Ds. R. W. van Mourik: "Als dominee liet ik mij te vaak ontmoedigen"

‘Wat ik in de kerk heb gehoord moeten anderen ook weten,’ dacht ds. R. W. van Mourik als kind. Die missie is nooit vervaagd. Ruim 30 jaar geleden werd hij dominee. “Als kind wilde ik al graag predikant worden. Je zou denken dat het bij een jongensdroom blijft. Maar dat is niet het geval. Iedere week mag ik vertellen over wie God is,” aldus de hervormde predikant die onlangs verhuisde naar Alblasserdam.
“Ik was bekend met de verhalen uit de Bijbel maar toch heb ik mij tot in mijn studietijd afgevraagd: is het Evangelie ook voor mij?,” geeft Van Mourik toe. “Die vraag bleef sterk bij mij leven. Mijn vrouw en ik zijn na ons huwelijk in Rotterdam gaan wonen en bezochten daar wekelijks de Maranathakerk. Ik herinner mij nog dat tijdens een avondmaalsdienst de nodiging van de predikant heel sterk bij mij binnenkwam. Toen kreeg ik vrijmoedigheid om deel te nemen aan het heilig avondmaal om vervolgens te belijden dat Christus ook mijn Verlosser is. Dat was een heel bijzonder moment. ‘Je moet eerst veel meemaken om een kind van God te worden.’ Over dat soort misverstanden ben ik tijdens mijn studietijd als het ware heen getild en stilgezet bij Gods beloften. De zekerheid een kind van God te mogen zijn, ligt buiten mijzelf: in Christus.”
Van Mourik vindt het een verademing “om in allerlei verschillende gemeenten kinderen van God te ontmoeten. In de gemeenten waar ik actief was heb ik markante personen leren kennen die mij geestelijk opbouwden. Ook blijft het Woord van God mij dagelijks verrassen. Hij laat telkens nieuwe dingen zien. Je kunt vanuit verschillende invalshoeken naar een Bijbelgedeelte kijken. De Heilige Geest laat telkens een nieuw licht over het Woord schijnen. Wat dat betreft blijft de Bijbel een schat waaruit we telkens nieuwe dingen kunnen halen.
Dominee buiten het paradijs
Ik heb ontdekt dat het ook in de kerk niet altijd rozengeur en maneschijn is. Net als in het gezin en op het werk is ook daar veel verdeeldheid, verdriet en pijn. Dat zijn lastige kanten waar ik zelf ook vaak tegenaan loop. Als ik een nieuwe gemeente binnenkom heb ik vaak zoiets van: ‘wat is het hier fijn!’ Als ik dan een half jaar verder ben realiseer ik mij: ‘Ook deze gemeente bevindt zich buiten het paradijs.’ Iedere keer is het een uitdaging om met conflicten om te gaan. Het kan mijzelf ook raken. Denk aan een broeder die kritiek heeft op een preek. Dat raakt mij en dat is soms lastig.
In het verleden liet ik mij er vaak door ontmoedigen. In de loop der jaren heb ik geleerd om het Hogerop te zoeken.” Van Mourik wijst naar de gebedsstoel in de hoek van zijn studeerkamer. “Iedere nood en zorg mag ik bij de Heere brengen. Dat tilt mij erboven uit. Dat wil niet zeggen dat na een gebed alles is glad gestreken. De zorgen heb ik bij mijn Schepper gebracht. En dat lucht op. Bovendien hebben we een afhankelijkheidsrelatie met God. Zoals man en vrouw zich ook tegenover elkaar verhouden. Het is iedere keer weer bijzonder om dat te mogen beleven.”
Zeven kinderen
Ruim zeven jaar heeft de predikant in Elburg gewoond. In die tijd is binnen zijn gezin veel veranderd. “Zeven jaar klinkt lang, maar die tijd is echt voorbijgevlogen. In de periode hebben we bijvoorbeeld onze zeven kleinkinderen verwelkomd.” Van Mourik heeft zeven kinderen van wie er inmiddels vijf zijn getrouwd. “Een nadeel is dat ik nu wat verder van het kerkelijk leven af sta. Als je kinderen nog thuis wonen stimuleert dat het contact met gemeenteleden. Nu dat niet meer het geval is sta ik er voor mijn gevoel iets verder van af. Maar op een andere manier heb ik voldoende sociale contacten.
Als predikant heb ik moeten leren om tijd te geven aan mijn gezin. In het begin zette ik de gemeente op de eerste plaats en dat ging ten koste van mijn vrouw en kinderen. Ik denk dat ik later de balans heb gevonden. Soms is het echt lastig. Bijvoorbeeld als er een sterfgeval plaatsvindt. Het kwam wel eens voor dat er een uitstapje met het gezin op de planning stond. Dat moest dan gecanceld worden vanwege een begrafenis. Op die momenten wordt duidelijk wat het betekent om dominee te zijn.
Meer vrije tijd
De gedachte dat een dominee 24/7 voor de gemeente klaarstaat verdwijnt steeds meer naar de achtergrond," merkt de predikant op. "Het is goed om van tijd tot tijd afstand nemen van het werk in en voor de gemeente. Vroeger dacht ik: ‘Kan dit wel? Ik moet voor de gemeente klaar staan.’ Dan voeg ik er meteen aan toe dat ook ik behoefte heb aan vrije tijdsbesteding. Wat dat betreft is de belevingswereld van het predikantschap veranderd. Volgens mij moeten we er als predikanten echter wel voor waken dat we niet doorslaan naar de andere kant. ‘Dit gedeelte van de dag ben ik beschikbaar en verder zoekt de gemeente het zelf wel uit,’ zou ook niet goed zijn.”
Twee ambtsdragers zijn in zijn gemeente in Elburg op relatief jonge leeftijd (52 en 45 jaar oud, red.) overleden. “Dat was een heftige tijd. Achteraf vind ik het heel bijzonder om te zien hoe de onderlinge band daardoor is verstevigd. Bovendien hebben deze gebeurtenissen bezinning teweeggebracht: Hoe sta ik tegenover God? Ben ik alleen met mijn gezin en werk bezig of is er nog iets belangrijkers dan dat? Het heeft mij bepaald bij de overtuiging dat er meer is in dit leven dan gezin en werk. Dit hoop ik de komende jaren ook te kunnen meegeven in Alblasserdam.”
Ds. R. W. van Mourik was eerder predikant in Meeuwen (1987), Linschoten (1992), Huizen (1996), Sommelsdijk (2004) en Elburg (2009). Sinds december 2016 leidt hij de hervormde gemeente in Alblasserdam.
Praatmee