Ingrijpen in het DNA van embryo’s: laat jij je mening ook horen?

Dagelijks leven 7 oktober 2019 Yvonne Geuze-van Horssen

‘Kiembaanmodificatie’ of ‘ingrijpen in embryo-DNA’. Voor velen zeggen deze begrippen nu nog niet zo veel, maar daar zal op korte termijn verandering in komen. Van 2019 tot 2020 zullen er door heel Nederland debatten en dialogen georganiseerd worden waarbij de vraag centraal staat: wat vindt Nederland van kiembaanmodificatie? Of, anders gezegd, vinden wij het wenselijk om de mogelijkheid te hebben het DNA van embryo’s veranderen? NPV-Zorg voor het leven doet mee aan het nationale project dat als doel heeft om de maatschappelijke dialoog over dit thema aan te wakkeren.

De uitkomsten van de maatschappelijke dialoog zullen leiden tot een advies aan de overheid. In dat advies wordt beschreven hoe wij als samenleving om willen gaan met nieuwe medisch-technologische ontwikkelingen. Voor christenen vormen de dialogen een cruciaal moment om op te komen voor de beschermwaardigheid van het leven. Laat jij je mening ook horen?

Het zal niemand ontgaan zijn dat de gezondheidstechnologie zich in een hoog tempo ontwikkelt. De mogelijkheden om de kwaliteit van het leven te verhogen breiden zich uit. Sinds 2015 wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar kiembaanmodificatie: het veranderen van DNA in menselijke embryo’s, waarbij de veranderingen doorgegeven worden aan het nageslacht. Bij kiembaanmodificatie worden ongewenste genen met een ingewikkelde techniek, de CRISPR-CAStechniek, uit het DNA ‘geknipt’ en vervangen door gewenste genen. Op deze manier kunnen er in theorie bijvoorbeeld erfelijke ziekten uit familielijnen gehaald worden. Het lijkt erop dat het niet lang meer duurt voordat de techniek klaar is voor gebruik. Wanneer de ontwikkelingen doorgaan, zal het in de toekomst misschien ook mogelijk worden om bepaalde uiterlijke kenmerken of persoonlijke eigenschappen van mensen te veranderen.

Wetenschap en politiek roepen op tot een maatschappelijke dialoog
De wereld stond op z’n kop toen de Chinese onderzoeker He Jiankui in 2018 meldde dat er een tweeling geboren was waarvan hij de genen had veranderd toen zij nog een embryo waren. De kinderen zouden door deze DNA verandering beschermd zijn tegen hiv-infecties. Dit klinkt veelbelovend. Toch zijn er veel wetenschappers en beleidsmakers die vraagtekens zetten bij onderzoeken rond het ingrijpen in DNA. Er is nog weinig bekend over de veiligheid van de technieken. En, is het ethisch verantwoord om veranderingen te maken in menselijk DNA? Gebruiken we de techniek om mensen beter te maken of om ‘betere mensen’ te maken? Omdat de gevolgen van DNA veranderingen verstrekkend kunnen zijn, menen velen dat een maatschappelijke dialoog nodig is voordat er verantwoorde besluiten gemaakt kunnen worden over het eventueel veranderen van de regelgeving op medisch-ethisch gebied. Daarom stelt de overheid de vraag: wat vindt Nederland van kiembaanmodificatie? Een belangrijke vraag! Hierover gaan we in gesprek tijdens de DNA-dialogen.

Waarom moeten christenen meedoen?
Met de DNA-dialogen staat er veel op het spel. De overheid vraagt om ‘de mening van Nederland’ vóórdat zij belangrijke (beleids-)keuzes maakt. En terecht, want als samenleving dragen wij een grote verantwoordelijkheid voor de maatschappij en onze toekomstige generaties. Voor christenen bieden de DNA-dialogen een unieke kans om met anderen na te denken over vele morele kwesties. De dialogen zorgen ervoor dat de Embryowet, waarin op dit moment is bepaald dat embryokweek voor onderzoeksdoeleinden verboden is, onder de volle aandacht is. Een wet die direct raakt aan de het principe van de beschermwaardigheid van het prille leven. Ook staan vragen centraal als: zal de wereld mooier worden wanneer ziekten en imperfecties niet meer hoeven te bestaan? Wie bepaalt welke aandoeningen ernstig genoeg zijn om ingrijpen te rechtvaardigen? Zullen toekomstige generaties leven in een wereld waarin zij te maken krijgen met de gevolgen en eventuele bijeffecten van het genetisch ingrijpen? Verdienen embryo’s bescherming? En, zijn de eerste kinderen waarvan het DNA aangepast wordt geen proefkonijnen van de wetenschap? Juist in deze dialogen kunnen wij benadrukken dat het leven, van begin tot eind, mét of zonder aandoening, bescherming verdient.

