"Er zit een Jood aan de rechterhand van God"

God 5 november 2015
"Jezus werd niet geboren in een algemeen-menselijk lichaam. Er zit een Jood aan de rechterhand van God," zegt Edjan Westerman. De emeritus-predikant vindt ont-Joodst Bijbellezen een gevaar voor de christelijke kerk. Volgens hem is het hard nodig om op een nieuwe manier Gods Woord te leren lezen. Daarom schreef hij het boek ‘de Messias leren’. CIP.nl sprak met hem.

Je zegt dat de kerken allerlei bijbelse structuren zijn kwijtgeraakt. Wat bedoel je hiermee?
"Kerken hebben eeuwenlang geleefd met het idee dat sinds Jezus’ komst de beloften voor en roeping van Israël hebben afgedaan (vervangingstheologie, red.). Dan wordt Jezus, met alle eerbied gesproken, een zwart gat waarin alles wordt opgezogen. Hij lijkt ons dan de weg te wijzen naar een toekomst waarin iedereen vooral gelijk is, terwijl de Bijbel heel duidelijk laat zien dat God een blijvende eigen roeping heeft voor Israël en de volken en dat dit ook ‘in de Messias’ niet verdwijnt. Joods lezen van de Schrift heeft bijvoorbeeld oog voor de speciale roeping van priesters en koningen binnen de algemene roeping die voor heel Israël gold (Exodus 19:5-6). En vanuit die Bijbelse structuur is het begrijpelijk dat ook met de komst van Jezus niet alle verschillen hebben afgedaan."
"In het gangbare christelijke ‘verhaal’ spelen bijna alleen de eerste drie hoofdstukken van Genesis een rol. De rest van het hele Oude Testament is afwezig"

"Waarom bezocht Paulus voordat hij erop uit trok om het Evangelie te delen eerst de synagoge? Hij wist dat dat de eerste plek was waar hij moest zijn. Het Evangelie komt vanuit Israël en wordt pas daarna uitgereikt aan de rest van de wereld. En vanuit de wereld gaat het ook weer naar Jeruzalem terug."

Je boek biedt een alternatief voor ‘het eeuwenlang gangbare christelijke canonieke verhaal’. Wat versta je onder het ‘gangbare christelijke canonieke verhaal’?
"Vraag maar eens aan een doorsnee christen op een willekeurige conferentie om samen te vatten waar het in de Bijbel en het christelijk geloof over gaat. Het komt neer op: ‘God schiep de wereld - het ging mis - Jezus kwam - de Kerk ontstaat - en we zijn onderweg naar Gods toekomst.’ Dat is het gangbare verhaal. Maar in dat ‘verhaal’ spelen dus bijna alleen de eerste drie hoofdstukken van Genesis een rol. De rest van het hele Oude Testament is afwezig. Dit ‘gangbare verhaal’ heeft er mede aan bijgedragen dat Joden en christenen als vijanden tegenover elkaar kwamen te staan."

Maar hoe zou ik dan wél het hele Bijbelse verhaal moeten vertellen?
"In ieder geval door eraan toe te voegen dat het Evangelie is begonnen in Jeruzalem en van daaruit de rest van de wereld is bereikt. Jezus had geen algemeen-menselijk lichaam. Er zit een Jood aan de rechterhand van God. Die vleeswording in het midden van het volk Israël betekent ook dat God op een fundamentele manier verder gaat op de weg die Hij in de kring van Israël was ingeslagen. Dan zullen de structuren en verhalen uit het Oude Testament tot leven komen en beseffen we dat God er ook vandaag mee verder gaat."
"Wanneer we God niet kennen als de God van Israël kennen we onze hemelse Vader maar ten dele"
 
En toch zijn veel christenen, ook zonder het benadrukken van de rol van Israël, tot zegen. Wat is dan eigenlijk het gevaar van ont-Joodst de Bijbel lezen?
"Jazeker, dat klopt. Ondanks onze blindheid heeft God de kerken op een geweldige manier gebruikt. Maar in 1 Korinthe 3 maakt de apostel Paulus duidelijk dat wij ook kunnen bouwen met hout en stro. Niet alles is meteen zuiver voor God. Denk aan Maarten Luther. Hij ontdekte opnieuw Gods genade, maar stierf ook vol haat tegenover het Joodse volk. In nazi-Duitsland kon zo in aansluiting bij Luther een heel instituut ontstaan dat de Bijbel wilde ont-Joodsen om ook langs die weg het Joodse volk te degraderen tot minder dan tweederangsburgers. Maar ont-Joodst lezen is niet alleen gevaarlijk voor het Joodse volk. Dat geldt net zo goed voor onszelf. Wanneer we God niet kennen als de God van Israël kennen we onze hemelse Vader maar ten dele. Lezen met oog voor Gods weg met het Joodse volk is nodig om de structuur van de Bijbel te begrijpen."

