ander, wel anders.

Lukas
Lukas, het derde evangelie is inclusief en empathisch. Deze inclusiviteit komt tot uiting door zijn beschrijvingen van ontmoetingen met vrouwen. Ook in de geslachtslijn van Jezus gaat hij terug tot de eerste mens, Adam. Zijn empathie en medeleven zien we in de verhalen over vele genezingen. Intimiteit en harmonie voeren de boventoon. Mensen met dezelfde voorkeur zijn natuurlijke voorbidders. Hun gebed raakt het hart of het nu vurig is of juist heel lieflijk. Zij zijn over het algemeen vriendelijke mensen en zullen vooral Gods goedheid benadrukken. Voor mensen met deze Feeling voorkeur ligt de nadruk op het relationele aspect in het geloofsleven.

Johannes
Johannes als vierde en laatste evangelie is voortdurend op zoek naar de betekenis van het leven van Jezus op aarde voor de toekomst. Dit is meteen al duidelijk bij de eerste vijf verzen waarmee Johannes zijn boek begint.

Hij gebruikt metaforen en concepten om dit aan zijn lezers uit te leggen. Mensen met een voorkeur voor iNtuition spreekt dit erg aan. Zij zijn steeds op zoek naar het verbeteren van vandaag voor de toekomst. Hun gebedsleven is vaak meer een in de aanwezigheid van God vertoeven, een dromen met God. Zij lijken meer dan de andere types ontvankelijk te zijn voor dromen en visioenen, die zij dan ook betekenis kunnen geven.

Samen
Ieder mens heeft zijn eigen voorkeur(en) en daarmee zijn eigen unieke persoonlijkheid. Om tot een volle aanbidding van God te komen die Hem toekomt hebben we elkaar hard nodig. Daarbij is de een niet meer dan de ander, wel anders.

Marjan Groenendijk is MBTI-trainer en coach. Klik hier om haar website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

embryo
Nieuws

Grote zorgen christelijke partijen over kweken van embryo's: Wat staat er op het spel?

De christelijke partijen zijn uitgesproken tegenstander, maar toch lijkt het kweken van embryo’s enkel en alleen voor wetenschappelijk onderzoek in de toekomst mogelijk te worden. Dat blijkt uit een rondgang van De Telegraaf. Woensdagavond debatteerd

Naftali Bennett
Nieuws

Voormalig premier Israël verwijst naar Bijbelse strijders Jozua, Gideon en David

Voormalig premier Naftali Bennett heeft harde kritiek geuit op het nieuwe ontwerp voor de Israëlische dienstplichtwet. Volgens hem zal de wet “iedere kans om charedim (ultraorthodoxe Joden) op te roepen vernietigen.” Bennett riep volgens All Israel N

CGK kerkscheuring
Nieuws

Kerkscheuring CGK: Theologen waarschuwen voor geestelijke schade

Nu de scheuring binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) binnen enkele maanden werkelijkheid lijkt te worden, doen drie invloedrijke stemmen uit de gereformeerde gezindte een opvallende oproep. In een gezamenlijk opinieartikel in het Nederla

Nigeria
Nieuws

Christenen in Nigeria opnieuw doelwit: pastor en vrouw ontvoerd uit kerkgebouw

In de Nigeriaanse deelstaat Kogi zijn zondagochtend een pastor, zijn vrouw en meerdere gemeenteleden ontvoerd tijdens een kerkdienst. Gewapende mannen vielen de pas opgerichte Cherubim and Seraphim Church in Ejiba binnen, een gemeenschap in Yagba Wes

Bert-Jan Ruissen
Nieuws

SGP waarschuwt in Brussel voor groeiend antisemitisme op universiteiten

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen heeft woensdag harde woorden gesproken over de boycots van Israël door Nederlandse en Europese universiteiten. Tijdens een conferentie in het Europees Parlement, georganiseerd door de SGP, riep hij universiteit

Jacques Brunt
Persbericht

Jacques Brunt en werkgroep organiseren opnieuw grootschalige Israël-manifestatie op De Dam

Aan het eind van een veelbewogen jaar, waarin alle nog levende gijzelaars zijn teruggekeerd, maakt de werkgroep ‘Op de bres voor Israël’ werk van een bijzonder initiatief. Zij organiseren opnieuw een landelijke Israël-manifestatie op De Dam in Amster

Ds. S. P. Roosendaal
Nieuws

CGK Eemdijk beroept ds. S. P. Roosendaal

De CGK te Eemdijk heeft een beroep uitgebracht op ds. S. P. Roosendaal (foto). De predikant moet in het Utrechtse dorpje ds. S. Griffioen opvolgen. Laatstgenoemde predikant vertrok vorig jaar naar Zeewolde. Roosendaal is momenteel verbonden aan Het A

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant refereert aan uitspraak Geert Wilders: "Zijn we vreemdeling in eigen land?"