Waar het prachtig is om ziekten te kunnen voorkomen, blijft het ook van groot belang om besef te hebben van onze verantwoordelijkheden in Gods schepping. Juist nu er fundamentele vragen en morele kwesties gelanceerd worden, mogen wij ons niet onttrekken. Wanneer wij onze standpunten inbrengen, komt er iets in beweging. ‘De mening van Nederland’ moet ook gekleurd zijn door de visie van christenen.

Hoe kan ik meedoen?
Graag nodig ik iedereen van harte uit om aanwezig te zijn bij de DNA-dialogen. Ook is het mogelijk om je actief te mengen in een online discussie. De eerste DNA-dialoog - de kick-off - zal D.V. woensdagavond 9 oktober plaatsvinden in Rotterdam, daarna volgen nog vele andere dialogen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Pro-life demonstranten
Nieuws

Pro-life organisatie roept predikanten op om zich expliciet tegen abortus uit te spreken

Een pro-life organisatie roept Amerikaanse predikanten op om zich expliciet uit te spreken tegen abortus. Dat meldt The Christian Post. De oproep vindt plaats in een periode waarin meer Amerikanen de kerk bezoeken. Volgens verschillende predikanten k

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Arend van der Heijden
Interview

Sterrenkok Arend van der Heijden kookt voor daklozen: “Ik wilde iets goeds doen"

Hij kookte voor Madonna en Bruce Springsteen, maar vandaag staat Arend van der Heijden liever in een keuken waar mensen binnenkomen die honger hebben, naar eten én naar aandacht. In Hour of Power vertelt hij hoe een moment bij het sterfbed van zijn v

Sander & Angela
Video

Sander & Angela brengen nieuwe kerstsingle uit: 'Wat een wonder'

Sander & Angela hebben onlangs hun nieuwe kerstsingle Wat een wonder uitgebracht. In het lied wijzen zij op Jezus: het ware wonder waar Kerst om draait. Tegelijk benadrukt de single dat dit wonder niet alleen iets van toen is, maar ook vandaag de dag

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp legt uit waarom het een voorrecht is als God je snoeit

In het herfstseizoen verliezen de bomen hun bladeren en daardoor is beter te zien welke takken eventueel gesnoeid moeten worden. Beschadigde, zieke of dode takken worden verwijderd, zodat de gezonde takken sterker kunnen worden om het gewicht van rij

Ds. A. T. Vergunst
Video

Ds. Vergunst: "Mijn kinderen legden tekeningen en teddyberen in hun moeders kist"

Ds. A. T. Vergunst verloor in 1996 zijn eerste vrouw ten gevolge van een ernstige hersentumor. Ze werd slechts 29 jaar oud en de predikant bleef met vijf jonge kinderen achter. In een recente lezing, waarin rouw centraal stond, vertelde de GerGem-pre

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt Psalm 88: 'Een klaaglied van mensen die een afwezige God ervaren'

In een nieuwe video van IZB behandelt predikant Ron van der Spoel Psalm 88. In deze Psalm klinkt een gezamenlijk klaaglied waarin mensen samen hun nood uitspreken. Gedeelde smart wordt zo werkelijk halve smart. De psalm verwoordt het gevoel van Gods

Meerartikelen

Klassiek Eigentijdse Psalmberijming
Persbericht

IKC publiceert eerste deeluitgave Klassiek Eigentijdse Psalmberijming

Het IKC-project Zingen uit de Bron bereikt een belangrijke mijlpaal in het streven om de inhoud van de psalmen te bewaren voor een nieuwe generatie. Begin december verscheen de eerste fysieke deeluitgave met daarin 30 psalmen in de Klassiek Eigentijd

