God schiep verschillende persoonlijkheden: deze vier evangelisten zijn het levende bewijs

God 30 november 2022 Marjan Groenendijk
Marjan Groenendijk

“Echt?” Met grote verbaasde ogen kijkt ze me aan. “Kun je dan ook anders reageren? Hoe dan?” Voor me zit een jonge dame. Samen praten we over wat er uit haar Myers-Briggs typeindicator (MBTI) vragenlijst naar voren is gekomen en welk persoonlijkheidsprofiel het beste bij haar past. Ik merk wel vaker dat mensen verbaasd zijn over hoe verschillend mensen kunnen reageren in dezelfde situaties. Tijdens de gesprekken over persoonlijkheidsprofielen zie ik dat mensen gaan begrijpen waar deze verschillen vandaan komen. Ik maak dan ook geregeld mee dat er kwartjes vallen: “Nu begrijp ik ineens waarom mijn collega mij frustreert.” “O… en ook andersom!”

Verschillen in reactie en beleving komen net zo goed voor in het geestelijke leven als in het alledaagse leven. Gebed en geloofsbeleving zijn persoonlijk en kunnen onderling flink verschillen. Ik denk dat het goed is om jezelf te (leren) kennen op dit gebied. Een diep gebeds- en geloofsleven floreert door een goede zelfkennis. Daarnaast is het ook leerzaam om te ontdekken welke verschillen er zijn.

Hoewel MBTI uitgaat van 16 persoonlijkheden, kun je ook een grovere indeling maken. Bijvoorbeeld op basis van vier voorkeuren. Ik vind het fascinerend om deze verschillende voorkeuren te ontdekken in de Bijbel. Het Nieuwe Testament begint met vier evangeliën die alle vier hun eigen kleur, hun eigen voorkeur hebben. Je kunt vier persoonlijkheidsvoorkeuren terugvinden in de stijl van schrijven.

Het Nieuwe testament begint met vier evangeliën die alle vier hun eigen kleur, hun eigen voorkeur hebben. Je kunt vier persoonlijkheidsvoorkeuren terugvinden in de stijl van schrijven.

Mattheüs
Allereerst is er het Mattheüs-evangelie, een logisch opgebouwd boek. Het is Mattheüs die vele verwijzingen naar het Oude Testament geeft. Hij beschrijft discussies en argumenten. Met name in dit evangelie ligt er een grote nadruk op gehoorzaamheid. Zie bijvoorbeeld de verzoeking in de woestijn, de doop van Jezus en de grote opdracht in hoofdstuk 28.

Dit sluit aan bij de mensen die volgens MBTI een Thinking voorkeur hebben. Dit zijn de mensen die heel rationeel in het leven staan, het belangrijk vinden dat de waarheid wordt gevonden en een stevige discussie niet uit de weg gaan. In hun geloofsleven is het denken (hoofd) belangrijk. Emoties zijn dat minder, en net als Abraham vinden ze het fijn om met God te redeneren. Rechtvaardigheid en gehoorzaamheid zijn termen die bij hen passen. Soms vinden zij het moeilijk om hun meer verstandelijke relatie met God als volwaardig geloofs-of gebedsleven te zien.

Markus
Het eenvoudige, korte verhaal van een ooggetuige is van de hand van Markus. Opvallend is dat Markus veel details toevoegt aan zijn beschrijvingen die we in de andere evangeliën niet terugvinden. We lezen bij de spijziging van de 5000 dat het gras waarop ze zaten groen was. Ook vertelt Markus dat Jezus op een kussen lag te slapen tijdens de storm op het meer. Of dat hij zijn armen om de kinderen heensloeg toen hij ze zegende.

Deze aandacht voor details en het leven in het hier en nu (Markus gebruikt geregeld het woord terstond of onmiddellijk) is typerend voor mensen met een Sensing voorkeur. Mensen die informatie vooral via hun zintuigen opnemen. Dit zijn vaak ook de creatievere types. Zij zetten hun zintuigen in bij hun gebedsleven. Bijvoorbeeld door verschillende gebedshoudingen aan te nemen, door artistieke uitingen zoals tekenen, schilderen of gedichten. Maar je kunt hierbij ook denken aan het gebruik van voorwerpen die een diepe symbolische waarde vertegenwoordigen.

Om tot een volle aanbidding van God te komen die Hem toekomt hebben we elkaar hard nodig. Daarbij is de een niet meer dan de ander, wel anders.

Lukas
Lukas, het derde evangelie is inclusief en empathisch. Deze inclusiviteit komt tot uiting door zijn beschrijvingen van ontmoetingen met vrouwen. Ook in de geslachtslijn van Jezus gaat hij terug tot de eerste mens, Adam. Zijn empathie en medeleven zien we in de verhalen over vele genezingen. Intimiteit en harmonie voeren de boventoon. Mensen met dezelfde voorkeur zijn natuurlijke voorbidders. Hun gebed raakt het hart of het nu vurig is of juist heel lieflijk. Zij zijn over het algemeen vriendelijke mensen en zullen vooral Gods goedheid benadrukken. Voor mensen met deze Feeling voorkeur ligt de nadruk op het relationele aspect in het geloofsleven.

