Video: wat iedere christen zou moeten weten over de synagoge

Dagelijks leven 28 oktober 2022 Redactie
synagoge

De synagoge is een Joods gebedshuis. ‘Synagoge’ is een oud-Grieks woord en betekent zoiets als ‘plaats van samenkomst’. In Israël spreekt men over een ‘beth knesset’, dat betekent ongeveer hetzelfde. Sommige Joden in Nederland noemen een synagoge ook wel een ‘sjoel’.

De sjoel is voor Joden erg belangrijk. Veel religieuze Joodse mannen bidden drie keer per dag in de synagoge. Verder zijn er in de synagoge bijeenkomsten op sabbat en tijdens de Bijbelse feesten.

Een van de beroemdste en mooiste synagogen ter wereld is de Churba-synagoge. Deze synagoge staat in de Joodse wijk van de Oude Stad van Jeruzalem. De koepel van deze beeldbepalende synagoge is maar liefst 24 meter hoog.

Ontstaan
In het Nieuwe Testament wordt geregeld gesproken over een synagoge. In het Lukas-evangelie gaat het bijvoorbeeld over de synagoge van Kapernaüm die betaald is door een Romeinse officier (Luk. 7:1-10).

In het Oude Testament daarentegen kom je helemaal geen synagogen tegen. Dit betekent dus dat de synagoge is ontstaan in de tijd tussen het Oude en het Nieuwe Testament.

Deskundigen vinden het lastig om precies te zeggen wanneer de eerste synagogen zijn ontstaan. De meesten denken dat het te maken heeft met de ballingschap. Het Joodse volk was weggevoerd naar Babel. Het was daardoor onmogelijk om de tempel in Jeruzalem te bezoeken. In plaats daarvan begon men bijeenkomsten te houden in een gewoon gebouw: de synagoge werd geboren.

De synagoge bleek een blijvertje. Het is tegenwoordig een plaats van gebed, studie, rechtspraak en ontmoeting.

Bekijk de video van De Verkenners:

Ark
De belangrijkste plek van de synagoge is de ‘aron ha kodesh’, de ‘heilige ark’. Het woord ‘ark’ verwijst naar de ark uit de Bijbel. Daarin werden de Tien Geboden bewaard. In de synagoge is het de plaats waar de Thora-boekrollen worden bewaard. Met ‘de thora’ bedoelen we in dit geval de eerste vijf boeken van het Oude Testament.

De Thorarollen zijn erg belangrijk. Daarom is de ark vaak mooi versierd. Doordeweeks is de ark gesloten door middel van een gordijn of deuren. Soms zelfs met een stevig slot.

De ark bevindt zich meestal op een speciale plaats in de synagoge: tegen de muur in de richting van de Tempelberg in Jeruzalem. Vaak is dat een onafgewerkte muur. Op sommige plekken zit bijvoorbeeld geen pleisterwerk. Dat is bewust gedaan. Die muur herinnert het Joodse volk eraan

dat de synagoge een tijdelijke gebedsplaats is. Het houdt het verlangen naar de herbouw van de tempel levend.

Bima
Nadat de Thora-rollen zijn rondgedragen door de synagoge wordt de rol op de ‘bima’ gelegd. De bima is, zo zou je kunnen zeggen, de preekstoel van de synagoge. Net als een preekstoel is de bima vaak iets hoger, zodat iedereen de ‘chazan’, de voorganger en voorzanger tijdens de dienst, goed kan horen en zien.

Omdat de Thorarollen soms best heel groot zijn, is het belangrijk dat er bij de bima een soort tafeltje is. Daarop kan de Thorarol worden neergelegd en afgerold, zodat een van de volwassen mannen kan voorlezen uit de Bijbel.

Miniatuurtempel
In veel synagogen zitten de mannen en vrouwen gescheiden. Vaak wonen de vrouwen en meisjes die dienst bij vanaf de galerij. De mannen en jongens zitten beneden.

Hiervoor is natuurlijk een reden. Voor Joden beschouwen de synagoge als een soort miniatuur-tempel. En zoals vroeger in de tempel te Jeruzalem de vrouwen niet overal mochten komen, geldt dat ook nu voor de synagoge.

