Fout fruit in het paradijs: de nasleep van de zondeval

Column 15 april 2025 4 minuten Marijn Burkunk
Marijn Burkunk

Adam en Eva misten het doel waarvoor ze geschapen waren. En dat heet zonde. Ze raakten daarmee onderworpen aan een onlosmakelijk basisprincipe van de schepping; de wet van oorzaak en gevolg.

Dat principe komen we in de Schrift en in onszelf heel vaak tegen. Wind zaaien en storm oogsten. Alles is daaraan onderworpen. In het Oosten noemen ze het karma. De mens doet doorgaans uit eigenbelang verkeerde dingen. Dan moet er heel wat goeds aan te pas komen om de balans te herstellen. En wij mensen zijn niet in staat om iets echt goed te doen. Dat wil zeggen: zonder een greintje eigenbelang. Want door het verlies van eenheidsbesef was de mens niet meer een 'wij', maar een 'ik' geworden. Dat ik-besef wordt steeds weer aangescherpt door dat intimiderende wezen van die boom. Die was weliswaar door God gedegradeerd en ontdaan van hemelse schoonheid en zelfs van alle ledematen. Behalve zijn staart. Maar zijn stem was nog steeds even indringend. Nu lispelend wegens een gespleten leugentong. Tja, Adam en Eva hadden hem eens hun oor geleend en zie je oor dan maar weer terug te krijgen...

Hij is een grootmeester in het bespelen van de kennis van goed en kwaad. Grootmeester manipulator en grootmeester polarisator. Zoals de illusie goed te doen, terwijl het kwaad is. Of vooral het kwaad bij de ander zien en niet bij jezelf. Alles met het doel de mensheid naar zijn hand te zetten, tegen elkaar uit te spelen en uiteindelijk te vernietigen.

Wij mensen zijn niet in staat om iets echt goed te doen. Dat wil zeggen: zonder een greintje eigenbelang.

Zo werden Adam en Eva en hun nageslacht voortaan heen en weer gestuiterd tussen zelfverheffing en zelfverwerping. Listig bespeeld om elkaar dwangmatig te oordelen en het leven zuur te maken. Het ging er immers om, in de buitenparadijselijke wereld te overleven; jij of ik. Winner or loser.

We kennen sindsdien een lange lijst zonden; zaken waardoor je subiet van het padje af raakt. De oerzonde is wel de afgunst. Direct volgend op het ik-besef. Adam en Eva werden door de verleider besmet met jaloezie op de soevereiniteit van God. En jaloezie op die ander, die meer in de gunst van God lijkt te staan: Abel, Jozef, David, het Joodse volk, Jezus…. 

Het is dus niet zo, dat de mensheid steeds slechter wordt. Het ging gelijk al gruwelijk mis: het ene kind van Adam en Eva sloeg het andere de hersens in omdat ie Gods lievelingetje zou zijn… 

Kun je je iets ergers voorstellen dan dat je ene geliefde kind je andere geliefde kind vermoordt? En je ze zo allebei verliest? Terwijl Adam en Eva voorheen de horror van dood en verderf helemaal niet kenden. Een confrontatie met het kwaad in vol ornaat. En met een ondraaglijk diep verdriet. Een verdriet dat door alle generaties heen vader- en moederharten verscheurt. Tot op de dag van vandaag. Vanwege al die zonen die andere zonen dood (moeten) maken. En waarom?

Kun je je iets ergers voorstellen dan dat je ene geliefde kind je andere geliefde kind vermoordt? En je ze zo allebei verliest?

Godzijdank heeft de Ene dat ongelukkig stel niet definitief weggestuurd. Hij gaf hoop op een toekomstig herstel van de verstoorde relatie. Dat toch vooral zou bestaan uit de uitschakeling van de draak; de verleider en tegelijk aanklager. Daarvoor is Jezus gekomen; Gods Zoon, oftewel Gods directe expressie; het Woord en menswording van dat Woord. Deze Godmens had als taak om in de gedaante van een kwetsbaar mensenkind de door Adam en Eva verstoorde balans te herstellen. De taak om, ten koste van het eigenbelang, God te gehoorzamen. Waar sinds die boom elk mens zo jammerlijk in faalt.

