Noch Calvijn, Wright en Sproul hebben ooit beweerd dat Jezus in het jaar 70 is teruggekomen!

God 11 april 2017

Ik ben dankbaar voor de redelijk rustige, zakelijke toon waarop Jeroen Koornstra ingaat op mijn column van afgelopen vrijdag. Wat een verschil met de schreeuwerige toon van David Sorensen, die mij op zijn website met scheldwoorden overlaadt! Toch ben ik ook teleurgesteld over Koornstra antwoord. Want op het kernpunt van mijn aanval op ‘het’ preterisme à la Sorensen en consorten gaat hij in het geheel niet in, en dat is de vraag of de voorzeggingen omtrent Jezus’ wederkomst inderdaad vervuld zijn in het jaar 70. Als het alleen was gegaan om ‘het’ preterisme zoals Koornstra dat beschrijft, dan was ik echt niet in de pen geklommen!

‘Het’ gangbare preterisme is mij sedert lang bekend; ik heb het al besproken in mijn commentaar op het boek Openbaring (1988-90), samen met het futurisme, historicisme en idealisme. Maar in de klassieke vormen van dit preterisme werd de wederkomst van Christus nog steeds onveranderlijk als iets toekomstigs beschouwd. In déze vorm moet in elk onderwijs over de ‘laatste dingen’ naast het futurisme ook zeker het preterisme behandeld worden. Ik ben het niet met deze visie eens, maar er is ook niets ‘verfoeilijks’ aan. Koornstra had echter in mijn artikel – zelfs al in de titel ervan – moeten zien waar voor mij de schoen wringt: de nieuwe ketterij (hype, of hoe je noemen wilt) dat Jezus al in 70 n.C. zou zijn teruggekomen. Die leer is voor mij (en voor 99% van alle orthodoxe christenen) verfoeilijk. Ik vind het heel vreemd dat Koornstra dáár niet op ingaat. Natuurlijk, calvinisten (Calvijn voorop) en anglicanen (ook Tom Wright) zien Matt. 24 vervuld in het jaar 70. Dat is mij sedert lang bekend, en ik vind het een respectabele opvatting, al ben ik het er niet mee eens. Maar noch Calvijn, noch Wright, noch Sproul, enzovoort, hebben ooit beweerd dat Jezus in het jaar 70 is teruggekomen! Waarom kijkt Koornstra over dit kernpunt heen?

Het grote verschil tussen Koornstra en mij is de vervangingstheologie. Sedert Augustinus is dat de overheersende theologie in het Westen geworden, en Luther en Calvijn hebben die klakkeloos overgenomen. Maar al in de zeventiende eeuw zijn er gelukkig gereformeerde theologen opgestaan die de vervangingstheologie hebben doorgeprikt, met als hoogtepunten Wilhelmus à Brakel en Theodorus van der Groe. Ook tegenwoordig moeten vele gereformeerde theologen gelukkig niets meer van de vervangingstheologie hebben; integendeel, zij hebben oog gekregen voor Gods beloften aan Israël. En ziedaar, nu is het nota bene een evangelicaal als Koornstra die er weer mee op de proppen komt!

Koornstra valt over de term ‘vervangingstheologie’, en dat kan ik wel begrijpen. Maar als Koornstra zegt dat ‘de gemeente de vervulling is van Gods belofte aan Israël’, dan werp ik dat met alle kracht van mij. De Schrift leert dat nergens, integendeel. Ik ken alle gangbare argumenten die Koornstra noemt, op mijn duimpje, en ik heb ze allemaal grondig weerlegd in mijn Evangelisch Dogmatische Reeks, vooral in de delen ‘De Kerk van God I’ en ‘De toekomst van God’, en nog in heel wat andere boeken. (Ik krijg niet de indruk dat Koornstra die gelezen heeft.) Dat ga ik hier niet overdoen; de geïnteresseerde lezer kan het daar allemaal nalezen.

Ik noem slechts één voorbeeld: God zegt vele malen dat Hij zijn volk verdreven heeft uit hun land, maar dat, als zij zich bekeren, Hij hen naar datzelfde land zal terugbrengen; dan zal het heerlijke Messiaanse rijk aanbreken. Wij zien het begin van de vervulling van die beloften vandaag de dag nota bene voor onze ogen gebeuren! Maar nee, zegt Koornstra (net als helaas zoveel anderen), dat moet je vervuld zien in de gemeente. Sorry, Israël, jullie hebben je naar Gods belofte eeuwenlang op de terugkeer naar het Heilige Land verheugd, maar helaas, dat ‘land’ moet je figuurlijk nemen. Wat een desillusie! Gods beloften hebben met de huidige staat Israël niets te maken! Er komt ook helemaal geen Messiaans rijk; we leven nú al in het ‘duizendjarig’ rijk.