Het is voor vrouwen en meisjes niet verplicht om naar de synagoge te gaan. Voor mannen en jongens geldt die verplichting wel.

Deze informatie is afkomstig uit het informatieblad dat hoort bij deze video van De Verkenners. Klik hier voor meer informatie. De Verkenners is een gezamenlijk initiatief van Steunfonds Israël / Isaac da Costa, Stichting Steun Messiasbelijdende Joden en het Centrum voor Israëlstudies.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

Europees Parlement roept op tot betere bescherming christenen in Syrië

Het Europees Parlement heeft donderdag met grote meerderheid ingestemd met een gezamenlijke resolutie van vijf fracties waarmee de overgangsregering van Syrië wordt opgeroepen christenen en andere (religieuze) minderheden beter te beschermen. SGP-Eur

Pakistan
Nieuws

Ter dood veroordeelde christen in Pakistan na 23 jaar vrijgesproken

Na meer dan twee decennia gevangenschap is de Pakistaanse katholiek Anwar Kenneth onlangs vrijgesproken van blasfemie door het Hooggerechtshof van Pakistan. De man, die kampt met mentale problemen, zat sinds 2001 vast op beschuldiging van godslasteri

Kerk
Nieuws

Grote Duitse kerken verliezen enorme aantallen leden

Het aantal Duitsers dat lid is van de twee grote kerken in het land daalt drastisch. Dat blijkt uit nieuwe cijfers die dinsdag door de Duitse nieuwsdienst Idea werden gepubliceerd. Vooral in het oosten daalt het aantal mensen dat lid is van een kerk

Israe
Nieuws

SGP Staphorst spreekt steun uit aan Israël: "Woord 'genocide' is misplaatst en ongepast"

De SGP in Staphorst heeft in de gemeenteraad een statement afgegeven waarin men morele steun uitspreekt aan Israël, de inwoners van Israël en Joodse Nederlanders. “Het gebruik van het woord genocide en de eenzijdige veroordeling van Israël door Neder

Regenboogzebrapad
Nieuws

Engelse christen spant rechtszaak tegen gemeente aan vanwege regenboogzebrapad

Een christelijke vrouw uit het Engelse Camden, Blessing Olubanjo, spant een rechtszaak aan tegen haar gemeente. Aanleiding daarvoor is een zebrapad in de kleuren van de regenboogvlag. Volgens Olubanjo is het zebrapad een politiek statement dat haar r

Ds. D. Breure
Nieuws

Hervormde gemeente Kesteren brengt beroep uit op ds. D. Breure

De hervormde gemeente te Kesteren heeft een beroep uitgebracht op ds. D. Breure. De predikant moet in het Gelderse dorp de opvolger worden van ds. A. Snoek die in 2024 naar het Friese Driesum vertrok. Ds. Breure is sinds november 2020 verbonden aan d

Ds. K. Hoefnagel
Video

CGK-predikant over mensen die zelfmoord plegen: "Laat het oordeel aan God over"

Als iemand zelfmoord pleegt, hebben we als christenen soms al heel snel ons oordeel klaar. Maar volgens ds. K. Hoefnagel is het helemaal niet aan ons om in zo'n geval te oordelen, dat stelde hij onlangs in een preek. De christelijke gereformeerde eme

Amir Tsarfati
Column

Israël tart elke logica: God is geen mythe

Er is ‘iets’ met Israël wat politici en opiniemakers ongemakkelijk maakt. En het is niet wat ze zeggen dat het is. Zij wijzen naar politiek, nederzettingen, grenzen en oorlogen. Maar graaf onder die uitgesproken verontwaardiging en je zult iets diepe

Meerartikelen

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe de discipelen werden vervuld met Gods Geest

Pinksteren ligt inmiddels alweer even achter ons, maar in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' staat spreker en schrijver Wilkin van de Kamp nog een keer stil bij dit bijzondere heilsfeit. In onderstaande aflevering vertelt Van d

PKN-dominees
Nieuws

PKN-predikanten doorbreken met statement stilzwijgen over Gaza

Een groeiende groep predikanten binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) wil niet langer zwijgen over het geweld in Gaza. In een statement roepen zij hun kerk op tot een heldere, morele stellingname tegen het Israëlische optreden in de Palestij

