Fout fruit in het paradijs: voor God kun je je niet verstoppen

Column 14 april 2025 6 minuten Marijn Burkunk
Marijn Burkunk

Het ging grondig mis in het paradijs. Genoeg reden om me daar nog eens in te verdiepen. Daarbij is het helemaal niet belangrijk of het echt precies zo gebeurd is of niet. De metafoor spreekt voor zich.

Die ramp had alles te maken met de boom van de kennis van goed en kwaad. Die stond zelfs in het midden van de hof. Adam en Eva konden er niet omheen. En steeds weer als ze erlangs kwamen repeteerden ze Gods verbod: “Niet van eten, anders ga je sterven.” Wat dat ook maar was; sterven. En zo werd de boom voor hen oninteressant en de vruchten onaantrekkelijk. Bovendien waren er meer dan genoeg bomen waarvan ze de overheerlijke vruchten wel mochten eten.

Totdat er bij die boom een wezen verscheen, dat er buitengewoon indrukwekkend uit zag. Hemels; bijna als God. Een mooier schepsel was er in het hele paradijs niet te vinden en praten dat ie kon. Hij kon het niet alleen heel mooi zeggen, maar ook vol overtuigingskracht. De oren van Adam en Eva gingen er gewoon van gloeien. En wat dat prachtige wezen zei, klopte - op wat onbenullige details na - vrij aardig met de woorden van God over die boom. Dat je er niet van mocht eten. En ook, dat je er verstandig van zou worden; net zoals God. Met kennis van goed en kwaad. En dat God dat eigenlijk niet wilde. Wat ze zich ook wel weer voor konden stellen… maar toch… best heel aantrekkelijk om net zo verstandig te zijn als God. Tja, dat ene dingetje; sterven… volgens dat wonderschone wezen moesten ze dat niet zo letterlijk nemen en ach; dat zouden ze later wel zien.

Het werd een majestueus wijdvertakt groeisel met schitterend loof en heerlijk sappige vruchten.

Alsof de woorden van dat wezen konden toveren veranderde die boom voor hun ogen. Het werd een majestueus wijdvertakt groeisel met schitterend loof en heerlijk sappige vruchten. Die hoorden ze met lieflijke stem roepen: “eet mij, eet mij”. En zo gingen ze voor de bijl.

Nu staat zwart op wit vast dat Eva de eerste was, die zich liet verlokken. Op haar beurt verleidde ze Adam. Omdat de Adams zich daar sindsdien strak op voor laten staan, is het maar de vraag of het niet een klein beetje anders ging… 

In ieder geval; Adam en Eva hadden van de verboden vrucht gegeten en ze hadden nu kennis van goed en kwaad. Ze keken naar elkaar, zoals ze dat heel vaak deden, maar anders. Want kennis van goed en kwaad gaat over een verschil en zelfs over een tegenstelling. Tot dat moment zagen ze alleen overeenkomsten. Zelfs de minieme verschillen vormden met elkaar één geheel. Ze waren tot dat moment één. Ze schrokken ervan hoe verschillend ze ineens waren. Ze plukten gauw grote vijgenbladeren om hun uiterlijke tegenstelling te bedekken. Om niet meer zo die plotselinge afstand en tegelijkertijd die rare magnetische aantrekkingskracht te voelen. En o hemeltje, daar kwam God al aan gewandeld. Vanwege die ongehoorzaamheid voelden ze zich vreselijk schuldig. Nog zo’n onbekend gevoel; schuld. Er zwaaide vast wat. Geen verrukkelijke ontmoeting zoals altijd. Wegwezen. Snel de bosjes in!

Voor God kun je niet verstoppertje spelen. God weet altijd precies waar je zit.

Voor God kun je niet verstoppertje spelen. Hoe goed je je ook verstopt, God weet altijd precies waar je zit, maar om het spelletje mee te spelen, roept Hij: “Waar ben je, Adam?” Ook wel eens die roepstem gehoord?
Tja, Adam kon toen nog niet de roepstem van God weerstaan en hij had een smoes: Eva had het gedaan. Hij kon niet anders dan tevoorschijn – en op het grasmatje - komen. Eva volgde hem met loden voetzolen…
De gevolgen van de illegale snoeperij logen er niet om. Was God nou zo kwaad op het stel? Waarschijnlijk eerder verdrietig. En niet omdat ze nou eens een keertje ongehoorzaam waren. Hardliners hebben het zelfs over rebellie. Nee, het ging er vooral om waarmee ze ongehoorzaam geweest waren en door wie.

