"Christus gaat oordelen over ons antisemitisme"

God 29 april 2016
“Ik was mij vroeger niet bewust van de voorgeschiedenis van de Holocaust in het christelijke Europa. We zullen ons moeten verdiepen in onze kerkgeschiedenis,” vindt Wim Verwoerd. De auteur van het boek ‘Weg uit Babylon’ heeft zich verdiept in het antisemitisme dat zich in het christendom heeft afgespeeld. Hij beschouwt het als zijn taak om christenen hiervan bewust te maken en de Kerk wakker te schudden.

“Christus gaat oordelen over ons antisemitisme en al het onschuldig vergoten bloed van miljoenen Joden en getuigen van Jezus," zegt hij verwijzend naar Openbaring 17:6.

Chrysostomos was een kerkvader uit de vierde eeuw die het erg bont maakte als het gaat om Jodenhaat. Op welke manier misbruikte hij de Bijbel om Joden zwart te maken?
“Deze kerkvader stond bekend als een geweldige spreker en zachtmoedige man. Maar veel mensen weten niet dat hij acht preken heeft besteed aan het zwart maken van Joden. Zo misbruikte hij onder andere Mattheüs 21, waar het bekende gedeelte over de tempelreiniging staat. Hij schreef: ‘Als iemand hun plaats van aanbidding (de synagoge red.) tegenwoordig een bordeel, een schuilplaats voor bandieten, een woonplaats van duivels, een kuil van complete vernietiging of bij welke naam dan ook zou noemen, dan spreekt hij vriendelijker dan de plaats verdient.’ En zo heeft hij op veel meer manieren Joden en synagogen gestigmatiseerd.”

Verwoerd verwijst ook naar Cyprianus, een belangrijke bisschop uit de derde eeuw. “Hij liet de Bijbel buikspreken. Jakob ontving twee vrouwen. Lea schilderde hij af als ‘een type van de blinde synagoge’, omdat zij slechte ogen had. De prachtige Rachel beschreef hij als ‘een type van de kerk’.” Deze kerkvaders legden de basis voor de vervangingstheologie: de Joden hebben afgedaan en de kerk heeft hun plaats ingenomen. Dat zagen ze helaas helemaal fout. Als gelovigen uit de heidenen zijn we geënt op die ene olijfboom: het Verbond van God met Israël. We zijn mede-erfgenamen en geen plaatsvervangers.”
"Christus gaat oordelen over ons antisemitisme en al het onschuldig vergoten bloed van miljoenen Joden en getuigen van Jezus"

Onlangs nam de PKN afstand van de antisemitische uitlatingen van Maarten Luther. Wat vind je daarvan en zou de kerk nog meer moeten doen dan woorden uitspreken?
“Luther heeft gruwelijke uitspraken gedaan over Joden. Zijn oproep om synagogen in brand te steken was één van de vele. Het is een goede zaak dat de PKN daarvan afstand heeft genomen. Daar wil ik wel een kanttekening bij plaatsen: de kerk is 75 jaar te laat. Wat mij betreft zou de PKN nog verder kunnen gaan door afstand te nemen van wat er op antisemitische concilies is besloten. Denk bijvoorbeeld aan het vervangen van de Joodse feesten. Onlangs sprak ik een Messiaanse Jood die ons land bezocht. ‘Denk je dat wij jaloers worden op christenen die heiligen aanbidden of kerst vieren met een kerstboom?’ Het antwoord is: nee.”

Hoe zie je het antisemitisme vandaag de dag voortwoekeren in de naam van het christendom?
“We zien nu een stroming die ik beschrijf als het antizionisme. In de linkerflank van de kerk wordt opgeroepen om Israël te boycotten,” zegt Verwoerd, verwijzend naar de Kairos beweging. “Ik denk ook aan kritische reacties op de documentaire ‘Breng de Joden thuis’. Een predikant maakte in deze blog duidelijk dat de Zoon van God al Koning is over Israël. Hij legde heel sterk de nadruk op het heden in plaats van de toekomst. Met zulke theologische visies kun je het Joodse volk niet steunen, bemoedigen of tot jaloersheid wekken – zoals Paulus oproept. ‘Stil zijn waar kwaad heerst, is ook een kwaad’, zei Dietrich Bonnhoefer. Dat heeft het gros van de christenen ook gedaan tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit soort visies werkt deze houding in de hand.”
"Wat mij betreft zou de PKN nog verder kunnen gaan door afstand te nemen van wat er op antisemitische concilies is besloten"

Openbaring maakt duidelijk dat het ‘onschuldige bloed van het Joodse volk’ gewroken zal worden. Hoe duid jij dit met betrekking tot onze kerkgeschiedenis?
“In Openbaring 17 lezen we over een vrouw, een hoer die dronken is van het bloed. Onze reformatoren waren er in hun tijd al van overtuigd dat dit het beeld is van de valse kerk, die zoals vers 6 zegt; “dronken was van het bloed van de heiligen, en van het bloed van de getuigen van Jezus.” Wie die “getuigen van Jezus” zijn, is voor iedereen wel duidelijk. Maar wie die “heiligen” zijn, wiens bloed ook door die “vrouw’ vergoten is, daar staan we nog te weinig bij stil. In Daniël 7:21, 22, 25, 27 en 8:24 wordt Israël, en met name het Joodse volk, als ‘het heilige volk’ benoemd. Het Joodse volk, als afgezonderd en geheiligd volk door Gods Verbond, heeft onnoemelijk veel geleden, juist van hen die geacht werden hen barmhartigheid en liefde te bewijzen. Dit komt ook naar voren in het boekje ‘De vrouw dronken van het bloed’ wat afgelopen jaar in diverse landen in is Europa verspreid.”

