"Belijdenis doen hoort er hier gewoon bij"

God 20 april 2016
Belijdenis doen is in Oost-Europa vaak een kwestie van de kerkleer onderschrijven in plaats van 'ja' zeggen tegen God. En dat moet anders. Dit vinden meerdere predikanten in Oost-Europa volgens Adré Lichtendonk van Stichting Hulp Oost Europa (HOE). Onlangs werd een conferentie bezocht door Lichtendonk en ds. Arie de Winter waar samen met Hongaars sprekende predikanten en hoogleraren werd nagedacht over catechetisch onderwijs, met als doel dat het kind meer centraal komt te staan.

Je hebt onlangs een bezoek gebracht aan Debrecen, Hongarije. Wat was het doel van de reis?
"We bezochten het land voor een vervolgstap in ‘ons’ catecheseproject. Uit contacten met predikanten in Roemenië is gebleken dat veel predikanten het moeilijk vinden om de catechese zo te geven dat ze zelf én de jongeren vreugde beleven aan het moment dat ze samen optrekken. De druk van het moeten kennen van veel onderdelen uit de Heidelberger Catechismus én de niet gemotiveerde jongeren om dat aan te horen is een zware last voor veel predikanten. De praktijk is vaak dat er frontaal les wordt gegeven en dat de les wordt volgepraat, geen tijd voor vragen. Niet om te kijken wat er blijft hangen en ook geen vragen om te weten wat er nu onder jongeren aan vragen leeft."

"Vergeet niet dat de kerk in Oost-Europa heel hiërarchisch is ingericht. De bisschop met bijbehorende commissies bepalen veel zelf. Men denkt vanuit de top naar beneden. Dat remt vernieuwingen af."
"Belijdeniscatechisatie wordt veelal beschouwd als een route die er gewoon bij hoort"

Wat zijn de gevolgen van die werkwijze?
"Veel jonge mensen die belijdenis gedaan hebben komen niet meer in de kerk. Dat wil niet altijd zeggen dat ook hun geloof verdwijnt. Jongelui trekken bijna allemaal naar de stad om te studeren. Ze gaan dan bij familie wonen of naar een kostschool. Belijdeniscatechisatie is daarnaast een eigenaardig verschijnsel. Het wordt veelal beschouwd als een route die er gewoon bij hoort. Dat is anders dan belijdenis doen uit overtuiging."

"In gesprek met een paar theologiestudenten gaf een van hen aan dat hijzelf toen hij 14 jaar was, nog niet toe was aan het doen van geloofsbelijdenis. Dat gaf hij aan bij zijn ouders en de dominee. Zijn opmerkingen werden min of meer weggewuifd. Belijdenis doen hoort er gewoon bij, was de stellige overtuiging. Dit doet mij denken aan de vroegere situatie in Nederland. Voor veel ouderen gold vroeger hetzelfde. Zo kom ik in mijn werk als ouderling nogal eens oudere mensen tegen die belijdenis hebben gedaan, maar nooit hebben deelgenomen aan het Heilig Avondmaal."
"Vergeet niet dat de kerk in Oost-Europa heel hiërarchisch is ingericht. Dat remt vernieuwingen af"

Wat hebben jullie tijdens de reis gedaan om voor verandering te zorgen?
"Ds. Arie de Winter nam een sessie voor zijn rekening waarbij hij wilde weten welke onderwerpen er leven en meer verdieping nodig hebben. Het is een hele lijst geworden. Denk aan vragen als: bestaat God? Hoe zit het met lijden en straffen? Hoe kan ik mijn ouders liefhebben? Al deze onderwerpen worden op een rij gezet en we zoeken naar de verbinding met de vragen van jongeren én met vragen van de Heidelberger Catechismus. Mooi om te zien dat het merendeel van de onderwerpen een link heeft met de vragen die jongeren hebben én dat een groot deel van de onderwerpen terug te vinden zijn in de Heidelberger. Een belangrijke stap om samen een consensus te vinden in de onderwerpen. Eigenlijk is met deze oefening al een mooi begin gemaakt voor het ‘leerplan catechese’."

De komende periode wordt het catecheseproject uitgewerkt. Wanneer is het project geslaagd?
"Wat mij betreft als er 10 procent van de dominees catechese gaat geven op een manier waarbij jongeren ontdekken dat belijdenis doen meer is dan ‘ja’ zeggen tegen de kerk. En dat ze zullen ontdekken waarom de Heere Jezus voor hen gestorven is en van daaruit volwaardig lid mogen zijn van de kerk."

