Is Leviticus 18 in het kader van homoseksualiteit wel van toepassing op christenen?

God 28 juli 2021 Thomas Willoughby
Thomas Willoughby

Theoloog Thomas Willoughbly neemt Leviticus 18 onder de loep omdat dit hoofdstuk vaak een discussiepunt vormt in christelijke kringen als het gaat over homoseksualiteit. Hoe moeten we dit bijbelboek interpreteren? Is het wel relevant voor christenen die het Nieuwe Testament als uitgangspunt nemen?

Op 18 oktober 2000 toonde de film The West Wing een scène die velen zien als één van de mooiste voordrachten aller tijden. De president van de Verenigde Staten die werd gespeeld door Martin Sheen ontving allerlei media in het Witte Huis, onder wie dr. Jenna Jacobs, een conservatieve talkshow-host.

Tijdens de intrigerende dialoog komt de president met een aantal vragen waardoor de visie van dr. Jacobs op homoseksualiteit naar voren komt. In een vlammend betoog vuurt Sheen verschillende bijbelteksten af, vooral uit Leviticus, en gebruikt ze om aan te tonen hoe ontzettend ridicuul het is om deze leerstellingen aan te houden. Hiermee trekt hij de betrouwbaarheid van het Oude Testament in twijfel.

Misschien is Leviticus 18 wel één van de meest ontweken hoofdstukken van de Bijbel.

De vraag wat betreft de rol van het Oude Testament in het leven van christenen heeft vele boeken, blogs en preken opgeleverd. Daarbij zijn veel gelovigen geholpen. Maar vraag de gemiddelde kerk of het boek Leviticus onderwijs aanlevert dat toepasbaar is voor vandaag de dag, dan zal het antwoord je wellicht verbazen.

Misschien is Leviticus 18 wel één van de meest ontweken hoofdstukken van de Bijbel. Hier zijn waarschijnlijk meerdere redenen voor en de belangrijkste is misschien wel om de tekst die seksuele immoraliteit, inclusief homoseksuele activiteiten verbiedt, te negeren.

Pogingen om Leviticus 18 te verwijderen
Sommigen hebben zich afgevraagd of de woorden die hier gebruikt worden over homoseksualiteit onderdeel zijn van een antihomo-agenda die rond het midden van de 20e eeuw zou zijn ingevoerd.

Anderen, zoals de scriptschrijver van The West Wing proberen het onderwerp te frustreren door willekeurig andere teksten erbij te halen. Zonder daarbij de context in acht te nemen. Door andere teksten uit hun verband te rukken zijn hun pogingen verwarring te zaaien succesvol gebleken. Hoe kunnen we deze fragmenten uit een Bijbels boek dat door het Nieuwe Testament wordt weggezet, begrijpen?

Leviticus 18 in het juiste verband zien
Theologen verdelen Leviticus in twee delen: Hoofdstukken 1-16 en 17-26 (de Heiligheidscode). Met één hoofdstuk dat overblijft meerdere visies herbergt. Met andere woorden, de eerste 16 hoofdstukken adresseren hoe de oude Hebreeërs offers brachten terwijl de andere hoofdstukken zich richten op hoe er samengeleefd moest worden binnen de gemeenschap.

Als de Hebreeërs doen wat de Kanaänieten deden, dan zullen ze lijden zoals de Kanaänieten dat gedaan hebben.

Wanneer het boek overgaat van het bespreken van slachtrituelen naar hoe mensen samen zouden moeten leven, begint het tweede deel (Lev. 17) met hoe het bloed gevloeid heeft, met vervolgens een laatste voorbereidende waarschuwing (Lev. 18), voordat er beschreven wordt hoe er met elkaar omgegaan dient te worden. 

Het is belangrijk om te benoemen dat verschillende elementen van de heiligheidscode (Lev. 17-26) uniek waren voor Israëls status als theocratie. Vaak worden deze elementen als ouderwets, vreemd en bizar gezien (Lev. 19:19,28). Het zijn de elementen die Martin Sheen in zijn vertolking van de president van Amerika opnoemt als hij tekeer gaat tegen dr. Jacobs. Zonder context lijken deze voorschriften dan ook zeer ongewoon en onredelijk.

