"Belijdenis doen hoort er hier gewoon bij"

God 20 april 2016
Belijdenis doen is in Oost-Europa vaak een kwestie van de kerkleer onderschrijven in plaats van 'ja' zeggen tegen God. En dat moet anders. Dit vinden meerdere predikanten in Oost-Europa volgens Adré Lichtendonk van Stichting Hulp Oost Europa (HOE). Onlangs werd een conferentie bezocht door Lichtendonk en ds. Arie de Winter waar samen met Hongaars sprekende predikanten en hoogleraren werd nagedacht over catechetisch onderwijs, met als doel dat het kind meer centraal komt te staan.

Je hebt onlangs een bezoek gebracht aan Debrecen, Hongarije. Wat was het doel van de reis?
"We bezochten het land voor een vervolgstap in ‘ons’ catecheseproject. Uit contacten met predikanten in Roemenië is gebleken dat veel predikanten het moeilijk vinden om de catechese zo te geven dat ze zelf én de jongeren vreugde beleven aan het moment dat ze samen optrekken. De druk van het moeten kennen van veel onderdelen uit de Heidelberger Catechismus én de niet gemotiveerde jongeren om dat aan te horen is een zware last voor veel predikanten. De praktijk is vaak dat er frontaal les wordt gegeven en dat de les wordt volgepraat, geen tijd voor vragen. Niet om te kijken wat er blijft hangen en ook geen vragen om te weten wat er nu onder jongeren aan vragen leeft."

"Vergeet niet dat de kerk in Oost-Europa heel hiërarchisch is ingericht. De bisschop met bijbehorende commissies bepalen veel zelf. Men denkt vanuit de top naar beneden. Dat remt vernieuwingen af."
"Belijdeniscatechisatie wordt veelal beschouwd als een route die er gewoon bij hoort"

Wat zijn de gevolgen van die werkwijze?
"Veel jonge mensen die belijdenis gedaan hebben komen niet meer in de kerk. Dat wil niet altijd zeggen dat ook hun geloof verdwijnt. Jongelui trekken bijna allemaal naar de stad om te studeren. Ze gaan dan bij familie wonen of naar een kostschool. Belijdeniscatechisatie is daarnaast een eigenaardig verschijnsel. Het wordt veelal beschouwd als een route die er gewoon bij hoort. Dat is anders dan belijdenis doen uit overtuiging."

"In gesprek met een paar theologiestudenten gaf een van hen aan dat hijzelf toen hij 14 jaar was, nog niet toe was aan het doen van geloofsbelijdenis. Dat gaf hij aan bij zijn ouders en de dominee. Zijn opmerkingen werden min of meer weggewuifd. Belijdenis doen hoort er gewoon bij, was de stellige overtuiging. Dit doet mij denken aan de vroegere situatie in Nederland. Voor veel ouderen gold vroeger hetzelfde. Zo kom ik in mijn werk als ouderling nogal eens oudere mensen tegen die belijdenis hebben gedaan, maar nooit hebben deelgenomen aan het Heilig Avondmaal."
"Vergeet niet dat de kerk in Oost-Europa heel hiërarchisch is ingericht. Dat remt vernieuwingen af"

Wat hebben jullie tijdens de reis gedaan om voor verandering te zorgen?
"Ds. Arie de Winter nam een sessie voor zijn rekening waarbij hij wilde weten welke onderwerpen er leven en meer verdieping nodig hebben. Het is een hele lijst geworden. Denk aan vragen als: bestaat God? Hoe zit het met lijden en straffen? Hoe kan ik mijn ouders liefhebben? Al deze onderwerpen worden op een rij gezet en we zoeken naar de verbinding met de vragen van jongeren én met vragen van de Heidelberger Catechismus. Mooi om te zien dat het merendeel van de onderwerpen een link heeft met de vragen die jongeren hebben én dat een groot deel van de onderwerpen terug te vinden zijn in de Heidelberger. Een belangrijke stap om samen een consensus te vinden in de onderwerpen. Eigenlijk is met deze oefening al een mooi begin gemaakt voor het ‘leerplan catechese’."

De komende periode wordt het catecheseproject uitgewerkt. Wanneer is het project geslaagd?
"Wat mij betreft als er 10 procent van de dominees catechese gaat geven op een manier waarbij jongeren ontdekken dat belijdenis doen meer is dan ‘ja’ zeggen tegen de kerk. En dat ze zullen ontdekken waarom de Heere Jezus voor hen gestorven is en van daaruit volwaardig lid mogen zijn van de kerk."

