God schiep verschillende persoonlijkheden: deze vier evangelisten zijn het levende bewijs

God 30 november 2022 Marjan Groenendijk
Marjan Groenendijk

“Echt?” Met grote verbaasde ogen kijkt ze me aan. “Kun je dan ook anders reageren? Hoe dan?” Voor me zit een jonge dame. Samen praten we over wat er uit haar Myers-Briggs typeindicator (MBTI) vragenlijst naar voren is gekomen en welk persoonlijkheidsprofiel het beste bij haar past. Ik merk wel vaker dat mensen verbaasd zijn over hoe verschillend mensen kunnen reageren in dezelfde situaties. Tijdens de gesprekken over persoonlijkheidsprofielen zie ik dat mensen gaan begrijpen waar deze verschillen vandaan komen. Ik maak dan ook geregeld mee dat er kwartjes vallen: “Nu begrijp ik ineens waarom mijn collega mij frustreert.” “O… en ook andersom!”

Verschillen in reactie en beleving komen net zo goed voor in het geestelijke leven als in het alledaagse leven. Gebed en geloofsbeleving zijn persoonlijk en kunnen onderling flink verschillen. Ik denk dat het goed is om jezelf te (leren) kennen op dit gebied. Een diep gebeds- en geloofsleven floreert door een goede zelfkennis. Daarnaast is het ook leerzaam om te ontdekken welke verschillen er zijn.

Hoewel MBTI uitgaat van 16 persoonlijkheden, kun je ook een grovere indeling maken. Bijvoorbeeld op basis van vier voorkeuren. Ik vind het fascinerend om deze verschillende voorkeuren te ontdekken in de Bijbel. Het Nieuwe Testament begint met vier evangeliën die alle vier hun eigen kleur, hun eigen voorkeur hebben. Je kunt vier persoonlijkheidsvoorkeuren terugvinden in de stijl van schrijven.

Het Nieuwe testament begint met vier evangeliën die alle vier hun eigen kleur, hun eigen voorkeur hebben. Je kunt vier persoonlijkheidsvoorkeuren terugvinden in de stijl van schrijven.

Mattheüs
Allereerst is er het Mattheüs-evangelie, een logisch opgebouwd boek. Het is Mattheüs die vele verwijzingen naar het Oude Testament geeft. Hij beschrijft discussies en argumenten. Met name in dit evangelie ligt er een grote nadruk op gehoorzaamheid. Zie bijvoorbeeld de verzoeking in de woestijn, de doop van Jezus en de grote opdracht in hoofdstuk 28.

Dit sluit aan bij de mensen die volgens MBTI een Thinking voorkeur hebben. Dit zijn de mensen die heel rationeel in het leven staan, het belangrijk vinden dat de waarheid wordt gevonden en een stevige discussie niet uit de weg gaan. In hun geloofsleven is het denken (hoofd) belangrijk. Emoties zijn dat minder, en net als Abraham vinden ze het fijn om met God te redeneren. Rechtvaardigheid en gehoorzaamheid zijn termen die bij hen passen. Soms vinden zij het moeilijk om hun meer verstandelijke relatie met God als volwaardig geloofs-of gebedsleven te zien.

Markus
Het eenvoudige, korte verhaal van een ooggetuige is van de hand van Markus. Opvallend is dat Markus veel details toevoegt aan zijn beschrijvingen die we in de andere evangeliën niet terugvinden. We lezen bij de spijziging van de 5000 dat het gras waarop ze zaten groen was. Ook vertelt Markus dat Jezus op een kussen lag te slapen tijdens de storm op het meer. Of dat hij zijn armen om de kinderen heensloeg toen hij ze zegende.

Deze aandacht voor details en het leven in het hier en nu (Markus gebruikt geregeld het woord terstond of onmiddellijk) is typerend voor mensen met een Sensing voorkeur. Mensen die informatie vooral via hun zintuigen opnemen. Dit zijn vaak ook de creatievere types. Zij zetten hun zintuigen in bij hun gebedsleven. Bijvoorbeeld door verschillende gebedshoudingen aan te nemen, door artistieke uitingen zoals tekenen, schilderen of gedichten. Maar je kunt hierbij ook denken aan het gebruik van voorwerpen die een diepe symbolische waarde vertegenwoordigen.

Om tot een volle aanbidding van God te komen die Hem toekomt hebben we elkaar hard nodig. Daarbij is de een niet meer dan de ander, wel anders.

Lukas
Lukas, het derde evangelie is inclusief en empathisch. Deze inclusiviteit komt tot uiting door zijn beschrijvingen van ontmoetingen met vrouwen. Ook in de geslachtslijn van Jezus gaat hij terug tot de eerste mens, Adam. Zijn empathie en medeleven zien we in de verhalen over vele genezingen. Intimiteit en harmonie voeren de boventoon. Mensen met dezelfde voorkeur zijn natuurlijke voorbidders. Hun gebed raakt het hart of het nu vurig is of juist heel lieflijk. Zij zijn over het algemeen vriendelijke mensen en zullen vooral Gods goedheid benadrukken. Voor mensen met deze Feeling voorkeur ligt de nadruk op het relationele aspect in het geloofsleven.

Johannes
Johannes als vierde en laatste evangelie is voortdurend op zoek naar de betekenis van het leven van Jezus op aarde voor de toekomst. Dit is meteen al duidelijk bij de eerste vijf verzen waarmee Johannes zijn boek begint.

