"Er zit een Jood aan de rechterhand van God"

God 5 november 2015
"Jezus werd niet geboren in een algemeen-menselijk lichaam. Er zit een Jood aan de rechterhand van God," zegt Edjan Westerman. De emeritus-predikant vindt ont-Joodst Bijbellezen een gevaar voor de christelijke kerk. Volgens hem is het hard nodig om op een nieuwe manier Gods Woord te leren lezen. Daarom schreef hij het boek ā€˜de Messias leren’. CIP.nl sprak met hem.

Je zegt dat de kerken allerlei bijbelse structuren zijn kwijtgeraakt. Wat bedoel je hiermee?
"Kerken hebben eeuwenlang geleefd met het idee dat sinds Jezus’ komst de beloften voor en roeping van IsraĆ«l hebben afgedaan (vervangingstheologie, red.). Dan wordt Jezus, met alle eerbied gesproken, een zwart gat waarin alles wordt opgezogen. Hij lijkt ons dan de weg te wijzen naar een toekomst waarin iedereen vooral gelijk is, terwijl de Bijbel heel duidelijk laat zien dat God een blijvende eigen roeping heeft voor IsraĆ«l en de volken en dat dit ook ā€˜in de Messias’ niet verdwijnt. Joods lezen van de Schrift heeft bijvoorbeeld oog voor de speciale roeping van priesters en koningen binnen de algemene roeping die voor heel IsraĆ«l gold (Exodus 19:5-6). En vanuit die Bijbelse structuur is het begrijpelijk dat ook met de komst van Jezus niet alle verschillen hebben afgedaan."
"In het gangbare christelijke ā€˜verhaal’ spelen bijna alleen de eerste drie hoofdstukken van Genesis een rol. De rest van het hele Oude Testament is afwezig"

"Waarom bezocht Paulus voordat hij erop uit trok om het Evangelie te delen eerst de synagoge? Hij wist dat dat de eerste plek was waar hij moest zijn. Het Evangelie komt vanuit Israƫl en wordt pas daarna uitgereikt aan de rest van de wereld. En vanuit de wereld gaat het ook weer naar Jeruzalem terug."

Je boek biedt een alternatief voor ā€˜het eeuwenlang gangbare christelijke canonieke verhaal’. Wat versta je onder het ā€˜gangbare christelijke canonieke verhaal’?
"Vraag maar eens aan een doorsnee christen op een willekeurige conferentie om samen te vatten waar het in de Bijbel en het christelijk geloof over gaat. Het komt neer op: ā€˜God schiep de wereld - het ging mis - Jezus kwam - de Kerk ontstaat - en we zijn onderweg naar Gods toekomst.’ Dat is het gangbare verhaal. Maar in dat ā€˜verhaal’ spelen dus bijna alleen de eerste drie hoofdstukken van Genesis een rol. De rest van het hele Oude Testament is afwezig. Dit ā€˜gangbare verhaal’ heeft er mede aan bijgedragen dat Joden en christenen als vijanden tegenover elkaar kwamen te staan."

Maar hoe zou ik dan wƩl het hele Bijbelse verhaal moeten vertellen?
"In ieder geval door eraan toe te voegen dat het Evangelie is begonnen in Jeruzalem en van daaruit de rest van de wereld is bereikt. Jezus had geen algemeen-menselijk lichaam. Er zit een Jood aan de rechterhand van God. Die vleeswording in het midden van het volk Israƫl betekent ook dat God op een fundamentele manier verder gaat op de weg die Hij in de kring van Israƫl was ingeslagen. Dan zullen de structuren en verhalen uit het Oude Testament tot leven komen en beseffen we dat God er ook vandaag mee verder gaat."
"Wanneer we God niet kennen als de God van Israƫl kennen we onze hemelse Vader maar ten dele"
 
En toch zijn veel christenen, ook zonder het benadrukken van de rol van Israƫl, tot zegen. Wat is dan eigenlijk het gevaar van ont-Joodst de Bijbel lezen?
"Jazeker, dat klopt. Ondanks onze blindheid heeft God de kerken op een geweldige manier gebruikt. Maar in 1 Korinthe 3 maakt de apostel Paulus duidelijk dat wij ook kunnen bouwen met hout en stro. Niet alles is meteen zuiver voor God. Denk aan Maarten Luther. Hij ontdekte opnieuw Gods genade, maar stierf ook vol haat tegenover het Joodse volk. In nazi-Duitsland kon zo in aansluiting bij Luther een heel instituut ontstaan dat de Bijbel wilde ont-Joodsen om ook langs die weg het Joodse volk te degraderen tot minder dan tweederangsburgers. Maar ont-Joodst lezen is niet alleen gevaarlijk voor het Joodse volk. Dat geldt net zo goed voor onszelf. Wanneer we God niet kennen als de God van Israƫl kennen we onze hemelse Vader maar ten dele. Lezen met oog voor Gods weg met het Joodse volk is nodig om de structuur van de Bijbel te begrijpen."

