Ingrijpen in het DNA van embryo’s: laat jij je mening ook horen?

Dagelijks leven 7 oktober 2019 Yvonne Geuze-van Horssen

‘Kiembaanmodificatie’ of ‘ingrijpen in embryo-DNA’. Voor velen zeggen deze begrippen nu nog niet zo veel, maar daar zal op korte termijn verandering in komen. Van 2019 tot 2020 zullen er door heel Nederland debatten en dialogen georganiseerd worden waarbij de vraag centraal staat: wat vindt Nederland van kiembaanmodificatie? Of, anders gezegd, vinden wij het wenselijk om de mogelijkheid te hebben het DNA van embryo’s veranderen? NPV-Zorg voor het leven doet mee aan het nationale project dat als doel heeft om de maatschappelijke dialoog over dit thema aan te wakkeren.

De uitkomsten van de maatschappelijke dialoog zullen leiden tot een advies aan de overheid. In dat advies wordt beschreven hoe wij als samenleving om willen gaan met nieuwe medisch-technologische ontwikkelingen. Voor christenen vormen de dialogen een cruciaal moment om op te komen voor de beschermwaardigheid van het leven. Laat jij je mening ook horen?

Het zal niemand ontgaan zijn dat de gezondheidstechnologie zich in een hoog tempo ontwikkelt. De mogelijkheden om de kwaliteit van het leven te verhogen breiden zich uit. Sinds 2015 wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar kiembaanmodificatie: het veranderen van DNA in menselijke embryo’s, waarbij de veranderingen doorgegeven worden aan het nageslacht. Bij kiembaanmodificatie worden ongewenste genen met een ingewikkelde techniek, de CRISPR-CAStechniek, uit het DNA ‘geknipt’ en vervangen door gewenste genen. Op deze manier kunnen er in theorie bijvoorbeeld erfelijke ziekten uit familielijnen gehaald worden. Het lijkt erop dat het niet lang meer duurt voordat de techniek klaar is voor gebruik. Wanneer de ontwikkelingen doorgaan, zal het in de toekomst misschien ook mogelijk worden om bepaalde uiterlijke kenmerken of persoonlijke eigenschappen van mensen te veranderen.

Wetenschap en politiek roepen op tot een maatschappelijke dialoog
De wereld stond op z’n kop toen de Chinese onderzoeker He Jiankui in 2018 meldde dat er een tweeling geboren was waarvan hij de genen had veranderd toen zij nog een embryo waren. De kinderen zouden door deze DNA verandering beschermd zijn tegen hiv-infecties. Dit klinkt veelbelovend. Toch zijn er veel wetenschappers en beleidsmakers die vraagtekens zetten bij onderzoeken rond het ingrijpen in DNA. Er is nog weinig bekend over de veiligheid van de technieken. En, is het ethisch verantwoord om veranderingen te maken in menselijk DNA? Gebruiken we de techniek om mensen beter te maken of om ‘betere mensen’ te maken? Omdat de gevolgen van DNA veranderingen verstrekkend kunnen zijn, menen velen dat een maatschappelijke dialoog nodig is voordat er verantwoorde besluiten gemaakt kunnen worden over het eventueel veranderen van de regelgeving op medisch-ethisch gebied. Daarom stelt de overheid de vraag: wat vindt Nederland van kiembaanmodificatie? Een belangrijke vraag! Hierover gaan we in gesprek tijdens de DNA-dialogen.

Waarom moeten christenen meedoen?
Met de DNA-dialogen staat er veel op het spel. De overheid vraagt om ‘de mening van Nederland’ vóórdat zij belangrijke (beleids-)keuzes maakt. En terecht, want als samenleving dragen wij een grote verantwoordelijkheid voor de maatschappij en onze toekomstige generaties. Voor christenen bieden de DNA-dialogen een unieke kans om met anderen na te denken over vele morele kwesties. De dialogen zorgen ervoor dat de Embryowet, waarin op dit moment is bepaald dat embryokweek voor onderzoeksdoeleinden verboden is, onder de volle aandacht is. Een wet die direct raakt aan de het principe van de beschermwaardigheid van het prille leven. Ook staan vragen centraal als: zal de wereld mooier worden wanneer ziekten en imperfecties niet meer hoeven te bestaan? Wie bepaalt welke aandoeningen ernstig genoeg zijn om ingrijpen te rechtvaardigen? Zullen toekomstige generaties leven in een wereld waarin zij te maken krijgen met de gevolgen en eventuele bijeffecten van het genetisch ingrijpen? Verdienen embryo’s bescherming? En, zijn de eerste kinderen waarvan het DNA aangepast wordt geen proefkonijnen van de wetenschap? Juist in deze dialogen kunnen wij benadrukken dat het leven, van begin tot eind, mét of zonder aandoening, bescherming verdient.