Nu zeg en schrijf ik uit traditie braaf na, dat Jezus voor mijn zonden is gestorven. Daar komen emotionele begrippen bij te pas: dingen doen waar God verdrietig of boos van wordt, (plaatsvervangende) afstraffing of zelfs vervloeking, zondebesef, vergeving, verzoening. We moeten ons dan wel gloeiend bewust zijn, hoezeer we de boel verziekt hebben, voordat het vergevend verzoenoffer van Jezus in ons kan werken. Daarmee reduceren we God tot een rancuneus soort supermens. Terwijl het God helemaal niet om onze persoonlijke zonden te doen is. We kunnen maar slecht accepteren dat God onze fouten zomaar vergeeft als we daar geen boete voor doen; een lammetje of een duif offeren of een extra duit in de collectezak. 

Vergeving, oftewel kwijtschelding, is al een feit als we anderen vergeving schenken. Zo bidt Jezus ons dat voor.  

Marijn Burkunk is oprichter van Oasis Trails. Bovenstaand artikel is het tweede deel van een drieluik. Later deze week verschijnt het slotartikel, in aanloop naar Pasen. Lees hier deel 1.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Don Ceder en Mirjam Bikker
Nieuws

ChristenUnie stelt Kamervragen over onveiligheid Joodse leerlingen op scholen

De ChristenUnie maakt zich grote zorgen over het toenemende antisemitisme binnen het Nederlandse onderwijs. Kamerleden Mirjam Bikker en Don Ceder hebben daarom schriftelijke vragen gesteld aan de minister en staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en

Billy Graham
Nieuws

Excuses voor gebruiken van Graham-preken in anti-Trump-campagne

De politieke organisatie Evangelicals for Harris, inmiddels omgedoopt tot Evangelicals for America, heeft excuses aangeboden. De groep gebruikte preekfragmenten van de in 2018 overleden evangelist Billy Graham in een campagne tegen president Donald T

Ds. W. A. Zondag
Video

Volgens ds. Zondag kun je weten of je wel of niet uitverkoren bent

'Ben ik wel of niet uitverkoren?' Het is een vraag die met name christenen uit de rechterflank van de refogezindte bezighoudt. Volgens ds. W. A. Zondag kun je echter wél weten of je wel of niet uitverkoren bent. In onderstaand preekfragment noemt de

Henk Willem Laan
Video

Henk-Willem Laan aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Henk-Willem Laan is aanstaande zondag te zien bij Hour of Power. De directeur van Stichting Het Gehandicapte Kind heeft zelf een zoon die meervoudig gehandicapt is. "Joas is mijn geliefde zoon en inspiratiebron, waardoor ik dit werk ben gaan doen. Er

Uitgezet
Nieuws

Amerika zet vader én voorganger na twintig jaar uit: "We zijn uit elkaar gerukt"

Pastor Maurilio Ambrocio is na een verblijf van meer dan twintig jaar in Amerika uitgezet naar Guatemala. De 42-jarige vader van vijf kinderen leidde jarenlang de Iglesia de Santidad Vida Nueva in Florida. In april werd hij tijdens een routinematige

LHBTI
Video

Wat zegt de Bijbel over het LHBTI-denken? Documentaire op komst

In een tijd waarin liefde vooral wordt verbonden aan gevoel, zelfexpressie en identiteit, rijst de vraag: is er nog ruimte voor een andere stem? Wat zegt de Bijbel over liefde, identiteit en waarheid - en hoe verhouden die zich tot thema’s als homose

Syrie
Nieuws

Raad van Kerken vraagt in brief aan ministers steun voor Syrische christenen

De Raad van Kerken heeft in een brief aan het demissionaire kabinet om steun gevraagd voor christelijke minderheden in Syrië. Dat meldt de organisatie zelf op haar website. Reden daarvoor is dat de positie van christenen in het land steeds benarder l

pakistan
Nieuws

Twee christelijke jongens in Pakistan vrijgesproken van blasfemie na jarenlange rechtszaak

Twee jonge christenen uit Pakistan zijn deze week vrijgesproken van blasfemie. Ze zaten bijna twee jaar vast op basis van valse beschuldigingen. De katholieke jongens Adil Babar en Simon Nadeem waren nog maar 18 en 14 jaar oud toen ze in mei 2023 wer

Meerartikelen

Jacobs
Column

Voor het bouwen van een brug zijn twee kades nodig

Opperrabbijn Jacobs was in Friesland bij een bijeenkomst als onderdeel van zijn opdracht om bruggen te bouwen. Maar dat bouwen van bruggen gaat vaak erg moeizaam, zo zet hij uiteen in zijn nieuwe onderstaande dagboek. 'Om een verbinding te maken tuss