Ter illustratie een verhaaltje uit mijn eigen kindertijd. Mijn moeder gaf me als kleuter heel veel vrijheid. Er waren nog geen dure elektronische spullen. Dus veel schade kon ik niet aanrichten. Er was echter één verbod. Het keukenkastje onder de spoelbak; daar mocht ik zelfs het deurtje niet van opendoen. Ik wist toch wel wat erin stond en dat was oninteressant: een emmertje, spons en zeemlap en een paar lelijke flessen. Geen moeilijk verbod. Totdat het een mooie warme dag was en een vriendje kwam spelen. En wat is er dan mooier dan lekker met water te kliederen? Daar was wel een emmertje voor nodig en die wist ik te vinden. Moeder was druk aan de praat met de moeder van het vriendje, dus “om niet te storen” overtrad ik zonder veel scrupules het verbod. Het illegaal verkregen emmertje onder de buitenkraan en luidruchtig spetteren maar. Dikke pret! 

Werd ik ontkind? Nee, ze was hooguit iets waakzamer geworden, maar niet minder liefdevol.

Dat bleef niet onopgemerkt: “Maar ik heb je toch verboden…?” Deemoedig bekende ik schuld en daarmee was de kous af. Ze was best wel even boos, maar vooral verdrietig; de eerste keer dat ik ongehoorzaam was geweest… Was ik in opstand gekomen? Betekende dat nu dat ik naar een gesticht gestuurd werd? Of dat ik allerlei brave dingen extra moest doen om weer haar gunst te verwerven? Werd ik ontkind? Nee, ze was hooguit iets waakzamer geworden, maar niet minder liefdevol.

Lijkt wel wat op het paradijsverhaal, niet? Dezelfde ongehoorzaamheid, niet dezelfde consequentie. Maar God heeft ons toch nog meer lief dan onze eigen moeder?
Er is echter één groot verschil. Dat emmertje was lang niet zo gevaarlijk als die verboden vrucht. 
De dood zat zeker wel achter dat deurtje; namelijk in die flessen. Chloor, thinner, spiritus, azijn. Als ik daar in dezelfde ongehoorzaamheid met mijn vriendje dorstig van gedronken had, dan waren de gevolgen heel anders geweest… 

Het feit dat God in het paradijs zo heftig uitpakte, had er alles mee te maken dat Adam en Eva vergiftigd waren. Maar wat was nou dat gif? Ze waren hun heerlijke naïviteit kwijt. Ze waren altijd één met elkaar, één met God en één met de schepping. Eenheid is de paradijselijke werkelijkheid. Kennis van goed en kwaad is geen eenheid, maar tweeheid. Bij God is die kennis omsloten door de Liefde en dat is God Zelf. Maar het onbevangen brein van Adam en Eva, waarin voorheen eenheid centraal stond, was voorgoed vergiftigd met tweeheid.

Het onbevangen brein van Adam en Eva, waarin voorheen eenheid centraal stond, was voorgoed vergiftigd met tweeheid.

Ze waren gespleten wezens geworden. Verscheurd door hun innerlijke tegenstelling. En nog erger: door hun gespletenheid konden ze zich niks meer van eeuwig, oneindig en alomtegenwoordig voorstellen. Ze waren al aan het doodgaan. Puur leven zonder een drupje dood en pure goedheid zonder een draadje kwaad bestonden niet meer voor ze. Stel je voor, dat ze zo in het paradijs zouden leven. Dan zou het paradijs niet meer het paradijs zijn. En een schepping zonder paradijs is ondenkbaar. 

Ze pasten daar gewoon niet meer. Er zat voor God niks anders op; Adam en Eva konden niet meer in het paradijs blijven. Ze werden door de Ene met een bezwaard hart weggestuurd en de enige toegang tot het paradijs werd afgesloten en bewaakt door angstaanjagende cherubs met een vlammend zwaard. Onmogelijk te passeren. God maakte nog wel een setje kleren voor ze; uit dierenhuiden. Zo werden ze deel van de buitenparadijselijke dierenwereld, onderworpen aan het principe van eten of gegeten worden. The survival of the fittest.