In september staat in Debrecen een conferentie op het programma. "Tijdens deze conferentie wil de werkgroep het nieuwe idee presenteren en in gesprek gaan met de aanwezigen om de ideeën aan te passen en bij te schaven."

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Chris Stoffer
Video

SGP wil dat kabinet optreedt tegen toenemende onveiligheid voor Nederlandse Joden

Joden die geen keppeltje durven te dragen, Joodse artiesten die door theaters geweigerd worden en Joodse bijeenkomsten die genoodzaakt worden afgeblazen. In toenemende mate voelen steeds meer Joden zich onveilig in Nederland. Als het aan SGP-leider C

Nico van der Voet
Podcast

Nico van der Voet: “Gereformeerden en evangelischen staan in doopdebat dicht bij elkaar”

Theoloog Nico van der Voet roept christenen op om met meer mildheid en wederzijds begrip naar elkaars dooppraktijk te kijken. In een aflevering van de Cvandaag podcast laat hij zien hoe gereformeerde en evangelische christenen theologisch misschien v

Nederland Zingt
Video

Nederland Zingt staat stil bij Joodse gemeenschap na aanslag

De EO-uitzending Nederland Zingt heeft met een korte, indringende muziekvideo stilgestaan bij het leed van de Joodse gemeenschap in Australië na de recente terroristische aanslag. Terwijl het Joodse feest Chanoeka, het feest van licht en hoop, zou be

Ds. G. H. Molenaar
Nieuws

Hervormde gemeente Papendrecht brengt beroep uit op ds. G. H. Molenaar

De hervormde gemeente te Papendrecht (Wijk Oost) heeft een beroep uitgebracht op ds. G. H. Molenaar (foto). De predikant moet in de Grote Kerk ds. C. H. Bijl vervangen. Laatstgenoemde predikant vertrok vorig jaar naar Katwijk aan Zee. Molenaar is op

Mark Hoefnagel
Interview

Marks hotel stortte in en hij lag uren onder het puin: “Mijn enige hoop was Jezus”

Afgelopen zondag was in Hour of Power het aangrijpende verhaal te zien van Mark Hoefnagel. Wat begint als een onbezorgde vakantie met een jonge gezin, verandert abrupt in een nachtmerrie wanneer het hotel waarin hij verblijft plotseling instort. Mark

Ds. J. R. van Vugt
Video

HHK-predikant stelt dat christenen niet moeten worstelen met de vraag of ze uitverkoren zijn

"U moet helemaal niet worstelen met de vraag of u uitverkoren bent, maar wie de Heere Jezus Christus voor u is", aldus ds. J. R. van Vugt. De hersteld hervormde predikant stelde in een recente preek dat christenen niet zouden moeten worstelen met vra

Maria
Nieuws

Theoloog kritisch op document Vaticaan waarin Maria's rol in Gods heilsplan onderzocht wordt

Het Vaticaan publiceerde onlangs een document over de 'rol' van Maria in het heilsplan van God. Het document, genaamd Mater Populi Fidelis, onderzoekt de vraag hoe Maria 'meegewerkt heeft aan het verlossingsplan van Jezus'. Juist dat punt roept opnie

Dorine Sommer
Persbericht

Dorine Sommer nieuwe directeur-bestuurder van Alpha Nederland

Dorine Sommer wordt per 1 maart 2026 de nieuwe directeur-bestuurder van Alpha Nederland. Zij volgt daarmee Arnoud Drop op, die een functie voor Alpha Global gaat vervullen. Na haar studie Theologie vervolgde Dorine (34) haar academische ontwikkeling

Meerartikelen

Theoloog Maaike Harmsen en prof dr. Willem Ouweneel
Interview

Wie is mijn naaste? Theologen reageren op omstreden uitspraak Wierd Duk

Journalist en opiniemaker Wierd Duk zei onlangs in gesprek met het Reformatorisch Dagblad dat christenen eerst moeten zorgen voor hun eigen huisgenoten, alvorens ze mensen elders of ver weg helpen. Duk baseerde zich daarbij op 1 Timotheüs 5:8 waar de

William den Boer
Verdieping

De ‘Quiet Revival’: is er een stille opwekking gaande in het Westen?