“In plaats dat het Joodse volk een schuilplaats vond in kerken en kloosters, zoals pas in het RD door een schrijver werd beweerd, was het ‘christendom’ in het voetspoor van de kerkvaders juist de oorzaak van zoveel onschuldig bloedvergieten. Getto’s, het dragen van een herkenningsteken, de pogroms etc. werden niet door Hitler en consorten uitgevonden, maar zij waren al zo oud als de weg naar Rome. De Heere Jezus laat ons in het boek Openbaring zien, dat ook al dit onschuldig vergoten bloed van het Joodse volk, gewroken zal worden. De dronken vrouw met de naam Babylon op haar voorhoofd, die vele volken en naties beïnvloed heeft, wordt vooral vanwege het rechtvaardig vergoten bloed gestraft (zie onder andere Openbaring 16:6 en 17:6).”

Praatmee

Beluister onze podcast

#387 Jeffrey & drs. Jelte Alma over kerkpijn, de dominee als manager en geestelijk leiderschap
Of beluister op:

Meerartikelen

Podcast van je Leven!
Dagelijks leven

De gevaren van embryokweek: in gesprek met microbioloog en schrijver Rosanne Hertzberger

Embryo’s kweken voor wetenschappelijk onderzoek, waaronder stamcelembryo’s. Meerdere wetsvoorstellen die op korte termijn door de Tweede Kamer behandeld worden, zetten de deur open naar nieuwe technologieën waarover nog weinig maatschappelijke discus

Coöperatie Laatste Wil
Nieuws

Gerechtshof wijst 'wens' Coöperatie Laatste Wil af: hulp bij zelfdoding blijft verboden

De wens van Coöperatie Laatste Wil om de wetgeving rond hulp bij zelfdoding te versoepelen is door het gerechtshof in Den Haag afgewezen. Daarmee blijft het verbod op hulp bij zelfdoding door niet-artsen gehandhaafd. De rechterlijke uitspraak wordt m

Mercy Ships
Persbericht

Bouw nieuw ziekenhuisschip Mercy Ships van start

Mercy Ships is begonnen met de bouw van een nieuw ziekenhuisschip. De zogeheten steel cutting ceremony op de werf in Guangzhou (China) markeerde de start van de bouw van een gloednieuw ziekenhuisschip, de Africa Mercy II. Het doel voor uitbreiding va

arnhem
Nieuws

Vader 'streng christelijk horrorgezin' Apeldoorn 16 jaar de cel in voor mishandelen en misbruiken dochters

Een 61-jarige christelijke man uit Apeldoorn is door de rechtbank in Arnhem veroordeeld tot 16 jaar gevangenisstraf vanwege het jarenlang misbruiken van zijn vier minderjarige dochters. De kinderen werden over een periode van zo’n vijftien jaar verne

Concilie van Nicea
Nieuws

Christelijke leiders vieren 1.700 jaar Concilie van Nicea en roepen op tot eenheid

In het Turkse Iznik, het vroegere Nicea, hebben christelijke leiders samen een oecumenische dienst gehouden om het 1.700-jarig jubileum van het Concilie van Nicea te markeren. Paus Leo XIV, patriarch Bartholomeus en ds. Jerry Pillay, secretaris-gener

Gabriel Olivier
Nieuws

Amerikaanse straatprediker verschijnt voor Hooggerechtshof na arrestatie in Mississippi

De Amerikaanse straatprediker Gabriel Olivier staat voor het Hooggerechtshof nadat hij werd gearresteerd bij het Brandon Amphitheater in Mississippi. Olivier sprak daar met bezoekers en deelde evangelisatiefolders uit. Zijn zaak wordt gezien als een

Herma en Yorel van der Zedde
Interview

Herma van der Zedde kwam na drie maanden uit coma: "Dankzij gebed leef ik nog"

Een vleesetende bacterie, drie maanden coma en artsen die haar familie meerdere keren laten komen om afscheid te nemen. Toch zit Herma van der Zedde vandaag naast haar zoon Yorel in de studio van Hour of Power. In de uitzending van afgelopen zondag v

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt waarom het gevaarlijk is als je je overvloed niet deelt

Als christenen mogen we genieten van alle overvloed die we van God ontvangen, maar laten we deze zegeningen niet voor onszelf houden. Die oproep doet spreker en schrijver Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God.