Je kunt met een Joods-christelijke bril de Bijbel lezen. Uiteindelijk zijn we toch vooral druk met ons eigen ding: het gezin, discipelschap, aanbidding etc. Hoe moet ik dan ‘Israël’ in m’n dagelijks leven implementeren?
"Het begint met onderricht. Laat als voorganger zien dat de christelijke geschiedenis vervreemding en ook boosaardigheid heeft meegebracht. Laat ook de anti-Joodse kant van de kerk van de eeuwen zien. Laat mensen zien dat de hele Bijbel een Joods boek is. Geef rond Pasen ook onderricht over het Pesachfeest enzovoort. Zo komt er stapje voor stapje zicht op de blijvende verbondenheid met het volk Israël en ‘de Joodse wortels’. Ook praktisch kun je als christen of kerkelijke gemeente van betekenis zijn. Zelf zit ik als PKN-predikant in een commissie van aanbeveling van de Stichting Boete en Verzoening. Eén van de taken die uitgevoerd worden is het onderhouden van Joodse begraafplaatsen. Zo betonen we in het klein liefde in de richting van Joodse gemeenschap in ons land. Ik heb Gods volk leren liefhebben, zonder bijbedoelingen."


Edjan Westerman geeft maandag 9 november een workshop tijdens een themadag in de Poortkerk in Veenendaal. Bezoek hier de website die verbonden is aan dit boek.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Yasin
Video

Yasin ruilde de islam in voor het christendom: "Jezus verscheen aan mij in een droom"

Jarenlang bad Yasin (schuilnaam) uit Irak: “God, als U echt bent, geef me dan een teken.” Hij had een goedlopend bedrijf en was actief betrokken bij de moskee. Alles leek Yasin op orde te hebben. Toch bleef er een diepe innerlijke onrust die hem niet

Ds. W. van Klinken
Video

HHK-predikant merkt op dat dominees het steeds moeilijker vinden om voor Israël te bidden

De oorlog tussen Israël en Hamas zorgt voor verdeeldheid binnen de kerk. Waar veel christenen zich vanwege de Joodse wortels van de Bijbel met Israël verbonden voelen, zijn er ook christenen die zich achter de Palestijnen scharen. HHK-predikant W. va

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over de Heilige Geest: "Hij wil een intieme relatie met jou"

"Toen jij opnieuw geboren werd, kwam de Heilige Geest ook in jou wonen. De Heilige Geest verlangt ernaar om een intieme relatie met jou te hebben. Neem dus de tijd om de stem van de Goede Herder te leren kennen", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieu

Elvis E
Levensverhaal

Topmuzikant Elvis E groeide op als prins in Nigeria: "God betekent alles voor mij"

Elvis E heeft een bijzonder levensverhaal en vertelde daar afgelopen zondag uitgebreid over bij Hour of Power.  De musicus groeide op in Nigeria en werd geboren als prins. Hij kende daar rijkdom en armoede. God betekent alles in zijn leven. "Waar ik

Jacobs
Column

Ik wil geen tijd meer besteden aan kwaadwillende en suggestieve vragenstellers

Wat hij ervan vindt dat er in Gaza concentratiekampen zijn gevonden. Die vraag kreeg opperrabbijn Jacobs voorgelegd door een journalist. Het leidt in zijn nieuwe onderstaande dagboek tot de conclusie dat het beter is om geen tijd te besteden aan kwaa

euthanasie
Opinie

De dood als medisch instrument? De schrijnende praktijk van euthanasie

Discussies over euthanasie zijn nog altijd in volle gang. Euthanasiecijfers blijven stijgen, inclusief als het gaat om euthanasie bij psychisch lijden, iets wat in het bijzonder controversieel is. Op maandag 16 juni verdedigde NSC een voorstel om eut

Chris Stoffer
Persbericht

Chris Stoffer gekozen tot lijsttrekker SGP

Na een voordracht door het partijbestuur op 17 juni, is Chris Stoffer afgelopen vrijdag met een ruime meerderheid van 97 procent van de stemmen gekozen tot lijsttrekker van de SGP voor de Tweede Kamerverkiezingen. Het aantal van 329 afgevaardigden va

Iran
Nieuws

Zwaardere vervolging van christenen in Iran na oorlog met Israël en VS

Het recente conflict met Israël en de Verenigde Staten heeft de situatie voor christenen en andere minderheden in Iran drastisch verslechterd. De laatste weken arresteerde het regime honderden mensen. Ten minste tien personen zijn inmiddels geëxecute

Meerartikelen

India
Nieuws

Christenen in India aangevallen tijdens kerkdienst: "De Heere Jezus is onze krachtbron"