Hier gaan de wegen uiteen. David Sorensen is een vervangingsleeraanhanger en een preterist, maar hij leert bovendien dat Jezus in 70 n.C. is teruggekomen. Dáár richtten zich mijn vurige pijlen op. Of Jeroen Koornstra dit laatste ook gelooft, vertelt hij ons helaas niet. Het lijkt wel of hij juist om deze hete brij heen draait. Wel is hij blijkbaar een vervangingsleeraanhanger en een preterist. Maar daar zou ik echt geen column aan gewijd hebben, want ik heb die leringen al vele malen bestreden en naar mijn overtuiging grondig weerlegd. Kortom, Jeroen, laat ons niet langer in het onzekere, draai niet om de kern heen: zijn de beloften aangaande Jezus’ wederkomst vervuld in het jaar 70, of worden die pas in de toekomst vervuld?

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. Aart Veldhuizen en ds. Derk Blom
Interview

Deze predikanten steunen Rode Lijn-protest bij PKN-gebouw: "Zwijgen is geen optie"

Vandaag trekken tientallen predikanten, kerkelijk werkers en gemeenteleden bij het PKN-dienstencentrum in Utrecht een rode lijn. Zij vinden dat het kerkverband zich onvoldoende uitspreekt tegen de oorlogsvoering van Israël in Gaza en het optreden van

Ds. Arenda Haasnoot
Opinie

Deelnemers Rode lijn-protest PKN ont-Joodsen de Bijbel

Voor velen begint de geschiedenis van het zionisme pas in 1948, bij de stichting van de staat Israël. In het beste geval verwijzen ze nog naar Theodor Herzl (1860-1904), alsof hij op een ochtend wakker werd en uit het niets het idee van een autonome

euthanasie
Opinie

De dood als medisch instrument? De schrijnende praktijk van euthanasie

Discussies over euthanasie zijn nog altijd in volle gang. Euthanasiecijfers blijven stijgen, inclusief als het gaat om euthanasie bij psychisch lijden, iets wat in het bijzonder controversieel is. Op maandag 16 juni verdedigde NSC een voorstel om eut

Chris Stoffer
Persbericht

Chris Stoffer gekozen tot lijsttrekker SGP

Na een voordracht door het partijbestuur op 17 juni, is Chris Stoffer afgelopen vrijdag met een ruime meerderheid van 97 procent van de stemmen gekozen tot lijsttrekker van de SGP voor de Tweede Kamerverkiezingen. Het aantal van 329 afgevaardigden va

Iran
Nieuws

Zwaardere vervolging van christenen in Iran na oorlog met Israël en VS

Het recente conflict met Israël en de Verenigde Staten heeft de situatie voor christenen en andere minderheden in Iran drastisch verslechterd. De laatste weken arresteerde het regime honderden mensen. Ten minste tien personen zijn inmiddels geëxecute

Cvandaag podcast
Podcast

Cvandaag podcast: vooruitblik op pro-Palestijns PKN-protest

Aanstaande dinsdag staan tientallen predikanten, kerkelijk werkers en leden van de Protestantse Kerk (PKN) in Utrecht op de stoep van het dienstencentrum van hun kerk. Zij roepen de PKN op zich duidelijker uit te spreken tegen het Israëlische optrede

Pride-vlaggen
Nieuws

Christenen reageren fel op Pride-vlaggen in Londen: "Eeuwige straf volgt"

De jaarlijkse regenboogvlaggen op Regent Street, een van de bekendste straten in Londen, zorgen opnieuw voor onrust. Meer dan driehonderd Progress Pride-vlaggen werden geplaatst in aanloop naar de Pride-optocht op zaterdag. Burgemeester Sadiq Khan st

Ds. A. Simons
Video

Waaraan kan je merken dat je vervuld bent met de Heilige Geest? Ds. Simons antwoordt

Het Pinksterfeest ligt alweer even achter ons. Christenen herdenken tijdens dit feest de uitstorting van de Heilige Geest. De Heilige Geest, die vaak ook als de Trooster wordt omschreven, kwam als Plaatsvervanger van de Heere Jezus op aarde. Maar waa

Meerartikelen

Overstromingen Texas
Nieuws

10 meisjes en begeleider vermist na dodelijke overstroming bij christelijk zomerkamp in Texas

De situatie rond het christelijke meisjeskamp Camp Mystic blijft ernstig. Tien meisjes en één begeleider zijn nog steeds vermist nadat hevige overstromingen afgelopen vrijdag het kamp en de omliggende gebieden in de Texas Hill Country troffen. Plotse

Aanbidden in de kerk
Verdieping

Hoe reageren we op de groeiende interesse in het christelijk geloof?