Hij gebruikt metaforen en concepten om dit aan zijn lezers uit te leggen. Mensen met een voorkeur voor iNtuition spreekt dit erg aan. Zij zijn steeds op zoek naar het verbeteren van vandaag voor de toekomst. Hun gebedsleven is vaak meer een in de aanwezigheid van God vertoeven, een dromen met God. Zij lijken meer dan de andere types ontvankelijk te zijn voor dromen en visioenen, die zij dan ook betekenis kunnen geven.

Samen
Ieder mens heeft zijn eigen voorkeur(en) en daarmee zijn eigen unieke persoonlijkheid. Om tot een volle aanbidding van God te komen die Hem toekomt hebben we elkaar hard nodig. Daarbij is de een niet meer dan de ander, wel anders.

Marjan Groenendijk is MBTI-trainer en coach. Klik hier om haar website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Sharon Kips
Interview

De kerstboodschap van zangeres Sharon Kips: “Love came down”

“Love came down”; woorden die voor Sharon Kips (42) de kern van kerst raken. De zangeres beleeft december als een intensieve, maar betekenisvolle periode. Naast optreden, moeder-zijn en lesgeven wilt ze Gods liefde, Die met kerst naar de aarde kwam,

Baby Lieke
Interview

Rond kerst koos Lieke voor het leven: “Mijn dochter is het licht dat bleef”

Vijf jaar geleden stond Lieke, toen negentien jaar, voor de deur van een abortuscentrum. Het was vlak voor kerst. Onder zware druk van haar toenmalige partner was ze gekomen om haar zwangerschap af te breken. Maar juist op dat beslissende moment werd

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Meerartikelen

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Ds. K. den Boer
Video

HHK-predikant pleit voor sobere kerstviering: "Gevolg van onze val in Adam"

"Het kerstfeest is het gevolg van onze val in Adam. Daarom zou de adventstijd dus ook een tijd van grote verootmoediging, inkeer en berouw moeten zijn", aldus ds. K. den Boer. De hersteld hervormde predikant uit Goedereede pleitte onlangs in een pree

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel: "Je wordt niet minder Gods kind als je een zondig kind bent"

Als christenen geloven we dat God liefdevol en trouw is, maar wat bedoelen we hier eigenlijk mee? Predikant Ron van der Spoel legt het je aan de hand van Psalm 89 uit in een nieuwe gebedsvlog van IZB. Van der Spoel: "God accepteert het niet als we be

Nigeriaanse christen vrijgelaten
Nieuws

Ter dood veroordeelde christelijke boer na tien jaar gevangenschap vrijgelaten

Een christelijke boer uit Nigeria is na ruim tien jaar gevangenschap vrijgelaten. Dat meldt The Christian Post. De man, die zelfs door de Nigeriaanse rechtbank in 2021 zelfs ter dood veroordeeld werd, kwam na internationale druk vrij. Onder meer poli

Armane
Video

Van afwijzing naar genezing: Armanes verhaal met Mercy Ships

In deze indringende video van Mercy Ships staat het verhaal van Armane centraal. Hij werd geboren met een gespleten lip en werd afgewezen in zijn dorp. Zijn moeder Roseline leefde met angst en eenzaamheid. Aan boord van de Africa Mercy veranderde één

Klassiek Eigentijdse Psalmberijming
Persbericht

IKC publiceert eerste deeluitgave Klassiek Eigentijdse Psalmberijming

Het IKC-project Zingen uit de Bron bereikt een belangrijke mijlpaal in het streven om de inhoud van de psalmen te bewaren voor een nieuwe generatie. Begin december verscheen de eerste fysieke deeluitgave met daarin 30 psalmen in de Klassiek Eigentijd

Studiedag klimaat
Persbericht

Studiedag wil voorgangers helpen spreken over klimaat zonder te vervreemden

Hoe preek je over klimaat en zorg voor Gods schepping zonder moralistisch te klinken of gemeenteleden van je te vervreemden? Met die vraag organiseert de Theologische Universiteit Utrecht samen met GroeneKerken een studiedag voor predikanten, voorgan

Kerst
Boekfragment

Kerst begint bij een bewogen God: liefde die alles kost

Ik hoorde eens iemand zeggen dat je kunt sterven aan een gebroken hart. Ooit dacht ik dat dat slechts beeldspraak was, maar het blijkt echt te bestaan: het gebrokenhartsyndroom. Een tijdelijke, maar serieuze aandoening die kan ontstaan door extreme e

Jac de Gooijer
Interview

Messiasbelijdende Jood roept kerk op tot inkeer: "We hebben de stam verlaten"

Hij groeide op in een gereformeerd gezin waar God vooral werd gevreesd. Pas veel later ontdekte Jac de Gooijer dat hij Joodse wortels had. Tegenwoordig woont hij op een afgelegen eiland in Indonesië, waar hij christelijke voorgangers lesgeeft in het

Hans Reinders
Column

Jezus eist de nacht op: Kerst als overwinning op de duisternis

De nacht roept angst op, onveiligheid en duisternis. In onze tijd eisen we de nacht op in naam van vrijheid, maar de Bijbel spreekt opvallend realistisch over wat de nacht betekent. Van Job tot Judas, van Jakob tot de herders in Efrata: de nacht is h