Zware hersenschudding verdiepte het geloofsleven van Hanna Smallenbroek

Wat doe je als je leven van de ene op de andere dag helemaal wordt stilgezet? En als dat bijna twee jaar duurt? Ik kreeg een zware hersenschudding, die maar niet overging. Een pittige tijd volgde, van bijna niks kunnen, frustratie, hard werken en extreem veel geduld. Toch leerde ik in die periode veel over liefde, genade en hoop. Dit is mijn verhaal over kwetsbaarheid en herstel.
Het is januari 2023. Ik ben net hersteld van een zware griep en voel me wat licht in het hoofd. In de badkamer val ik plotseling flauw. Als ik weer bij bewustzijn kom, voel ik direct de pijn: barstende hoofdpijn, bloed uit mijn mond, stukjes tand kwijt en blauwe plekken overal. Ik ben met mijn hoofd op de tegelvloer geklapt.
De huisarts constateert een hersenschudding en adviseert: "Zo min mogelijk prikkels, veel rust." In het begin denk ik: het valt vast mee, na een paar weken ben ik er weer. Ik ben van nature enthousiast en houd ervan om midden in het leven te staan; stilzitten is niets voor mij. Maar het loopt anders… Ik word volledig stilgezet. Na een gesprek van vijf minuten of een klein rondje lopen ben ik al uitgeput. Geluiden kan ik niet verdragen, een tikkende klok maakt me wanhopig. Licht is te fel, en zelfs de stemmen van onze kinderen zijn me te veel.
Hanna Smallenbroek (43) woont in Gouda, is 20 jaar getrouwd met Jan en moeder van vier kinderen (tussen de 7 en 14 jaar). Ze houdt van God, haar gezin, hardlopen, samenzijn met vrienden, het strand, de Reeuwijkse Plassen en de bergen. Hanna schrijft en deelt graag over persoonlijke (levens)verhalen en werkt als communicatieadviseur bij Lelie zorggroep. Ze is kerklid van de Vaste Burcht in Gouda.
Gemis
Wat begint als een ‘gewone’ hersenschudding blijkt een zware hersenschudding, die niet overgaat en uitloopt op een postcommotioneel syndroom (PCS, zie kader). Mijn hersenen zijn zo van slag dat ze normale functies zoals evenwicht, gehoor, zicht, concentratie en energie niet meer goed kunnen aansturen. Het voelt alsof mijn hele lijf voortdurend 'aan' staat. Daardoor slaap ik nauwelijks, terwijl ik wel uitgeput ben. Mijn lichaam komt niet meer tot rust; zelfs na de kleinste prikkel blijft alles doorrazen.
Ik kan niet werken, niet sporten, geen sociale contacten onderhouden en zit alleen thuis. Voor iemand die graag leeft in verbinding met anderen, voelt dat als een groot gemis. Mijn wereld wordt piepklein. En, het allermoeilijkste voor mij: ik ben niet meer de moeder die ik zo graag wil zijn voor onze vier kinderen. Ik kan nauwelijks aanwezig zijn in ons gezin. Niet helpen met huiswerk, niet gezellig samen kletsen na schooltijd, ik kan soms zelfs geen knuffel verdragen. Ik wil graag naar de groep-8-musical van onze zoon, maar zelfs met oordopjes en een koptelefoon moet ik elke 10 minuten buiten een rondje lopen om te ont-prikkelen.
Ik wandel veel, want buiten in de natuur vind ik nog een beetje rust. Heel dankbaar ben ik voor de Reeuwijkse Plassen vlak bij mijn huis; daar zet ik heel wat stappen – letterlijk en figuurlijk. En ik huil ook veel. Om alles wat ik mis: mensen, verbinding, hardlopen, werken, samen zingen in de kerk…
Het kruis
Maar door dit alles heen voel ik ook: ik ben niet alleen. God houdt van mij, ook nu ik niets kan. Op bijbellezen kan ik me niet concentreren. Ik moet teruggrijpen op bijbelteksten en teksten van liederen die ik uit mijn hoofd ken. Veel teksten van Matthijn Buwalda troosten me, zoals:
Er klinkt altijd nog wel ergens halleluja
Ook al hoor ik het soms niet, ’k geloof van wel
En als het langer duurt dan wat je hart kan hebben
Dan zing ik het voor jou en voor mezelf.