"Een Nederlander voelt zich steeds vaker vreemdeling in eigen stad of dorp", deze uitspraak van PVV-leider Geert Wilders is de meeste in politiek geïnteresseerde Nederlanders wel bekend. HHK-predikant ds. J. Koppelaar refereerde onlangs in een preek

Meerartikelen

Jennifer Melle
Nieuws

Geschorste christelijke verpleegkundige: "Dit is geen inclusie, maar discriminatie"

Een christelijke verpleegkundige uit Engeland zit al sinds april thuis na een conflict over het aanspreken van een transgender patiënt. Jennifer Melle weigerde de door de patiënt gekozen vrouwelijke aanspreekvorm te gebruiken en werd daarop geschorst

Israël
Persbericht

IKC faciliteert gesprek over Israël in kerkelijk jeugdwerk

Het gesprek over Israël is sinds de gebeurtenissen van 7 oktober 2023 thuis en in de kerk ingewikkelder geworden. Dat constateren jeugdwerkadviseurs van het Interkerkelijk Kenniscentrum (IKC). De organisatie publiceert vrijdag daarom handreikingen vo

Jan-Jaap van Peperstraten
Preekverslag

Een verrassende les: wat zandkastelen ons leren over advent

In de adventstijd keren we even terug naar de eenvoud van wachten en verwachten. Priester Jan-Jaap van Peperstraten grijpt in zijn overweging terug op iets heel herkenbaars: een zomerse dag aan het strand, waar zandkastelen verrijzen en weer verdwijn

Pro-life demonstranten
Nieuws

Schreeuw om leven vecht abortus-uitspraak Raad van State aan bij Europees Hof

Schreeuw om leven gaat in hoger beroep bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Dat meldt de organisatie zelf op haar website. Aanleiding daarvoor is de uitspraak die de Raad van State woensdag deed. De hoogste bestuursrechter oordeel

Marija Tatjana Zrno
Nieuws

Kroatische zuster niet neergestoken door migrant, maar verwondde zichzelf

In Kroatië groeit de verbazing nu blijkt dat de 35-jarige non Marija Tatjana Zrno zichzelf verwondde. De zuster stelde eerst namelijk door een man te zijn neergestoken. Verschillende Kroatische media schreven dat de dader een islamitische migrant zou

abortus
Nieuws

Raad van State: Burgemeester mag demonstraties direct voor abortuskliniek verbieden

De Raad van State heeft woensdag een belangrijke uitspraak gedaan over protesten bij abortusklinieken. Volgens de hoogste bestuursrechter mogen burgemeesters voortaan demonstraties direct voor de ingang van een kliniek verbieden, mits demonstranten o

Ds. N. W. van den Houten
Nieuws

Hervormde gemeente Sliedrecht brengt beroep uit op ds. N. W. van den Houten

De hervormde gemeente te Sliedrecht (Wijk 1) heeft een beroep uitgebracht op ds. N. W. van den Houten (foto). De predikant moet in de Grote Kerk ds. G. J. Mink opvolgen. Laatstgenoemde predikant ging eerder dit jaar met emeritaat. Van den Houten is s

India
Nieuws

Indiaas Hooggerechtshof handhaaft ontslag christelijke legerofficier

Het Hooggerechtshof van India heeft het ontslag van de christelijke legerofficier Samuel Kamalesan bevestigd. De hoogste rechter noemde hem ongeschikt voor het Indiase leger en benadrukte dat zijn houding de discipline en eenheid binnen de krijgsmach

Paus Leo XIV
Nieuws

Paus spreekt zich in Midden-Oosten krachtig uit voor tweestatenoplossing

Paus Leo XIV heeft tijdens zijn reis door het Midden-Oosten opnieuw duidelijk gemaakt dat het Vaticaan de tweestatenoplossing ziet als de enige weg naar duurzame vrede tussen Israël en de Palestijnen. Op de vlucht van Turkije naar Libanon zei de paus

NFL
Nieuws

NFL-speler getuigt na wereldwedstrijd: "Ik heb mijn Heer en Heiland teruggevonden"

NFL-speler Ernest Jones speelde afgelopen weekend een van de allerbeste wedstrijden uit zijn leven. Toen hij na afloop door zijn coach werd verkozen tot de man van de wedstrijd, kwam hij met een opvallende verklaring dat het zo goed ging: “Ik heb mij

Pakistan
Nieuws

Historische petitie moet christelijke rioolwerkers in Pakistan beschermen

In Pakistan is een belangrijke stap gezet om de veiligheid van vooral christelijke schoonmakers en rioolwerkers te verbeteren. Dat meldt Christian Daily International. De Nationale Mensenrechtencommissie (NCHR) diende onlangs een historische petitie

Stoffer
Nieuws

SGP kritisch op plannen D66 en CDA: 'Ik loop niet echt warm'

D66 en CDA zijn akkoord over de plannen die de basis moeten vormen voor het vervolg van de kabinetsformatie. Dat maakte Bureau Woordvoering Kabinetsformatie dinsdag bekend. SGP is allesbehalve enthousiast over de plannen. ChristenUnie is positiever m