Morele wetten zijn niet alleen voor Israël bedoeld
Maar deze specifieke wetten zijn niet terug te vinden in Leviticus 18. Dit hoofdstuk stipt morele kwesties aan die, vanuit het perspectief van de schrijver, begrepen zouden worden door de inwoners van het land.

Sta even stil bij hoe het hoofdstuk begint en eindigt. De eerste vijf verzen benoemen zondige acties tussen twee groepen: de Egyptenaren en de Kanaänieten. De laatste verzen spreken opnieuw van acties tegen de landen die Israël daarvoor bevolkten. Deze literaire structuur kadert de tussenliggende verzen zodat hier de aandacht op komt te liggen (Lev. 18:6-23).

Dit is geen hoofdstuk over homoseksualiteit. Het is een waarschuwing tegen elke vorm van seksueel zondig gedrag, van pornografie tot aan incest en beestachtige vormen van seksualiteit.

Deze verzen zien niet onduidelijk of gek, ook zijn ze niet eigenaardig voor Hebreeërs zelf, omdat het zaken zijn die tot het uitdrijven van andere volken hebben geleid. De boodschap van het hoofdstuk is helder: Als de Hebreeërs doen wat de Kanaänieten deden, dan zullen ze lijden zoals de Kanaänieten dat gedaan hebben.

De voortdurende relevantie van Leviticus 18
Dus wat doen we vandaag de dag met Leviticus 18? Er zijn bepaalde dingen die uit het midden van het hoofdstuk die vaak genegeerd worden met schadelijke gevolgen voor de lezer. Dit is geen hoofdstuk over homoseksualiteit. Het is een waarschuwing tegen elke vorm van seksueel zondig gedrag, van pornografie tot aan incest en beestachtige vormen van seksualiteit. Paulus gebruikt hetzelfde principe uit Leviticus 18:8 als hij schrijft dat zulke zonden niet eens onder heidenen gepraktiseerd worden (1 Kor. 5:1).

Zelfs het concept van seks tijdens de menstruatieperiode in vers 19 als moreel verwerpelijk vanwege de aanwezigheid van bloed. Zoals Leviticus 17:13-16 aangeven en ook Genesis 9:4 geeft aan, leven zit in het bloed en is dus heilig. Er moet niet lichtzinnig mee omgegaan worden. Opnieuw wordt dit gezien als een universeel iets dat niet beperkt kan blijven tot de Hebreeërs ten tijde van dit verbond.

Het resultaat van dergelijk gedrag betekende dat de Israëlieten verbannen zouden worden uit het land en uit Gods nabijheid zouden geraken. Ook al leven we niet in het heilige der heiligen, we zijn wel zelf Gods tempel, gezamenlijk en individueel (1 Kor. 3:16-17; 6:19). Dit heeft morele gevolgen voor hoe we onze lichamen gebruiken (1 Kor 6:20). 

Omdat we onze gerechtigheid en heil niet zelf kunnen verdienen, hoeven we niet bang te zijn dat Gods Geest ons verlaat. Als volk van God daarentegen kunnen we niet minder bezig gaan met het naleven van wetten die historisch gezien zo belangrijk waren. Als we dat wel doen zijn we niet beter dan de Egyptenaren en Kanaänieten, die de God van de Bijbel niet kenden.

Praatmee

Beluister onze podcast

#361 Jeffrey & Andries Knevel over SGP-vrouwen, de nieuwe paus en het Joodse volk
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Vladimir zit op school
Levensverhaal

Vlad (10) heeft autisme: "Welke kansen heeft mijn kind?"