Ik draag al mijn hele volwassen leven dag en nacht een ketting met een kruis eraan, en sinds vijf jaar heb ik een tatoeage van een kruis op mijn pols. Dat symbool helpt me deze periode enorm. Dat kruis herinnert mij aan wat Jezus heeft gedaan en helpt me om te weten: ik hoef niet te presteren om waardevol te zijn. Ik ben geliefd. Zijn genade is genoeg. Die gedachte geeft me rust en hoop, ook als ik het niet zo voel.
Soms vraag ik me af waarom dit op mijn pad komt. Ik denk veel na. Over mezelf, over geduld, over liefde, over genade; daar herinnert het kruis mij aan. En ik leer hoe kwetsbaar een mens is, en tegelijk hoe krachtig hoop kan zijn!
Na vier maanden verwijst de neuroloog me door naar een ergotherapeut die gespecialiseerd is in ASITT. Een methode die nog niet zo bekend is in Nederland, maar die precies is wat ik nodig heb. Met ASITT (zie kader) leer ik mijn hersenen om stap voor stap alle lichaamsfuncties en het zenuwstelsel weer goed aan te sturen. Alsof mijn hoofd opnieuw moet begrijpen hoe het geluiden moet verwerken, balans houden en m’n energie doseren. We beginnen met het bouwen van een nieuw fundament: evenwicht, houding, gehoor, zicht, balans. Ook krijg ik begeleiding van een psycholoog, die me helpt om liever te zijn voor mezelf. Om te accepteren dat ik nu even op de eerste plek mag staan. Het is hard werken en het gaat vaak frustrerend langzaam. Maar er is vooruitgang!
Bij een postcommotioneel syndroom (PCS) herstellen de hersenen na een hersenschudding niet goed en blijven klachten als hoofdpijn, overprikkeling, duizeligheid en extreme vermoeidheid maanden of zelfs jaren aanhouden. De hersenen kunnen prikkels zoals licht, geluid en beweging niet meer goed filteren. Het voelt alsof het hoofd voortdurend overbelast is, zelfs na de kleinste activiteit.
Met behulp van ASITT (‘Adult Sensory Integration Timmerman Treatment, een behandelprotocol voor sensorische integratie) kunnen de hersenen en het zenuwstelsel in kleine stapjes opnieuw leren om alle lichaamsfuncties en prikkelverwerking goed te coördineren. In mijn geval betekende dat: oefenen met geluiden, houding, belasting, bewegingen en concentratie, en werken aan een goede balans en tijdsverdeling over de dag, totdat mijn hersenen langzaam gingen begrijpen hoe ze weer normaal konden functioneren.
(Meer informatie: www.asitt.nl)
Kleine stapjes
Na maanden oefenen merk ik kleine lichtpuntjes. Kortere herstelmomenten na overprikkeling. Een kwartiertje mee-eten aan tafel. Even een spelletje doen met de kinderen. Ik voel me dankbaar voor elk klein stapje. En die stapjes worden steeds groter. Terwijl mijn fantastische man het gezin draaiende houdt, kan ik gaandeweg ook steeds iets meer aanwezig zijn. Ik merk dat ik elke keer wat meer kan: hardlopen, écht moeder zijn, werken, naar de kerk, vrienden ontmoeten… Mijn werkgever (ik werk als communicatieadviseur bij Lelie zorggroep) geeft me alle ruimte om te herstellen, waardoor ik mijn werk uiteindelijk ook weer voorzichtig kan opbouwen. Er is herstel!
Het herstelproces leert me opnieuw kijken naar wat belangrijk is. Mede door deze periode sta ik bewuster in het leven. Ik kan en durf nu beter keuzes te maken en grenzen aan te geven. Ik weet dat het belangrijk is om goed te zorgen voor Jan, voor ons gezin en voor mezelf.
Bruisend
Terugkijkend heb ik gemerkt: ook al is het donker, God is er. Ik kon niets meer, toch voelde ik: Hij houdt mij vast. Ik bleef door alles heen hoopvol en vol vertrouwen en heb dat ervaren als Gods liefde om mij heen.
Vandaag bruis ik weer van leven! Ik ben dankbaar dat ik weer kan vieren, werken, rennen, zingen. Dankbaar dat ik weer ‘gewoon Hanna’ ben, en tegelijk een rijkere, diepere versie van mezelf. Omdat ik bewuster in het leven sta en nu juist veel beter voor mezelf en m’n gezin kan zorgen. En steeds als ik naar het kruis op mijn pols kijk, weet ik: wat er ook gebeurt, ik ben geliefd. Halleluja!



































Praatmee