In september staat in Debrecen een conferentie op het programma. "Tijdens deze conferentie wil de werkgroep het nieuwe idee presenteren en in gesprek gaan met de aanwezigen om de ideeën aan te passen en bij te schaven."

Praatmee

Beluister onze podcast

#390 Elisabeth van Zijl en Carolien Pape over hun diepe worsteling, geloofsreis en bevrijdingsproces
Of beluister op:

Meerartikelen

Richard Toes, rechts
Column

Vrede in kleine stappen

Advent herinnert ons eraan dat hoop overal ter wereld dezelfde vorm heeft: een klein begin dat tegen de duisternis in durft te groeien. Neem nou Colombia, waar ik in oktober 2025 namens Woord en Daad een bezoek bracht aan diverse projecten, samen met

Jeruzalem
Nieuws

Kerkleiders publiceren zorgwekkend rapport: druk op christenen in Israël neemt toe

Christelijke kerkleiders in Jeruzalem waarschuwen dat het leven voor christenen in het Heilig Land steeds moeilijker wordt. In een nieuw rapport spreken zij onder meer over oorlogsschade, geweld, beperkingen van godsdienstvrijheid en financiële druk.

Erika Kirk en Nicki Minaj
Nieuws

Amerikaanse popster spreekt zich uit over terugvinden geloof én christenvervolging Nigeria

De Amerikaanse rapper Nicki Minaj zegt dat haar relatie met God opnieuw is opgebloeid. Dat vertelde zij tijdens een gesprek met Erika Kirk, de weduwe van de in september vermoorde Charlie Kirk. Het gesprek vond plaats tijdens AmericaFest, een groot e

Christen uit India
Nieuws

Indonesische moslims blokkeren christenen toegang tot gebedspost, politie kijkt toe

In Indonesië hebben moslims met geweld ervoor gezorgd dat een christelijke kerstviering geen doorgang kon vinden. Groepen moslims vormden een menselijke ketting om de toegang te blokkeren, terwijl de politie toekeek én niet ingreep. Het incident vond

Bram Hofland
Podcast

Ds. Bram Hofland: “Doop is geen visitekaartje, maar Gods hand die jou vastpakt”

De doop wordt in kerken vaak besproken alsof het een identiteitsmarker is: ben je kinderdoop of geloofsdoop? Maar predikant Bram Hofland waarschuwt dat die benadering de kern van het sacrament verduistert. In de Cvandaag podcast benadrukt hij dat de

Kerstfestival
Nieuws

Christen in Arizona door politie bedreigd met arrestatie tijdens kerstfestival

Een christelijke inwoner van Arizona is door politieagenten bedreigd met arrestatie nadat hij zijn geloof wilde delen tijdens een kerstfestival. Dat stelt de christelijke juristenorganisatie First Liberty Institute. Het gaat om David Hoffman uit Tucs

Kerstwensen
Verdieping

"Kerstgedachten: wat raakt deze mensen tijdens de feestdagen?"

In aanloop naar Kerst sprak Cvandaag met mensen over geloof, hoop en wat hen bezighoudt. Sommige verhalen zijn al te lezen, andere volgen binnenkort. Hun kerstwensen komen voort uit die gesprekken en laten zien waar Kerst voor hen raakt. “Dat Christu

Ds. K. den Boer
Video

HHK-predikant pleit voor sobere kerstviering: "Gevolg van onze val in Adam"

"Het kerstfeest is het gevolg van onze val in Adam. Daarom zou de adventstijd dus ook een tijd van grote verootmoediging, inkeer en berouw moeten zijn", aldus ds. K. den Boer. De hersteld hervormde predikant uit Goedereede pleitte onlangs in een pree

Meerartikelen

Peter van der Weerd
Video

'Moet ik mijn verstand uitschakelen om de Bijbel te geloven?' Bekijk de Upstream-podcast

In de podcast Waarom zou ik in GodsNaam geloven? worden de meest complexe levensvragen vanuit Bijbels perspectief onder de loep genomen. In elke aflevering stelt presentator Guido Roorda enkele prikkelende vragen die bij veel mensen leven: waarom bes

Yerusha
Video

Damesensemble Yerusha zingt het prachtige: 'Volheid van genade'