Waar het prachtig is om ziekten te kunnen voorkomen, blijft het ook van groot belang om besef te hebben van onze verantwoordelijkheden in Gods schepping. Juist nu er fundamentele vragen en morele kwesties gelanceerd worden, mogen wij ons niet onttrekken. Wanneer wij onze standpunten inbrengen, komt er iets in beweging. ‘De mening van Nederland’ moet ook gekleurd zijn door de visie van christenen.

Hoe kan ik meedoen?
Graag nodig ik iedereen van harte uit om aanwezig te zijn bij de DNA-dialogen. Ook is het mogelijk om je actief te mengen in een online discussie. De eerste DNA-dialoog - de kick-off - zal D.V. woensdagavond 9 oktober plaatsvinden in Rotterdam, daarna volgen nog vele andere dialogen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#379 Jeffrey & Don Ceder over kerkasiel, migratie, Israël en Palestijnse christenen
Of beluister op:

Meerartikelen

Mirjam Bikker
Persbericht

ChristenUnie presenteert Deltaplan Kinderdakloosheid: “Ieder kind verdient een thuis”

De ChristenUnie presenteerde gisteren het Deltaplan Kinderdakloosheid; een concreet plan om binnen één jaar een einde te maken aan kinderdakloosheid in Nederland. Want in een rijk en welvarend land als het onze mag geen enkel kind zonder dak boven he

Donald Trump
Nieuws

President Trump over de hemel: “Niet zeker dat ik het haal”

President Donald Trump heeft opnieuw de tongen losgemaakt bij christenen in de VS na uitspraken over zijn eeuwige bestemming. Tijdens een vlucht naar Israël zei hij tegen verslaggevers: "Ik denk niet dat er iets is dat me in de hemel brengt. Ik weet

Pastor Philip Thornton
Nieuws

Predikant richt geweer op kerkgangers om ‘geestelijke strijd’ uit te beelden

Een predikant uit Pennsylvania (Amerika) ligt onder vuur nadat hij tijdens een preek een geweer op zijn gemeenteleden richtte. Dat schrijft The Christian Post. De kerk verdedigt hem en zegt dat het wapen slechts een hulpmiddel was om de “geestelijke

Nicky Gumbel
Positief nieuws

Alpha-oprichter Nicky Gumbel ziet "stille opwekking" in Verenigd Koninkrijk

Alpha-pionier Nicky Gumbel ziet wereldwijd tekenen dat mensen opnieuw openstaan voor het christelijk geloof. In een gesprek met Brian Stiller in een podcastaflevering sprak hij over een “stille opwekking” in het Verenigd Koninkrijk en daarbuiten, mer

Ds. J. Oosterbroek
Nieuws

Nieuwe predikant voor CGK Hoogeveen: ds. J. Oosterbroek

De christelijke gereformeerde kerk (CGK) te Hoogeveen mag een nieuwe predikant verwelkomen. Ds. J. Oosterbroek (foto) heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In Hoogeveen wordt Oosterbroek de opvolger van de in 2022 naar Zwolle vertrokken ds

Ds. R. van Kooten
Video

Ds. Van Kooten: "Onze tijd lijkt steeds meer op de tijd van Sodom en Gomorra"

"Onze tijd wordt steeds meer gelijk aan de dagen van Sodom en Gomorra", aldus ds. R. van Kooten. De hersteld hervormde emerituspredikant blikte in een recente preek onder meer vooruit op het nieuwe Jeruzalem. Daar zullen de gelovigen aan Christus gel

Django Wagner
Nieuws

Django Wagner ontroert gevangenen met lied van hoop tijdens christelijk event

"Als ik het anders zou doen, wat zou jij dan doen", zingt Django Wagner. Het publiek klapt, fluit en zwaait met de armen. Wát een evenement is dit. Ik ben voor het eerst bij het Exodusconcert, een liveoptreden voor gedetineerden. Deze keer in de geva

Hagia
Nieuws

Turkije wijst steeds meer buitenlandse christenen de deur

Steeds meer buitenlandse christenen mogen Turkije niet meer in. De regering ziet hen als een gevaar voor de nationale veiligheid. Dat zorgt voor grote problemen bij veel kleine kerken in het land, die vaak afhankelijk zijn van buitenlandse voorganger