Marijn Burkunk is oprichter van Oasis Trails. Bovenstaand artikel is het eerste deel van een drieluik. Later deze week verschijnen de vervolgartikelen, in aanloop naar Pasen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#360 Gerdien Lassche en ds. M. Messemaker over LHBTI en refoscholen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Joost als BaanBreker in Israël
Dagelijks leven

Gods leiding in zoektocht naar vrijwilligersplek: “Ik had nergens anders willen zijn!”

Rond januari 2024 begon Joost zijn zoektocht naar een plek in een Afrikaanse medische kliniek om vrijwilligerswerk te doen. Meer dan een jaar later is hij via de NEM als BaanBreker werkzaam in Israël, in een ziekenhuis in Nazareth. Hij vertelt: “Het

Anne Teunis
Persbericht

Anne Teunis gaat leiding geven Zij Lacht

‘Als hoofd van Zij Lacht ga ik werken vanuit mijn diepe verlangen: dat elke vrouw haar waarde mag ontdekken, God en zijn Woord beter mag leren kennen, en Gods goedheid mag delen met mensen om haar heen’. Aldus Anne Teunis, die deze vrouwencommunity g

Nigeria
Nieuws

Meer dan 170 christenen vermoord tijdens vastentijd en Pasen in Nigeria: "We kunnen zo niet doorgaan"

De christelijke gemeenschap in Nigeria rouwt. Tijdens de vastentijd en Pasen zijn in de Midden-Gordel van het land meer dan 170 christenen om het leven gekomen. De aanvallen, die gericht waren op dorpen in onder andere de staten Benue en Plateau, lij

Indonesie
Nieuws

Indonesië: Witte Donderdagviering verstoord door moslimdemonstranten

Tijdens de Witte Donderdagviering op 17 april werd een katholieke mis in de Indonesische stad Bandung ruw verstoord door een groep radicale moslims. De viering vond plaats in het Arcamanik Multipurpose Building, dat door de lokale parochie van St. Od

St. James’ Church
Nieuws

Engelse christenen treffen kwetsende teksten op kerkgebouw aan: 'God is een leugen'

Op Goede Vrijdag troffen gelovigen van St. James’ Church in het Engelse Leyland kwetsende teksten aan op hun kerkgebouw. Dat schrijft The Christian Post. Op de buitenmuur stond met graffiti aangebracht: 'God is een leugen'. Ook grafstenen op het kerk

pakistan
Nieuws

Christen in Pakistan ter dood veroordeeld na omstreden blasfemiezaak

Een Pakistaanse christen is op Goede Vrijdag ter dood veroordeeld op beschuldiging van godslastering. De zaak roept veel vragen op binnen en buiten de christelijke gemeenschap. De veroordeling wordt gezien als buitensporig, zeker gezien het uitblijve

Abortus
Nieuws

Onderzoek: helft van de ouders beëindigt zwangerschap bij afwijkende uitslag na 13 wekenecho

De helft van de ouders kiest bij een afwijkende uitslag na de 13 wekenecho voor abortus. Dat blijkt uit recent onderzoek. Een afwijking in de hand of een hazenlip is volgens onderzoekers voor sommige ouders zelfs al genoeg reden om een abortus uit te

ggin
Nieuws

GGiN verliezen opnieuw leden maar minder dan afgelopen jaren

De Gereformeerde Gemeenten in Nederland (GGiN) verloren in 2024 opnieuw leden, zij het minder dan de in voorgaande jaren. In totaal daalde het ledenaantal van de kerk met 169 leden en doopleden. Dat meldt het Reformatorisch Dagblad dat het jaarboek v

Meerartikelen

Bijbellezen
Dagelijks leven

Refoweb-vragensteller: 'Spreekt God via een bijbeltekst tot mij?'