Meerartikelen

Ds. W. Visscher
Video

GerGem-predikant wijst op roeping om Christus te weerspiegelen in het dagelijks leven

In een recente preek over Filippenzen 4 wees ds. W. Visscher op Paulus die in dat hoofdstuk zijn eigen geloofsleven uittekent. In de vroege kerk, waar velen niet konden lezen, waren zulke voorbeelden onmisbaar om het christelijke leven te leren. Paul

Sister Marija Tatjana Zrno
Nieuws

Kroatische non neergestoken door migrant die tijdens aanval 'Allahu Akbar' riep

In Zagreb is vrijdagmiddag een katholieke zuster neergestoken door een man die volgens Kroatische media zeer waarschijnlijk een migrant is. Dat meldt The Christian Post. Getuigen meldden dat de man tijdens de aanval 'Allahu akbar' riep. De non overle

Ds. Jenno Sijtsma
Column

Waarom het Bijbelboek Job vandaag nog steeds confronteert en troost

Ds. Swüste, geboren in 1945, is bij velen bekend door zijn indrukwekkende psalmvertaling. Deze vertaling is inmiddels in de vijfde druk verschenen. In zijn nieuwe boek geeft hij zijn eigen vertaling van het Bijbelboek Job. Hij voegt daar een toeganke

Opvangplek kerk
Video

Kerk in Driebergen maakt noodplan voor opvang bij calamiteiten

De Protestantse kerk in Driebergen heeft een plan gemaakt om te kunnen dienen als opvangplek bij crisissituaties. Als verlengstuk op hun duurzaamheidsplannen willen ze hun zonnestroom ook in kunnen zetten als noodstroom voor het geval er een grootsch

Jan-Willem Grievink
Column

Leven in de eindtijd: misleiding neemt explosief toe

De Bijbel noemt veel signalen waardoor we kunnen weten dat we in de eindtijd leven. Jezus zelf heeft daar uitvoerig over gesproken, bijvoorbeeld in Mattheüs 24 en 25. Wanneer dat moment precies is, kunnen we niet weten. Toch zijn er steeds weer chris

Jeffrey Schipper
Hoofdredactioneel commentaar

Het stervensproces van de CGK als kerkverband is in volle gang

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) beleven een van de meest ingrijpende crises uit hun geschiedenis. Het kerkverband lijkt niet meer te redden, maar de realiteit dringt niet overal even diep door. Wie de ontwikkelingen het afgelopen jaar volg

Good News Church
Positief nieuws

Russische en Oekraïense christenen vinden elkaar: “Alleen Christus kan echte verzoening brengen”

Terwijl de oorlog tussen Rusland en Oekraïne bijna vier jaar duurt, ziet de Russisch-Amerikaanse voorganger Vasiliy Stupin hoe de spanningen tussen beide volken ook binnen families diepe wonden slaan. Toch ervaart hij in zijn gemeente Good News Churc

CGK-crisis
Nieuws

Hoe christenen reageren op kerkscheuring CGK

De aankondiging dat ruim zestig CGK-gemeenten een eigen landelijke vergadering vormen, heeft in christelijk Nederland veel losgemaakt. Reacties variëren van diepe droefheid over opnieuw zichtbare verdeeldheid tot opluchting dat er eindelijk duidelijk

Kerstmarkt Duitsland
Nieuws

Beveiliging Duitse kerstmarkten aangescherpt: groeiend geweld tegen christenen

In heel Duitsland openen deze weken weer de traditionele kerstmarkten. De pleinen van steden als Magdeburg, Leipzig, Neurenberg en Dresden vullen zich met licht, muziek en de geur van warme chocolademelk. Maar dit jaar liggen er ook zware veiligheids

Video
Nieuws

Soedanese bekeerling verstoten in Oeganda terwijl kerken in thuisland worden aangevallen

Een jonge Soedanese man die zich eerder dit jaar tot het christelijk geloof bekeerde, is eind oktober door familie uit huis gezet in Oeganda. Tegelijkertijd maken christenen in Soedan zich grote zorgen na nieuwe gevallen van vandalisme tegen kerken i

De Leskamer
Verdieping

Wierd Duk en apologeet vinden het tijd voor actie: "Te veel christenen volgen Jezus op afstand"

Te weinig christenen zijn zich bewust van het feit dat er sprake is van een geestelijke (cultuur)oorlog. Dit stelden de christelijke apologeet Chris Verhagen en opiniemaker Wierd Duk. Zij spraken zich afgelopen vrijdag uit tijdens de bezinningsavond

Ds. R. de Jong
Video

CGK-predikant vertelt over Franse politieagent die zich opofferde om gijzelaars te bevrijden

Ds. R. de Jong was deze zomer met zijn gezin onderweg naar Spanje toen hij vanwege bosbranden genoodzaakt was om uit te wijken naar Frankrijk. Toen de CGK-predikant uit Sliedrecht op de bebording de plaatsnaam 'Trèbes' zag staan, voerde zijn gedachte