Meerartikelen

Theologische Universiteit Utrecht
Persbericht

Memoires van Kars Veling verschijnen kort na zijn overlijden

Deze zomer overleed Kars Veling (1948-2025), filosoof, voormalig schoolleider en hoogleraar aan de Theologische Universiteit Kampen, politicus voor GPV en ChristenUnie, en pleitbezorger voor democratie en rechtsstaat. Kort voor zijn dood voltooide hi

Fulani-stam
God

Oogst veel groter dan wij kunnen binnenhalen

“Wanneer u zult gaan door het water, Ik zal bij u zijn, door rivieren, zij zullen u niet overspoelen.” Met die tekst werd Ellenoor* geroepen om in het noorden van Ghana te gaan werken onder de Fulani-stam. En die tekst is vaak door haar en haar man J

Marja Krans
Interview

PowerParent wil gebroken gezinnen hoop brengen: “Gods hart klopt voor alleenstaande ouders"

Toen Marja Krans zeventien jaar geleden hertrouwde, had ze niet kunnen vermoeden dat haar ervaring als alleenstaande moeder zou gebruikt worden voor een beweging die alleenstaande ouders hoop geeft. “Ik heb geleerd: ik bén niet mijn scheiding. Ik ben

Lourens du Plessis
Boekfragment

Waarom Gods tijd altijd beter is dan ons plan B

Wie dagelijks met Hem wandelt, zal niet zo snel misleid worden door menselijke woorden die in zijn naam worden uitgesproken. Toch moeten we waken voor een gevaar aan de andere kant: laten we niet uit angst voor misbruikafstand nemen van alles wat pro

poster
Nieuws

Hornbach verwijdert posters met vloek na klachten christenen: "Mooist mogelijke oplossing"

De nieuwe reclamecampagne van Hornbach zorgde afgelopen week bij veel christenen voor een nare smaak in de mond. De bouwmarkt maakte in haar reclame-uitingen in bushokjes namelijk gebruik van een vloek. De Bond tegen vloeken tekende samen met meer da

china
Nieuws

China pakt prominente voorganger op: ‘Oorlog tegen Gods kerk’

De Chinese autoriteiten hebben in de afgelopen dagen tientallen voorgangers en medewerkers van ongeregistreerde kerken gearresteerd. Onder hen bevindt zich ook de prominente voorganger Ezra Jin, leider van de Zion Church in Beijing. Dat is één van de

bangladesh
Nieuws

Angst en wanhoop onder christenen na onlusten in Bangladesh

De recente etnische onlusten in Bangladesh hebben diepe sporen achtergelaten onder de christelijke minderheid. Kerkleiders spreken van groeiende angst en wanhoop, vooral onder jongeren, nu het vertrouwen in staatsbescherming verder afbrokkelt. Dat sc

Bijbel
Nieuws

Dierenrechtenorganisatie wil dat nieuwe aartsbisschop leren Bijbels uit kerk bant 

De organisatie People for the Ethical Treatment of Animals (PETA) roept de toekomstige aartsbisschop van Canterbury, Dame Sarah Mullally, op om materialen van dierlijke oorsprong uit kerken te weren. Dat schrijft The Christian Post. In een open brief

SGP
Nieuws

SGP komt vlak voor verkiezingen met billboardcampagne over abortus

In aanloop naar de verkiezingen start de SGP met een billboard-campagne waarin de partij aandacht vraagt voor abortus. Men wil daarmee het gesprek openen. “We kunnen dit niet negeren, het gaat om tienduizenden meisjes en jongetjes die geen enkele kan

Eva Simons
Interview

Eva Simons vertelt over haar bekering: “Jezus kwam me redden”

Van wereldwijde hits en rode lopers naar een eenvoudig geloofsleven vol dankbaarheid. Eva Simons heeft het allemaal gekend: de roem, de druk, de eenzaamheid – en uiteindelijk de bevrijding. Samen met haar man Sebastiaan Zwart vertelt ze open over haa

Ds. R. van Kooten
Video

HHK-predikant uit stevige kritiek op boek 'Het einde van de hel' van Reinier Sonneveld

Begin dit jaar verscheen het boek 'Het einde van de hel' van schrijver en theoloog Reinier Sonneveld. In dit boek stelt hij dat de hel niet eeuwig hoeft te zijn, dat er uiteindelijk verzoening en herstel mogelijk is voor alle mensen. Critici stellen

Simon Pearson
Nieuws

Ontslagen christelijke docent slaat alarm: "Vrijheid van meningsuiting in gevaar"

De christelijke leraar Simon Pearson verloor vorig jaar zijn baan aan het Preston College nadat hij zich online uitsprak over het politieoptreden rond een incident in Manchester. Pearsons opmerkingen, die volgens een vakbondsvertegenwoordiger “islamo