Johannes
Johannes als vierde en laatste evangelie is voortdurend op zoek naar de betekenis van het leven van Jezus op aarde voor de toekomst. Dit is meteen al duidelijk bij de eerste vijf verzen waarmee Johannes zijn boek begint.

Hij gebruikt metaforen en concepten om dit aan zijn lezers uit te leggen. Mensen met een voorkeur voor iNtuition spreekt dit erg aan. Zij zijn steeds op zoek naar het verbeteren van vandaag voor de toekomst. Hun gebedsleven is vaak meer een in de aanwezigheid van God vertoeven, een dromen met God. Zij lijken meer dan de andere types ontvankelijk te zijn voor dromen en visioenen, die zij dan ook betekenis kunnen geven.

Samen
Ieder mens heeft zijn eigen voorkeur(en) en daarmee zijn eigen unieke persoonlijkheid. Om tot een volle aanbidding van God te komen die Hem toekomt hebben we elkaar hard nodig. Daarbij is de een niet meer dan de ander, wel anders.

Marjan Groenendijk is MBTI-trainer en coach. Klik hier om haar website te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

 Herma van der Zedde en haar zoon Yorel
Video

Zondag zijn Herma van der Zedde en haar zoon Yorel te gast in Hour of Power

In Hour of Power zijn Herma van der Zedde en haar zoon Yorel te gast. Jaren geleden raakte ze in een sceptische shock door een vleesetende bacterie en bracht een jaar door in het ziekenhuis, waarvan drie maanden in coma. Ze vertelt hoe ze dit heeft o

Chris Develing
Video

Chris Develing over foetussen die na 24 weken onverdoofd geaborteerd worden

Een foetus die na de grens van 24 weken geaborteerd wordt, krijgt niet altijd een verdoving. Dat blijkt uit een jaarrapport over 2024 van de beoordelingscommissie voor late zwangerschapsafbrekingen. De commissie schrijft het 'zeer wenselijk' te vinde

Sander & Angela - Alles
Video

Sander & Angela brengen nieuwe single uit: 'Alles'

Na het feestelijke Heerlijke Dag (Live) brengen Sander & Angela nu een heel nieuw facet van hun aankomende live-EP naar buiten: Alles (Live). De single is, net als de rest van de EP, opgenomen in een intieme kring van worshippers in het jeugdhonk van

Ds. J. C. den Ouden
Nieuws

Hersteld hervormde gemeente Arnemuiden brengt beroep uit op ds. J. C. den Ouden

De hersteld hervormde gemeente te Arnemuiden heeft een beroep uitgebracht op ds. J. C. den Ouden (foto). De predikant moet in het Zeeuwse dorp ds. G. Kater vervangen. Laatstgenoemde predikant vertrok eerder dit jaar naar Ridderkerk. Den Ouden is sind

Ds. K. Hoefnagel
Video

CGK-predikant deelt bijzondere ontmoeting met getatoeëerde vrouw in Sliedrecht

"Maar hoeveel kost die Bijbel dan?' We antwoordden: 'Die krijgt u. Wij geven hem gewoon weg. De Heere geeft ook alles voor niks weg.' Vervolgens barstte ze in tranen uit", aldus ds. K. Hoefnagel. De CGK-predikant deelde in een recente preek een bijzo

Straatprediker
Nieuws

Nieuwe gedragscode voor Brits straatpredikers moet einde maken aan reeks arrestaties

In het Britse Parlement is een nieuwe gedragscode voor straatpredikers gepresenteerd. Dat meldt The Christian Post. Het document, dat de titel 'Street Preacher's Charter' draagt, is opgesteld door The Christian Institute na een reeks incidenten waarb

Willem Lingeman
Video

Wat leert de Bijbel echt over hertrouwen? Willem Lingeman legt uit

Wat zegt de Bijbel nu echt over echtscheiding en hertrouwen? In een nieuwe video gaat Bijbelleraar Willem Lingeman in op een vraag die veel christenen bezighoudt. Hij bespreekt Deuteronomium 24 en legt uit waarom deze woorden niet zomaar toepasbaar z

Hans Reinders
Opinie

Tussen vrijzinnigheid en orthodoxie: barst de CGK?

Het bevindelijke deel van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) vindt dat het landelijke kerkverband in zijn huidige vorm niet meer functioneert. Een groep gemeenten, verbonden rond Rijnsburg, werkt daarom aan een nieuwe kerkelijke structuur die

Meerartikelen

Shutterstock/inzet: CGMV
Nieuws

Ik werk bij een uitzendbureau, maar wil in dienst. Wat is mijn opzegtermijn?