'Onze hoop ligt in een kribbe; deelt ons menselijk bestaan. Wij knielen en aanbidden, ‘God met ons’ is Zijn naam.' Deze woorden komen uit het lied 'Volheid van genade' en wijzen vooruit op Kerst waarbij we de geboorte van de Heere Jezus gedenken. Teg

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel: "Je wordt niet minder Gods kind als je een zondig kind bent"

Als christenen geloven we dat God liefdevol en trouw is, maar wat bedoelen we hier eigenlijk mee? Predikant Ron van der Spoel legt het je aan de hand van Psalm 89 uit in een nieuwe gebedsvlog van IZB. Van der Spoel: "God accepteert het niet als we be

Nigeriaanse christen vrijgelaten
Nieuws

Ter dood veroordeelde christelijke boer na tien jaar gevangenschap vrijgelaten

Een christelijke boer uit Nigeria is na ruim tien jaar gevangenschap vrijgelaten. Dat meldt The Christian Post. De man, die zelfs door de Nigeriaanse rechtbank in 2021 zelfs ter dood veroordeeld werd, kwam na internationale druk vrij. Onder meer poli

Armane
Video

Van afwijzing naar genezing: Armanes verhaal met Mercy Ships

In deze indringende video van Mercy Ships staat het verhaal van Armane centraal. Hij werd geboren met een gespleten lip en werd afgewezen in zijn dorp. Zijn moeder Roseline leefde met angst en eenzaamheid. Aan boord van de Africa Mercy veranderde één

Klassiek Eigentijdse Psalmberijming
Persbericht

IKC publiceert eerste deeluitgave Klassiek Eigentijdse Psalmberijming

Het IKC-project Zingen uit de Bron bereikt een belangrijke mijlpaal in het streven om de inhoud van de psalmen te bewaren voor een nieuwe generatie. Begin december verscheen de eerste fysieke deeluitgave met daarin 30 psalmen in de Klassiek Eigentijd

Studiedag klimaat
Persbericht

Studiedag wil voorgangers helpen spreken over klimaat zonder te vervreemden

Hoe preek je over klimaat en zorg voor Gods schepping zonder moralistisch te klinken of gemeenteleden van je te vervreemden? Met die vraag organiseert de Theologische Universiteit Utrecht samen met GroeneKerken een studiedag voor predikanten, voorgan

Jac de Gooijer
Interview

Messiasbelijdende Jood roept kerk op tot inkeer: "We hebben de stam verlaten"

Hij groeide op in een gereformeerd gezin waar God vooral werd gevreesd. Pas veel later ontdekte Jac de Gooijer dat hij Joodse wortels had. Tegenwoordig woont hij op een afgelegen eiland in Indonesië, waar hij christelijke voorgangers lesgeeft in het

Handy en Mirjam Tims
Video

Speciale kerstuitzendingen van Hour of Power: Handy en Mirjam Tims zijn te gast op eerste kerstdag

Het is bijna kerst! Op 25 december hoor je bij Hour of Power het aangrijpende verhaal van Handy en Mirjam Tims. Ooit vierden zij Kerst gescheiden van elkaar: Handy op straat, Mirjam alleen met de kinderen. Nu vertellen ze openhartig wat er veranderde

Jacobs
Column

Chanoeka heeft ons geleerd dat er wonderen kunnen plaatsvinden

Chanoeka is achter de rug. In zijn meest recente dagboek blikt opperrabbijn Jacobs terug op de afgelopen periode. Daarbij vertelt hij onder meer dat hij kampt met een schuldcomplex dat hij probeert van zich af te schrijven. Ook vertelt de opperrabbij

SGP
Nieuws

Besluit over vrouwen op SGP-kieslijsten wordt overgelaten aan volgend kabinet

Het demissionaire kabinet neemt geen definitief standpunt in over het wettelijk verplichten van vrouwen op de kieslijsten van de SGP. Die beslissing wordt overgelaten aan een volgend kabinet. Dat blijkt uit een brief van minister Rijkaart van Binnenl

Kerst
Analyse

Kerst vieren voor miljoenen christenen levensgevaarlijk: hoe zit dat in het Westen?

De geboorte van Christus openlijk vieren met familie en vrienden is voor veel mensen vanzelfsprekend. Maar heel veel christenen wereldwijd hebben die luxe niet. Sommige vieren kerst in het geheim omdat openlijk christen-zijn in hun land of omgeving l