Een tienerjongen deelt in de vragenrubriek van Refoweb.nl zijn worsteling met zonde en een gevoel van afstand tot God. Na vergeefs de Bijbel te hebben geopend, bad hij of God tot hem wilde spreken. Bij een tweede poging viel zijn oog op Psalm 37:5: “

Chris Verhagen
Video

Christelijke apologeet zoomt in op 95 stellingen van Maarten Luther

In het jaar 1517 publiceerde Maarten Luther, op dat moment nog een priester binnen de Rooms-Katholieke Kerk, zijn 95 stellingen in Wittenberg. Het blijkt het beginpunt te zijn van de historische Reformatie. Maar waar gingen deze stellingen eigenlijk

Kerk
Nieuws

Stichting Evangelisch Meldpunt start serie voorlichtingsavonden voor veiligere kerkelijke gemeenten

In evangelische- en pinksterkerken is te weinig structureel aandacht voor het herkennen en voorkomen van grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik. Daardoor kan het voorkomen dat incidenten niet goed worden afgehandeld. Dit is mogelijk schadelijk

Layan Abdulkafi
Nieuws

ZOA luidt noodklok voor Jemen: ‘Hongersnood dreigt door stoppen USAID’ 

Jemen staat op de rand van een grote hongersnood. Bijna de helft van de bevolking heeft te weinig eten en dat zal fors oplopen nu USAID is gestopt met hulp aan het land. Voor 2025 is pas 8,3 procent van het benodigde totale noodhulpbudget voor Jemen

Rend Collective
Nieuws

Rend Collective komt naar de EO-Jongerendag 2025

EO BEAM kondigde gisteren met trots aan dat Rend Collective komt optreden op de EO-Jongerendag 2025, hét christelijke jongerenevenement van Nederland. Op zaterdag 24 mei komen 15.000 jongeren naar Rotterdam Ahoy voor een dag vol aanbidding en ontmoet

Erik Bakker
Column

De mens zet zichzelf op een voetstuk: durf jij nederig te zijn?

Het lijkt tegenwoordig wel een verplichting om jezelf voortdurend op de borst te slaan en overal trots op te zijn. Trots op je prestaties, trots op je afkomst, trots op je levensstijl en zelfs trots op wat je toevallig hebt gekregen, alsof het allema

Raymond Warnaar op veldbezoek in Karamoja, Oeganda
Nieuws

Scheidend directeur Raymond Warnaar ziet verdeelde Nederlandse kerk: "Richt je op Jezus Christus"

Als kerk in Nederland verliezen we veel tijd met interne discussies. “Die verlammen en vermoeien. Richt je op de gekruisigde en opgestane Jezus Christus.” Het raakt Raymond Warnaar, scheidend directeur van NET Foundation. Na 18 jaar is het voor Warna

opperrabbijn
Column

Een lastig dagboek

Dit wordt een lastig dagboek, want sinds mijn vorige dagboek zijn er twaalf dagen verstreken en never a dull moment, dus een scala van onderwerpen, e-mails en telefoontjes hebben de Jacobs-revue gepasseerd. En nu moet ik dus kiezen om te voorkomen da

LHBTI-demonstranten
Nieuws

Hooggerechtshof VS bespreekt recht van ouders om kinderen af te melden voor LHBTI-lessen

Het Amerikaanse Hooggerechtshof buigt zich momenteel over een belangrijke vraag: mogen ouders hun kinderen afmelden voor LHBTI-lessen op basis van hun geloofsovertuiging? Dat vinden een groep christelijke, islamitische en joodse ouders uit Montgomery

Dominee en verdachte
Nieuws

Rechtszaak tegen verdachte van moord op voorganger van start: ‘We willen gerechtigheid’

De rechtszaak tegen Deshawn Longmire (25), die wordt verdacht van het doodschieten van pastor Ronald K. Mouton tijdens een verkeersruzie, is deze week begonnen. Dat meldt The Christian Post. De familie van de voorganger heeft lang moeten wachten op d

Ton Heemskerk
Interview

Dominee Ton Heemskerk vond zijn vrijheid in Pasen: “Ik was bang voor de dood”

Als kind werd hij badend in het zweet wakker van angst. De boodschap van de kerk – over hel en verdoemenis – maakte hem niet vrij, maar benauwd. Ton Heemskerk, tegenwoordig dominee in Katwijk, is open over zijn verleden en zijn zoektocht naar vrede.

Roelof Ham
Video

In deze video zoomt theoloog Roelof Ham in op het Bijbelboek Joël

Het Bijbelboek Joël is een profetisch boek dat oproept tot bekering en spreekt over zowel oordeel als herstel. Joël beschrijft een verwoestende sprinkhanenplaag als teken van Gods oordeel over Juda en roept het volk op tot vasten en berouw. In de ser