Is er werkelijk sprake van een nieuwe opwekking in het seculiere Westen? Tijdens de conferentie Responding to the Rebirth in Londen kwamen onlangs christenen uit de hele wereld samen om deze vraag onder ogen te zien. Onderzoekers, kerkleiders en denk

Politie Argentinië
Getuigenis

Meer dan driehonderd toekomstige politieagenten laten zich dopen in Argentinië

Meer dan driehonderd aspirant-politieagenten van de provinciale politie van Buenos Aires hebben deze maand openlijk hun christelijk geloof beleden. Dat deden zij door zich te laten dopen op de Juan Vucetich Politieacademie. Bij de bijeenkomst in Arge

Kamerdebat
Nieuws

Kamer stemt voor embryokweek, christelijke partijen slaan alarm

Menselijke waardigheid stond dinsdag centraal in het debat over embryokweek, maar woog voor een Kamermeerderheid uiteindelijk niet zwaar genoeg. Dat stelt SGP-Kamerlid Diederik van Dijk na de aanvaarding van de initiatiefwet van D66 en VVD, die het m

Frank van Oordt
Opinie

Wordt antisemitisme normaal? Christenen mogen hier niet zwijgen

Het bloedbad tijdens het Chanoekafeest in Australië van afgelopen zondag vervult ons met afschuw. De verschrikkelijke beelden staan op ons netvlies, wereldleiders spreken hun medeleven uit met de nabestaanden. Zeker vijftien mensen werden ruw uit het

Chanoeka
Nieuws

SGP organiseert Chanoeka-bijeenkomst uit solidariteit met Joodse gemeenschap

De SGP organiseert op woensdag 17 december opnieuw een Chanoeka-bijeenkomst in de Tweede Kamer. Samen met andere fracties wil de partij zichtbaar opstaan voor de Joodse gemeenschap en een krachtig signaal afgeven tegen antisemitisme. Aan de bijeenkom

KRO-NCRV
Persbericht

KRO-NCRV vertelt kerstverhaal op vele manieren

KRO-NCRV brengt ook dit jaar een uitgebreid kerstprogramma op televisie, radio en online. In de dagen rond Kerst staat het Bijbelse kerstverhaal centraal. In muziek, verhalen en vieringen klinkt de boodschap van hoop, troost en verbondenheid. De prog

Australië
Nieuws

Christelijke leiders tonen solidariteit na dodelijke aanslag op Chanoeka in Sydney

Christelijke leiders in Australië hebben hun diepe medeleven uitgesproken na de dodelijke aanslag op een Chanoeka-viering op Bondi Beach in Sydney. Bij de aanval kwamen zeker vijftien mensen om het leven, onder wie een tienjarig meisje en een Holocau

Ds. S. P. Roosendaal
Nieuws

CGK Enschede mag nieuwe dominee verwelkomen: ds. S. P. Roosendaal

De CGK te Enschede-Oost mag binnenkort een nieuwe predikant verwelkomen. Ds. S. P. Roosendaal (foto) volgt in de Renatakerk ds. D. Dunsbergen op. Laatstgenoemde predikant ging vorig jaar met emeritaat. Roosendaal was sinds mei 2018 verbonden aan Het

Diederik van Dijk
Nieuws

Kamer wil verder met Transgenderwet, SGP-Kamerlid: "Onze jongeren verdienen beter"

De Tweede Kamer wil dat het kabinet de verruiming van de Transgenderwet opnieuw indient. Een motie van GroenLinks-PvdA kreeg deze week steun van een Kamermeerderheid. SGP-Kamerlid Diederik van Dijk (foto) reageert scherp en spreekt zijn zorg uit over

Nigeria christen
Nieuws

Waarschuwing voor nieuw kerstgeweld tegen christenen in Nigeria

Voorstanders van godsdienstvrijheid waarschuwen dat christenen in Nigeria opnieuw het doelwit kunnen worden van grootschalig geweld rond Kerstmis. Tijdens een noodbijeenkomst in het Amerikaanse Capitool klonk de alarmerende oproep om snel in te grijp

IJzeren hanger met menorah
Nieuws

Zeldzame hanger met menorah wijst op verborgen Joodse eredienst in Jeruzalem

Archeologen hebben bij de Westelijke Muur in Jeruzalem een bijzondere vondst gedaan. Dat schrijft All Israel News. Het gaat om een 1.300 jaar oude hanger met een menorah. De vondst suggereert dat Joden Jeruzalem bleven bezoeken en er mogelijk eredien