Jarenlang werden we in Nederland geconfronteerd met sombere berichten over religie en kerkbezoek. Rapporten voorspelden een gestaag uitstervende kerk, maar opeens horen we overal om ons heen kleine, hoopvolle signalen van groei. In de afgelopen jaren

Christendom.nl
Nieuws

Waar gaat Romeinen 9 écht over? Bekijk dit videofragment

Wat bedoelde Paulus écht in Romeinen 9? Gaat dit hoofdstuk over de vraag of christenen hun redding kunnen verliezen of zit er iets heel anders achter zijn woorden? In deze video duiken christenen diep in de context en boodschap van Romeinen 9 en late

ZERA worship
Persbericht

Dagtickets beschikbaar voor ZERA worship festival 2025

Deze zomer organiseert ZERA worship het ZERA worship festival. Een uniek evenement van 50 uur non-stop aanbidding, van donderdag 14 tot en met zaterdag 16 augustus 2025 in Maarsbergen (Utrecht). Ervaar de kracht van aanbidding met onder andere Martin

Aden Friedman en Cara Friedman
Getuigenis

Van breuk naar verzoening: hoe een orthodox-joodse vader Jesjoea vond

De vader van Aden Friedman hield van zijn familie, van zijn tradities en van God. Hij was een trotse Jood, toegewijd aan zijn geloof en geworteld in de geschiedenis van zijn volk. Voor hem betekende het Jood-zijn alles. Dat zijn zoon Aden op een dag

Dr. Bert Loonstra
Opinie

In de CGK spelen broeders met heilig vuur

In Rijnsburg kwamen onlangs 71 van de 181 Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) bijeen om zich te bezinnen op de toekomst van het samen kerk zijn. Een belangrijke voorbeslissing was door de uitnodigende kerkenraad van Rijnsburg al genomen. Alleen k

Jeffrey Schipper
Hoofdredactioneel commentaar

Geef pro-Palestijnse PKN-dominees voordeel van de twijfel

Wie zijn die mensen? Dit vroeg ik mij af toen vorige maand 150.000 mensen naar het Malieveld trokken. Een duidelijk signaal aan het demissionaire kabinet-Schoof om actie te ondernemen ten opzichte van de vermeende oorlogsmisdaden van Israël. Deze wee

King of Kings Community Jerusalem
Positief nieuws

Messiasbelijdende Joden komen weer bijeen in Jeruzalem: "God is de Bewaarder van Israël"

Na de twaalfdaagse oorlog tussen Israël en Iran is er een wapenstilstand. De Messiasbelijdende gemeente King of Kings Community Jerusalem (KKCJ) kwam vorige week voor het eerst weer fysiek bijeen in het hart van Jeruzalem. “Het is een wonder van God

Dominee Marloes Meijer
Interview

Ds. Marloes Meijer spreekt zich uit over Israël: "Met twee uitersten kom je nergens"

“Ik wil opstaan tegen uitsluiting en geweld, maar dan zonder te vervallen in polarisatie.” Dominee Marloes Meijer zwijgt niet langer over de oorlog in Israël en Gaza. Haar LinkedIn-post leidde tot positieve en negatieve reacties. Hoe houd je het hoof

Raouf Leeraar
Video

Christenen voor Israël genoemd in VN-rapport over verdrijving Palestijnen: Raouf Leeraar reageert

Volgens VN-rapporteur Francesca Albanese zouden bijna 50 organisaties zich schuldig maken aan de verdrijving van Palestijnen. Dat schrijft zij in een nieuw rapport. In het rapport staat onder meer dat de bezetting van de Westelijke Jordaanoever blijf

Matthijn
Opinie

Het is moeilijk om 'echt' te zijn in de christelijke muziekwereld

Onze zintuigen zijn opmerkelijk. Wat ons getoond wordt en wat we willen zien, kan soms nogal verschillen. Toch zijn er onverwacht meer overeenkomsten dan je denkt. Het oog wil wat, het oor ook. En voor je het weet, zie en hoor je meer dan je van plan

Drs. Piet Guijt
Column

Christenen moeten zich wapenen tegen dubieus piramideverhaal

Sinds maart 2025 gaat er een opmerkelijke theorie rond over verborgen structuren onder de Egyptische piramide van Chefren. De hype verspreidt zich razendsnel online, maar wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt volledig. Sterker nog: betrokken onder