Jan Pieter Verweij
Opinie

Tegen de stroom in: op zoek naar profetische politiek

Het kabinet is gevallen, de eerste congressen zijn geweest en de eerste lijsttrekkers benoemd. De race is begonnen. Het regent al verkiezingsbeloften: “deze keer niet met de PVV”, “deze keer maken we “het strengste asielbeleid wel waar”, “deze keer r

Vladimir Tsapar
Interview

Vladimir Tsapar over geloven in oorlogstijd: "God komt niet binnen in een opgeruimd leven"

Hij werkte jarenlang in een Israëlische afkickkliniek, dient als pastor in een Messiaanse geloofsgemeenschap op de Karmelberg. Verder reist hij de wereld over om te spreken over eenheid en herstel. Vladimir Tsapar, messiaans voorganger uit Israël en

Anne Borkent
Column

Geen woorden maar daden: wij stopten met wekelijkse kerkdiensten

Als kleine jongen groeide ik op naast een groot grasveld waar we elke dag na schooltijd naartoe gingen om te voetballen. Daarnaast lag een asfaltveld met doelen en ook daar speelden we vaak tot laat in de avond ‘het spelletje’. Hoewel ik nooit op voe

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

Europees Parlement roept op tot betere bescherming christenen in Syrië

Het Europees Parlement heeft donderdag met grote meerderheid ingestemd met een gezamenlijke resolutie van vijf fracties waarmee de overgangsregering van Syrië wordt opgeroepen christenen en andere (religieuze) minderheden beter te beschermen. SGP-Eur

Pakistan
Nieuws

Ter dood veroordeelde christen in Pakistan na 23 jaar vrijgesproken

Na meer dan twee decennia gevangenschap is de Pakistaanse katholiek Anwar Kenneth onlangs vrijgesproken van blasfemie door het Hooggerechtshof van Pakistan. De man, die kampt met mentale problemen, zat sinds 2001 vast op beschuldiging van godslasteri

Kerk
Nieuws

Grote Duitse kerken verliezen enorme aantallen leden

Het aantal Duitsers dat lid is van de twee grote kerken in het land daalt drastisch. Dat blijkt uit nieuwe cijfers die dinsdag door de Duitse nieuwsdienst Idea werden gepubliceerd. Vooral in het oosten daalt het aantal mensen dat lid is van een kerk

Israe
Nieuws

SGP Staphorst spreekt steun uit aan Israël: "Woord 'genocide' is misplaatst en ongepast"

De SGP in Staphorst heeft in de gemeenteraad een statement afgegeven waarin men morele steun uitspreekt aan Israël, de inwoners van Israël en Joodse Nederlanders. “Het gebruik van het woord genocide en de eenzijdige veroordeling van Israël door Neder

Regenboogzebrapad
Nieuws

Engelse christen spant rechtszaak tegen gemeente aan vanwege regenboogzebrapad

Een christelijke vrouw uit het Engelse Camden, Blessing Olubanjo, spant een rechtszaak aan tegen haar gemeente. Aanleiding daarvoor is een zebrapad in de kleuren van de regenboogvlag. Volgens Olubanjo is het zebrapad een politiek statement dat haar r

Ds. D. Breure
Nieuws

Hervormde gemeente Kesteren brengt beroep uit op ds. D. Breure

De hervormde gemeente te Kesteren heeft een beroep uitgebracht op ds. D. Breure. De predikant moet in het Gelderse dorp de opvolger worden van ds. A. Snoek die in 2024 naar het Friese Driesum vertrok. Ds. Breure is sinds november 2020 verbonden aan d

Ds. K. Hoefnagel
Video

CGK-predikant over mensen die zelfmoord plegen: "Laat het oordeel aan God over"

Als iemand zelfmoord pleegt, hebben we als christenen soms al heel snel ons oordeel klaar. Maar volgens ds. K. Hoefnagel is het helemaal niet aan ons om in zo'n geval te oordelen, dat stelde hij onlangs in een preek. De christelijke gereformeerde eme

Amir Tsarfati
Column

Israël tart elke logica: God is geen mythe

Er is ‘iets’ met Israël wat politici en opiniemakers ongemakkelijk maakt. En het is niet wat ze zeggen dat het is. Zij wijzen naar politiek, nederzettingen, grenzen en oorlogen. Maar graaf onder die uitgesproken verontwaardiging en je zult iets diepe