Een gewelddadige aanval op een christelijke kerkdienst in het dorp Borsi, in de Indiase deelstaat Chhattisgarh, zorgt voor angst onder christenen in de bewuste regio. Gewapende hindoe-extremisten vielen op zondag 8 juni de samenkomst van de onafhanke

Cvandaag podcast
Podcast

Cvandaag podcast: vooruitblik op pro-Palestijns PKN-protest

Aanstaande dinsdag staan tientallen predikanten, kerkelijk werkers en leden van de Protestantse Kerk (PKN) in Utrecht op de stoep van het dienstencentrum van hun kerk. Zij roepen de PKN op zich duidelijker uit te spreken tegen het Israëlische optrede

Pride-vlaggen
Nieuws

Christenen reageren fel op Pride-vlaggen in Londen: "Eeuwige straf volgt"

De jaarlijkse regenboogvlaggen op Regent Street, een van de bekendste straten in Londen, zorgen opnieuw voor onrust. Meer dan driehonderd Progress Pride-vlaggen werden geplaatst in aanloop naar de Pride-optocht op zaterdag. Burgemeester Sadiq Khan st

Ds. A. Simons
Video

Waaraan kan je merken dat je vervuld bent met de Heilige Geest? Ds. Simons antwoordt

Het Pinksterfeest ligt alweer even achter ons. Christenen herdenken tijdens dit feest de uitstorting van de Heilige Geest. De Heilige Geest, die vaak ook als de Trooster wordt omschreven, kwam als Plaatsvervanger van de Heere Jezus op aarde. Maar waa

Overstromingen Texas
Nieuws

10 meisjes en begeleider vermist na dodelijke overstroming bij christelijk zomerkamp in Texas

De situatie rond het christelijke meisjeskamp Camp Mystic blijft ernstig. Tien meisjes en één begeleider zijn nog steeds vermist nadat hevige overstromingen afgelopen vrijdag het kamp en de omliggende gebieden in de Texas Hill Country troffen. Plotse

Aanbidden in de kerk
Verdieping

Hoe reageren we op de groeiende interesse in het christelijk geloof?

Jarenlang werden we in Nederland geconfronteerd met sombere berichten over religie en kerkbezoek. Rapporten voorspelden een gestaag uitstervende kerk, maar opeens horen we overal om ons heen kleine, hoopvolle signalen van groei. In de afgelopen jaren

Christendom.nl
Nieuws

Waar gaat Romeinen 9 écht over? Bekijk dit videofragment

Wat bedoelde Paulus écht in Romeinen 9? Gaat dit hoofdstuk over de vraag of christenen hun redding kunnen verliezen of zit er iets heel anders achter zijn woorden? In deze video duiken christenen diep in de context en boodschap van Romeinen 9 en late

ZERA worship
Persbericht

Dagtickets beschikbaar voor ZERA worship festival 2025

Deze zomer organiseert ZERA worship het ZERA worship festival. Een uniek evenement van 50 uur non-stop aanbidding, van donderdag 14 tot en met zaterdag 16 augustus 2025 in Maarsbergen (Utrecht). Ervaar de kracht van aanbidding met onder andere Martin

Aden Friedman en Cara Friedman
Getuigenis

Van breuk naar verzoening: hoe een orthodox-joodse vader Jesjoea vond

De vader van Aden Friedman hield van zijn familie, van zijn tradities en van God. Hij was een trotse Jood, toegewijd aan zijn geloof en geworteld in de geschiedenis van zijn volk. Voor hem betekende het Jood-zijn alles. Dat zijn zoon Aden op een dag

Dr. Bert Loonstra
Opinie

In de CGK spelen broeders met heilig vuur

In Rijnsburg kwamen onlangs 71 van de 181 Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) bijeen om zich te bezinnen op de toekomst van het samen kerk zijn. Een belangrijke voorbeslissing was door de uitnodigende kerkenraad van Rijnsburg al genomen. Alleen k

Jeffrey Schipper
Hoofdredactioneel commentaar

Geef pro-Palestijnse PKN-dominees voordeel van de twijfel

Wie zijn die mensen? Dit vroeg ik mij af toen vorige maand 150.000 mensen naar het Malieveld trokken. Een duidelijk signaal aan het demissionaire kabinet-Schoof om actie te ondernemen ten opzichte van de vermeende oorlogsmisdaden van Israël. Deze wee

King of Kings Community Jerusalem
Positief nieuws

Messiasbelijdende Joden komen weer bijeen in Jeruzalem: "God is de Bewaarder van Israël"

Na de twaalfdaagse oorlog tussen Israël en Iran is er een wapenstilstand. De Messiasbelijdende gemeente King of Kings Community Jerusalem (KKCJ) kwam vorige week voor het eerst weer fysiek bijeen in het hart van Jeruzalem. “Het is een wonder van God