God schiep verschillende persoonlijkheden: deze vier evangelisten zijn het levende bewijs

God 30 november 2022 Marjan Groenendijk
Marjan Groenendijk

“Echt?” Met grote verbaasde ogen kijkt ze me aan. “Kun je dan ook anders reageren? Hoe dan?” Voor me zit een jonge dame. Samen praten we over wat er uit haar Myers-Briggs typeindicator (MBTI) vragenlijst naar voren is gekomen en welk persoonlijkheidsprofiel het beste bij haar past. Ik merk wel vaker dat mensen verbaasd zijn over hoe verschillend mensen kunnen reageren in dezelfde situaties. Tijdens de gesprekken over persoonlijkheidsprofielen zie ik dat mensen gaan begrijpen waar deze verschillen vandaan komen. Ik maak dan ook geregeld mee dat er kwartjes vallen: “Nu begrijp ik ineens waarom mijn collega mij frustreert.” “O… en ook andersom!”

Verschillen in reactie en beleving komen net zo goed voor in het geestelijke leven als in het alledaagse leven. Gebed en geloofsbeleving zijn persoonlijk en kunnen onderling flink verschillen. Ik denk dat het goed is om jezelf te (leren) kennen op dit gebied. Een diep gebeds- en geloofsleven floreert door een goede zelfkennis. Daarnaast is het ook leerzaam om te ontdekken welke verschillen er zijn.

Hoewel MBTI uitgaat van 16 persoonlijkheden, kun je ook een grovere indeling maken. Bijvoorbeeld op basis van vier voorkeuren. Ik vind het fascinerend om deze verschillende voorkeuren te ontdekken in de Bijbel. Het Nieuwe Testament begint met vier evangeliën die alle vier hun eigen kleur, hun eigen voorkeur hebben. Je kunt vier persoonlijkheidsvoorkeuren terugvinden in de stijl van schrijven.

Het Nieuwe testament begint met vier evangeliën die alle vier hun eigen kleur, hun eigen voorkeur hebben. Je kunt vier persoonlijkheidsvoorkeuren terugvinden in de stijl van schrijven.

Mattheüs
Allereerst is er het Mattheüs-evangelie, een logisch opgebouwd boek. Het is Mattheüs die vele verwijzingen naar het Oude Testament geeft. Hij beschrijft discussies en argumenten. Met name in dit evangelie ligt er een grote nadruk op gehoorzaamheid. Zie bijvoorbeeld de verzoeking in de woestijn, de doop van Jezus en de grote opdracht in hoofdstuk 28.

Dit sluit aan bij de mensen die volgens MBTI een Thinking voorkeur hebben. Dit zijn de mensen die heel rationeel in het leven staan, het belangrijk vinden dat de waarheid wordt gevonden en een stevige discussie niet uit de weg gaan. In hun geloofsleven is het denken (hoofd) belangrijk. Emoties zijn dat minder, en net als Abraham vinden ze het fijn om met God te redeneren. Rechtvaardigheid en gehoorzaamheid zijn termen die bij hen passen. Soms vinden zij het moeilijk om hun meer verstandelijke relatie met God als volwaardig geloofs-of gebedsleven te zien.

Markus
Het eenvoudige, korte verhaal van een ooggetuige is van de hand van Markus. Opvallend is dat Markus veel details toevoegt aan zijn beschrijvingen die we in de andere evangeliën niet terugvinden. We lezen bij de spijziging van de 5000 dat het gras waarop ze zaten groen was. Ook vertelt Markus dat Jezus op een kussen lag te slapen tijdens de storm op het meer. Of dat hij zijn armen om de kinderen heensloeg toen hij ze zegende.

