Hoge rechtbank wijst blasfemiewetten Nigeria af: 'Schending van mensenrechten'

De hoogste rechtbank van de West-Afrikaanse statenorganisatie Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten(ECOWAS) heeft een baanbrekend oordeel geveld over blasfemiewetten in Nigeria. De rechters oordeelden dat bepalingen in de strafwet van de deelstaat Kano, waaronder het Sharia-strafrecht, in strijd zijn met internationale mensenrechten – met name de vrijheid van meningsuiting. Dat schrijft International Christian Concern.
De uitspraak van 11 april volgt op jarenlange bezorgdheid over het misbruik van blasfemiewetten in Nigeria, vaak gericht tegen religieuze minderheden, vooral christenen. In veel gevallen leidde een beschuldiging tot brute lynchpartijen of zware gevangenisstraffen.
'Deze wetgeving schendt het recht op vrije meningsuiting zoals vastgelegd in het Afrikaanse Handvest voor de Rechten van de Mens', aldus het ECOWAS Hof in haar uitspraak. De rechters geven Nigeria opdracht om de betreffende wetten aan te passen of af te schaffen.
Christenen vaak slachtoffer
Beschuldigingen van blasfemie leidden in het verleden geregeld tot geweld tegen christenen. Zo werd in mei 2022 de 22-jarige christelijke studente Deborah Emmanuel Yakubu op gruwelijke wijze vermoord door haar medestudenten in Sokoto, nadat ze een WhatsApp-bericht had geplaatst dat als godslasterlijk werd beschouwd. Ze werd gestenigd en daarna verbrand. Tot op de dag van vandaag is niemand veroordeeld voor haar moord.
Een andere schrijnende zaak is die van Rhoda Jatau, een christelijke gezondheidswerker uit Bauchi, die een video deelde waarin ze Deborah’s moord veroordeelde. Ze werd gearresteerd en zat meer dan 18 maanden in de cel zonder proces. Pas onlangs werd zij vrijgelaten.
In het noorden van Nigeria, waar de Sharia naast het staatsrecht wordt toegepast, lopen christenen extra gevaar. Amnesty International Nigeria stelt dat lynchpartijen daar en wapen van angst zijn geworden. De organisatie meldt dat tussen 2017 en 2024 minstens 91 mensen slachtoffer werden van religieus gemotiveerd geweld, het merendeel christenen.
Gebed én actie nodig
De Nigeriaanse mensenrechtenadvocaat Chidi Odinkalu noemt de uitspraak van het ECOWAS Hof een krachtig signaal: “Nigeria kan niet claimen een rechtsstaat te zijn als het wetten in stand houdt die mensen straffen – of zelfs hun leven kosten – vanwege hun geloof.” Hij wijst erop dat andere West-Afrikaanse landen met vergelijkbare wetten ook aangesproken worden door deze uitspraak.
Christelijke leiders in Nigeria en daarbuiten roepen op tot gebed voor de slachtoffers en tot actie van de overheid. “Deze uitspraak is een stap in de goede richting", zegt een woordvoerder van Christian Solidarity Worldwide. “Maar zonder daadwerkelijke wetshervorming blijft het bij mooie woorden.”
Praatmee