EO Kerst
Persbericht

EO viert Kerst met muzikale kerkdiensten van Mozaiek en Sela

Met Kerst zendt de EO twee bijzondere kerstdiensten uit. Op kerstavond staat de uitzending in het teken van de grote kerstviering van Mozaiek0318 vanuit de Basiliek in Veenendaal. Op eerste kerstdag volgt de speciale Nederland Zingt-kerstuitzending m

Francis van Broekhuizen
Persbericht

Nieuwe kerstserie over Maria bij KRO-NCRV

KRO-NCRV brengt deze kerst een nieuwe serie met Francis van Broekhuizen. In Francis en het Maria-mysterie gaat de operazangeres op reis langs plaatsen waar Maria al eeuwenlang wordt vereerd. De tweedelige serie is te zien op donderdag 25 en vrijdag 2

Studiedag klimaat
Persbericht

Studiedag wil voorgangers helpen spreken over klimaat zonder te vervreemden

Hoe preek je over klimaat en zorg voor Gods schepping zonder moralistisch te klinken of gemeenteleden van je te vervreemden? Met die vraag organiseert de Theologische Universiteit Utrecht samen met GroeneKerken een studiedag voor predikanten, voorgan

Kerst
Boekfragment

Vreugde midden in onzekerheid: het geheim van Maria

Maria’s lofzang, ook wel het Magnificat genoemd, is een van de meest indrukwekkende geloofsliederen in de Bijbel. Maria is nog een jong meisje. Ze is ongetrouwd en zwanger onder bijzondere omstandigheden. Ze zal ongetwijfeld bang en onzeker zijn gewe

Rina Molenaar, Woord en Daad
Interview

Dit leren we van christenen wereldwijd: "In de wanhoop blijven ze naar boven kijken"

Wat kunnen we als westerse christenen leren van broeders en zusters leren in het Zuiden? Woord en Daad-directeur Rina Molenaar spreekt voor de leergang Christelijke professional in een seculiere samenleving van Driestar educatief over die vraag. “Wat

Marijn Burkunk
Column

Meer dan lichtjes en heidense boom: de diepe betekenis van Kerst

Als ik door het stadje wandel waar ik woon, kom ik miljoenen lichtjes tegen. Op de Veldpoortbrug, aan de takken van de grote platanen op de markt, aan de lantaarnpalen. Een zee van lichtende spikkeltjes in de duisternis van de winteravond. Ook de win

Ds. N. H. de Graaf
Nieuws

Hervormde gemeente Hoornaar brengt beroep uit op ds. N. H. de Graaf

De hervormde gemeente te Hoornaar hoopt op de komst van ds. N. H. de Graaf (foto). Op de predikant werd deze week een beroep uitgebracht. In het Zuid-Hollandse dorp moet De Graaf ds. H. Klink opvolgen. Laatstgenoemde predikant ging vorig jaar, na een

Rose Docherty
Nieuws

Schotse pro-life activiste (75) voor de rechter na aanbod tot gesprek bij abortuskliniek

De Schotse christelijke pro-life activiste Rose Docherty (75) is vrijdag voor de rechter verschenen in Glasgow. Dat meldt Christian Today. Docherty werd gearresteerd nadat zij binnen de bufferzone van een abortuskliniek een bord vasthield met de teks

china
Nieuws

Arrestatiegolf onder christenen in China roept zorgen op over godsdienstvrijheid

Chinese autoriteiten hebben in de provincie Zhejiang grootschalige arrestaties uitgevoerd onder christenen. Dat meldt waakhondorganisatie ChinaAid. Volgens de organisatie werden in het plaatsje Yayang gedurende meerdere dagen zeker twaalf kerkelijke

Nico van der Voet
Podcast

Theoloog Nico van der Voet: “Herdoop is vaak theologisch niet nodig”

In de Cvandaag podcast pleit theoloog Nico van der Voet voor een herwaardering van de doop zoals die al ontvangen is. Volgens hem wordt herdopen in veel kerken gezien als een nieuw en noodzakelijk begin, maar mist deze gedachte een diep Bijbels besef

Belder
Opinie

Zeven hoofdzonden: Maak van Kerst geen verduiveld vreetfestijn

De zeven hoofdzonden zijn vandaag de dag nog steeds actueel. In een columnreeks bespreekt Ds. J. Belder de komende maanden elke maand één van deze hoofdzonden. Met het naderende kerst in het achterhoofd, gaat het deze keer over vraatzucht. De predika