Jan Schreuder
Interview

Jan Schreuder kwam niet in een rolstoel terecht: “God heeft mij genezen”

“Het maakt mij niet uit of iemand wel of niet naar de kerk gaat. Ik vertel aan iedereen dat God mij heeft genezen.” Jan Schreuder, gepensioneerd magazijnmedewerker, ontving zo’n tien jaar geleden een bovennatuurlijk wonder dat zijn leven voorgoed ver

Oude kerk zwaar beschadigd
Nieuws

Joodse kolonisten vallen christelijk dorp op Westelijke Jordaanoever aan

De kerkleiders van Taybeh, het laatste christelijke dorp op de Westelijke Jordaanoever, luiden de noodklok na herhaalde aanvallen die door Joodse kolonisten zouden zijn uitgevoerd. Afgelopen maandag werden een eeuwenoude kerk en een christelijke begr

PVV-leider Geert Wilders
Interview

Grote onrust in Zwolle door komst azc: christenen uit de wijk reageren

Vanaf 2027 krijgt de Zwolse wijk Stadshagen een azc. Maandag stemde de gemeenteraad met ruime meerderheid voor. Niet iedereen is blij met de komst van het azc dat aan 400 mensen plek moet bieden. Honderden Zwollenaren protesteerden - in aanwezigheid

pakistan
Nieuws

Pakistaanse rechter weigert voogdij over christelijk meisje aan moslimontvoerder

Een Pakistaanse rechter heeft de voogdij over een 14-jarig christelijk meisje geweigerd aan de volwassen moslimman die haar ontvoerde, dwong zich te bekeren tot de islam en met haar trouwde. De rechtbank concludeerde dat ze minderjarig was en verklaa

Tom
Nieuws

Zeeuwse politieke partij tegen komst Frontrunners: "We komen toch lekker naar Zeeland"

Frontrunners Ministries breidt uit. De kerk maakte afgelopen periode bekend in zowel Zeeland als Eindhoven een nieuwe kerk te starten. In Zeeland is daar de nodige commotie over ontstaan. De Zeeuwse afdeling van GroenLinks/PvdA wil dat de provincie z

syrie
Nieuws

VS schrapt terreurstatus HTS in Syrië; grote zorgen christenen

De Verenigde Staten hebben de terreurstatus van de islamistische militie Hayat Tahrir al-Sham (HTS) ingetrokken. Die beslissing komt zeven maanden nadat de groep het Syrische regime van Bashar al-Assad omverwierp en de macht greep in Damascus. Christ

prof. dr. Wim Verboom
Nieuws

Prof. dr. Wim Verboom (82) overleden

Op maandag 7 juli 2025 is prof. dr. Wim Verboom op 82-jarige leeftijd overleden. Met zijn heengaan verliest de kerk in Nederland een theoloog die decennialang stem gaf aan het hart van de gereformeerde traditie: de troost van het evangelie in de Heid

Eucharistie
Nieuws

Episcopaalse priester in gelijk gesteld na communievasten uit protest tegen racisme

Een kerkelijke rechtbank van de Episcopaalse Kerk in de Verenigde Staten heeft priester B. Cayce Ramey in het gelijkgesteld. Hij werd eerder door zijn bisdom in Virginia berispt omdat hij bewust geen heilige communie meer uitdeelde — uit protest tege

Baylor University
Nieuws

Christelijke universiteit ontvangt ruim vijf ton om LHBTI-acceptatie in kerken te bevorderen

De christelijke Baylor University in Texas ligt onder vuur nadat de school bekendmaakte een subsidie van bijna 650.000 dollar (circa 554.500 euro) heeft ontvangen van de progressieve Baugh Foundation. Het geld is bedoeld voor een onderzoek dat moet b

Archeoloog
Nieuws

Nieuwe vondsten versterken bewijs voor Bijbelse locatie van Kana

Een team van archeologen heeft nieuwe bewijzen gevonden die erop wijzen dat Jezus Zijn eerste wonder verrichtte in het dorp Khirbet Qana, en niet op de traditionele plek Kafr Kanna. Het gaat om de bekende gebeurtenis waarbij Jezus water in wijn veran