Kinderen met een beperking krijgen in Moldavië geen kans om zich te ontwikkelen. Sterker nog: ze worden weggestopt. Geïsoleerd. Ook de 10-jarige Vlad bleef lange tijd bij zijn alleenstaande moeder. Hij heeft een zware vorm van autisme. “Er was geen e

Jeremy Clarkson
Nieuws

Engelse tv-presentator stelt dat westers christendom in gevaar is door lage geboortecijfers

Voormalig Top Gear-presentator Jeremy Clarkson heeft in zijn column in The Sun zijn zorgen uitgesproken over de toekomst van het christendom. Dat meldt Christian Today. Volgens de Brit dreigt het geloof in het Westen langzaam te verdwijnen door een s

Ds. C. P. de Boer
Video

CGK-predikant vraagt kerkgangers hoe ze hun vrije tijd besteden: "Leest u nog wel eens?"

"Hoe besteedt u uw vrije tijd? Leest u nog wel eens een goed, christelijk boek?", die vragen stelde ds. C. P. den Boer onlangs in een preek. De christelijk gereformeerde predikant wijst op het feit dat een hoop mensen tegenwoordig stellen dat ze nauw

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp stelt dat kerken soms te druk zijn met geschreven en ongeschreven regels

"Wat kunnen we toch druk zijn met met de geschreven en ongeschreven kerkregels die de kudde bij elkaar moeten houden en die haar dienen te beschermen, terwijl het enige wat we echt nodig hebben een bron van levend water is", stelt spreker Wilkin van

Jan de Wit
Video

Terugkijken: Jan de Wit beantwoordt Refoweb-vragen

Jan de Wit, voormalig docent Engels en godsdienst, is tegenwoordig voltijds theologiestudent aan het Hersteld Hervormd Seminarie en pastoraal medewerker in diverse hersteld hervormde gemeenten. Op Refoweb beantwoordt hij regelmatig geloofsvragen van

Psalmen Challenge
Podcast

Psalmen Challenge: in deze podcast bespreken christenen Psalm 68

Symfonie van het hart is de psalmenchallenge die jou voorziet van alles wat je nodig hebt om het hele psalmenboek uit de Bijbel door te gaan. Teun van der Leer, Remko Ongersma en Peter Kruijt, de initiatiefnemers van de Psalmen Challenge, bespreken s

Chris Develing
Nieuws

Boodschap voor pro-Palestina demonstranten: wees consequent

Activist Frank van der Linde verwoordde deze week op X wat veel van zijn medestanders ook vinden: je mag demonstreren op de plek van de Nationale Dodenherdenking en daarbij schreeuwen. De arrestatie van een paar activisten die precies dat deden, vind

Ursela von der Leyen
Nieuws

Europese Commissie zegt benoeming speciaal EU-gezant geloofsvrijheid toe

Ursula von der Leyen heeft toegezegd een nieuwe speciaal EU-gezant voor geloofsvrijheid te benoemen. Deze toezegging deed ze maandag in een brief aan de co-voorzitters van de intergroep geloofsvrijheid: de Slowaakse Miriam Lexmann (EVP) en Bert-Jan R

Meerartikelen

Gebedsnacht
Positief nieuws

2.000 Britse jongeren komen tijdens gebedsnacht in kerk bijeen om God te zoeken

In het Verenigd Koninkrijk (VK) lijkt iets bijzonders gaande. Steeds meer jonge mensen keren terug naar de kerk, op zoek naar genezing, vrijheid en ontmoeting met God. Afgelopen weekend kwamen ruim 2.000 jongeren samen in Londen voor een nacht van ge

Mozambique
Nieuws

Christenen in Mozambique lijden onder islamitisch geweld

Christenen in Mozambique lijden zwaar onder terroristische aanvallen van islamitische milities. Dat schrijft Kerk in Nood dat in het land actief is en probeert de lokale bevolking de helpen. De afgelopen dagen zijn er meerdere aanvallen geweest. Het