Deze aandacht voor details en het leven in het hier en nu (Markus gebruikt geregeld het woord terstond of onmiddellijk) is typerend voor mensen met een Sensing voorkeur. Mensen die informatie vooral via hun zintuigen opnemen. Dit zijn vaak ook de creatievere types. Zij zetten hun zintuigen in bij hun gebedsleven. Bijvoorbeeld door verschillende gebedshoudingen aan te nemen, door artistieke uitingen zoals tekenen, schilderen of gedichten. Maar je kunt hierbij ook denken aan het gebruik van voorwerpen die een diepe symbolische waarde vertegenwoordigen.

Om tot een volle aanbidding van God te komen die Hem toekomt hebben we elkaar hard nodig. Daarbij is de een niet meer dan de ander, wel anders.

Lukas
Lukas, het derde evangelie is inclusief en empathisch. Deze inclusiviteit komt tot uiting door zijn beschrijvingen van ontmoetingen met vrouwen. Ook in de geslachtslijn van Jezus gaat hij terug tot de eerste mens, Adam. Zijn empathie en medeleven zien we in de verhalen over vele genezingen. Intimiteit en harmonie voeren de boventoon. Mensen met dezelfde voorkeur zijn natuurlijke voorbidders. Hun gebed raakt het hart of het nu vurig is of juist heel lieflijk. Zij zijn over het algemeen vriendelijke mensen en zullen vooral Gods goedheid benadrukken. Voor mensen met deze Feeling voorkeur ligt de nadruk op het relationele aspect in het geloofsleven.

Johannes
Johannes als vierde en laatste evangelie is voortdurend op zoek naar de betekenis van het leven van Jezus op aarde voor de toekomst. Dit is meteen al duidelijk bij de eerste vijf verzen waarmee Johannes zijn boek begint.

Hij gebruikt metaforen en concepten om dit aan zijn lezers uit te leggen. Mensen met een voorkeur voor iNtuition spreekt dit erg aan. Zij zijn steeds op zoek naar het verbeteren van vandaag voor de toekomst. Hun gebedsleven is vaak meer een in de aanwezigheid van God vertoeven, een dromen met God. Zij lijken meer dan de andere types ontvankelijk te zijn voor dromen en visioenen, die zij dan ook betekenis kunnen geven.

Samen
Ieder mens heeft zijn eigen voorkeur(en) en daarmee zijn eigen unieke persoonlijkheid. Om tot een volle aanbidding van God te komen die Hem toekomt hebben we elkaar hard nodig. Daarbij is de een niet meer dan de ander, wel anders.

Marjan Groenendijk is MBTI-trainer en coach. Klik hier om haar website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Opperrabbijn Binyomin Jacobs
Nieuws

Hoe ik door Chanoeka herinnerd werd aan de man die mijn moeder redde

Hoewel Chanoeka al weer even geleden is, blijft de gebeurtenis in het hoofd van opperrabbijn Binyomin Jacobs terugkomen. Het herinnerde hem aan de man die het leven van mijn moeder, haar twee broers en haar beide ouders redde. Nadat we in Leeuwarden

Rose Docherty
Nieuws

Schotse vrouw (75) aangeklaagd: nodigde met bord bij abortuskliniek mensen uit te praten

In Glasgow is de 75-jarige Rose Docherty aangeklaagd omdat ze bij een ziekenhuis mensen uitnodigde om met haar te praten. Ze hield daarvoor een bord omhoog en schond volgens de aanklager de wet die een bufferzone in stand moet houden bij abortusklini

Handy en Mirjam Tims
Interview

Hun huwelijk viel uiteen, maar kerst bracht een nieuw begin: “God liet ons niet los”

De echtscheiding van Handy en Mirjam Tims maakte meer kapot dan lief was. Handy raakte dakloos en verslaafd, Mirjam bleef achter met de kinderen. Op eerste kerstdag vertelden zij in de kerstuitzending van Hour of Power hoe hun huwelijk vastliep en ho

Ds. M. Messemaker
Video

Ds. Messemaker: "Jezus zoekt geen bekeerde of vrome mensen maar zondaren"