Je kunt met een Joods-christelijke bril de Bijbel lezen. Uiteindelijk zijn we toch vooral druk met ons eigen ding: het gezin, discipelschap, aanbidding etc. Hoe moet ik dan ā€˜IsraĆ«l’ in m’n dagelijks leven implementeren?
"Het begint met onderricht. Laat als voorganger zien dat de christelijke geschiedenis vervreemding en ook boosaardigheid heeft meegebracht. Laat ook de anti-Joodse kant van de kerk van de eeuwen zien. Laat mensen zien dat de hele Bijbel een Joods boek is. Geef rond Pasen ook onderricht over het Pesachfeest enzovoort. Zo komt er stapje voor stapje zicht op de blijvende verbondenheid met het volk IsraĆ«l en ā€˜de Joodse wortels’. Ook praktisch kun je als christen of kerkelijke gemeente van betekenis zijn. Zelf zit ik als PKN-predikant in een commissie van aanbeveling van de Stichting Boete en Verzoening. EĆ©n van de taken die uitgevoerd worden is het onderhouden van Joodse begraafplaatsen. Zo betonen we in het klein liefde in de richting van Joodse gemeenschap in ons land. Ik heb Gods volk leren liefhebben, zonder bijbedoelingen."


Edjan Westerman geeft maandag 9 november een workshop tijdens een themadag in de Poortkerk in Veenendaal. Bezoek hier de website die verbonden is aan dit boek.

Praatmee

Beluister onze podcast

#367 Jeffrey & Farshid Seyed Mehdi over oorlog Israƫl-Iran en een hoopvolle toekomst
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Raouf Leeraar
Video

Christenen voor Israƫl genoemd in VN-rapport over verdrijving Palestijnen, Raouf Leeraar reageert

Volgens VN-rapporteur Francesca Albanese zouden bijna 50 organisaties zich schuldig maken aan de verdrijving van Palestijnen. Dat schrijft zij in een nieuw rapport. In het rapport staat onder meer dat de bezetting van de Westelijke Jordaanoever blijf

Urkers
Video

Prachtig: honderden Urkers zingen uit volle borst 'Een toekomst vol van hoop'

'U geeft een toekomst vol van hoop. Dat heeft U aan ons beloofd. Niemand anders U alleen, leidt ons door dit leven heen', deze woorden komen uit het voor veel christenen bekende lied 'Een toekomst vol van hoop'. Het lied - afkomstig van de christelij

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant vraagt toehoorders of hij hun internetgeschiedenis mag zien

"Mag ik jullie internetgeschiedenis eens zien? Nee hƩ? Dat dacht ik wel", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee stelde deze vraag in een recente preek aan zijn luisteraars. De predikant wees hen erop dat ze een streep mo

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt Psalm 80 in nieuwe gebedsvlog

Het gebed is onlosmakelijk verbonden aan het christelijk geloof, maar hoe bid je nu precies? In de Gebedsvlogs van IZB deelt PKN-predikant Ron van der Spoel waardevolle inzichten en praktische handvatten om gebed en stilte een plek te geven in je dag

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe de discipelen tijdens Pinksteren met Gods Geest vervuld werden

Pinksteren ligt inmiddels alweer even achter ons, maar in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' staat spreker en schrijver Wilkin van de Kamp nog een keer stil bij dit bijzondere heilsfeit. In onderstaande aflevering vertelt Van d

Matthijn
Opinie

Het is moeilijk om 'echt' te zijn in de christelijke muziekwereld

Onze zintuigen zijn opmerkelijk. Wat ons getoond wordt en wat we willen zien, kan soms nogal verschillen. Toch zijn er onverwacht meer overeenkomsten dan je denkt. Het oog wil wat, het oor ook. En voor je het weet, zie en hoor je meer dan je van plan

Drs. Piet Guijt
Column

Christenen moeten zich wapenen tegen dubieus piramideverhaal

Sinds maart 2025 gaat er een opmerkelijke theorie rond over verborgen structuren onder de Egyptische piramide van Chefren. De hype verspreidt zich razendsnel online, maar wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt volledig. Sterker nog: betrokken onder

Gisley Borges
Interview

Voorganger in actie voor vervolgde Nigeriaanse christenen: "Dit is óns probleem"

In geen enkel land ter wereld worden zoveel christenen vermoord vanwege hun geloof als in Nigeria. Voorganger Gisley Borges van de evangelische gemeente New Life Zoetermeer vindt dat het zo niet langer kan. Daarom is hij een petitie gestart. Cvandaag

Meerartikelen

Rafael en Remilyn
Getuigenis

Rafael: van gangster tot Gods dienaar

Rafael, uit Cavite op de Filipijnen was gevreesd, gewelddadig en verslaafd. Maar toen Gods Woord hun gezin bereikte via het Project Filippus van Bible League, begon er iets te veranderen. Vandaag leidt hij zijn gezin in gebed en verspreidt hij het Ev

Ds. Kees van Velzen
Video

Christenen vertellen wat de kerk volgens hen meer dan ooit nodig heeft

Wat heeft de kerk meer dan ooit nodig? Deze vraag legden wij onlangs aan diverse christenen voor. Onder andere ds. Kees van Velzen, CU-Tweede Kamerlid Don Ceder, EO-presentator Jurjen ten Brinke, presentator Jan van den Bosch en theoloog Willem Ouwen

Willem Lingeman
Opinie

Hebben gelovigen de wet der tien geboden nodig?

Elke zondagmorgen buigen veel christenen zich onder het voorlezen van de Wet des Heeren, zoals die te vinden is in Exodus 20:1-17 en Deuteronomium 5:6-21. In veel kerken, met name van reformatorische signatuur, is dit zoals men zegt: ā€˜een goede gewoo

Zwitsers parlementsgebouw
Nieuws

Zwitserse overheid wil eiceldonatie voor vrouwen legaliseren

De Zwitserse Evangelische Alliantie (SEA) heeft zich uitgesproken tegen plannen van de overheid om eiceldonatie voor vrouwen te legaliseren. Volgens de christelijke koepelorganisatie brengt het wetsvoorstel ernstige ethische risico’s met zich mee en

Michal Canina Geske
Nieuws

Dochter van vermoorde christelijke uitgever dreigt Turkije te worden uitgezet

De Duitse Michal Canina Geske, de dochter van een in 2007 vermoorde christelijke uitgever in Turkije, dreigt na bijna dertig jaar Turkije te moeten verlaten. Dat meldt de Deutsche Welle. Michal was pas drie jaar oud toen ze met haar ouders naar Turki

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant: Israƫl heeft het recht om zichzelf te verdedigen

Al ruim anderhalf jaar zijn Israƫl en Hamas met elkaar in oorlog. In het begin van de oorlog kozen veel mensen Israƫls kant. Vandaag de dag scharen steeds meer mensen zich achter de Palestijnen. Ds. J. Koppelaar - hersteld hervormd emerituspredikant

 Wilkin van de Kamp
Video

Volgens Wilkin van de Kamp verwaarloosde de kerk eeuwenlang het werk van de Heilige Geest

"In de vierde eeuw na Christus beschreef een theoloog de Heilige Geest al als de 'onbeschreven God', de God over wie niemand schrijft", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt de spreker en schri

Elvis E
Video

Elvis E. is aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Zondag in Hour of Power het verhaal van de veelzijdige en muzikale Elvis E. De musicus groeide op in Nigeria en werd geboren als prins. Hij kende daar rijkdom en armoede. God betekent alles in zijn leven. "Waar ik tekort kom, vult God het voor mij in

HSV
Nieuws

Hersteld Hervormde Kerk versoepelt koers rond Herziene Statenvertaling

De Hersteld Hervormde Kerk (HHK) heeft haar standpunt ten aanzien van het gebruik van de Herziene Statenvertaling (HSV) versoepeld. Tijdens de synodevergadering van juni besloot het landelijke kerkverband dat het gebruik van de HSV niet langer wordt

Bart Bolhuis
Nieuws

Prominent ChristenUnie-lid stapt over naar Partij voor de Dieren

Bart Bolhuis, tot voor kort actief binnen de ChristenUnie, heeft bekendgemaakt dat hij per 1 augustus in dienst treedt als beleidsmedewerker bij de Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren. De overstap markeert een duidelijke breuk met zijn v

Gids bij de Bijbel
Nieuws

NBG helpt jongeren met 'Gids bij de Bijbel'

Wat staat er allemaal in de Bijbel? Spreekt God echt door de Bijbel? Bijbellezen, hoe doe je dat eigenlijk? Voor jongeren met dit soort vragen is er nu de Gids bij de Bijbel. "Deze Gids is een mega-handige, laagdrempelige, frisse en tegelijk verdiepe

Diederik van Dijk
Nieuws

SGP stelt Kamervragen over christenvervolging in Indonesiƫ

SGP-Kamerlid Diederik van Dijk heeft minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken schriftelijke vragen gesteld over christenvervolging in Indonesiƫ. Aanleiding daarvoor is de recente, zorgelijke berichtgeving die onder andere op deze website verscheen. H