Pausmobiel
Nieuws

Pausmobiel wordt omgebouwd tot mobiele kliniek voor kinderen in Gaza

Een bijzondere wens van de vorige maand overleden paus Franciscus krijgt binnenkort vorm: zijn voormalige pausmobiel wordt omgebouwd tot mobiele kliniek voor zieke en gewonde kinderen in Gaza. Mobiele kliniek moet half mei operationeel zijnDe transfo

Frank Damazio
Nieuws

Voormalig megakerkleider en auteur Frank Damazio (75) overleden

Frank Damazio, jarenlang voorganger van de City Bible Church (nu Mannahouse Church) in Portland, Oregon, is op 75-jarige leeftijd overleden. Dat maakte de kerkelijke gemeente maandagavond bekend op Facebook. 'Met een verslagen hart maken we het overl

Andries Knevel
Podcast

Waar moet de nieuwe paus aan voldoen? Andries Knevel antwoordt

Deze week vindt in Rome het conclaaf plaats. Verschillende kardinalen van de Rooms-Katholieke Kerk komen deze week samen om een nieuwe paus te kiezen. Waar moet een nieuwe paus aan voldoen? Op deze vraag geeft theoloog en journalist Andries Knevel an

Nigeria
Nieuws

Zes christenen vermoord in Nigeria: ‘We vrezen voor een nieuw bloedbad’

In Nigeria zijn afgelopen weekend opnieuw christenen het slachtoffer geworden van gewelddadige aanvallen. Islamitische Fulani-herders vielen op zaterdag 3 en zondag 4 mei twee christelijke dorpen aan in de deelstaat Plateau. Daarbij werden zes christ

Nirky en Jan
Interview

Zondag is Nirky Postema te gast in Hour of Power

Zondag is het Moederdag. In Hour of Power is Nirky Postema te gast. Ze wist dat ze geen kinderen kon krijgen. Dat ze zwanger werd, ervaart ze als een gebedsverhoring. Na 24 weken verliest ze echter haar kindje. Vervolgens gebeurt er iets wat nauwelij

Week van het Gezin
Persbericht

Week van het Gezin over verslavende werking van de smartphone

Met het thema ‘Scherm uit, gezin aan’ brengt de Week van het Gezin (11 t/m 17 mei 2025) een actueel onderwerp onder de aandacht. Uit onderzoek en enquêtes blijkt steeds duidelijker dat overmatig schermgebruik door kinderen en jongeren nadelige effect

Maarten van Rossem
Nieuws

Nieuw seizoen ‘Adieu God?’ met Maarten van Rossem, Angela Groothuizen en Rob Jetten

Vanaf zaterdag 10 mei krijgt het bekende interviewprogramma Adieu God? een prominenter uitzendtijdstip. Op de zaterdagavond om 20.05 uur gaat Tijs van den Brink wekelijks in gesprek met een bekende gast over geloof, ongeloof en alles er tussenin. In

Proponent J. P. Bredenhoff
Video

Prop. J. P. Bredenhoff wijst op listige werkwijze satan om christenen van het avondmaal te houden

"Die tegenstander wijst op de omstandigheden en zegt: 'Het wordt helemaal niks.' Maar u moet niet op de omstandigheden letten, maar op de Heere", aldus proponent J. P. Bredenhoff. In een recente preek vertelde de hervormde proponent op welke listige

Trump en Jan
Column

Trump als verlosser of antichrist: voor veel Amerikaanse christenen is er geen andere keuze

Is Donald J. Trump de antichrist of de verlosser? Het lijkt soms alsof er geen andere keuze meer is. De verdeeldheid onder Amerikaanse christenen is zelfs zo groot dat in sommige kerken niet meer gebeden wordt voor de president. Jan van den Bosch spr

Bert Noteboom
Interview

Bert Noteboom over zijn missie in Groningen: "We zijn een pluktuin van Gods liefde"

“Voor de Heere Jezus timmeren we niet zomaar een zaaltje.” Dat kreeg Bert Noteboom te horen toen hij kort na zijn verhuizing naar Groningen tegen iemand vertelde wat zijn plannen waren. Waar hun roeping begon met een vochtige boerderij, ziekte en ver