"Wij denken wel eens dat Hij bekeerde mensen zoekt of mensen die heel vroom zijn en zich heel strak aan de wet houden. Maar wat denkt uzelf? Hij zoekt zondaren, want zo is mijn Jezus", aldus ds. M. Messemaker. De hervormde dominee preekte onlangs uit

Bijbel in het Komba
Nieuws

Ghana's Komba-volk heeft voor het eerst volledige Bijbel in handen

Na zestien jaar vertalen aan een volledige Bijbel is deze afgelopen maand in het noordoosten van Ghana gepresenteerd. Nadat in de jaren 50 zendelingen de eerste gemeente stichtten bij het Komba-volk, is er nu ook de volledige Bijbel beschikbaar. De B

Annelies Martijn
Video

Van topsport naar theologie: Annelies raakte gefascineerd door de Bijbel

Wat heeft topsport te maken met theologie en bezieling? In deze video van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) vertelt Annelies Martijn haar bijzondere verhaal. Hoewel ze zichzelf niet religieus noemt, raakte ze via filosofie en bijbeluit

Dahlia Shaham
Video

Psalm 122: roep om vrede van rabbi uit Israël

Rabbi Dahlia Shaham zingt Psalm 122 over vrede in Gods huis. Ze zingt zowel ‘shalom’ als ‘salam’ als gebed voor vrede tussen Israëliërs en Palestijnen. Zij is betrokken bij de organisatie Rabbi's voor mensenrechten, partner van Kerk in Actie. Dat is

3xM
Persbericht

45 jaar 3xM: stichting bereikt miljoenen in het moeilijkste zendingsgebied

Zo’n 85 miljoen views in een jaar tijd. De stichting 3xM, die dit jaar 45 jaar bestaat, bereikt via sociale media vele miljoenen mensen in landen als Pakistan, Somalië, Bangladesh en Japan met het Evangelie. “Deze moderne media maken het mogelijk om

Meerartikelen

Ds. Jaap van der Windt
Interview

Ds. Van der Windt verloor zijn geloof tijdens zijn studie: “Mensen zeiden: stop er maar mee”

“Mensen zeiden: ‘Stop er maar mee. Maar het was m’n dominee in Soest die zei: ‘Als jij niet kan zingen, laat ons maar zingen. Als jij niet kan bidden, laat ons maar bidden’, vertelt ds. Jaap van der Windt. De predikant is sinds juli dit jaar actief i

Gavin Ortlund
Boekfragment

Jezus en de kunst van standvastigheid: vriendelijkheid is niet genoeg

Mijn favoriete karaktertrek van Christus is misschien wel dat Hij niet terugdeinst voor de farizeeën. Zelfs wanneer de temperatuur zo hoog oploopt dat ze Hem willen kruisigen, geeft Hij niet toe, zelfs niet het kleinste beetje. Hij spreekt voortduren

Donald Trump
Nieuws

Trump regeert met militaire aanval op geweld tegen Nigeriaanse christenen

De Verenigde Staten hebben op Eerste Kerstdag een militaire aanval uitgevoerd op islamitische extremisten in het noordwesten van Nigeria. De aanval was gericht op terroristen die gelieerd zijn aan Islamitische Staat en kwam tot stand in nauwe samenwe

Sharon Kips
Interview

De kerstboodschap van zangeres Sharon Kips: “Love came down”

“Love came down”; woorden die voor Sharon Kips (42) de kern van kerst raken. De zangeres beleeft december als een intensieve, maar betekenisvolle periode. Naast optreden, moeder-zijn en lesgeven wilt ze Gods liefde, Die met kerst naar de aarde kwam,

Baby Lieke
Interview

Rond kerst koos Lieke voor het leven: “Mijn dochter is het licht dat bleef”

Vijf jaar geleden stond Lieke, toen negentien jaar, voor de deur van een abortuscentrum. Het was vlak voor kerst. Onder zware druk van haar toenmalige partner was ze gekomen om haar zwangerschap af te breken. Maar juist op dat beslissende moment werd

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu