Waar zijn de Iraakse christenen gebleven?
Christenen in Irak zijn hun woonplaats ontvlucht na jaren geweld van met name Al-Qaeda en IS. "Ongeveer tachtig procent van één van de oudste christelijke gemeenschappen ter wereld heeft de afgelopen jaren het land verlaten", vertelt Herman Meijer van Stichting HVC. Een aantal medewerkers van de christelijke hulporganisatie bezocht achtergebleven christenen in het verscheurde Irak. "Men maakt zich zorgen en is erg somber over de toekomst van de kerk", aldus Meijer.
Gezinnen zijn verscheurd door de onrust in Irak. Een Iraakse christen, eind dertig, vertelde aan Meijer hoe zijn broers en zussen zich verspreid hebben over heel de wereld. "Hij kwam uit een gezin met zes kinderen, waarvan er nu één in Amerika, één in Canada, één in Duitsland en één in Nederland woont. De broers en zussen worden niet alleen gemist door hun broer, maar ook door de plaatselijke kerk. Waar de kerk eerst gevuld was, zijn nu lege banken of is het gebouw zelfs gesloten", aldus Herman Meijer.
Waar zijn de christenen?
In Irak waren toen Saddam Hoessein verdreven werd in 2003 ongeveer 1,5 miljoen christenen. Na de inval van het Amerikaanse leger in 2003 en de opvolgende geweldsuitbarsting ontvluchtten veel christenen het land. Tijdens en na de oorlog met IS vanaf 2014, ontstaat de tweede grote uittocht van christenen uit het Midden-Oosterse land. "Er zijn tussen de 150.000 en 300.000 christenen overgebleven", vertelt Meijer. "Dit betekent dat ongeveer tachtig procent is vertrokken en één van de oudste christelijke gemeenschappen ter wereld aan het verdwijnen is. We spraken in Irak met dominees van kerken met ooit 270 gezinnen, waar nu nog maar ongeveer veertig gezinnen van zijn overgebleven."
"Veel christenen zijn weggejaagd en gevlucht de afgelopen jaren. IS viel bijvoorbeeld christelijke gemeenschappen in de regio Ninevé aan", aldus Meijer van HVC. Mosul (het oude Ninevé) ligt in het noorden van Irak en herbergde eeuwenlang een oude christelijke gemeenschap. Bijna alle christenen ontvluchtten tijdens en na de inname van IS de stad die meerdere jaren in handen van de terroristische organisatie zal blijven. Nu Mosul is bevrijd, keren de meeste gelovigen niet terug. Islamitische milities hebben christelijke wijken overgenomen, huizen liggen en puin en christenen voelen teveel gevaar.
"Iraakse christenen vertellen dat IS wel verslagen is, maar het gedachtegoed van IS nog volop leeft. Men is bang voor geweld en intimidatie, maar ook dat in de toekomst een vergelijkbare terroristische organisatie terrein wint in Irak en men als christenen hun leven weer niet zeker zal zijn. Ook dat verklaart die grote uitstroom en het uitblijven van de terugkeer van christenen", legt Meijer uit aan de hand van gesprekken die hij voerde met christenen tijdens de reis van HVC naar Irak.
Hoop voor Irak
De resten van de voorheen grote christelijke gemeenschap zijn nog steeds zichtbaar. "Je ziet vervallen kerkgebouwen met de kogelgaten nog in de muren. Waar kerken eerst vol zaten, zijn er nu lege banken. De restauratie van de gebouwen blijft vaak achter. Op andere plaatsen zie je dat een deel van de dorpen weer herbouwd is en mensen zich inzetten om huizen te herstellen. Ook in christelijke dorpen begint men met de heropbouw. Veel dorpsbewoners zijn echter gevlucht. En wanneer mensen niet terugkeren, blijft hun huis een bomkrater. Dat geeft christelijke dorpen een troosteloze aanblik."
Hoe gaan de christenen in Irak om met de moeilijke en confronterende omstandigheden? "Men maakt zich zorgen en is erg somber over de toekomst van de kerk. Men is een groot deel van hun gemeenschap kwijt en ziet hoe de kerk dreigt te verdwijnen. Daarnaast is er ook hoop. Er komen relatief veel moslims in Irak tot geloof. Zij bekeren zich tot het christendom, omdat zij hebben gezien welk geweld en verdriet er is voortgevloeid uit de radicale islamitische opvattingen van IS”, aldus Meijer.
HVC helpt vervolgde christenen in Irak bij het herstellen van hun gemeenschappen en bij evangelisatie onder hen die de Bijbel niet kennen.
Praatmee