Beste Tonnis,  Ik werk nu ruim een halfjaar via een uitzendbureau. Inmiddels heb ik ander werk gevonden waarbij ik in dienst kan komen bij een werkgever zelf, zegt vragensteller Margot tegen Tonnis van CGMV. Wat is mijn opzegtermijn bij het uitzendbu

vrijheid van onderwijs
Nieuws

Motie VVD zet vrijheid van onderwijs opnieuw onder hoogspanning

Het debat over de vrijheid van onderwijs laait opnieuw fel op in de Tweede Kamer. Aanleiding is een motie van VVD-Kamerlid Arend Kisteman. Zij roept het kabinet op te onderzoeken hoe artikel 1 van de Grondwet (het verbod op discriminatie) leidend kan

Nigeriaanse kerk
Nieuws

38 Nigeriaanse christenen vrijgelaten na gewapende ontvoering door Fulani-militanten

In Nigeria zijn 38 christenen vrijgekomen die vorige week tijdens een gebedsdienst waren ontvoerd. De groep werd meegenomen uit de Christ Apostolic Church in Eruku, in het midden van het land. Tien gewapende mannen vielen de kerk binnen, openden het

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom tegenslagen helpen om geestelijk volwassen te worden

In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' benadrukt Wilkin van de Kamp dat iedere christen te maken krijgt met verschillende seizoenen in het leven. Volgens de spreker en schrijver ontstaat werkelijke geestelijke volwassenheid wann

Ds. B. Jongeneel
Nieuws

Hervormde gemeente Lelystad hoopt op komst ds. B. Jongeneel

De hervormde gemeente te Lelystad ('t Lichtschip) hoopt op de komst van ds. B. Jongeneel (foto). Op de predikant werd eerder deze week een beroep uitgebracht. In Lelystad moet hij ds. C. H. Hogendoorn opvolgen. Laatstgenoemde predikant nam vorig jaar

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden overwoog zijn spaargeld te beleggen totdat hij een krantenartikel las

Ds. G. van Zanden overwoog, mede op advies van zijn boekhouder, zijn spaargeld te beleggen. Maar de hervormde predikant zag er toch vanaf nadat hij in de krant een artikel las waarin een expert waarschuwde voor de schaduwkanten van het beleggen. Dit

Moskee in Pakistan
Nieuws

Christelijke familie in Pakistan vreest voor gedwongen bekering én huwelijk dochter

Een 21-jarige christelijke vrouw uit Rawalpindi (Pakistan) is volgens haar familie het slachtoffer van ontvoering, een gedwongen bekering én een schijnhuwelijk geworden. Monica Jennifer verdween op 17 november. Een paar dagen later verscheen ze in de

Ds. A. A. Egas
God

CGK-dominee bemoedigt via Refoweb twijfelende tiener over vergeving

Op Refoweb deelt een 19-jarig meisje haar diepe geloofsstrijd. Ze ervaart dat God in haar leven werkt en verlangt soms intens naar Christus’ wederkomst. Tegelijk blijft ze worstelen met één grote vraag: hoe weet ik zeker dat mijn zonden vergeven zijn

Verbonden met elkaar
Nieuws

Krachtige Week van gebed: “Ik heb me nog nooit zo geliefd gevoeld”

De eerste week van november stond in het teken van de Week van gebed voor mensen die Jezus nog niet kennen. Voor een groep schoolmoeders in Woudenberg een bijzondere tijd, waarin ze God direct aan het werk zagen. Na gebed voor Nederland, kwam één van

Jan
Interview

Theoloog Jan Minderhoud over geloof en gender: "De kerk steekt haar kop in het zand"

Geloof en gender is een spannende combinatie, maar het is noodzakelijk dat de kerk zich bezighoudt met het onderwerp, zo stelt theoloog Jan Minderhoud. Hij vindt dat de kerk niet haar kop in het zand moet steken voor wat er speelt in de samenleving,

Nico van der Voet
Column

Zet een punt achter de discussie over kinderdoop-volwassendoop

'Onbekeerd en toch gedoopt: De bevindelijk-gereformeerde worsteling met de kinderdoop.' Dit is komend weekend het onderwerp van de jaarlijkse netwerkbijeenkomst van het Dutch Biblebelt Network. Op zaterdag 29 november wordt het doopgesprek opnieuw vo

Evert Adams
Opinie

Sinterklaas voedt een vals godsbeeld: wat leren we onze kinderen werkelijk?

Het Sinterklaasfeest lijkt voor veel Nederlanders een onschuldige traditie. Maar welke diepere patronen en overtuigingen leren we onze kinderen eigenlijk aan? In dit opiniestuk onderzoekt Evert Adams niet alleen de oorsprong van het feest, maar voora